< 1 Athamaki 10 >
1 Rĩrĩa Mũthamaki mũndũ-wa-nja wa Sheba aiguire ngumo ya Solomoni na ũhoro wa ngwatanĩro yake na rĩĩtwa rĩa Jehova-rĩ, agĩũka kũmũgeria na ũndũ wa kũmũũria ciũria nditũ.
Sheba Lengnu in Solomon minthanna hi i-changeija, Pakai min loupi nahi adopsang ho thu ajah phat in thudoh hahtah tah ho doh’a patep dingin ahung kon tan ahi.
2 Agĩkinya Jerusalemu arũmĩrĩirwo nĩ andũ aingĩ mũno, na ngamĩĩra ikuuĩte mahuti marĩa manungi wega, na thahabu nyingĩ mũno, na tũhiga twa goro, agĩthiĩ harĩ Solomoni, akĩaria nake maũndũ mothe marĩa maarĩ meciiria-inĩ make.
Ama chu anungjui tamtah toh gimnamtui tamtah tah sana le song mantam tamtah ahin po uvin sangongsao honkhat’ah ahung touvun Jerusalem ah ahung lhung tauvin ahi. Amanu in Solomon toh'a kimuto phat in aki houlimpi in thudoh ahung kigot na jouse tamtah chu adong tan ahi.
3 Nake Solomoni agĩcookia ciũria ciake ciothe; gũtirĩ ũndũ o na ũmwe mũthamaki aaremirwo nĩkũmũtaarĩria.
Solomon in athudoh jouse chu bailam tah in a donbut soh keijin, khatcha jong Lengpa ding chun ahahsa aum pon ahi.
4 Rĩrĩa mũthamaki-mũndũ-wa-nja ũcio wa Sheba onire ũũgĩ wothe wa Solomoni o na nyũmba ya ũthamaki ĩrĩa aakĩte,
Sheba Lengnu chun Solomon chu i-chan geija ching ham tichu amu chet jeh chuleh aleng inpi kisah danchu amudoh phat in,
5 na irio iria ciarĩ metha-inĩ yake, na ũrĩa anene ake maikaraga metha-inĩ, na ũrĩa ndungata iria ciatungataga ciehumbĩte, na arĩa maamũheaga gĩa kũnyua, o na magongona ma njino marĩa aarutagĩra hekarũ-inĩ ya Jehova, agĩkĩgega mũno.
Alungthim’ah datmona in adim lheh jing tan ahi. Amanu’n aneh achah-u dokhang chung’a umho chu amun, avaihom na noija kinpi na tohna von ho, acha donna’u khon domho chuleh Solomon nin Pakai Houin a namtui alhut nam ho chu amun ahileh,
6 Akĩĩra Mũthamaki Solomoni atĩrĩ, “Ũhoro ũrĩa ndaiguire ndĩ bũrũri wakwa ũkoniĩ maũndũ marĩa wĩkĩte, o na ũũgĩ waku, nĩ ũhoro wa ma kũna.
Amanu in asaptho jengin Lengpa jah’ah, “Na chihna le na tohdoh ho ka gamsung’a ka um’a kajah ho jouse chu adih soh keije,” ati.
7 No ndietĩkirie maũndũ macio nginya rĩrĩa ndĩrokire gũkũ, na ndĩreyonera na maitho makwa niĩ mwene. Ti-itherũ, o na ndierĩtwo nuthu ya maũndũ macio. Ũhoro wa ũũgĩ waku o na ũtonga waku, nĩikĩrĩte mũno makĩria ũrĩa wothe ndaiguĩte.
“Ka thujah hochu keima tah ka hunga kamit tah’a ka hung muchet tokah sen kana tahsan pon ahi. Ahin tahbeh in sei leng ken kanajah hochu, akehkhat jeng jong alhing jou poi. Na chihna hole na haona ho hin kanajah ho chu gam chengin akho khal in ahi.
8 Kaĩ gũkena nĩ andũ aku-ĩ! Ningĩ gũkena nĩ anene aku arĩa marũgamaga mbere yaku hĩndĩ ciothe makaiguaga ũũgĩ waku!
Na mipite hin i-chan geijin nom asa tadiu vem? Na vaihom noiya nang natong na masang’a ding jing’a na chihna thungai jing hohi i-chan geija hamphatna chang hitau vem?
9 Jehova Ngai waku arogoocwo, ũrĩa ũkenetio nĩwe, agagũikarĩria gĩtĩ kĩa ũnene gĩa Isiraeli. Tondũ wa wendo wa Jehova wa tene na tene kũrĩ Isiraeli, nĩagũtuĩte mũthamaki, nĩgeetha ũtũũrie kĩhooto na ũthingu.”
Pakai na Pathen chu thangvah in umhen, aman lung lhaisel’a Israel Laltouna hi na losah ahi tai. Na Pakaiyin Israelte tang theilouva a ngailut jeh a kitahna le dihna a vaipo dinga nang hi aleng uva natundoh ahitai,” ati.
10 Agĩkĩhe mũthamaki taranda igana rĩa mĩrongo ĩĩrĩ, cia thahabu, na mahuti marĩa manungi wega maingĩ mũno, na tũhiga twa goro. Gũtirĩ hĩndĩ ĩngĩ kũrĩ kwarehwo mahuti manungi wega ta marĩa Mũthamaki mũndũ-wa-nja ũcio wa Sheba aaheire Mũthamaki Solomoni.
Hijou chun amanu’n Lengpa chu sana talent jakhat le somni, gim namtui leh song mantam tamtah jong apen ahi. Sheba lengnun Solomon lengpa gimnamtui apeh tobang hi koiman ape khapon ahi.
11 (Marikabu cia Hiramu nĩ ciarehire thahabu kuuma Ofiri, o na ikĩrehe mĩrigo mĩnene ya mĩthandari na tũhiga twa goro kuuma kuo.
Hiche banna jong hin Hiram kongtol hon Ophir a konin sana toh thing namtui a kihetna dimset toh chuleh song mantam hotoh ahinpo uvin ahi.
12 Mũthamaki aahũthĩrire mĩthandari ĩyo gwaka itugĩ cia gũtiirĩrĩra hekarũ ya Jehova na cia nyũmba ya ũthamaki, na gũthondekera aini inanda cia mũgeeto o na cia kĩnũbi. Kuuma mũthenya ũcio gũtirĩ kwarehwo kuuma na nja kana gũkooneka mĩthandari mĩingĩ ũguo.)
Solomon lengpan hiche thing namtui hochu Pakai Houin douna le Lengpa in douna in amangin, lathem ho dingin semjang saithei leh selangdah din jong asempeh in ahi. Tumasang’a ahin tunung’a ahin hitobang thing namtui ahung kipolut aum kha tapon ahi.
13 Mũthamaki Solomoni nĩaheire mũthamaki ũcio mũndũ-wa-nja wa Sheba indo nyingĩ cia ũtaana wake na kĩrĩa kĩngĩ gĩothe eerirĩirie na aahooire. Thuutha ũcio Mũthamaki mũndũ-wa-nja ũcio akiumagara hamwe na ndungata ciake agĩcooka bũrũri wake mwene.
Solomon lengpa chun Sheba lengnu chu athum jouse ape jengin chu leh angaichat chan chu hongphal tah in anape jeng in ahi. Hijou chun Sheba lengnu chu asohte cheng chutoh agamlang’ah ana kile kittan ahi.
14 Ũritũ wa thahabu ĩrĩa Solomoni aamũkagĩra o mwaka warĩ wa taranda magana matandatũ ma mĩrongo ĩtandatũ,
Kumseh’a Solomon lengpa henga sana hunglut hi talent jagup le somgup le gup alhingin ahi.
15 ĩtataranĩirio na igooti rĩa athũgũri na onjorithia na ya kuuma kũrĩ athamaki a Arabia, othe, na abarũthi a bũrũri.
Hiche hi akivei gunset ho leh kah lah’a thil joh leho’a kona kai kila ho chuleh Arab lang’a gamvaipo ho a kona kimu ho pang nailou ahi.
16 Mũthamaki Solomoni agĩthondeka ngo nene magana meerĩ cia thahabu hũũre; o ĩmwe yathondeketwo na ũritũ wa beka magana matandatũ cia thahabu.
Solomon lengpan sana a kikhong Ompho lentah tah jani asem in khat cheh hi pound som le nga in agih in ahi.
17 Ningĩ agĩthondeka ngo nini magana matatũ cia thahabu hũũre; o ĩmwe yathondeketwo na ũritũ wa mina ithatũ cia thahabu. Mũthamaki agĩciiga Nyũmba ya Ũthamaki ĩrĩa yetagwo Mũtitũ wa Lebanoni.
Aman sana akikhong Ompho aneo loi jathum jong asem in khat cheh chu pound li lhing deh agih in ahi. Lengpan hiche Ompho hohi Lebanon gamang kiti a leng inpi’a chun akoi in ahi.
18 Ningĩ mũthamaki agĩthondeka gĩtĩ gĩa ũthamaki kĩnene mũno, kĩgemetio mwena wa na thĩinĩ na mĩguongo na mwena wa na nja gĩkagemio na thahabu therie.
Solomon lengpan lal touna lentah khat jong saiha in asem in ahi. Hiche laltouna a kisem chu sana mangchan hoitah in atomjol sel in ahi.
19 Gĩtĩ kĩu kĩa ũnene kĩarĩ na ngathĩ ya makinya matandatũ, na thuutha wakĩo igũrũ kĩarĩ gĩa gĩthiũrũrĩ. Mĩena-inĩ yeerĩ ya gĩtĩ kĩu kĩarĩ na handũ ha kũigĩrĩra moko, na nĩ haarĩ na mĩhiano ya mĩrũũthi ĩrũgamĩte mĩena-inĩ yeerĩ ya moko macio.
Laltouna chu akaltou nading kalbi gup kido touva ahin, laltouna achungnung lam chu aki kol in ahi. Hiche laltouna ajet aveija chun khut ngapna aum cheh in chule alangto a chun Keipi bahkai ading limkhat khat toh asem in ahi.
20 Mĩhiano ĩngĩ ikũmi na ĩĩrĩ ya mĩrũũthi yarũgamĩtio ngathĩ-inĩ ĩyo ya makinya matandatũ. O ikinya rĩa ngathĩ rĩarĩ na mũhiano wa mũrũũthi o mwena. Gũtirĩ gĩtĩ kĩngĩ ta kĩu gĩathondeketwo mbere ĩyo gĩa ũthamaki ũngĩ o na ũrĩkũ.
Hiche kalbi gup chu khat cheh pang achun Keipi bahkai khat cheh adingin ahileh abon'in Keipi bahkai lim somleni alhing in ahi. Vannoi leiset’a laltouna dang ho hiche toh tekahpi thei ding aumpon ahi.
21 Indo ciothe iria Mũthamaki Solomoni aanyuuagĩra ciarĩ cia thahabu, na indo ciothe cia nyũmba iria ciarĩ Nyũmba ya Ũthamaki ĩrĩa yetagwo Mũtitũ wa Lebanoni ciarĩ cia thahabu therie. Gũtiarĩ kĩndũ gĩathondeketwo na betha, nĩgũkorwo betha yatuagwo kĩndũ gĩtarĩ bata mũno matukũ-inĩ macio ma Solomoni.
Solomon lengpa twidonna khon jouse chu sana thenga kisem ngen ahi, chuleh Lebanon gamang kiti Leng inpi sung’a manchah jouse jong chu sana a kisem ngen ahin, dangka a kisem khatcha jong aum pon ahi, ajeh chu Solomon khanglai achun dangka chu aman aneipon ahi.
22 Mũthamaki aarĩ na marikabu nyingĩ cia wonjoria iria-inĩ, hamwe na marikabu cia Hiramu. O riita rĩmwe thĩinĩ wa mĩaka ĩtatũ, nĩciacookaga ikuuĩte thahabu, na betha, na mĩguongo, na ngĩma, na nũgũ.
Lengpan kiveina a manchah ding kong innei khat jong aneiyin, hiche ho chu Hiram kong innei hotoh aki tolkhom jin ahi. Hiche kong innei hohi kum thumseh leh inlang ah ahung kile jiuvin, sana, dangka, saiha, guldu leh vahong kong dimset set in ahinpo jiuvin ahi.
23 Mũthamaki Solomoni aarĩ na ũtonga na ũũgĩ mũingĩ gũkĩra athamaki arĩa angĩ othe a thĩ.
Hiti hin Solomon lengpa hi leiset chunga leng dang ho sang in ahao jon chule aching jong aching jon ahi.
24 Andũ a thĩ yothe nĩmacaragia ũrĩa mangĩona Solomoni nĩguo maigue ũũgĩ ũrĩa Ngai eekĩrĩte ngoro-inĩ yake.
Hijeh chun Pathen in apeh, chihna thungai ding leh thudoh nei dingin muntinna konin mipi ahung hung jing un ahi.
25 Andũ arĩa mookaga kũmuona mwaka o mwaka nĩmamũrehagĩra iheo; indo cia betha, na cia thahabu, na nguo ndaaya, na indo cia mbaara, na mahuti manungi wega, na mbarathi, na nyũmbũ.
Kumseh in ama vil’a hung jousen kipa thilpeh in sana, dangka, ponsil, gal manchah, gim namtui, sakol hole sakolpol ho ahin poh peh jing un ahi.
26 Solomoni nĩacookanĩrĩirie ngaari cia ita na mbarathi; aarĩ na ngaari cia ita 1,400, na mbarathi 12,000 iria aigĩte matũũra-inĩ manene ma ngaari cia ita, na akaiga iria ingĩ hakuhĩ nake kũu Jerusalemu.
Solomon sakol holeh sakol kangtalai ho jong thanei tah in ana tung doh in ahi. Aman sakol sangsom le sangni anei jin sakol kangtalai sangkhat le jali anei jin ahi. Aman phabep chu sakol kangtalai koina khopi ho’a akoiyin phabep chu Jerusalem sung ama kom naina ah akoi jin ahi.
27 Mũthamaki nĩatũmire betha cingĩhe Jerusalemu o ta mahiga, mĩtarakwa nayo yarĩ mĩingĩ o ta mĩtĩ ya mĩkũyũ ĩrĩa ĩrĩ magũrũ-inĩ ma irĩma.
Lengpan dangka aneiho vang chu songtoh ana bahsah jengin ahi. Chuleh Cedar thing mantam tah ho jong chu Judahh gam'a keh theipi thing toh abahsah jengin ahi.
28 Mbarathi cia Solomoni cioimaga bũrũri wa Misiri na Kilikia. Onjorithia a mũthamaki macigũraga kuuma Kilikia.
Solomon in sakol hohi Egypt leh Cilicia kona achoh ji ahin, Lengpa ding’a thilcho hohin Cilicia mun ahi kiman tah’a achoh jiu ahi.
29 Ngaari ĩmwe ya ita maamĩgũraga kuuma Misiri, ĩkoima cekeri magana matandatũ cia betha, nayo mbarathi ĩmwe ĩkoima cekeri igana rĩa mĩrongo ĩtano. Nao nĩmaciendagĩria athamaki othe a Ahiti na a Suriata.
Hiche phat laichun Egypt a konin sakol kangtalai khat chu dangka ja gup’a kicho ahin sakol khat chu dangka jakhat le somnga a kichoji ahi. Hijouteng chuleh Hit leh Ram lengho komma ajoh son kitjiu ahi.