1 Akorinitho 15
1 Na rĩrĩ, ariũ na aarĩ a Ithe witũ, nĩngwenda kũmũririkania Ũhoro-ũrĩa-mwega ũrĩa ndaamũhunjĩirie, na mũkĩwamũkĩra, na noguo mũtũũrĩte mũrũmĩtie.
Koro jowetena, adwaro paronu wach Injili mane ayalonu, mi urwako kendo koro uchungoe motegno.
2 Ũhoro ũcio mwega nĩguo ũtũmaga mũhonoke, mwaikara mũrũmĩtie wega ũhoro ũrĩa ndaamũhunjĩirie. Angĩkorwo ti ũguo-rĩ, ũhoro ũcio mwawĩtĩkirie o tũhũ.
Injilini ema kelonu warruok, ka umako matek wach mane ayalonu mokwongo. Ka ok kamano, to kara ne uyie kayiem nono.
3 Nĩgũkorwo ũhoro ũrĩa niĩ ndaamũkĩrire nĩguo ndaamũheire, ũrĩ wa mbere na wa bata mũno: atĩ Kristũ nĩakuire nĩ ũndũ wa mehia maitũ o ta ũrĩa Maandĩko moigĩte,
Puonj maduongʼ mogik mane ayudo kuom Ruoth mi amiyou ema: Kristo notho nikech richowa kaluwore gi Ndiko,
4 na atĩ nĩathikirwo, na atĩ mũthenya wa gatatũ akĩriũkio kũringana na ũrĩa Maandĩko macio moigĩte,
kendo ne oike, bangʼe ochiere oa kuom joma otho chiengʼ mar adek kaluwore gi Ndiko,
5 na atĩ akiumĩrĩra Petero, na agĩcooka akiumĩrĩra arĩa Ikũmi na Eerĩ.
kendo ne ofwenyore mokwongo ne Petro, bangʼe nofwenyore ne joote apar gariyo.
6 Thuutha ũcio, nĩoimĩrĩire makĩria ma ariũ na aarĩ a Ithe witũ magana matano ihinda o rĩmwe, na aingĩ ao marĩ muoyo o na rĩu, o na gũtuĩka amwe ao nĩmarĩkĩtie gũkua.
Bangʼ mano nofwenyore ni jowete moloyo mia abich, ka gin kanyachiel, kendo thothgi pod ngima nyaka sani, kata obedo ni moko kuomgi osetho.
7 Ningĩ agĩcooka akiumĩrĩra Jakubu na thuutha wa ũguo agĩcooka akiumĩrĩra atũmwo othe,
Achien nofwenyore ne Jakobo; bangʼe nofwenyore ne joote duto,
8 na thuutha wa acio angĩ othe akĩnyumĩrĩra o na niĩ, haana ta mũndũ waciarĩtwo atarĩ mũkinyu.
eka achien mogik, ne ofwenyorena apoya an bende, mana ka nyathi mobwogi.
9 Nĩgũkorwo niĩ nĩ niĩ mũnini mũno harĩ atũmwo arĩa angĩ, o na ndiagĩrĩirwo nĩ gwĩtwo mũtũmwo, tondũ nĩndanyariirire kanitha wa Ngai.
An e jaote matinie mogik, to bende ok awinjora mondo oluonga ni jaote, nikech ne asando kanisa Nyasaye.
10 No wega wa Ngai nĩguo ũtũmĩte nduĩke ũguo ndariĩ, naguo wega wake kũrĩ niĩ ndwarĩ wa tũhũ. No nĩndarutire wĩra na kĩyo gũkĩra acio angĩ othe, no ti niĩ ndaarutaga wĩra ũcio, no nĩ wega wa Ngai ũrĩa warĩ hamwe na niĩ warutaga wĩra ũcio.
To koro, kuom ngʼwono mar Nyasaye, an gima an, kendo ngʼwono mane omiya ne ok orem mak ochopo tichne. Chutho, asetiyo matek moloyo joote mamoko duto, to ok asetimo mago duto gi tekra awuon, to mana kuom ngʼwono mar Nyasaye ma an-go.
11 Tondũ ũcio, o na kũngĩtuĩka nĩ niĩ kana nĩ o-rĩ, ũhoro ũyũ noguo tũhunjagia, na noguo inyuĩ mwetĩkirie.
Omiyo kata bed ni an ema ne ayalonu Injili kata gin ema ne giyalonu, to ma e gima waduto wayalo kendo ema ne uyie.
12 Na rĩrĩ, kũngĩkorwo kũhunjagio atĩ Kristũ nĩariũkirio akiuma kũrĩ arĩa akuũ-rĩ, nĩ kĩĩ gĩtũmaga amwe anyu moige atĩ gũtirĩ kũriũkio kwa arĩa akuũ?
To ka iyalo ni Kristo osechier oa kuom joma otho, to angʼo momiyo jomoko kuomu wacho ni joma otho ok bi chier?
13 Kũngĩkorwo gũtirĩ kũriũkio kwa arĩa akuũ-rĩ, o nake Kristũ ndaakĩriũkirio.
Ka en adier ni joma otho ok chier, to mano nyiso ni kata Kristo bende pok ochier?
14 Na angĩkorwo Kristũ ndaakĩriũkirio-rĩ, kũhunjia gwitũ no gwa tũhũ, nakuo gwĩtĩkia kwanyu no gwa tũhũ.
To ka Kristo pok ochier, to wayalo kayiem, kendo yie maru bende onge tiende.
15 Makĩria ma ũguo-rĩ, ithuĩ no tũgĩkorwo tũrĩ aira a Ngai a maheeni, tondũ nĩtuumbũrĩte atĩ Ngai nĩariũkirie Kristũ kuuma kũrĩ arĩa akuũ. No rĩrĩ, ndaakĩmũriũkirie angĩkorwo nĩ ma atĩ arĩa akuũ matiriũkagio.
To moloyo mano, wadoko joneno mariambo kuom Nyasaye nikech wasebedo ka wanyiso ji ni Nyasaye ema ne osechiero Kristo oa kuom joma otho. To kara ne ok ochiere ka en adier ni joma otho ok chier?
16 Nĩgũkorwo kũngĩtuĩka atĩ arĩa akuũ matiriũkagio, o nake Kristũ ndaakĩriũkirio.
Nikech ka joma otho ok chier, to kata Kristo bende pok ochier.
17 Na angĩkorwo Kristũ ndaariũkirio-rĩ, gwĩtĩkia kwanyu nĩ gwa tũhũ; mũgĩtũũraga o mehia-inĩ manyu.
To ka Kristo pok ochier, to yie maru en nono; kendo pod ulal alala e richou.
18 Ningĩ andũ arĩa marĩkĩtie gũkoma marĩ thĩinĩ wa Kristũ-rĩ, o nao nĩ kũũra morĩte.
Mano nyiso bende ni jo-Kristo mosetho bende olal.
19 Na kũngĩkorwo kĩĩrĩgĩrĩro giitũ thĩinĩ wa Kristũ no kĩa muoyo-inĩ ũyũ tũrĩ-rĩ, twagĩrĩirwo nĩkũiguĩrwo tha gũkĩra andũ othe.
Ka genowa kuom Kristo nigi tiende mana e ngimani kende, to kare wan joma odhierie moloyo ji duto.
20 No rĩrĩ, ti-itherũ Kristũ nĩariũkĩtio akoima kũrĩ arĩa akuũ, agatuĩka maciaro ma mbere ma arĩa makuĩte.
To adiera en ni Kristo osechier oa kuom joma otho. Chierneno en kaka gir singo manyiso ni joma osetho e liel bende ibiro chiero.
21 Tondũ-rĩ, o ũrĩa arĩ mũndũ watũmire gĩkuũ gĩũke thĩ, o nakuo kũriũkio kwa arĩa akuũ nĩ mũndũ watũmire gũũke.
Nikech kaka tho noa kuom ngʼat achiel e kaka chier mar joma otho bende osebiro koa kuom ngʼat achiel.
22 Nĩgũkorwo o ta ũrĩa andũ othe makuaga nĩ ũndũ wa Adamu-rĩ, no taguo andũ othe magaacookio muoyo thĩinĩ wa Kristũ.
Mana kaka ji duto tho nikech Adam, e kaka ji duto nobed mangima nikech Kristo.
23 No o mũndũ akaariũka ihinda rĩake mwene: Kristũ arĩ we wariũkire mbere; na thuutha andũ arĩa marĩ ake hĩndĩ ĩrĩa agooka.
To gigi nyaka timre e yo mochanore: Kristo mane okwongo chier kaka olemo mokwongo chiek, eka bangʼe joma ni kuome bende nochier chiengʼ manoduogi.
24 Thuutha ũcio nĩguo ihinda rĩa kũrigĩrĩria rĩgaakinya, hĩndĩ ĩrĩa akaaneana ũthamaki kũrĩ Ngai Ithe arĩkĩtie kũniina mothamaki mothe, na wathani, o na hinya wothe.
Bangʼ mano, giko nochopi, mi Kristo nolo joloch duto, nolo teko duto kendo nolo nyalo duto, eka nodwok pinyruoth ni Nyasaye Wuoro,
25 Nĩgũkorwo no nginya athamake nginya rĩrĩa agaakorwo aigĩte thũ ciake ciothe rungu rwa makinya make.
nimar Kristo nyaka bed gi loch nyaka chop Nyasaye lo wasigu duto, mi oketgi e bwo tiende.
26 Na rĩrĩ, thũ ya mũthia kũniinwo nĩ gĩkuũ.
Jasigu manotieki achien mogik en tho,
27 Nĩgũkorwo “nĩ aigĩte indo ciothe rungu rwa makinya make.” Na rĩrĩa gũkwĩrwo atĩ “indo ciothe” nĩciigĩtwo rungu rwake, nĩgũkũmenyeka wega atĩ Ngai we mwene ti wa itari rĩu tondũ nĩ we waigire indo ciothe rungu rwa Kristũ.
nikech ndiko wacho niya, “oseketo gik moko duto e bwo tiende.” To ka ndiko wuoyo kuom “gik moko duto” to ongʼere ni mano ok oriwo Nyasaye owuon nikech en ema oketo gik moko duto e bwo loch Kristo.
28 Aarĩkia gwĩka ũguo-rĩ, Mũriũ we mwene nĩagatuĩka wa gwathagwo nĩ ũcio waigire indo ciothe rungu rwake, nĩguo Ngai akorwo nĩ we maũndũ mothe thĩinĩ wa maũndũ mothe.
To ka gik moko duto oseketi e bwo loch Kristo, bangʼe en bende enobed e bwo loch Nyasaye, mane oketo gik moko duto e bwoye, mondo Nyasaye obed gi loch ewi gik moko duto.
29 Na rĩrĩ, kũngĩkorwo gũtirĩ ũriũkio-rĩ, arĩa mabatithĩtio handũ-inĩ ha arĩa akuũ mageeka atĩa? Angĩkorwo arĩa akuũ matikaariũkio o na atĩa-rĩ, andũ makĩbatithagio handũ-inĩ hao nĩkĩ?
To kapo ni chier onge, to ere tiende batiso ji ewi joma osetho? Ka joma otho ok chier, to ibatiso ji e wigi nangʼo?
30 Na ithuĩ-rĩ, twĩtoonyagia ũgwati-inĩ o ithaa o ithaa nĩkĩ?
To kata mana wan, angʼo ma dimi wachom masira seche duto?
31 Ngũmwĩra na ma, ariũ na aarĩ a Ithe witũ, ti-itherũ, o ta ũrĩa ndĩĩrahaga nĩ ũndũ wanyu thĩinĩ wa Kristũ Jesũ Mwathani witũ, atĩ niĩ nguaga o mũthenya.
Jowetena, kaka un e sungana kuom Ruodhwa Yesu Kristo awachonu ka aramo, ni tho ochoma pile!
32 Angĩkorwo ndaahũũranire na nyamũ cia gĩthaka kũu Efeso nĩ ũndũ wa itũmi cia ũ-mũndũ-rĩ, ndaagunĩkire na kĩ? Angĩkorwo andũ arĩa akuũ matikaariũkio-rĩ, “Nĩtũrĩe na tũnyue, nĩgũkorwo rũciũ nĩgũkua tũgaakua.”
Ka dipo ni ne akedo gi le makwiny e dala Efeso mana nikech dwach dhano to ohala mane ma ayudo? Ka joma otho ok chier, to we wachiem kendo wamethi, nikech kiny wanatho.
33 Mũtikaheeneke: “Thiritũ njũru nĩĩthũkagia mĩtugo mĩega.”
Kik ngʼato wuondu. Ngʼeuru niya, “Bedo e lalruok kod joma richo ketho timbe mabeyo.”
34 Arahũkai mwĩigue ta ũrĩa mwagĩrĩirwo, na mũtigage kwĩhia; nĩgũkorwo andũ amwe matiũĩ Ngai: ndoiga ũguo nĩgeetha ndĩmũconore.
Dwoguru e pachu maliw, daguru ngima makare kendo weuru timo richo, nikech nitie jomoko kuomu makia Nyasaye. Awacho kamano mondo akuodgo wiu.
35 No mũndũ ahota kũũria atĩrĩ, “Andũ arĩa akuũ mariũkagio atĩa? Magooka marĩ na mwĩrĩ ũhaana atĩa?”
To ngʼato nyalo penjo niya, “Joma otho ichiero nadi? To jogi nobed gi ringruok machalo nade?”
36 Nĩ ũrimũ ũrĩkũ ũyũ! Kĩrĩa wahaanda-rĩ, gĩtimeraga gĩtambĩte gũkua.
To mano penjo mofuwo manade! Ka uchwoyo kodhi, to nyaka okuong otho eka bangʼe otwi.
37 Hĩndĩ ĩrĩa wahaanda-rĩ, ndũhaandaga mwĩrĩ ũrĩa ũgũcooka ũkorwo ho, no gũkorwo ũhaandaga mbeũ ya ngano kana ya kĩndũ kĩngĩ.
Ka uchwoyo, to ok en cham hie mabiro wuok bangʼe, to en mana kodhi kende. Onyalo bedo koth ngano kata koth cham moro amora.
38 No Ngai amĩheaga mwĩrĩ o ũrĩa endaga ĩgĩe naguo, na o mũthemba wa mbegũ akaũhe mwĩrĩ waguo.
To Nyasaye miye kido mana kaka en ema osechano, kendo kodhi ka kodhi omiyo kite owuon.
39 Mĩĩrĩ yothe ndĩhaanaine: Andũ marĩ mũthemba ũmwe wa mwĩrĩ, nacio nyamũ mũthemba ũngĩ, na nyoni mũthemba ũngĩ, o nacio thamaki irĩ mwĩrĩ wa mũthemba ũngĩ.
Ringruok duto ok chalre. Dhano nigi kit ringruok moro, to le nigi machielo, winy bende nigi machielo, kendo rech bende nigi machielo.
40 Ningĩ nĩ kũrĩ mĩĩrĩ ya igũrũ na nĩ kũrĩ mĩĩrĩ ya gũkũ thĩ; no riiri wa mĩĩrĩ ya igũrũ nĩ mũthemba ũmwe, na riiri wa mĩĩrĩ ya gũkũ thĩ nĩ mũthemba ũngĩ.
Nitie bende chwech mag polo gi chwech mag piny, kendo kit duongʼ mar chwech mag polo opogore gi kit duongʼ mar chwech mag piny.
41 Riũa rĩrĩ na riiri warĩo mwanya, na mweri ũrĩ riiri waguo mwanya, na njata irĩ na riiri wacio mwanya; na njata ĩmwe ĩrĩ riiri ũrĩ ngũũrani na njata ĩrĩa ĩngĩ.
Wangʼ chiengʼ nigi kit ler ma mare owuon, to dwe bende nigi machielo, kendo sulwe bende nigi mare. Sulwe ka sulwe chiwo ler mopogore gi nyawadgi.
42 Ũguo nĩguo gũgaatuĩka hĩndĩ ya kũriũkio kwa andũ arĩa akuũ. Mwĩrĩ ũrĩa ũhaandagwo nĩ wa kũbutha, no ũriũkagio ũtarĩ wa kũbutha;
Kamano bende e kaka chier mar joma otho biro chalo. Ringruok ma iyiko en gima tow, to ichiere ka en gima ok tow.
43 mwĩrĩ ũhaandagwo ũrĩ mũmene, ũgacooka ũkariũkio ũrĩ na riiri; ũhaandagwo ũtarĩ na hinya, ũgacooka ũkariũkio ũrĩ na hinya;
Ka oike, to oonge gi duongʼ, to ichiere ka en gi duongʼ, to bende iyike ka onyap, to ichiere ka en gi teko,
44 ũhaandagwo ũrĩ mwĩrĩ wa ndũire, ũgacooka ũkariũkio ũrĩ mwĩrĩ wa kĩĩroho. Angĩkorwo nĩ kũrĩ mwĩrĩ wa ndũire-rĩ, o na mwĩrĩ wa kĩĩroho ũrĩ kuo.
kendo iyike kaka ringruok mar pinyni, to ichiere kaka ringruok mar polo. Ka nitiere ringruok mar piny, to nitiere bende ringruok mar polo.
45 Nĩ ũndũ ũcio kwandĩkĩtwo atĩrĩ: “Adamu ũrĩa warĩ mũndũ wa mbere-rĩ, aatuĩkire kĩũmbe kĩrĩ muoyo”; nake Adamu ũrĩa wa kũrigĩrĩria-rĩ, agĩtuĩka roho wa kũheana muoyo.
Emomiyo ondiki niya, “Adam ma en dhano mokwongo, nobedo ngʼat mangima” to Adam mogik nodoko chuny machiwo ngima.
46 Mwĩrĩ wa kĩĩroho tiguo waambire gũũka, no nĩ ũrĩa wa ndũire, na thuutha wa ũguo ũgĩũka ũrĩa wa kĩĩroho.
To mano mar Roho ok ema kuongi, to mar ringruok ema kuongo, eka bangʼe mar Roho.
47 Mũndũ wa mbere aarĩ wa rũkũngũ rwa thĩ, no mũndũ wa keerĩ oimĩte igũrũ.
Dhano mokwongo nochwe gi lowo, to dhano mar ariyo noa e polo.
48 O ta ũrĩa mũndũ ũcio wa gũkũ thĩ aatariĩ, noguo arĩa marĩ a tĩĩri matariĩ; na ta ũrĩa mũndũ wa kuuma igũrũ aatariĩ, noguo o na arĩa a igũrũ matariĩ.
Ngʼat mane ochwe gi lowo ema ji duto oa kuome, kamano bende e kaka jopolo duto oa kuom Jal mane oa e polo.
49 Na ta ũrĩa twagĩire na mũhianĩre wa mũndũ ũcio wa tĩĩri-rĩ, noguo tũkaagĩa na mũhianĩre wa mũndũ ũcio wa kuuma igũrũ.
Mana kaka wasebedo gi kido mar dhano mochwe gi lowo, e kaka wabiro chalo gi kido mar dhano moa e polo.
50 Ngũmwĩra atĩrĩ, ariũ na aarĩ a Ithe witũ, mwĩrĩ na thakame itingĩhota kũgaya ũthamaki wa Ngai, kana kĩrĩa kĩbuthaga kĩgae kĩrĩa gĩtabuthaga.
Jowetena, tiend gima awacho ema: Ringruok gi remo ok nyal chamo girkeni mar pinyruodh Nyasaye kendo gima tow ok nyal rwakore gi gima ok tow.
51 Thikĩrĩriai, ndĩmwĩre ũndũ wa hitho: Tũtigaakua ithuothe, no nĩkũgarũrwo tũkaagarũrwo ithuothe,
Winjuru anena wach mopondoni: Ok wanatho waduto, to nolokwa wan duto apoya nono
52 o kahinda kanini, o ta ibucia rĩa riitho, rĩrĩa karumbeta ka mũthia gakaagamba. Nĩgũkorwo karumbeta nĩgakaahuhwo, nao arĩa akuũ mariũkio matarĩ a kũbutha, na ithuĩ tũgarũrwo mĩĩrĩ.
kadiemo wangʼ ka tungʼ mogik noywagi. Nikech ka turumbete noywagi to jomane osetho nochier gi ringruok ma ok tow, to wan to nolokwa ahucha.
53 Nĩgũkorwo mwĩrĩ ũyũ ũbuthaga no nginya wĩhumbe mwĩrĩ ũtarĩ wa kũbutha, naguo mwĩrĩ ũyũ wa gũkua wĩhumbe mwĩrĩ ũtarĩ wa gũkua.
Mano notimre nikech ringruok matow nyaka rwakre gi ringruok ma ok tow, kendo ringruok mathoni nyaka rwakre gi ringruok ma ok tho.
54 Hĩndĩ ĩrĩa kũbutha gũkeehumba kwaga kũbutha, na gũkua kwĩhumbe kwaga gũkua-rĩ, hĩndĩ ĩyo ũhoro nĩũkahinga ũrĩa wandĩkĩtwo atĩrĩ, “Gĩkuũ nĩkĩniinĩtwo gĩgatoorio biũ.”
Kuom mano, ka ringruok matow oserwakore gi mano ma ok tow, kendo mano matho oserwakore gi mano ma ok tho, eka wach mondiki nochop kare, niya, “Tho oselo motiek chuth.”
In tho, koro ere lochni? In tho, lit mikelo ni kanye? (Hadēs g86)
56 Rũboora rwa gĩkuũ nĩ mehia, naguo hinya wa mehia uumanaga na watho.
Lit mar tho en richo, to teko mar richo en chik.
57 No rĩrĩ, Ngai arogaathwo nĩgũkorwo nĩwe ũtũheaga ũtooria thĩinĩ wa Mwathani witũ Jesũ Kristũ.
To erokamano ni Nyasaye. Omiyowa loch kuom Ruodhwa Yesu Kristo!
58 Nĩ ũndũ ũcio, ariũ na aarĩ a Ithe witũ arĩa nyenda, ikaragai mwĩhaandĩte wega. Mũtikanenyenyio nĩ ũndũ o na ũrĩkũ. Tũũrai mwĩheanĩte kũna wĩra-inĩ wa Mwathani, tondũ nĩmũũĩ atĩ wĩra wanyu thĩinĩ wa Mwathani ti wa tũhũ.
Emomiyo, jowetena mageno, chunguru motegno. Kik uyie gimoro oyiengu. Chiwreuru chuth kinde duto ni tich Ruoth, nikech ungʼeyo ni tich mutiyo matek ne Ruoth ok obedo kayiem nono.
