Sprueche 8
1 Ruft nicht die Weisheit laut, und läßt nicht die Klugheit ihre Stimme vernehmen?
Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?
2 Oben auf den Höhen, draußen auf dem Wege, mitten auf den Straßen hat sie sich aufgestellt;
Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.
3 zur Seite der Tore, am Ausgang der Stadt, beim Eingang der Pforten ruft sie laut:
U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:
4 An euch, ihr Männer, ergeht mein Ruf, und meine Stimme an die Menschenkinder!
Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.
5 Ihr Einfältigen, werdet klug, und ihr Toren, brauchet den Verstand!
Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.
6 Höret, denn ich habe Vortreffliches zu sagen, und meine Lippen öffnen sich für das, was gerade ist.
Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.
7 Denn mein Gaumen redet Wahrheit, aber meine Lippen verabscheuen loses Geschwätz.
Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.
8 Alle Reden meines Mundes sind gerecht, es ist nichts Verkehrtes noch Verdrehtes darin.
Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.
9 Den Verständigen sind sie ganz recht, und wer Erkenntnis sucht, findet sie richtig.
Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.
10 Nehmet meine Zucht an und nicht Silber, und Erkenntnis lieber als feines Gold.
Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.
11 Ja, Weisheit ist besser als Perlen, und keine Kleinodien sind ihr zu vergleichen.
Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.
12 Ich, die Weisheit, wohne bei dem Scharfsinn und gewinne die Erkenntnis wohldurchdachter Pläne.
Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.
13 Die Furcht des HERRN ist ein Hassen des Bösen; Stolz und Übermut, schlechten Wandel und ein verdrehtes Maul hasse ich.
Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.
14 Von mir kommt Rat und Tüchtigkeit; ich bin verständig, mein ist die Kraft.
Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.
15 Durch mich herrschen die Könige und erlassen die Fürsten gerechte Verordnungen.
Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.
16 Durch mich regieren die Herrscher und die Edeln, alle Richter auf Erden.
Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.
17 Ich liebe, die mich lieben, und die mich frühe suchen, finden mich.
Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.
18 Reichtum und Ehre kommen mit mir, bedeutendes Vermögen und Gerechtigkeit.
Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.
19 Meine Frucht ist besser als Gold, ja als feines Gold, und was ich einbringe, übertrifft auserlesenes Silber.
Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.
20 Ich wandle auf dem Pfade der Gerechtigkeit, mitten auf der Bahn des Rechts,
Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,
21 auf daß ich meinen Liebhabern ein wirkliches Erbteil verschaffe und ihre Schatzkammern fülle.
Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.
22 Der HERR besaß mich am Anfang seiner Wege, ehe er etwas machte, vor aller Zeit.
Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.
23 Ich war eingesetzt von Ewigkeit her, vor dem Anfang, vor dem Ursprung der Erde.
Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;
24 Als noch keine Fluten waren, ward ich geboren, als die wasserreichen Quellen noch nicht flossen.
Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.
25 Ehe die Berge eingesenkt wurden, vor den Hügeln ward ich geboren.
Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.
26 Als er die Erde noch nicht gemacht hatte und was außerhalb [derselben liegt], die ganze Summe des Weltenstaubs,
Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.
27 als er den Himmel abzirkelte, war ich dabei; als er auf dem Meeresspiegel den Horizont abgrenzte,
Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;
28 als er die Wolken droben befestigte und die Brunnen der Tiefe mauerte;
Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;
29 als er dem Meer seine Schranke setzte, damit die Wasser seinen Befehl nicht überschritten, als er den Grund der Erde legte,
Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:
30 da stand ich ihm als Werkmeister zur Seite und zu seinem Entzücken Tag für Tag und spielte vor seinem Angesicht allezeit;
Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.
31 ich spielte auf seinem Erdkreis und hatte mein Ergötzen an den Menschenkindern.
Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.
32 Und nun, ihr Söhne, gehorchet mir! Wohl denen, die meine Wege bewahren!
Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.
33 Gehorchet der Zucht und werdet weise und seid nicht zügellos!
Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.
34 Wohl dem Menschen, der mir also gehorcht, daß er täglich an meiner Pforte wacht und die Pfosten meiner Tür hütet;
Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.
35 denn wer mich findet, der findet das Leben und erlangt Gnade von dem HERRN;
Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.
36 wer mich aber verfehlt, schadet seiner eigenen Seele; alle, die mich hassen, lieben den Tod!
Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.
