Sprueche 24
1 Beneide böse Menschen nicht und begehre nicht, es mit ihnen zu halten;
| به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی، |
2 denn ihr Herz trachtet nach Schaden, und ihre Lippen reden Unheil!
| زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند. |
3 Durch Weisheit wird ein Haus gebaut, und durch Verstand wird es sich behaupten;
| خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد، |
4 auch werden durch Einsicht seine Kammern mit allerlei köstlichem und lieblichem Gut gefüllt.
| اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود. |
5 Ein weiser Mann ist stark, und ein verständiger Mensch stählt seine Kraft.
| آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید. |
6 Denn durch kluge Maßregeln gewinnst du die Schlacht und durch die Menge der Ratgeber den Sieg.
| پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد. |
7 Die Weisheit ist dem Narren zu hoch; er tut seinen Mund nicht auf im Tor!
| نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد. |
8 Wer vorsätzlich Böses tut, den nenne man einen Bösewicht!
| کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد. |
9 Dummheiten ersinnen ist Sünde, und ein Spötter ist ein abscheulicher Mensch!
| نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد. |
10 Zeigst du dich schwach am Tage der Not, so ist deine Kraft beschränkt!
| اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی. |
11 Errette, die zum Tode geschleppt werden, und die zur Schlachtbank wanken, halte zurück!
| از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن. |
12 Wenn du sagen wolltest: «Siehe, wir haben das nicht gewußt!» wird nicht der, welcher die Herzen prüft, es merken, und der deine Seele beobachtet, es wahrnehmen und dem Menschen vergelten nach seinem Tun?
| نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد. |
13 Iß Honig, mein Sohn, denn er ist gut, und Honigseim ist süß für deinen Gaumen!
| پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت. |
14 So erkenne auch, daß die Weisheit gut ist für deine Seele; wenn du sie gefunden hast, so hast du eine Zukunft, und deine Hoffnung wird nicht vernichtet werden.
15 Du Gottloser, laure nicht auf die Wohnung des Gerechten und störe seine Ruhe nicht!
| ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن، |
16 Denn der Gerechte fällt siebenmal und steht wieder auf; aber die Gottlosen stürzen nieder im Unglück.
| زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد. |
17 Freue dich nicht über den Fall deines Feindes, und wenn er strauchelt, so frohlocke nicht!
| وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو، |
18 daß nicht der HERR es sehe und es ihm mißfalle und er seinen Zorn abwende von ihm.
| زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد! |
19 Erzürne dich nicht über die Bösen, sei nicht neidisch auf die Übeltäter!
| به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز، |
20 Denn der Böse hat keine Zukunft, und die Leuchte der Gottlosen wird erlöschen.
| زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد. |
21 Fürchte den HERRN, mein Sohn, und den König, und laß dich nicht mit Neuerungssüchtigen ein!
| پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو، |
22 Denn ihr Unglück wird plötzlich kommen und ihrer beider Verderben; wer kennt es?
| کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟ |
23 Auch diese Sprüche kommen von den Weisen: die Person ansehen im Gericht, ist nicht gut.
| قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند. |
24 Wer zum Gottlosen spricht: «Du bist gerecht!» dem fluchen die Völker, und die Leute verwünschen ihn;
| هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد، |
25 aber an denen, die recht richten, hat man Wohlgefallen, und über sie kommt der Segen des Guten.
| ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید. |
26 Eine rechte Antwort ist wie ein Kuß auf die Lippen.
| جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است. |
27 Verrichte zuerst draußen dein Geschäft und besorge deine Feldarbeit, darnach baue dein Haus.
| اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده. |
28 Tritt nicht ohne Ursache als Zeuge auf wider deinen Nächsten! Was willst du irreführen mit deinen Lippen?
| علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور. |
29 Sage nicht: «Wie er mir getan, so will ich ihm tun; ich will dem Mann vergelten nach seinem Werk!»
| نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.» |
30 Ich ging vorüber an dem Acker des Faulen und an dem Weinberge des Unverständigen
| از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛ |
31 und siehe, er ging ganz in Disteln auf, und Nesseln überwucherten ihn, und seine Mauer war eingestürzt.
| همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود. |
32 Das sah ich und nahm es zu Herzen; ich betrachtete es und zog eine Lehre daraus:
| با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم: |
33 «Ein wenig schlafen, ein wenig schlummern, die Hände ein wenig ineinanderlegen, um zu ruhen»;
| کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر، |
34 so kommt deine Armut wie ein Landstreicher dahergeschritten und dein Mangel wie ein gewappneter Mann!
| و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد. |
