< Sprueche 24 >
1 Beneide böse Menschen nicht und begehre nicht, es mit ihnen zu halten;
Wees niet afgunstig op booswichten, Verlang niet naar hun gezelschap;
2 denn ihr Herz trachtet nach Schaden, und ihre Lippen reden Unheil!
Want wat zij willen is geweld, Wat zij bespreken, is onheil.
3 Durch Weisheit wird ein Haus gebaut, und durch Verstand wird es sich behaupten;
Door wijsheid wordt een huis gebouwd, Door inzicht houdt het stand;
4 auch werden durch Einsicht seine Kammern mit allerlei köstlichem und lieblichem Gut gefüllt.
Door kunde worden de kamers vol Van allerlei kostbaar en prettig bezit.
5 Ein weiser Mann ist stark, und ein verständiger Mensch stählt seine Kraft.
Een wijze is meer waard dan een sterke, Een man van ervaring meer dan een krachtmens;
6 Denn durch kluge Maßregeln gewinnst du die Schlacht und durch die Menge der Ratgeber den Sieg.
Want alleen met overleg wordt een oorlog gevoerd, De zege bevochten door rijp beraad.
7 Die Weisheit ist dem Narren zu hoch; er tut seinen Mund nicht auf im Tor!
Voor een dwaas is de wijsheid te hoog; Daarom doet hij in de poort zijn mond niet open.
8 Wer vorsätzlich Böses tut, den nenne man einen Bösewicht!
Wie op kwaad zint, Wordt een gluiperd genoemd.
9 Dummheiten ersinnen ist Sünde, und ein Spötter ist ein abscheulicher Mensch!
De gedachten van een dwaas zijn zondig, Een spotter is voor de mensen een gruwel.
10 Zeigst du dich schwach am Tage der Not, so ist deine Kraft beschränkt!
Gedraagt ge u slap, als het u goed gaat, Dan schieten in moeilijke tijden uw krachten te kort.
11 Errette, die zum Tode geschleppt werden, und die zur Schlachtbank wanken, halte zurück!
Red hen, die ter dood worden gebracht; Bevrijd hen, die naar de plaats van terechtstelling wankelen.
12 Wenn du sagen wolltest: «Siehe, wir haben das nicht gewußt!» wird nicht der, welcher die Herzen prüft, es merken, und der deine Seele beobachtet, es wahrnehmen und dem Menschen vergelten nach seinem Tun?
Al zegt ge: "Och, we wisten het niet," Zou Hij, die de harten peilt, het niet merken, Hij, die uw leven beschermt, het niet weten, En den mens niet naar zijn werken vergelden?
13 Iß Honig, mein Sohn, denn er ist gut, und Honigseim ist süß für deinen Gaumen!
Mijn zoon, eet honing, want die smaakt goed; Honingzeem is zoet voor het gehemelte:
14 So erkenne auch, daß die Weisheit gut ist für deine Seele; wenn du sie gefunden hast, so hast du eine Zukunft, und deine Hoffnung wird nicht vernichtet werden.
Zo is ook de kennis goed voor uw hart, En de wijsheid voor uw ziel. Vindt ge haar, dan is er toekomst, En wordt uw verwachting niet beschaamd.
15 Du Gottloser, laure nicht auf die Wohnung des Gerechten und störe seine Ruhe nicht!
Booswicht, loer niet op de woning van den rechtvaardige, Beproef niet, zijn verblijf te vernielen;
16 Denn der Gerechte fällt siebenmal und steht wieder auf; aber die Gottlosen stürzen nieder im Unglück.
Want al valt de rechtvaardige zevenmaal, hij staat weer op, Maar de bozen blijven liggen in het kwaad.
17 Freue dich nicht über den Fall deines Feindes, und wenn er strauchelt, so frohlocke nicht!
Als uw vijand valt, moet ge u niet verheugen, Als hij struikelt, u niet verblijden;
18 daß nicht der HERR es sehe und es ihm mißfalle und er seinen Zorn abwende von ihm.
Want als Jahweh het ziet, mishaagt het Hem, En wendt Hij zijn gramschap van hem op u af.
19 Erzürne dich nicht über die Bösen, sei nicht neidisch auf die Übeltäter!
Erger u niet over hen, die kwaad doen, Wees niet jaloers op booswichten;
20 Denn der Böse hat keine Zukunft, und die Leuchte der Gottlosen wird erlöschen.
Want voor den booswicht is er geen toekomst, De lamp der bozen gaat uit.
21 Fürchte den HERRN, mein Sohn, und den König, und laß dich nicht mit Neuerungssüchtigen ein!
Mijn zoon, vrees Jahweh en den koning, Houd u niet met nieuwlichters op;
22 Denn ihr Unglück wird plötzlich kommen und ihrer beider Verderben; wer kennt es?
Want plotseling daagt hun ongeluk, Wie weet, wat hun einde zal zijn?
23 Auch diese Sprüche kommen von den Weisen: die Person ansehen im Gericht, ist nicht gut.
Ook de volgende spreuken zijn van wijzen. Partijdigheid in een rechtszaak is nooit goed
24 Wer zum Gottlosen spricht: «Du bist gerecht!» dem fluchen die Völker, und die Leute verwünschen ihn;
Wie tot een schuldige zegt: ge hebt gelijk, De volkeren zullen hem verwensen, De naties hem vloeken.
25 aber an denen, die recht richten, hat man Wohlgefallen, und über sie kommt der Segen des Guten.
Maar die hem bestraffen, gaat het goed, Op hen rust zegen en voorspoed;
26 Eine rechte Antwort ist wie ein Kuß auf die Lippen.
Een kus op de lippen krijgt hij, Die een rechtvaardige uitspraak doet.
27 Verrichte zuerst draußen dein Geschäft und besorge deine Feldarbeit, darnach baue dein Haus.
Stel orde op uw werk buitenshuis, Maak, dat het klaar is op uw akker; Neem dan eerst een vrouw En bouw u een huis.
28 Tritt nicht ohne Ursache als Zeuge auf wider deinen Nächsten! Was willst du irreführen mit deinen Lippen?
Leg geen valse getuigenis af tegen uw naaste, Waarom zouden uw lippen bedriegen?
29 Sage nicht: «Wie er mir getan, so will ich ihm tun; ich will dem Mann vergelten nach seinem Werk!»
Zeg niet: "Zoals hij mij heeft gedaan, zal ik hem doen; Ik zet den man zijn daden betaald."
30 Ich ging vorüber an dem Acker des Faulen und an dem Weinberge des Unverständigen
Ik kwam eens langs de akker van een luiaard, Langs de wijngaard van een dwaas;
31 und siehe, er ging ganz in Disteln auf, und Nesseln überwucherten ihn, und seine Mauer war eingestürzt.
En zie: hij was geheel met onkruid begroeid, De grond met distels bedekt, En de stenen muur lag in puin.
32 Das sah ich und nahm es zu Herzen; ich betrachtete es und zog eine Lehre daraus:
Toen ik dat zag, nam ik het ter harte; Toen ik dat merkte, heb ik er deze les uit getrokken:
33 «Ein wenig schlafen, ein wenig schlummern, die Hände ein wenig ineinanderlegen, um zu ruhen»;
Nog even slapen, nog even soezen, Nog even in bed de handen over elkaar;
34 so kommt deine Armut wie ein Landstreicher dahergeschritten und dein Mangel wie ein gewappneter Mann!
Dan overvalt u de armoe als een zwerver, Het gebrek als een rover.