< Markus 12 >
1 Und er fing an in Gleichnissen zu ihnen zu reden: Ein Mensch pflanzte einen Weinberg und zog einen Zaun darum und grub eine Kelter und baute einen Turm und verpachtete ihn an Weingärtner und zog außer Landes.
तैल्ला पत्ती, यीशु यहूदी लोकां केरे लीडरन सेइं मिसालन मां गल्लां केरने लगो, “एक्सां, एक्की मैने दाछ़री बाग लाई, ते बागारे च़ेव्रे पासन बाड़ दित्तो, त दाछ़ारो रस कढनेरे लेइ कुण्ड बनावं, ते तैनी तैस बागारी रखवाली केरनेरे लेइ अक उच्ची कूड़ी बनाई। तैल्ला पत्ती, तै मैन्हु तैस बागारो ठेको किछ ज़मीनदारन देइतां होरि मुल्खे जो च़लो जेव।
2 Und er sandte zur bestimmten Zeit einen Knecht zu den Weingärtnern, damit er von den Weingärtnern von den Früchten des Weinberges empfinge.
ज़ैखन फल्लेरो मौसम अव, त तैनी ज़मीनदारन कां अक नौकर भेज़ो कि ज़मीनदारन केरां दाछ़ारे बागारे फल्लां केरो अपनो हिस्सो आने।
3 Die aber ergriffen ihn, schlugen ihn und schickten ihn mit leeren Händen fort.
पन ज़ैखन तै नौकर बागी मां पुज़्ज़ो, त तैन किसानेईं तै ट्लेइतां मड्डो त खाली हथ्थेइं वापस भेज़ो।
4 Und wiederum sandte er einen andern Knecht zu ihnen; den schlugen sie auf den Kopf und beschimpften ihn.
ज़ैखन बागारे मालिके शुनू कि तैनेईं एन कुन कियूं, त तैनी होरो अक नौकर फिरी भेज़ो। पन तैनेईं तैसेरो भी दोग बन्नो ते तैसेरी बेज़ती केरतां भेज़ी दित्तो।
5 Und er sandte wiederum einen andern; den töteten sie; und viele andere, die einen schlugen sie, die andern töteten sie.
फिरी तैनी मालिके होरो अक नौकर तैन कां भेज़ो। तैनेईं तै भी मैरी छ़ड्डो। तैखन तैनी होरे जादे नौकर भेज़े। तैन मरां तैनेईं किछ मड्डे, ते किछ मारे।
6 Nun hatte er noch einen einzigen Sohn, der war ihm lieb; den sandte er zuletzt auch zu ihnen und sprach: Sie werden sich vor meinem Sohne scheuen!
तैस मालिके कां अक्के रेवरो थियो, ज़ैन तैसेरू ट्लारू मट्ठू थियूं। आखरी मां, तैनी तै भी तैन कां एन सोचतां भेज़ू कि तैना मेरे मट्ठेरी इज़्ज़त केरले।
7 Jene Weingärtner aber sprachen untereinander: Das ist der Erbe! Kommt, laßt uns ihn töten, so wird das Erbgut unser sein!
पन ज़ैखन मालिकेरू मट्ठू तैन कां अव, त तैन किसानेईं एप्पू मांमेइं ज़ोवं, ‘ए त एस बागारो वारिस आए। एज्जा, अस एस भी मैरी छ़ड्डम, तैखन एसेरी जेइदात इश्शी भोनी।’
8 Und sie nahmen ihn, töteten ihn und warfen ihn zum Weinberg hinaus.
एल्हेरेलेइ, तैनेईं तै ट्लेइतां मैरी छ़ड्डो, ते बागारे बेइर शेरी छ़ड्डो।”
9 Was wird nun der Herr des Weinbergs tun? Er wird kommen und die Weingärtner umbringen und den Weinberg andern geben.
तैखन यीशुए तैन मैनन् पुच़्छ़ू, “हुनी बागारो मालिक तैन ज़मीनदारन सेइं कुन केरेलो? अवं ज़ोतईं कि तैनी कुन केरनू, तै एइतां तैन किसानां केरो नाश केरेलो, ते बागारो ठेको होरि केन्ची ज़मीनदारन देलो!”
10 Habt ihr nicht auch dieses Schriftwort gelesen: «Der Stein, den die Bauleute verworfen haben, der ist zum Eckstein geworden.
“कुन तुसेईं पवित्रशास्त्रे मां मसीहेरे बारे मां ई गल नईं पढ़ोरी? तैस मां लिखोरूए कि, ‘ज़ै घोड़ राज़-मिस्त्रेईं निकम्मो ठहरेवरो थियो, तै मकानेरो खास घोड़ बेनि जेव।
11 Vom Herrn ist das geschehen, und es ist wunderbar in unsern Augen»?
एन प्रभु परमेशरेरी तरफां एन्च़रां भोव, ते कने इश्शी नज़री मां ए हैरान भोनेरी गल आए!’”
12 Da suchten sie ihn zu ergreifen, aber sie fürchteten das Volk; denn sie merkten, daß er gegen sie das Gleichnis gesagt hatte. Und sie ließen ab von ihm und gingen davon.
ज़ैखन यहूदी लोकां केरे लीडरेईं एन शुनू, त तैनेईं सेमझ़ी छ़ड्डू कि यीशुए ई मिसाल इश्शे खलाफ ज़ोरीए। एल्हेरेलेइ, तैना सेरकोए। त तैनेईं यीशु कैद केरनू चाव। पन तैना लोकन केरां डरे, एल्हेरेलेइ तैस छ़ेडतां च़ेलि जे।
13 Und sie sandten zu ihm etliche von den Pharisäern und Herodianern, um ihn in der Rede zu fangen.
तैल्ला पत्ती, यहूदी लोकां केरे लीडरेईं यीशु कां किछ फरीसी लोक त कने हेरोदेस राज़ेरे लोक भेज़े, ताके तैना यीशुए अपनि गल्लन मां फसान।
14 Diese kamen und sprachen zu ihm: Meister, wir wissen, daß du wahrhaftig bist und dich um niemand kümmerst; denn du siehst die Person der Menschen nicht an, sondern lehrst den Weg Gottes der Wahrheit gemäß. Ist es erlaubt, dem Kaiser die Steuer zu geben, oder nicht? Sollen wir sie geben oder nicht?
तैनेईं यीशु कां एइतां तैस सेइं ज़ोवं, “हे गुरू, अस ज़ानतम कि तू सच़्च़ो आस, त केन्चेरी परवाह न केरस, किजोकि तू सारे मैनन् बराबर समझ़तस, त तू परमेशरेरी गल्लां लोकन सच़्च़ाई सेइं शुनातस। एल्हेरेलेइ असन ज़ो, कुन रोम-मुल्खेरे महाराज़े जो चुंगी देनी जेइज़ आए कि नईं?
15 Da er aber ihre Heuchelei sah, sprach er zu ihnen: Was versucht ihr mich? Bringet mir einen Denar, damit ich ihn ansehe!
अस देम या न देम?” यीशुए तैन केरू पाखंड ज़ेनतां तैन सेइं ज़ोवं, “मीं किजो अज़मातथ? अक सिक्को (दीनार) मीं कां आनां कि अवं तैस हेरी।”
16 Sie brachten einen. Und er spricht zu ihnen: Wessen ist dieses Bild und die Aufschrift? Sie sprachen zu ihm: Des Kaisers!
तैनेईं आनो, तैखन यीशुए तैन पुच़्छ़ू, “इस सिक्के पुड़ केसेरी शकल त केसेरू नवं आए?” तैनेईं जुवाब दित्तो, “महाराज़ेरू आए।”
17 Und Jesus antwortete und sprach: Gebet dem Kaiser, was des Kaisers ist, und Gott, was Gottes ist! Und sie verwunderten sich über ihn.
यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “ज़ैन महाराज़ेरू आए तैन बड्डे राज़े देथ, ते ज़ैन परमेशरेरू आए तैन परमेशरे देथ।” ज़ैखन फरीसी लोकेईं ते कने हेरोदेस राज़ेरे लोकेईं एन शुनू, त तैखन तैना बड़े हैरान भोए।
18 Und es kamen Sadduzäer zu ihm, die da sagen, es gebe keine Auferstehung; die fragten ihn und sprachen:
तैल्ला पत्ती, सदूकी लोक यीशु कां आए। तैना ज़ोतन मुड़दे ज़ींते न भोन। त तैनेईं यीशु पुच़्छ़ू,
19 Meister, Mose hat uns geschrieben: Wenn jemandes Bruder stirbt und eine Frau hinterläßt, aber keine Kinder, so soll sein Bruder dessen Frau nehmen und seinem Bruder eine Nachkommenschaft erwecken.
“हे गुरू, बड़े पेइले मूसे असन जो कानूने मां लिखोरू थियूं कि अगर कोई मैन्हु बेऔलाद मेरि गाए त तैसेरी कुआन्श रेइ गाए, त तैसेरो ढ्ला तैसेरी लैड़ी सेइं ड्ला बनाए, त अपने ढ्लाएरे लेइ औलाद पैदा केरे, ताके तैसेरी खानदानी राए।
20 Nun sind sieben Brüder gewesen. Der erste nahm eine Frau und starb und hinterließ keine Nachkommenschaft.
सत ढ्ला थिये। पेइलो ढ्ला ड्ला बनेइतां बेऔलाद मेरि जेव।
21 Da nahm sie der andere und starb, und auch er hinterließ keine Nachkommenschaft; und der dritte ebenso.
तैखन दुइयोवं ढ्लाए तैस कुआन्शी सेइं ड्ला बनाव। तै भी बेऔलाद मेरि जेव। तेन्च़रां ट्लेइयोवं ढ्लाए भी कियूं।
22 Und es nahmen sie alle sieben und hinterließen keine Nachkommen. Zuletzt nach allen starb auch die Frau.
त सते ढ्लाएईं तैस कुआन्शी सेइं एक्केरे पत्ती एक्के ड्ला कियो, पन औलाद न भोइ। सैरेन पत्ती तै कुआन्श भी मेरि जेई।
23 In der Auferstehung nun, wenn sie auferstehen, wessen Frau wird sie sein? Denn alle sieben haben sie zur Frau gehabt.
एल्हेरेलेइ, परमेशर लोक मुड़दन मरां ज़ींते केरनेरे पत्ती, यानी ज़ैखन लोक ज़ींते भोले, त तैखन तै कुआन्श तैन सत्तन मरां केसेरी लाड़ी भोली? किजोकि तै इड़ी धेरती पुड़ सत्तां केरि लाड़ी भोरी थी।”
24 Jesus sprach zu ihnen: Irret ihr nicht darum, weil ihr weder die Schrift kennet noch die Kraft Gottes?
यीशुए तैन सेइं ज़ोवं, “तुश्शी सोच केत्री गलत आए! कुन तुसन पतो किजो? किजोकि तुस पवित्रशास्त्रे मां लिखोरी गल्लन त कने परमेशरेरी शक्ति न ज़ानथ!
25 Denn wenn sie von den Toten auferstehen, so werden sie weder freien, noch sich freien lassen, sondern sie sind wie die Engel im Himmel.
तुसेईं ज़ै कहानी ज़ोई, तैस मां तै कुआन्श तैन सत्तन मरां केन्चेरी लाड़ी नईं भोनी, किजोकि ज़ैखन लोक मुड़दन मरां ज़ींते भोले, त तैखन कोई केन्ची सेइं ड्ला न बनालो, पन तैना स्वर्गे मां परमेशरेरे स्वर्गदूतां केरे ज़ेरे भोले, ज़ैना ड्ला न बनान।
26 Was aber die Toten anbelangt, daß sie auferstehen, habt ihr nicht gelesen im Buche Moses, bei [der Geschichte von] dem Busch, wie Gott zu ihm sprach: «Ich bin der Gott Abrahams und der Gott Isaaks und der Gott Jakobs»?
मुड़दां केरे ज़ींतो भोनेरे बारे मां, कुन तुसेईं मूसेरी किताबी मां एन नईं पढ़ोरू ज़ैखन मूसे बलतू झ़ैल्ल लाव, तैखन (यानी अब्राहम, इसहाक त याकूब मरनेरे बड़े सालना पत्ती) परमेशरे मूसा सेइं ज़ोवं, ‘अवं अब्राहमेरो परमेशर, ते इसहाकेरो परमेशर, ते याकूबेरो परमेशर आईं?’
27 Er ist aber nicht ein Gott der Toten, sondern der Lebendigen. Darum irret ihr sehr.
परमेशर मुड़दां केरो परमेशर नईं, पन ज़ींतां केरो परमेशर आए, एल्हेरेलेइ तुश्शी सोच बिलकुल गलत आए।”
28 Und es trat einer der Schriftgelehrten herzu, der ihrem Wortwechsel zugehört hatte, und da er sah, daß er ihnen gut geantwortet hatte, fragte er ihn: Welches ist das vornehmste Gebot unter allen?
तैखन शास्त्री लोकन मरां एक्की मैने एजतां यीशु ते सदूकी लोकां केरि गलबात शुनी। तैस पतो च़लो कि यीशुए तैनन् ठीक जुवाब दित्तो, ते तैनी यीशु कां एइतां तैस पुच़्छ़ू, “परमेशरेरे सारे हुक्मन मरां बड़ो खास हुक्म को आए?”
29 Jesus aber antwortete ihm: Das vornehmste aller Gebote ist: «Höre, Israel, der Herr, unser Gott, ist alleiniger Herr;
यीशुए तैस जुवाब दित्तो, “सारे हुक्मन मरां बड़ो खास हुक्म ई आए, ज़ेन्च़रां परमेशरेरी किताबी मां लिखोरूए कि, ‘हे इस्राएलेरे लोकव शुना, प्रभु इश्शो परमेशर, अक्के प्रभु आए,
30 und du sollst den Herrn, deinen Gott, lieben mit deinem ganzen Herzen und mit deiner ganzen Seele und mit deinem ganzen Gemüte und mit aller deiner Kraft!» Dies ist das vornehmste Gebot.
एल्हेरेलेइ प्रभु अपने परमेशरे सेइं तुस अपने सारे दिले सेइं, त अपनि सैरी जानी सेइं, त अपनि सैरी अक्ली सेइं, त अपनि सैरी ताकती सेइं प्यार केरा।’ ए बड़ो खास हुक्म आए।
31 Und das andere ist ihm gleich: «Du sollst deinen Nächsten lieben wie dich selbst!» Größer als diese ist kein anderes Gebot.
तैसेरो ज़ेरो दुइयोवं बड़ो खास हुक्म ई भी आए कि, ‘तू अपने पेड़ोसन सेइं अपने बराबर प्यार केर।’ एन दूई हुक्मन केरां होरो कोई भी बड्डो हुक्म नईं।”
32 Und der Schriftgelehrte sprach zu ihm: Recht so, Meister! Es ist in Wahrheit so, wie du sagst, daß nur ein [Gott] ist und kein anderer außer ihm;
तैखन शास्त्री मैन्हु यीशु सेइं ज़ोवं, “हे गुरू, तीं बड़ू ठीक ज़ोवं! त तीं सच़ ज़ोवं कि परमेशर अक्के आए, ते तैसेरे अलावा होरो कोई नईं।
33 und ihn zu lieben von ganzem Herzen und mit ganzem Verständnis und von ganzer Seele und mit aller Kraft und den Nächsten zu lieben wie sich selbst, ist mehr als alle Brandopfer und Schlachtopfer.
त असेईं परमेशरे सेइं अपने सारे दिले सेइं, ते अपनि सैरी जानी सेइं, ते अपनि सैरी अक्ली सेइं, त अपनि सैरी ताकती सेइं प्यार कियोरो लोड़े। ते कने असेईं अपने पेड़ोसन सेइं अपने बराबर प्यार कियोरो लोड़े। जानवरां केरू बलिदान केरनू या होरि चीज़ां केरि च़ढ़तल च़ाढ़ने करां भी बेधतां, एना दुइये हुक्मन मन्ने परमेशरेरे लेइ बड़े खास आन!”
34 Und da Jesus sah, daß er verständig geantwortet, sprach er zu ihm: Du bist nicht fern vom Reiche Gottes! Und es unterstand sich niemand mehr, ihn weiter zu fragen.
ज़ैखन यीशुए हेरू कि तैनी अक्ली सेइं जुवाब दित्तो, त तैनी तैस सेइं ज़ोवं, “तू परमेशरेरे राज़्ज़े मां दाखल भोने करां दूर नईं।” ते तैल्ला पत्ती, केन्ची यीशु किछ पुछ़नेरी हिम्मत न भोइ।
35 Und Jesus hob an und sprach, indem er im Tempel lehrte: Wie können die Schriftgelehrten sagen, daß Christus Davids Sohn sei?
मन्दरे मां शिक्षा देते बार यीशुए लोकन अक सवाल पुच़्छ़ो, “शास्त्री किजो ज़ोतन कि ज़ै मसीह आए, तै दाऊद-राज़ेरी औलादी मरां भोलो?
36 David selbst sprach doch im heiligen Geiste: «Der Herr hat gesagt zu meinem Herrn: Setze dich zu meiner Rechten, bis ich deine Feinde hinlege als Schemel deiner Füße!»
बड़े पेइले दाऊद राज़े एप्पू पवित्र आत्मारे शक्ति सेइं एन्च़रां ज़ोरू थियूं कि, प्रभु परमेशरे मेरे प्रभु मसीहे सेइं ज़ोवं, ‘तू मेरे देइने पासे बिश, ज़ांतगर कि अवं तेरे दुश्मन बिलकुल न हारेईं।’
37 So nennt David selbst ihn Herr; woher ist er denn sein Sohn? Und die Menge des Volkes hörte ihn mit Lust.
दाऊद राज़े त एप्पू मसीहेरे बारे मां एन ज़ोवं कि ‘तै मेरो प्रभु आए,’ फिरी मसीह तैसेरू मट्ठू केन्च़रां भोइ सकते?” त मैन्हु केरि भीड़ यीशुएरी गल्लां खुशी सेइं शुन्ती थी।
38 Und er sprach in seiner Lehre: Hütet euch vor den Schriftgelehrten, die gern im Talar einhergehen und auf den Märkten sich grüßen lassen
यीशुए शिक्षा देते बार लोकन सेइं ज़ोवं, “शास्त्री लोकन करां खबरदार राथ, ज़ैना लम्मे-लम्मे चोले लेइतां हन्ठनू चातन, ताके लोक समझ़न कि तैना बड़े धर्मी आन, त तैना चातन कि बज़ारन मां लोक असन बड़ी इज़्ज़ती सेइं नमस्कार केरन।
39 und in den Versammlungen und bei den Mahlzeiten obenan sitzen wollen,
त कने प्रार्थना घरन मां बड़े खास मैन्हु केरे लेइ रख्खोरी कुर्सी पुड़ बिशनू चातन, त धामन मां भी गेइतां बड़े खास मैन्हु केरे लेइ रख्खोरी कुर्सी पुड़ बिशनू चातन।
40 die der Witwen Häuser fressen und zum Schein lange beten; diese werden ein schwereres Gericht empfangen.
तैना विधवां केरे घरन लुटतन त कने होरि मैनन् हिरानेरे लेइ लेम्मी-लेम्मी प्रार्थना केरतन, ताके लोक समझ़न कि तैना बड़े धर्मी आन। परमेशर तैनन् बड़ी जादे सज़ा देलो!”
41 Und Jesus setzte sich dem Gotteskasten gegenüber und schaute zu, wie das Volk Geld in den Gotteskasten legte. Und viele Reiche legten viel ein.
लोकन शिक्षा देनेरे पत्ती, यीशु मन्दरेरे दान-पेट्टेरे सामने बिश्तां एन तकने लग्गोरो थियो कि, लोक दान-पेट्टी मां केन्च़रां पेंइसे छ़ड्तन। बड़े मैनेईं, ज़ैना अमीर थिये, तैड़ी एइतां तैस मां बड़े पेंइसे छ़डने लग्गोरे थिये।
42 Und es kam eine arme Witwe, die legte zwei Scherflein ein, das ist ein Heller.
तैखन अक गरीब विधवां एइतां दूई सिक्के छ़ड्डे, ज़ैन केरि कीमत बड़ी घट थी।
43 Und er rief seine Jünger zu sich und sprach zu ihnen: Wahrlich, ich sage euch, diese arme Witwe hat mehr in den Gotteskasten gelegt als alle, die eingelegt haben.
ज़ैखन यीशुए तैन हेरू, तैनी अपने चेले एप्पू कां कुजेइतां तैन सेइं ज़ोवं, “अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोतईं कि मन्दरेरे दान-पेट्टी मां पेंइसे छ़डनेबालन मरां, एस गरीब विधवां तैन सारे मैनन् करां जादे छ़ड्डोरेन।
44 Denn alle haben von ihrem Überfluß eingelegt; diese aber hat von ihrer Armut alles, was sie hatte, ihren ganzen Lebensunterhalt eingelegt.
किजोकि तैन सैरेईं अपने जादे पेंइसन मरां थोड़े ज़ेरे छ़ड्डे, पन ए विधवा त बड़ी गरीबी आए, फिरी भी तैसां सब किछ ज़ैन तैस कां थियूं छ़ेड्डी दित्तू, यानी अपनि ज़रूरतरे लेइ रख्खोरे पेंइसे भी छ़ेड्डी दित्ते!”