Sprueche 23

1 Wenn du mit einem Herrscher zu Tische sitzt, so beachte wohl, wen du vor dir hast,

Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;

2 und setze dir ein Messer an die Kehle, wenn du starke Eßlust hast!

Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.

3 Laß dich nicht nach seinen Leckerbissen gelüsten, denn sie sind eine trügliche Speise.

Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.

4 Mühe dich nicht, dir Reichtum zu erwerben: dazu biete deine Klugheit nicht auf!

Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.

5 Kaum hast du deine Blicke auf ihn gerichtet, so ist er schon verschwunden; denn sicherlich verschafft er sich Flügel wie ein Adler, der gen Himmel fliegt.

Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.

6 Speise nicht bei einem Mißgünstigen und laß dich nicht nach seinen Leckerbissen gelüsten!

Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.

7 Denn wie einer, der alles bei sich berechnet, so gibt er sich: »Iß und trink!« sagt er zu dir, ohne es dir jedoch im Herzen zu gönnen.

Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.

8 So mußt du denn den Bissen, den du genossen hast, wieder ausspeien, und deine freundlichen Worte hast du verschwendet.

La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.

9 Rede nicht vor den Ohren eines Toren, denn er hat für deine verständigen Worte nur Verachtung. –

En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.

10 Verrücke die Grenzsteine der Witwe nicht und dringe nicht in den Ackerbesitz der Verwaisten ein!

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.

11 Denn ihr Rechtsbeistand ist stark: der wird ihre Sache gegen dich führen.

Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.

12 Bringe dein Herz der Unterweisung entgegen und deine Ohren einsichtsvollen Reden.

Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.

13 Erspare deinem Kinde die Züchtigung nicht! Denn schlägst du es mit der Rute, wird es nicht zu sterben brauchen.

Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.

14 Du wirst es mit der Rute schlagen und dadurch sein Leben vor dem Totenreich bewahren. (Sheol h7585)

Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol. (Sheol h7585)

15 Mein Sohn, wenn dein Herz weise wird, so wird das auch für mich eine herzliche Freude sein;

Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.

16 und mein Innerstes wird frohlocken, wenn deine Lippen reden, was recht ist.

Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.

17 Dein Herz ereifere sich nicht bezüglich der Sünder, wohl aber bezüglich der Furcht des HERRN allezeit:

Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.

18 denn es gibt (für dich) sicherlich noch eine Zukunft, und deine Hoffnung wird nicht zuschanden werden.

Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.

19 Höre du zu, mein Sohn, damit du weise wirst, und laß dein Herz geradeaus den rechten Weg gehen!

Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.

20 Gehöre nicht zu den Trunkenbolden, noch zu denen, die im Fleischgenuß schwelgen!

Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;

21 Denn Säufer und Schlemmer verarmen, und Schläfrigkeit gibt Lumpen zur Kleidung.

Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.

22 Gehorche deinem Vater, der dir das Leben gegeben hat, und verachte deine Mutter nicht, wenn sie alt geworden ist!

Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.

23 Kaufe dir Wahrheit und verkaufe sie nicht wieder, Weisheit und Zucht und Einsicht.

Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.

24 Laut frohlockt der Vater eines frommen (Sohnes); und die ein verständiges Kind geboren hat, darf sich seiner freuen.

Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.

25 Mögen dein Vater und deine Mutter solche Freude haben und sie, die dir das Leben gegeben haben, (über dich) frohlocken!

Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.

26 Gib mir, mein Sohn, dein Herz und laß deinen Augen meine Wege wohlgefallen!

Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.

27 Denn eine tiefe Grube ist die Lustdirne und ein enger Brunnen die Buhlerin.

Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.

28 Überdies liegt sie auf der Lauer wie ein Räuber und vermehrt die (Zahl der) Treulosen unter den Menschen.

Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.

29 Bei wem findet sich Ach? Bei wem Wehe? Bei wem Händel? Bei wem Klagen? Bei wem Wunden ohne Ursache? Bei wem trübe Augen?

Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?

30 Bei denen, die noch spät beim Wein sitzen, die da einkehren, um den Mischtrank zu prüfen.

Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.

31 Sieh den Wein nicht an, wie er rötlich schimmert, wie hell er im Becher funkelt und so sanft hinuntergleitet!

Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:

32 Aber hinterher beißt er wie eine Schlange und spritzt Gift wie eine Otter.

En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.

33 Deine Augen werden seltsame Dinge sehen, und dein Herz wird verkehrtes Zeug reden;

Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.

34 und du wirst sein wie einer, der tief unten im Meer liegt, und wie einer, der oben im Mastkorb liegt.

Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.

35 »Man hat mich geschlagen, aber es hat mir nicht weh getan; man hat mich geprügelt, aber ich habe nichts davon gefühlt. Wann werde ich aufwachen? Dann will ich es wieder so machen, will ihn aufs neue aufsuchen.«

Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.