Sprueche 10

1 Die Sprüche Salomos. Ein weiser Sohn macht seinem Vater Freude, aber ein törichter Sohn ist seiner Mutter Kummer. –

Syn mądry rozwesela ojca: ale syn głupi smutkiem jest matki swojej.

2 Ungerecht erworbene Schätze bringen keinen Segen, aber Gerechtigkeit errettet vom Tode. –

Nie pomogą skarby niezbożności; ale sprawiedliwość wyrywa od śmierci.

3 Den Hunger des Frommen läßt der HERR nicht ungestillt, aber die Gier der Gottlosen stößt er zurück. –

Nie dopuści Pan łaknąć duszy sprawiedliwego; ale majętność niezbożników rozproszy.

4 Wer mit lässiger Hand arbeitet, verarmt, aber die Hand der Fleißigen schafft Reichtum.

Do nędzy przywodzi ręka zdradliwa; ale ręka pracowita ubogaca.

5 Wer im Sommer einsammelt, handelt verständig; wer aber in der Erntezeit schläft, handelt schändlich. –

Kto zbiera w lecie, jest syn roztropny; kto dosypia we żniwa, jest syn pohańbienia.

6 Reicher Segen kommt auf das Haupt des Gerechten, aber der Mund der Gottlosen birgt Gewalttat. –

Błogosławieństwo jest nad głową sprawiedliwego; ale usta bezbożnych pokrywają nieprawość.

7 Das Andenken des Gerechten bleibt im Segen, aber der Name der Gottlosen vermodert. –

Błogosławiona jest pamiątka sprawiedliwego; ale imię niezbożnych śmierdzi.

8 Wer weisen Sinnes ist, nimmt Ratschläge an, aber ein närrischer Schwätzer kommt zu Fall. –

Mądre serce przyjmuje przykazanie; ale głupi od warg swoich upadnie.

9 Wer in Unschuld wandelt, der wandelt sicher; wer aber krumme Wege einschlägt, der wird durchschaut. –

Kto chodzi w szczerości, chodzi bezpiecznie; ale kto jest przewrotnym w drogach swoich, wyjawion będzie.

10 Wer mit den Augen blinzelt, verursacht Kränkung, und ein närrischer Schwätzer kommt zu Fall. –

Kto mruga okiem, przynosi frasunek, ale głupi od warg swoich upadnie.

11 Der Mund des Gerechten ist ein Quell des Lebens, aber der Mund der Gottlosen birgt Gewalttat. –

Usta sprawiedliwego są źródło żywota; ale usta niezbożników pokrywają nieprawość.

12 Haß ruft Streit hervor, aber die Liebe deckt alle Verfehlungen zu. –

Nienawiść wzbudza swary; ale miłość wszystkie przestępstwa pokrywa.

13 Auf den Lippen des Verständigen findet man Weisheit, aber auf den Rücken des Unverständigen gehört der Stock. –

W wargach roztropnego znajduje się mądrość; ale kij na grzbiecie szalonego.

14 Die Weisen halten mit ihrer Erkenntnis zurück, aber der Mund des Toren ist herannahendes Verderben. –

Mądrzy tają umiejętność; ale usta głupiego bliskie upadku.

15 Des Reichen Besitz ist für ihn eine feste Burg, aber für die Dürftigen ist ihre Armut ein Unheil. –

Majętność bogatego jest miastem jego mocnem; ale nędza jest ubogich zniszczeniem.

16 Der Erwerb des Gerechten dient zum Leben, das Einkommen des Gottlosen zur Sünde. –

Praca sprawiedliwego jest ku żywotowi; ale dochód niepobożnych jest ku grzechowi.

17 Wer Zurechtweisung beachtet, befindet sich auf dem Wege zum Leben; wer aber Warnungen unbeachtet läßt, geht irre. –

Ścieszką żywota idzie, kto przyjmuje karność; ale kto gardzi strofowaniem, w błąd się zawodzi.

18 Wer Haß in sich verbirgt, hat Lügenlippen, und wer üble Nachrede verbreitet, ist ein Tor. –

Kto pokrywa nienawiść wargami kłamliwemi, i kto rozgłasza hańbę, głupi jest.

19 Wo viele Worte sind, da geht es ohne Verfehlung nicht ab; wer aber seine Lippen im Zaume hält, handelt klug. –

Wielomowność nie bywa bez grzechu; ale kto powściąga wargi swoje, ostrożny jest.

20 Kostbares Silber ist die Zunge des Gerechten, der Verstand der Gottlosen (aber) ist wenig wert. –

Srebro wyborne jest język sprawiedliwego; ale serce niezbożnych za nic nie stoi.

21 Die Lippen des Gerechten schaffen vielen eine Erquickung, aber die Toren gehen durch Unverstand zugrunde. –

Wargi sprawiedliwego wiele ich żywią; ale głupi dla głupstwa umierają.

22 Der Segen des HERRN ist’s, der reich macht, und neben ihm fügt (eigene) Anstrengung nichts hinzu. –

Błogosławieństwo Pańskie ubogaca, a nie przynosi z sobą utrapienia.

23 Dem Toren machen Schandtaten Vergnügen, dem verständigen Manne aber die (Betätigung der) Weisheit. –

Za śmiech sobie ma głupi, popełnić niecnotę, ale mąż roztropny dzierży się mądrości.

24 Wovor dem Gottlosen graut, das kommt über ihn; was aber die Gerechten sich wünschen, gewährt er ihnen. –

Czego się boi niezbożnik, to nań przychodzi; ale czego żądają sprawiedliwi, Bóg im daje.

25 Sobald der Sturmwind daherfährt, ist der Gottlose nicht mehr da, der Gerechte aber ist für die Ewigkeit fest gegründet. –

Jako przemija wicher, tak się niepobożni nie ostoją; ale sprawiedliwy ma grunt wieczny.

26 Was der Essig für die Zähne und der Rauch für die Augen, das ist der Faule für den, der ihn ausgesandt hat. –

Jako ocet zębom, i jako dym oczom, tak jest leniwy tym, którzy go posyłają.

27 Die Furcht des HERRN verlängert die Lebenstage, aber die Jahre der Gottlosen werden verkürzt. –

Bojaźń Pańska dni przyczynia; ale lata niezbożnego ukrócone bywają.

28 Das Harren der Gerechten endet in Freude, aber die Hoffnung der Gottlosen wird vereitelt. –

Oczekiwanie sprawiedliwych jest wesele, ale nadzieja niezbożnych zginie.

29 Das Walten des HERRN ist eine Schutzwehr für den Unschuldigen, aber ein Schrecken für die Übeltäter. –

Droga Pańska jest mocą szczeremu; ale strachem tym, którzy broją złości.

30 Der Gerechte wird nimmermehr wanken, aber die Gottlosen werden im Lande nicht wohnen bleiben. –

Sprawiedliwy się na wieki nie poruszy; ale niezbożnicy nie będą mieszkali na ziemi.

31 Der Mund des Gerechten läßt Weisheit sprießen, aber die falsche Zunge wird ausgerottet. –

Usta sprawiedliwego rozmnażają mądrość; ale język przewrotny będzie wycięty.

32 Die Lippen des Gerechten verstehen sich auf das, was wohlgefällig ist, aber der Mund der Gottlosen nur auf Verkehrtes.

Wargi sprawiedliwego znają, co się Bogu podoba; ale usta niepobożnych są przewrotne.