Job 28

1 »Denn wohl gibt es für das Silber einen Fundort und eine Stätte für das Golderz, wo man es auswäscht.

Mać w prawdzie srebro początki żył swoich, a złoto miejsce, kędy bywa pławione.

2 Eisen wird aus der Erde herausgeholt, und Gestein schmelzt man zu Kupfer um.

Żelazo z ziemi biorą, a z kamienia zlewają miedź.

3 Der Finsternis hat (der Mensch) ein Ziel gesetzt, und bis in die äußersten Tiefen durchforscht das in Nacht und Grauen verborgene Gestein.

Celu ciemnościom ułożonego i końca wszystkich rzeczy on dochodzi, i kamieni, które w ciemności i cieniu śmierci leżą.

4 Man bricht einen Stollen fern von den im Licht Wohnenden; vergessen und fern vom Fuß der über ihnen Hinschreitenden hangen sie da (an Seilen), fern von den Menschen schweben sie.

Wyleje rzeka z miejsca swojego, tak, iż jej nikt przebyć nie może, bywa jednak zahamowana przemysłem nędznego człowieka, i odchodzi.

5 Die Erde, aus welcher Brotkorn hervorwächst, wird in der Tiefe umgewühlt wie mit Feuer.

Z ziemi wychodzi chleb, chociaż pod nią coś różnego, podobnego ogniowi.

6 Man findet Saphir im Gestein und Staub, darin Gold ist.

W niektórych miejscach jest kamień Safir, i piasek złoty;

7 Den Pfad dorthin kennt der Adler nicht, und das Auge des Falken hat ihn nicht erspäht;

A tej ścieszki ani ptak nie wie, ani jej widzało oko sępie.

8 nicht betreten ihn die stolzen Raubtiere, noch schreitet der Leu auf ihm einher.

Nie depczą po niej zwierzęta srogie, ani lew przeszedł przez nię.

9 An das harte Gestein legt (der Mensch) seine Hand, wühlt die Berge um von der Wurzel aus;

Na krzemień ściągnął rękę swoję, wywrócił góry z korzenia;

10 in die Felsen bricht er Schächte, und allerlei Kostbares erblickt sein Auge.

Z skał wywodzi strumienie, a każdą rzecz kosztowną widzi oko jego.

11 Die Wasseradern verbaut er, daß sie nicht durchsickern, und zieht so die verborgenen Schätze ans Licht hervor.«

Wylewać się rzekom nie dopuszcza, a rzeczy skryte wywodzi na jaśnię.

12 »Die Weisheit aber – wo findet man diese? und wo ist die Fundstätte der Erkenntnis?

Ale mądrość gdzież może być znaleziona? a kędy jest miejsce roztropności?

13 Kein Mensch kennt den Weg zu ihr, und im Lande der Lebendigen ist sie nicht zu finden.

Nie wie człowiek śmiertelny ceny jej, ani bywa znaleziona w ziemi żyjących.

14 Die Flut der Tiefe sagt: ›In mir ist sie nicht‹; und das Meer erklärt: ›Bei mir weilt sie nicht‹.

Przepaść mówi: Niemasz jej we mnie; i morze też powiada: Niemasz jej u mnie.

15 Für geläutertes Gold ist sie nicht feil, und Silber kann nicht als Kaufpreis für sie dargewogen werden;

Nie dawają szczerego złota za nię; ani odważają srebra, za odmianę jej.

16 sie läßt sich nicht aufwägen mit Feingold von Ophir, mit kostbarem Onyx und Saphir.

Nie może być oszacowana za złoto Ofir, ani za Onychyn drogi, ani za Safir.

17 Gold und Prachtglas kann man ihr nicht gleichstellen, noch sie eintauschen gegen Kunstwerke von gediegenem Gold;

Nie porówna z nią złoto, ani kryształ, ani odmiana jej może być za klejnot złota szczerego.

18 Korallen und Kristall kommen (neben ihr) nicht in Betracht, und der Besitz der Weisheit ist mehr wert als Perlen.

Koralów i pereł nie wspomina, bo nabycie mądrości kosztowniejsze jest nad perły.

19 Äthiopiens Topas reicht nicht an sie heran, mit reinstem Feingold wird sie nicht aufgewogen.

Nie zrówna z nią i szmaragd z ziemi etyjopskiej; ani za złoto najczystsze szacowana być może.

20 Die Weisheit also – woher kommt sie, und wo ist die Fundstätte der Erkenntnis?

Skądże tedy mądrość pochodzi? albo gdzie jest miejsce rozumu?

21 Verborgen ist sie vor den Augen aller lebenden Wesen und verhüllt sogar vor den Vögeln des Himmels.

Gdyż zakryta jest od oczu wszystkich żyjących, i przed ptastwem niebieskim zatajona jest.

22 Die Unterwelt und das Totenreich sagen von ihr: ›Nur ein Gerücht von ihr ist uns zu Ohren gedrungen.‹«

Zginienie i śmierć rzekły: Uszyma swemi słyszałyśmy sławę jej.

23 »Gott hat den Weg zu ihr (allein) erschaut, und er kennt ihre Fundstätte;

Bóg sam rozumie drogę jej, a on wie miejsce jej.

24 denn er blickt bis zu den Enden der Erde und sieht, was unter dem ganzen Himmel ist.

Bo on na kończyny ziemi patrzy, a wszystko, co jest pod niebem, widzi.

25 Als er dem Winde seine Wucht bestimmte und die Wasser mit dem Maß abwog,

Wiatrom uczynił wagę, a wody odważył pod miarą.

26 als er dem Regen sein Gesetz vorschrieb und dem Wetterstrahl die Bahn anwies:

On też prawo dżdżom postanowił, a drogę błyskawicom gromów.

27 da sah er sie und betätigte sie, setzte sie ein und erforschte sie auch.

W ten czas ją widział, i głosił ją: zgotował ją, i doszedł jej.

28 Zu dem Menschen aber sprach er: ›Wisse wohl: die Furcht vor dem Allherrn – das ist Weisheit, und das Böse meiden – das ist Verstand!‹«

Ale człowiekowi rzekł: Oto bojaźń Pańska jest mądrością, a warować się złego, jest rozumem.