< Apostelgeschichte 13 >

1 In Antiochia wirkten damals in der dortigen Gemeinde folgende Propheten und Lehrer: Barnabas, Symeon mit dem Beinamen Niger, Lucius aus Cyrene, Manaën, der mit dem Vierfürsten Herodes erzogen worden war, und Saulus.
Ug sa iglesia sa Antioquia didtoy mga profeta ug mga magtutudlo nga mao sila si Bernabe, si Simeon nga ginganlan ug Niger, si Lucio nga taga-Cirene, si Manaen nga kanhi sakop sa panimalay ni Herodes nga gobernador, ug si Saulo.
2 Als sie nun einst dem Herrn Gottesdienst hielten und fasteten, gebot der heilige Geist: »Sondert mir doch Barnabas und Saulus für das Werk aus, zu dem ich sie berufen habe!«
Ug samtang nanagsimba sila sa Ginoo ug nanagpuasa, ang Espiritu Santo miingon, "Igahin kanako si Bernabe ug si Saulo alang sa bulohaton nga niini gitawag ko sila."
3 Da fasteten und beteten sie, legten ihnen die Hände auf und ließen sie ziehen.
Ug unya tapus sila managpuasa ug manag-ampo, sila mipandong sa ilang mga kamot sa ibabaw nila ug mipagikan kanila.
4 So gingen denn die beiden, vom heiligen Geist ausgesandt, nach Seleucia hinab, fuhren von dort zu Schiff nach Cypern
Busa, pinagikan sa Espiritu Santo, sila nanglugsong ngadto sa Seleucia; ug gikan didto misakay silag sakayan padulong sa Cipro.
5 und verkündigten nach ihrer Ankunft dort in Salamis das Wort Gottes in den Synagogen der Juden; als Gehilfen hatten sie noch Johannes (Markus) bei sich.
Ug sa paghiabut nila sa Salamina, ilang gimantala ang pulong sa Dios sulod sa mga sinagoga sa mga Judio. Ug si Juan didto uban kanila ingon nga katabang.
6 Nachdem sie nun die ganze Insel bis nach Paphos durchzogen hatten, trafen sie dort einen jüdischen Zauberer und falschen Propheten namens Barjesus,
Ug sa nalibut na nila ang tibuok pulo hangtud sa Pafos, ilang gikahibalag ang usa ka Judiyong salamangkiro ug profeta nga mini, nga ginganlan si Bar-Jesus.
7 der zu der Umgebung des (römischen) Statthalters Sergius Paulus, eines verständigen Mannes, gehörte. Dieser ließ Barnabas und Saulus zu sich rufen und wünschte von ihnen das Wort Gottes zu hören.
Siya uban sa gobernador nga si Sergio Paulo, nga maoy usa ka tawong masinabuton. Ug si Bernabe ug si Saulo gipakuha sa gobernador, ug gikan kanila iyang gitinguha ang pagpamati sa pulong sa Dios.
8 Da trat aber Elymas, der Zauberer – so lautet nämlich sein Name übersetzt –, ihnen entgegen und suchte den Statthalter vom Glauben abzuhalten.
Apan gisupak sila ni Elimas nga salamangkiro (kay mao man kana ang kahulogan sa iyang ngalan, ) nga naninguha sa pagpatipas sa gobernador gikan sa pagkamatinoohon.
9 Saulus aber, der auch Paulus heißt, blickte ihn fest an und sagte, voll heiligen Geistes:
Apan si Saulo, nga ginganlan usab si Pablo, nga puno sa Epiritu Santo, mitutok kaniya
10 »O du Teufelssohn, der du ganz voll von lauter Lug und Trug bist, du Feind aller Gerechtigkeit, wirst du nicht aufhören, die geraden Wege des Herrn krumm zu machen?
ug miingon, "Ikaw nga anak sa yawa, ikaw nga kaaway sa tanang pagkamatarung, puno sa tanang limbong ug lansis, dili ka ba mohunong sa pagtuis sa mga matul-id nga dalan sa Ginoo?
11 Jetzt aber kommt die Hand des Herrn über dich: du sollst blind sein und das Sonnenlicht eine Zeitlang nicht sehen!« Da fiel augenblicklich Dunkel und Finsternis auf ihn: er tappte umher und suchte nach jemandem, der ihn an der Hand führen sollte.
Ug karon, tan-awa, nahisakpan ka sa kamot sa Ginoo, ug ikaw mabuta ug dili na makakita sa Adlaw sulod sa usa ka panahon." Ug dihadiha mitakyap kaniya ang kangiob ug kangitngit, ug nagsukarap siya nga nangitag tawong makaagak kaniya sa kamot.
12 Als der Statthalter den Vorgang sah, kam er zum Glauben und war voll Staunens über die (Kraft der) Lehre des Herrn.
Ug ang gobernador mitoo, sa pagkakita niya sa nahitabo, kay siya natingala sa tuloohan mahitungod sa Ginoo.
13 Von Paphos gingen Paulus und seine Gefährten wieder in See und kamen nach Perge in Pamphylien; hier trennte sich Johannes von ihnen und kehrte nach Jerusalem zurück.
Ug unya si Pablo ug ang iyang mga kauban migikan sa Pafos sakay sa sakayan, ug midunggo sila sa Perge sa kayutaan sa Panfilia. Ug didto si Juan mibiya kanila ug mipauli sa Jerusalem;
14 Sie aber zogen von Perge aus landeinwärts weiter und gelangten nach dem pisidischen Antiochia, wo sie am Sabbattage in die Synagoge gingen und sich dort (auf den für Fremde bestimmten Plätzen) niedersetzten.
apan sila mibaktas gikan sa Perge ug miabut sa Antioquia sa kayutaan sa Pisidia. Ug sa pagkaadlaw nga igpapahulay sila misulod sa sinagoga ug nanglingkod.
15 Nach der Schriftverlesung aus dem Gesetz und den Propheten ließen ihnen die Vorsteher der Synagoge sagen: »Werte Brüder, wenn ihr eine erbauliche Ansprache an das Volk zu richten habt, so redet!«
Ug tapus sa pagbasa sa kasugoan ug sa mga profeta, sila gipasugoan sa mga punoan sa sinagoga, gipaingnan, "Mga igsoon, kon aduna kamoy pulong pagmaymay alang sa katawhan, isulti kana."
16 Da stand Paulus auf, gab einen Wink mit der Hand und sagte: »Ihr Männer von Israel und ihr, die ihr Gott fürchtet, hört mich an!
Ug si Pablo mitindog, ug sa nakasinyas siya sa kamot sa pagpahilum, miingon,
17 Der Gott unsers Volkes Israel hat unsere Väter sich erwählt und unser Volk während seines Aufenthalts in dem fremden Lande Ägypten emporgebracht und sie dann mit hocherhobenem Arm von dort weggeführt.
Ang Dios niining katawhan sa Israel nagpili sa atong mga ginikanan; ug ang katawhan iyang gituboy sa panahon sa ilang pagpuyo didto sa yuta sa Egipto, ug sa bukton nga binakyaw iyang gipagula sila gikan didto.
18 Während einer Zeit von ungefähr vierzig Jahren hat er sie dann in der Wüste mit schonender Liebe getragen,
Ug sulod sa mga kap-atan ka tuig, giantus niya ang ilang mga batasan didto sa kamingawan.
19 hat sieben Völker im Lande Kanaan vernichtet und ihnen deren Land zum Besitz gegeben;
Ug sa iya nang nalaglag ang pito ka mga nasud sa yuta sa Canaan, ang kayutaan niini iyang gihatag kanila ingon nga kabilin sulod sa mga upat ka gatus ug kalim-an ka tuig.
20 das hat ungefähr vierhundertfünfzig Jahre gedauert. Hierauf gab er ihnen Richter bis auf den Propheten Samuel.
Ug tapus niana, iyang gihatagan silag mga maghuhukom hangtud kang Samuel nga profeta.
21 Von da an wollten sie einen König haben, und Gott gab ihnen Saul, den Sohn des Kis, einen Mann aus dem Stamme Benjamin, für vierzig Jahre.
Unya nangayo silag hari, ug kanila gihatag sa Dios si Saul nga anak ni Cis, usa ka tawo sa kabanayan ni Benjamin, nga naghari sulod sa kap-atan ka tuig.
22 Nach dessen Verwerfung erhob er David zum König über sie; ihm hat er dann auch das Zeugnis erteilt: ›Ich habe David gefunden, den Sohn Isais, einen Mann nach meinem Herzen, der in allem meinen Willen tun wird.‹
Ug sa gikapalagpot na siya sa Dios, gituboy niya si David aron mahimong ilang hari, nga mahitungod kaniya ang Dios nanghimatuod ug nag-ingon, `Diha kang David nga anak ni Jese, nakakaplag akog tawo nga tukma sa akong kasingkasing; siya magatuman sa tanan kong mga pagbuot.'
23 Dieser ist’s, aus dessen Nachkommenschaft Gott jetzt nach seiner Verheißung Jesus als Retter für Israel hat hervorgehen lassen,
Gikan sa mga kaliwat niining tawhana, sa Dios ang Israel gidad-an ug Manluluwas nga mao si Jesus, sumala sa iyang gisaad.
24 nachdem vor dessen Auftreten Johannes dem ganzen Volk Israel eine Taufe der Buße verkündigt hatte.
Sa wala pa kini siya moabut, si Juan nagwali mahitungod sa bautismo sa paghinulsol ngadto sa tanang katawhan sa Israel.
25 Als aber Johannes am Abschluß seiner Laufbahn stand, erklärte er: ›Das, wofür ihr mich haltet, bin ich nicht; doch wisset wohl, nach mir kommt der, für den ich nicht gut genug bin, ihm die Schuhe von den Füßen loszubinden!‹
Ug sa naghinapos na si Juan sa iyang paningkamot, siya miingon, `Unsa may inyong pagdahum kanako? Ako dili mao siya, hinonoa, sa akong ulahi adunay umaabut, nga sa mga sapin sa iyang mga tiil dili gani ako takus sa pagbadbad.'
26 Werte Brüder, Söhne von Abrahams Geschlecht, und ihr anderen hier, die ihr Gott fürchtet: an uns ist diese Heilsverkündigung ergangen!
"Mga igsoon, mga anak sa kaliwatan ni Abraham, ug tanan kaninyo nga mga mahadlokon sa Dios, kita mao ang gipadad-an sa pulong mahitungod niining maong kaluwasan.
27 Denn die Bewohner Jerusalems und ihre Oberen haben, obwohl sie diesen Jesus nicht erkannten, doch die Aussprüche der Propheten, die an jedem Sabbat zur Verlesung kommen, durch ihr Verdammungsurteil zur Erfüllung gebracht
Kay ang mga nagapuyo sa Jerusalem ug ang ilang mga punoan, tungod sa ilang wala pagpakaila kaniya ug sa ilang wala pagpakasabut sa mga sulti sa mga profeta nga ginabasa sa matag-adlaw nga igpapahulay, nanagpakatuman niini pinaagi sa ilang pagsilot kaniya sa kamatayon.
28 und, obwohl sie keine todeswürdige Schuld an ihm fanden, doch seine Hinrichtung von Pilatus verlangt.
Ug bisan pa nga wala silay hingkaplagan nga bisan unsa batok kaniya nga takus sa kamatayon, ila gayud nga gipangayo kang Pilato nga ipapatay siya.
29 Nachdem sie schließlich alles ausgeführt hatten, was über ihn in der Schrift steht, haben sie ihn vom Kreuz herabgenommen und ihn in ein Grab gelegt.
Ug sa ila nang natuman ang tanang nahisulat mahitungod kaniya, siya gihugos nila gikan sa kahoy, ug ilang gibutang sa usa ka lubnganan.
30 Gott aber hat ihn von den Toten auferweckt,
Apan gibanhaw siya sa Dios gikan sa mga patay;
31 und mehrere Tage hindurch ist er denen erschienen, die mit ihm aus Galiläa nach Jerusalem hinaufgezogen waren und die jetzt Zeugen für ihn dem Volk gegenüber sind.
ug sulod sa daghang mga adlaw siya nagpakita kanila nga mga nanagpanungas uban kaniya gikan sa Galilea ngadto sa Jerusalem, nga mao karon ang iyang mga saksi ngadto sa katawhan.
32 Und wir bringen euch die das Heil verkündende Botschaft, daß Gott die Verheißung, die unsern Vätern einst zuteil geworden ist,
Ug kaninyo among ginamantala ang Maayong Balita nga ang gisaad sa Dios ngadto sa atong mga ginikanan,
33 für uns, die Nachkommen jener, durch die Auferweckung Jesu zur Erfüllung gebracht hat, wie ja auch im zweiten Psalm geschrieben steht: ›Du bist mein Sohn, ich habe dich heute gezeugt.‹
kini iya nang natuman nganhi kanato nga ilang mga kaanakan pinaagi sa pagpatindog kang Jesus; maingon nga nahisulat usab kini sa ikaduhang salmo, nga nag-ingon: `Ikaw akong Anak, karong adlawa ako nahimong imong Amahan.'
34 Daß er ihn aber von den Toten auferweckt hat, um ihn nicht wieder der Verwesung anheimfallen zu lassen, hat er mit den Worten ausgesprochen: ›Ich will euch die heiligen, dem David verheißenen unverbrüchlichen Güter verleihen.‹
Ug mahitungod sa iyang pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay, sa wala nay pagbalik ngadto sa kadunotan, siya misulti sa ingon niini: `Ihatag ko kaninyo ang balaan ug kasaligan nga mga panalangin nga gisaad ngadto kang David.'
35 Darum heißt es auch an einer andern Stelle: ›Du wirst nicht zulassen, daß dein Heiliger die Verwesung sieht.‹
Tungod niini siya nagaingon usab sa laing salmo: `Dili mo man itugot nga ang imong Balaan moagig pagkadunot.'
36 Denn David selbst ist doch entschlafen, nachdem er zu seiner Zeit dem Willen Gottes gedient hatte: er ist zu seinen Vätern versammelt worden und hat die Verwesung gesehen;
Kay si David, tapus makaalagad sa katuyoan sa Dios diha sa iyang kaugalingong kaliwatan, namatay ug gilubong ipon sa iyang mga ginikanan, ug miagig pagkadunot.
37 der aber, den Gott auferweckt hat, der hat die Verwesung nicht gesehen.
Apan siya nga gibanhaw sa Dios wala moagig pagkadunot.
38 So soll euch denn kundgetan sein, werte Brüder, daß euch durch diesen (Jesus) die Vergebung der Sünden verkündigt wird,
Busa, mga igsoon, kinahanglan inyong mahibaloan nga pinaagi niining tawhana ginamantala karon kaninyo ang kapasayloan sa mga sala,
39 und von allem, wovon ihr durch das mosaische Gesetz keine Rechtfertigung habt erlangen können, wird in diesem ein jeder gerechtfertigt, der da glaubt.
ug nga pinaagi kaniya ang tanan nga nagatoo gipahigawas na gikan sa tanang butang, nga gikan niini ang kasugoan ni Moises wala makahimo sa pagpahigawas kaninyo.
40 Darum seht wohl zu, daß [bei euch] nicht das Prophetenwort zutreffe:
Busa, magmatngon kamo nga dili mahitabo kaninyo ang ginaingon diha sa basahon sa mga profeta:
41 ›Seht, ihr Verächter, verwundert euch und vergeht! Denn ein Werk vollführe ich in euren Tagen, ein Werk, das ihr gewiß nicht glauben würdet, wenn jemand es euch erzählte.‹«
`Tan-awa, kamong mga mayubiton, panghitingala ug pangawagtang kamo; kay sa inyong mga adlaw pagabu-haton ko ang usa ka buhat, usa ka buhat nga dili gayud ninyo pagatoohan, bisan pa kon adunay magasugilon kaninyo niini.'"
42 Als sie dann die Synagoge verließen, sprach man die Bitte gegen sie aus, sie möchten am nächsten Sabbat von diesen Dingen noch weiter zu ihnen reden.
Ug sa pagpanggula nila ni Pablo ug ni Bernabe, ang mga tawo mihangyo kanila nga kining mga butanga ikausab unta pagsugilon kanila sa sunod nga adlaw nga igpapahulay.
43 Nachdem nun die Synagogen-Versammlung auseinandergegangen war, folgten viele von den Juden und den gottesfürchtigen Heidenjuden dem Paulus und Barnabas nach; diese redeten ihnen eifrig zu und ermahnten sie, in der Gnade Gottes zu verharren.
Ug pagkatapus na sa tigum sa sinagoga, daghang mga Judio ug mga masimbahong kinabig ngadto sa tinoohan sa mga Judio mikuyog kang Pablo ug Bernabe, nga misulti kanila ug miagda kanila sa pagpadayon diha sa grasya sa Dios.
44 Am folgenden Sabbat aber fand sich beinahe die ganze Stadt ein, um das Wort Gottes zu hören.
Ug sa pagkasunod nga adlaw nga igpapahulay, hapit ang tanang nanag-puyo sa siyudad nagkatigum sa pagpatalinghug sa pulong sa Dios.
45 Als jedoch die Juden die Volksmenge sahen, wurden sie mit Eifersucht erfüllt und widersprachen den Darlegungen des Paulus unter Schmähungen.
Apan sa pagkakita sa mga Judio sa panon sa katawhan, sila napuno sa kasina, ug ilang gisupak ang mga gipanulti ni Pablo, ug ilang gipasipalahan siya.
46 Da erklärten ihnen Paulus und Barnabas mit Freimut: »Euch (Juden) mußte das Wort Gottes zuerst verkündigt werden; weil ihr es aber zurückstoßt und euch selbst des ewigen Lebens nicht für würdig erachtet, so wenden wir uns nunmehr zu den Heiden! (aiōnios g166)
Ug si Pablo ug si Bernabe, sa walay kokahadlok, miingon, "Kinahanglan gayud nga ang pulong sa Dios anha igauna sa pagmantala kaninyo. Apan kay inyo man kining gisalikway ug inyong gihukman ang inyong kaugalingon nga dili takus sa kinabuhing dayon, tan-awa, kami mangadto sa mga Gentil. (aiōnios g166)
47 Denn so hat uns der Herr geboten: ›Ich habe dich zum Licht der Heiden gemacht, damit du zum Heil werdest bis ans Ende der Erde.‹«
Kay sa ingon niini gisugo kami sa Ginoo nga nag-ingon: `Gipahimutang ko ikaw nga kahayag sa mga Gentil, aron pagadad-on mo ang kaluwasan hangtud sa kinatumyan sa yuta.'"
48 Als die Heiden das hörten, freuten sie sich und priesen das Wort des Herrn; und alle, soweit sie zum ewigen Leben verordnet waren, wurden gläubig. (aiōnios g166)
Ug sa pagkadungog niini sa mga Gentil, sila nangalipay ug ilang gidalayeg ang pulong sa Dios; ug nanagpanoo ang tanan nga gikatagana nang daan alang sa kinabuhing dayon. (aiōnios g166)
49 So verbreitete sich denn das Wort des Herrn durch die ganze Gegend.
Ug ang pulong sa Ginoo mikaylap sa tibuok kayutaan.
50 Die Juden aber hetzten die vornehmen Frauen, die sich zum Judentum hielten, und die angesehensten Männer der Stadt auf, erregten eine Verfolgung gegen Paulus und Barnabas und vertrieben sie aus dem Gebiet ihrer Stadt.
Apan ang mga Judio mihulhog sa mga inilang kababayen-an nga mga masimbahon ug sa mga kadag-kuan sa siyudad, ug ilang gipalihok ang pagpanglutos batok kang Pablo ug kang Bernabe, ug ilang kayutaan.
51 Da schüttelten diese den Staub von ihren Füßen (zum Zeugnis) gegen sie und begaben sich nach Ikonium;
Apan sila nanaktak sa mga abog gikan sa ilang mga tiil batok kanila, ug nangadto sa Iconio.
52 die Jünger aber wurden mit Freude und mit heiligem Geist erfüllt.
Ug ang mga tinun-an napuno sa kalipay ug sa Espiritu Santo.

< Apostelgeschichte 13 >