< Sprueche 8 >
1 Ruft nicht die Weisheit, und die Klugheit läßt sich hören?
Izali mądrość nie woła, i roztropność nie wydaje głosu swego?
2 Öffentlich am Wege und an der Straße steht sie.
Na wierzchu wysokich miejsc, przy drodze i na rozstaniu dróg stoi.
3 An den Toren bei der Stadt, da man zur Tür eingeht, schreit sie:
U bram, kędy się chodzi do miasta, i w wejściu u drzwi woła, mówiąc:
4 O ihr Männer, ich schreie zu euch und rufe den Leuten.
Na was wołam, o mężowie! a głos mój obracam do synów ludzkich.
5 Merkt, ihr Unverständigen, auf Klugheit und, ihr Toren, nehmt es zu Herzen!
Zrozumijcie prostacy ostrożność, a głupi zrozumijcie sercem.
6 Höret, denn ich will reden, was fürstlich ist, und lehren, was recht ist.
Słuchajcie; bo o wielkich rzeczach będę mówił, a otworzenie warg moich opowie szczerość.
7 Denn mein Mund soll die Wahrheit reden, und meine Lippen sollen hassen, was gottlos ist.
Zaisteć prawdę mówią usta moje, a niezbożność obrzydliwością jest wargom moim.
8 Alle Reden meines Mundes sind gerecht; es ist nichts Verkehrtes noch falsches darin.
Sprawiedliwe są wszystkie słowa ust moich; nie masz w nich nic nieprawego ani przewrotnego.
9 Sie sind alle gerade denen, die sie verstehen, und richtig denen, die es annehmen wollen.
Wszystkie są prawe rozumnemu, a uprzejme tym, którzy znajdują umiejętność.
10 Nehmet an meine Zucht lieber denn Silber, und die Lehre achtet höher denn köstliches Gold.
Przyjmijcież ćwiczenie moje, a nie srebro, a umiejętność raczej, niż złoto wyborne.
11 Denn Weisheit ist besser als Perlen; und alles, was man wünschen mag, kann ihr nicht gleichen.
Albowiem lepsza jest mądrość niż perły, także wszystkie pożądane rzeczy nie porównają z nią.
12 Ich, Weisheit, wohne bei der Klugheit und weiß guten Rat zu geben.
Ja mądrość mieszkam z roztropnością, i umiejętność ostrożności wynajduję.
13 Die Furcht des HERRN haßt das Arge, die Hoffart, den Hochmut und bösen Weg; und ich bin feind dem verkehrten Mund.
Bojaźń Pańska jest, mieć w nienawiści złe. Ja nienawidzę pychy, wysokomyślności, i drogi złej, i ust przewrotnych.
14 Mein ist beides, Rat und Tat; ich habe Verstand und Macht.
Przy mnie jest rada, i prawdziwa mądrość; jam jest roztropność, a moc jest moja.
15 Durch mich regieren die Könige und setzen die Ratsherren das Recht.
Przez mię królowie królują, i książęta stanowią sprawiedliwość.
16 Durch mich herrschen die Fürsten und alle Regenten auf Erden.
Przez mię książęta panują, i wielmożnymi są wszyscy sędziowie ziemi.
17 Ich liebe, die mich lieben; und die mich frühe suchen, finden mich.
Ja miłuję tych, którzy mię miłują; a którzy mię szukają rano, znajdują mię.
18 Reichtum und Ehre ist bei mir, währendes Gut und Gerechtigkeit.
Bogactwo i sława przy mnie jest; majętność trwała i sprawiedliwość.
19 Meine Frucht ist besser denn Gold und feines Gold und mein Ertrag besser denn auserlesenes Silber.
Lepszy jest owoc mój, niż złoto, i niż najkosztowniejsze złoto, a dochody moje lepsze, niż srebro wyborne.
20 Ich wandle auf dem rechten Wege, auf der Straße des Rechts,
Prowadzę ścieszką sprawiedliwości, pośrodkiem ścieżek sądu,
21 daß ich wohl versorge, die mich lieben, und ihre Schätze vollmache.
Abym tym, którzy mię miłują, dała w dziedzictwo majętność wieczną, i skarby ich napełniła.
22 Der HERR hat mich gehabt im Anfang seiner Wege; ehe er etwas schuf, war ich da.
Pan mię miał przy początku drogi swej, przed sprawami swemi, przed wszystkiemi czasy.
23 Ich bin eingesetzt von Ewigkeit, von Anfang, vor der Erde.
Przed wieki jestem zrządzona, przed początkiem; pierwej niż była ziemia;
24 Da die Tiefen noch nicht waren, da war ich schon geboren, da die Brunnen noch nicht mit Wasser quollen.
Gdy jeszcze nie było przepaści, spłodzonam jest, gdy jeszcze nie było źródeł opływających wodami.
25 Ehe denn die Berge eingesenkt waren, vor den Hügeln war ich geboren,
Pierwej niż góry założone były, niż były pagórki, spłodzonam jest.
26 da er die Erde noch nicht gemacht hatte und was darauf ist, noch die Berge des Erdbodens.
Jeszcze był nie uczynił ziemi, i równin, ani początku prochu okręgu ziemskiego.
27 Da er die Himmel bereitete, war ich daselbst, da er die Tiefe mit seinem Ziel faßte.
Gdy gotował niebiosa, tamem była; gdy rozmierzał okrągłość nad przepaściami;
28 Da er die Wolken droben festete, da er festigte die Brunnen der Tiefe,
Gdy utwierdzał obłoki w górze, i umacniał źródła przepaści;
29 da er dem Meer das Ziel setzte und den Wassern, daß sie nicht überschreiten seinen Befehl, da er den Grund der Erde legte:
Gdy zakładał morzu granice jego, i wodom, aby nie przestępowały rozkazania jego; gdy rozmierzał grunty ziemi:
30 da war ich der Werkmeister bei ihm und hatte meine Lust täglich und spielte vor ihm allezeit
Tedym była u niego jako wychowaniec, i byłam uciechą jego na każdy dzień, grając przed nim na każdy czas.
31 und spielte auf seinem Erdboden, und meine Lust ist bei den Menschenkindern.
Gram na okręgu ziemi jego, a rozkoszy moje, mieszkać z synami ludzkimi.
32 So gehorchet mir nun, meine Kinder. Wohl denen, die meine Wege halten!
Słuchajcież mię tedy teraz, synowie! albowiem błogosławieni, którzy strzegą dróg moich.
33 Höret die Zucht und werdet weise und lasset sie nicht fahren.
Słuchajcie ćwiczenia, nabądźcie rozumu, a nie cofajcie się.
34 Wohl dem Menschen, der mir gehorcht, daß er wache an meiner Tür täglich, daß er warte an den Pfosten meiner Tür.
Błogosławiony człowiek, który mię słucha, czując u wrót moich na każdy dzień, a strzegąc podwoi drzwi moich.
35 Wer mich findet, der findet das Leben und wird Wohlgefallen vom HERRN erlangen.
Bo kto mię znajduje, znajduje żywot, a otrzymuje łaskę od Pana.
36 Wer aber an mir sündigt, der verletzt seine Seele. Alle, die mich hassen, lieben den Tod.
Ale kto grzeszy przeciwko mnie, krzywdę czyni duszy swojej; wszyscy, którzy mię nienawidzą, miłują śmierć.