Matthaeus 5
1 Da er aber das Volk sah, ging er auf einen Berg und setzte sich; und seine Jünger traten zu ihm,
ଜିସୁନ୍ ଆକୁଡ଼ାୟ୍ମରଞ୍ଜି ଆଗ୍ରିଜେନ୍ ଆନିନ୍ ଅବୟ୍ ବରୁଲୋଙନ୍ ଜିର୍ରେ ଇୟ୍ଲେ ତଙ୍କୁମେ, ଆରି ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଆମଙନ୍ ଜିର୍ରାଜି ।
2 Und er tat seinen Mund auf, lehrte sie und sprach:
ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ଉଲନେ,
3 Selig sind, die da geistlich arm sind; denn das Himmelreich ist ihr.
“ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ଡୋଲେୟ୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆତେ ।
4 Selig sind, die da Leid tragen; denn sie sollen getröstet werden.
ୟେୟେଡାମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ବନବ୍ୟୋନ୍ ଞାଙ୍ତଜି ।
5 Selig sind die Sanftmütigen; denn sie werden das Erdreich besitzen.
ଲଗଡ୍ ବୁଡ୍ଡିମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ବାସାଏଞ୍ଜି ତିଆତେ ଆନିଞ୍ଜି ଞାଙ୍ତଜି ।
6 Selig sind, die da hungert und dürstet nach der Gerechtigkeit; denn sie sollen satt werden.
ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ବାତ୍ତେ କାବ୍ବାଡ଼ାନେନ୍ ଆସନ୍ ଆର୍ଲଡୟ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ବୋଓତଜି ।
7 Selig sind die Barmherzigen; denn sie werden Barmherzigkeit erlangen.
ସନାୟୁମ୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ସନାୟୁମନ୍ ଞାଙ୍ତଜି ।
8 Selig sind, die reines Herzens sind; denn sie werden Gott schauen.
ମଡ଼ିର୍ ଉଗର୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ଆଡଙ୍ ଗିୟ୍ତଜି ।
9 Selig sind die Friedfertigen; denn sie werden Gottes Kinder heißen.
ଅନବ୍ମାୟ୍ମାୟ୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଅନ୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଡେତଜି ।
10 Selig sind, die um Gerechtigkeit willen verfolgt werden; denn das Himmelreich ist ihr.
ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ବାତ୍ତେ କାବ୍ବାଡ଼ାଡାଲନ୍ ଡନଣ୍ଡାୟନ୍ ଆଞ୍ରାଙ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆତେ ।”
11 Selig seid ihr, wenn euch die Menschen um meinetwillen schmähen und verfolgen und reden allerlei Übles gegen euch, so sie daran lügen.
“ଆଙ୍ଗାଆଡିଡ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଲତ୍ତେଙ୍ଲୋଙ୍ଞେନ୍ ଗବ୍ରୟ୍ତବେଞ୍ଜି, ଡଣ୍ଡାୟ୍ତବେଞ୍ଜି ଆରି କାଜ୍ଜାନ୍ ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ବିରୁଦଲୋଙ୍ବେନ୍ ବର୍ତଞ୍ଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆଡିଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍ ।
12 Seid fröhlich und getrost; es wird euch im Himmel wohl belohnt werden. Denn also haben sie verfolgt die Propheten, die vor euch gewesen sind.
ସର୍ଡାନାବା ଆରି ମଅଁୟ୍ନାବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ ଆସନ୍ ବର୍ତନ୍ନାନ୍ ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ଆଡକ୍କୋ; ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ଆ ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମର୍ଜିଆଡଙ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଏତ୍ତେଲେମା ଡଣ୍ଡାୟେଞ୍ଜି ।”
13 Ihr seid das Salz der Erde. Wo nun das Salz dumm wird, womit soll man's salzen? Es ist hinfort zu nichts nütze, denn das man es hinausschütte und lasse es die Leute zertreten.
“ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପୁର୍ତିନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଆସନ୍ ବସିଡନ୍ ଅନ୍ତମ୍, ବନ୍ଡ ବସିଡନ୍ ମରେଡ୍ ତଡ୍ ଡେନ୍, ତିଆତେ ଆରି ଏଙ୍ଗାଲେ ମବ୍ରେଡ୍ତବୋ? ତିଆତେ ଆରି ଇନ୍ନିଙ୍ ବରାଁୟ୍ବାଁୟ୍ ତଡ୍, ତିଆତେ ଡୁଆରାନ୍ ସେଡ୍ତବୋ ଆରି ମନ୍ରାଞ୍ଜି ତିଆତେ ଞାଡାତଜି ଞାସଙ୍ତଜି ।”
14 Ihr seid das Licht der Welt. Es kann die Stadt, die auf einem Berge liegt, nicht verborgen sein.
“ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପୁର୍ତିନ୍ ଆ ସନାଆର୍ । ତୋଣ୍ଡୋ ବରୁଲୋଙନ୍ ଆ ଗଡ଼ା ସଲନ୍ ଡକୋଲନ୍ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ;
15 Man zündet auch nicht ein Licht an und setzt es unter einen Scheffel, sondern auf einen Leuchter; so leuchtet es denn allen, die im Hause sind.
ଆରି, ମନ୍ରାଞ୍ଜି ପିଙ୍କନ୍ ତର୍ରେ ମାଡ଼ିଞନ୍ ଆ ଜାୟ୍ତା ଅଃଡ୍ଡକ୍କୋଏଜି, ତିଆତେ ପିଙ୍କପିଲନ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଡକ୍କୋତଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଅସିଙନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଅବ୍ସାଆର୍ତେ ।
16 Also laßt euer Licht leuchten vor den Leuten, daß sie eure guten Werke sehen und euren Vater im Himmel preisen.
ତିଅନ୍ତମ୍ ସନାଆର୍ବେନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଗିୟ୍ତାଏତୋ, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ମନଙ୍ କାବ୍ବାଡ଼ାବେନ୍ ଗିୟ୍ଲେ ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ଆଡଙ୍ ଆନିଞ୍ଜି ସେଙ୍କେତଜି ।”
17 Ihr sollt nicht wähnen, daß ich gekommen bin, das Gesetz oder die Propheten aufzulösen; ich bin nicht gekommen, aufzulösen, sondern zu erfüllen.
“ଞେନ୍ ବନାଁୟ୍ବରନ୍ କି ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମରଞ୍ଜି ଆ ଞନଙ୍ ମନାବ୍ୟାନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍, ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏବ୍ଡିସୟ୍ଡଙ୍; ମନାବ୍ୟାନ୍ ଆସନ୍ ଅଃନ୍ନିୟ୍ଲାୟ୍ ଆର୍ପାୟ୍ ଅନବ୍ଡେଡମ୍ନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ।
18 Denn ich sage euch wahrlich: Bis daß Himmel und Erde zergehe, wird nicht zergehen der kleinste Buchstabe noch ein Tüttel vom Gesetz, bis daß es alles geschehe.
ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ଜାୟ୍ ରୁଆଙନ୍ ଡ ପୁର୍ତିନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ମାୟାଏ, ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଡେଡମେନ୍ ଜାୟ୍ ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙନ୍ ସିଲଡ୍ ବତନିଙ୍କାୟ୍ କି ବଜନବ୍ତଡ୍ ନିୟ୍ ଅଃମ୍ମାୟାଏ ।
19 Wer nun eines von diesen kleinsten Geboten auflöst und lehrt die Leute also, der wird der Kleinste heißen im Himmelreich; wer es aber tut und lehrt, der wird groß heißen im Himmelreich.
ତିଆସନ୍ ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା କେନ୍ ଅଡ଼୍କୋ ବନାଞଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ଆତେ ଅବୟ୍ ସନ୍ନା ବନାଞନ୍ ଆଲ୍ଲେତେ ଆରି ଏତ୍ତେଲେମା ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟ୍ତେ, ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସନ୍ନାଡମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଓଡ୍ଡେତଜି; ବନ୍ଡ ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ତି ଅଡ଼୍କୋ ବନାଞନ୍ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ତନେ ଆରି ଏତ୍ତେଲେମା ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟ୍ତେ, ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସୋଡ଼ାଡମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଓଡ୍ଡେତଜି ।
20 Denn ich sage euch: Es sei denn eure Gerechtigkeit besser als der Schriftgelehrten und Pharisäer, so werdet ihr nicht in das Himmelreich kommen.
ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ଡ ପାରୁସିଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଡରମ୍ମ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲୁମ୍ତଜି, ଆନିଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ ଡରମ୍ମ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଏଃଲ୍ଲୁମ୍ଲୋ ଡେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଜନଙ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଗନ୍ଲେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଏ ।”
21 Ihr habt gehört, daß zu den Alten gesagt ist: “Du sollst nicht töten; wer aber tötet, der soll des Gerichts schuldig sein.”
“ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଅମ୍ଡଙେନ୍, ପୁର୍ବାନ୍ ଆ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବନରନ୍ ଡେଲୋ, ‘ମନ୍ରାନ୍ ଏରବ୍ବୁଡଙ୍, ଆରି ଆନା ମନ୍ରାନ୍ ରବ୍ବୁତେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅନବ୍ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଡେତେ ।’
22 Ich aber sage euch: Wer mit seinem Bruder zürnet, der ist des Gerichts schuldig; wer aber zu seinem Bruder sagt: Racha! der ist des Rats schuldig; wer aber sagt: Du Narr! der ist des höllischen Feuers schuldig. (Geenna g1067)
ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ବୋଞାଙନ୍ଆଡଙ୍ କାଜ୍ଜାନ୍ ବବ୍ରାବ୍ତେ, ତି ଆ ମନ୍ରାଆଡଙ୍ ଅବ୍ପନ୍ସୁଆତିତନେ । ଆରି ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ବୋଞାଙନ୍ଆଡଙ୍ ‘ଉଲ୍ଲୁ’ ଗାମ୍ତେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ସୋଡ଼ା ପନ୍ସୁଆତିସିଂଲୋଙନ୍ ଅବ୍ପନ୍ସୁଆତିତନେ; ଆରି ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ‘ବୁଡ୍ଡି ତଡ୍’ ଗାମ୍ତେ, ଆନିନ୍ ତଗୋନ୍ ଆବରିଜନ୍ ଆ ନରକଲୋଙ୍ ପନବ୍ରଡନ୍ ଞାଙ୍ତେ । (Geenna g1067)
23 Darum, wenn du deine Gabe auf dem Altar opferst und wirst allda eingedenk, daß dein Bruder etwas wider dich habe,
ତିଆସନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆସନ୍ ତନମ୍ପିଲ୍ବାନ୍ ଅନମଙନ୍ ଏପାଙ୍ଲାୟ୍ ଆଡିଡ୍ ବୋଞାଙ୍ବେନ୍ ବୟନ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ ବର୍ନେଲୋଙନ୍ ଅଲ୍ସଙ୍ଗତ୍ତାନ୍ ଡକୋ ଗାମ୍ଲେ ଏମନ୍ନେଏନ୍ ଡେନ୍,
24 so laß allda vor dem Altar deine Gabe und gehe zuvor hin und versöhne dich mit deinem Bruder, und alsdann komm und opfere deine Gabe.
ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତନମ୍ପିଲନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଗଡ୍ ତେତ୍ତେନ୍ ଅନମଙ୍ବେନ୍ ଡକ୍କୋଡାଲେ ଜିର୍ବା, ଆମ୍ମୁଙ୍ ବୋଞାଙ୍ବେନ୍ ବୟନ୍ ଇୟ୍ ମାୟ୍ମାୟ୍ନାବା ରୟ୍, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତିକ୍କି ଅନମଙ୍ବେନ୍ ଆୟ୍ ତିୟ୍ବା ।”
25 Sei willfährig deinem Widersacher bald, dieweil du noch bei ihm auf dem Wege bist, auf daß dich der Widersacher nicht dermaleinst überantworte dem Richter, und der Richter überantworte dich dem Diener, und wirst in den Kerker geworfen.
“ଅଲ୍ବାଡ୍ଡିମର୍ବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଅନବ୍ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଆସନ୍ ସଦରନ୍ ଓରୋଙ୍ଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ସଦରନ୍ ଏଜିର୍ତେନ୍ ଆଡିଡ୍ ତଙର୍ଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ଲମାୟ୍ମାୟ୍ନାବା, ଅସମୟ୍ ଅଲ୍ବାଡ୍ଡିମର୍ବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ତବେନ୍, ଆରି ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ତବେନ୍, ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ବଣ୍ଡିସିଂଲୋଙନ୍ ଡକ୍କୋତବେଞ୍ଜି ।
26 Ich sage dir wahrlich: Du wirst nicht von dannen herauskommen, bis du auch den letzten Heller bezahlest.
ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅନଞିଡ୍ ତନଣ୍ଡେନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଏସୁଜ୍ଜାୟ୍ନେନ୍ ଜାୟ୍ ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ଜନଙ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିର୍ରେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଆୟ୍ ।”
27 Ihr habt gehört, daß zu den Alten gesagt ist: “Du sollst nicht ehebrechen.”
“ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ‘ଏଡାରିଡଙ୍ନେ,’ ଗାମ୍ଲେ ଏଅମ୍ଡଙେନ୍ ।
28 Ich aber sage euch: Wer ein Weib ansieht, ihrer zu begehren, der hat schon mit ihr die Ehe gebrochen in seinem Herzen.
ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ଇୟମ୍ଡାଲେ ଅନ୍ନିଙ୍ ଆଇବୟ୍ଆଡଙ୍ ଗିୟ୍ମଡ୍ତେ, ଆନିନ୍ ତି ଆଇମରନ୍ ବୟନ୍ ଆ ମନ୍ନଲୋଙନ୍ ଡାରିଲନେ ।
29 Ärgert dich aber dein rechtes Auge, so reiß es aus und wirf's von dir. Es ist dir besser, daß eins deiner Glieder verderbe, und nicht der ganze Leib in die Hölle geworfen werde. (Geenna g1067)
ଆରି, ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ମଡ୍ବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଇର୍ସେଲୋଙନ୍ ଗବ୍ଲୋଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ତବ୍ଲେ ସେଡ୍ବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ସମ୍ପରା ଡଅଙ୍ବେନ୍ ନରକଲୋଙନ୍ ଆରସେଡ୍ତବେନ୍ ସିଲଡ୍ ଆର୍ପାୟ୍ ମିୟ୍ମଡ୍ ମୋସ୍ସାଏତୋ । (Geenna g1067)
30 Ärgert dich deine rechte Hand, so haue sie ab und wirf sie von dir. Es ist dir besser, daß eins deiner Glieder verderbe, und nicht der ganze Leib in die Hölle geworfen werde. (Geenna g1067)
ଆରି, ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ସିବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଇର୍ସେଲୋଙନ୍ ଗବ୍ଲୋଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଡେୟ୍ଲେ ସେଡ୍ବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ସମ୍ପରା ଡଅଙ୍ବେନ୍ ନରକଲୋଙନ୍ ଆରସେଡ୍ତବେନ୍ ସିଲଡ୍ ଆର୍ପାୟ୍ ମିୟ୍ସି ମୋସ୍ସାଏତୋ ।” (Geenna g1067)
31 Es ist auch gesagt: “Wer sich von seinem Weibe scheidet, der soll ihr geben einen Scheidebrief.”
“ଆରି ବର୍ନେନ୍ ଡକୋ, ‘ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ଡୁଙ୍ତେ, ତି ଆ ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ରେଙଲନ୍ ତିୟେତୋ ।’
32 Ich aber sage euch: Wer sich von seinem Weibe scheidet (es sei denn um Ehebruch), der macht, daß sie die Ehe bricht; und wer eine Abgeschiedene freit, der bricht die Ehe.
ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ ଅଃଡ୍ଡାରିଲନ୍ ଜନଙ୍ଡେନ୍ ଆନ୍ନା ଡୋସା ଆସନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ଡୁଙ୍ତେ, ତି ଆ ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ଆଡଙ୍ ଅବ୍ଡାରିନେତେ, ଆରି ଆନା ଆଡୁଙ୍ନେବଜନ୍ ବିବାତନେ, ଆନିନ୍ ଡାରିତନେ ।”
33 Ihr habt weiter gehört, daß zu den Alten gesagt ist: “Du sollst keinen falschen Eid tun und sollst Gott deinen Eid halten.”
“ଆରି ନିୟ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅମ୍ଡଙ୍ଲେ ଏଜିର୍ରାୟ୍, ପୁର୍ବାନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଏନ୍ନେଲେ ବନରନ୍ ଡେଲୋ, ‘ପ୍ରବୁନ୍ ଆମଙ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଏପର୍ମାଡ଼ାଲନ୍ ତିଆତେ ଲୁମ୍ବା, ପର୍ମାଡ଼ାବେନ୍ ଏଆଲ୍ଲେଡଙେ ।’
34 Ich aber sage euch, daß ihr überhaupt nicht schwören sollt, weder bei dem Himmel, denn er ist Gottes Stuhl,
ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ରୁଆଙନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ତରଙ୍କୁମ୍;
35 noch bei der Erde, denn sie ist seiner Füße Schemel, noch bei Jerusalem, denn sie ist des großen Königs Stadt.
ପୁର୍ତିନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡରକ୍କୋଜଙ୍; ଜିରୁସାଲମନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ସୋଡ଼ା ରାଜାନ୍ ଆ ଗଡ଼ା;
36 Auch sollst du nicht bei deinem Haupt schwören, denn du vermagst nicht ein einziges Haar schwarz oder weiß zu machen.
ଆରି ଅବବ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତେତ୍ତେ ଆ ଉଉ ଅବୟ୍ ଓୟ୍ଲେ ଅବ୍ୟଗାଲେ କି ଅବ୍ଜେଏଲେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଏ ।
37 Eure Rede aber sei: Ja, ja; nein, nein. Was darüber ist, das ist vom Übel.
ବନ୍ଡ ‘ଓଓ’ କଡାଡ଼ିବେନ୍ ‘ଓଓ’ ଡେଏତୋ, ‘ଇଜ୍ଜା’ କଡାଡ଼ିନ୍ ‘ଇଜ୍ଜା’ ଡେଏତୋ; ଡିୟ୍ନେ ସିଲଡ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ତେ, ତିଆତେ ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁଙ୍ତନାୟ୍ ।”
38 Ihr habt gehört, daß da gesagt ist: “Auge um Auge, Zahn um Zahn.”
“ଏନ୍ନେଲେ ବର୍ନେନ୍ ଡକୋ, ତିଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆଅମ୍ଡଙ୍ଜି, ‘ଅମଡନ୍ ଆସନ୍ ଅମଡନ୍ ଆରି ଅଜିନ୍ ଆସନ୍ ଅଜିନ୍ ।’
39 Ich aber sage euch, daß ihr nicht widerstreben sollt dem Übel; sondern, so dir jemand einen Streich gibt auf deinen rechten Backen, dem biete den andern auch dar.
ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ପେଲ୍ଲାମରନ୍ଆଡଙ୍ ଏଡଙ୍ଡଙେ, ଆର୍ପାୟ୍ ଆନା ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ଗଡ୍ କୋତାୟ୍ତମ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ତିଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆରି ମିୟ୍ତାଲ୍ଗଡ୍ ଆ କୋତାୟ୍ତମ୍ ନିୟ୍ ଅବ୍ତୁୟ୍ବା ।
40 Und so jemand mit dir rechten will und deinen Rock nehmen, dem laß auch den Mantel.
ଆରି ଆନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ନେ ସିନ୍ରିବେନ୍ ପାଙ୍ପାଙନ୍ ଆସନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ କେସୁଡାଲେ ପନ୍ସୁଆତିଲୋଙନ୍ କାୟ୍କାୟେନ୍ ଡେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ମାଟବେନ୍ ନିୟ୍ ତିୟ୍ବା ।
41 Und so dich jemand nötigt eine Meile, so gehe mit ihm zwei.
ଆରି ଅନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ ସିପ୍ପାୟନ୍ ଆ ଜନିରାନ୍ ବୋୟ୍ଲେ ଆମ୍ବେନ୍ଆଡଙ୍ ବଡଗାଁୟ୍ ବକୋସ ଆ ତଙର୍ ପାଙା ଗାମେନ୍ ଡେନ୍, ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ବାଗୁ କୋସ ଜିର୍ବା ।
42 Gib dem, der dich bittet, und wende dich nicht von dem, der dir abborgen will.
ଆନା ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ବେଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ତିୟ୍ବା, ଆରି ଆନା ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ରେୟାନ୍ ବେଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ ଏଅସାଡଙ୍, ଆନିନ୍ ତିୟ୍ବା ।”
43 Ihr habt gehört, daß gesagt ist: “Du sollst deinen Nächsten lieben und deinen Feind hassen.”
“ଗଡ଼ିବେନ୍ଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ବା, ଆରି ବନେରାବେନ୍ଆଡଙ୍ ଏଡ଼ୁର୍ମଡ୍ବା, ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆଅମ୍ଡଙ୍ଜି ।
44 Ich aber sage euch: Liebet eure Feinde; segnet, die euch fluchen; tut wohl denen, die euch hassen; bittet für die, so euch beleidigen und verfolgen,
ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ବନେରାବେନ୍ଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ବା, ଆରି ଆନାଜି ଆମ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡଣ୍ଡାୟ୍ତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ଆସନ୍ ପାର୍ତନାନାବା,
45 auf daß ihr Kinder seid eures Vater im Himmel; denn er läßt seine Sonne aufgehen über die Bösen und über die Guten und läßt regnen über Gerechte und Ungerechte.
ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ ଆଅନ୍ଜି ଡେତବେନ୍; ଆନିନ୍ ପେଲ୍ଲାମରଞ୍ଜି ଡ ମନଙ୍ମରଞ୍ଜି ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଆ ଓୟୋଙନ୍ ଅବ୍ଡୁଙ୍ନେତେ, ଆରି ଆନିନ୍ ଡରମ୍ମମରଞ୍ଜି ଡ ଏର୍ଡରମ୍ମମରଞ୍ଜି ଆସନ୍ ତରୁବନ୍ ଆପ୍ପାୟ୍ତାୟ୍ ।
46 Denn so ihr liebet, die euch lieben, was werdet ihr für Lohn haben? Tun nicht dasselbe auch die Zöllner?
ଆରି, ଆନାଜି ଆମ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଏଡୁଙ୍ୟମେଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ଆ ପୁରସ୍କାର ଏଞାଙ୍ତେ? ପାନୁବେଡ୍ମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ତିଆତେ ଅଃଲ୍ଲୁମେଜି ପଙ୍?
47 Und so ihr euch nur zu euren Brüdern freundlich tut, was tut ihr Sonderliches? Tun nicht die Zöllner auch also?
ଆରି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ବୋଞାଙ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଏଲୋମେଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଇନି ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ ଏଲୁମ୍ତେ? ଏର୍ଡର୍ନେମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ତିଆତେ ଅଃଲ୍ଲୁମେଜି ପଙ୍?
48 Darum sollt ihr vollkommen sein, gleichwie euer Vater im Himmel vollkommen ist.
ତିଆସନ୍, ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ସତଙ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଏତ୍ତେଲେ ସବ୍ତଙ୍ନାବା ।”
