Sprueche 15
1 Eine linde Antwort stillet den Zorn; aber ein hart Wort richtet Grimm an.
Een vriendelijk antwoord ontwapent de toorn, Een krenkend gezegde jaagt de woede op.
2 Der Weisen Zunge macht die Lehre lieblich; der Narren Mund speiet eitel Narrheit.
De tong der wijzen druipt van wijsheid, De mond der dommen stort dwaasheid uit.
3 Die Augen des HERRN schauen an allen Orten beide, die Bösen und Frommen.
Jahweh’s ogen waren overal rond, Nauwkeurig lettend op slechten en goeden.
4 Eine heilsame Zunge ist ein Baum des Lebens; aber eine lügenhaftige macht Her
Rustige taal is een boom des levens, Heftige woorden wonden de ziel.
5 Der Narr lästert die Zucht seines Vaters; wer aber Strafe annimmt, der wird klug werden.
Een dwaas slaat het vermaan van zijn vader in de wind; Verstandig hij, die op een waarschuwing let.
6 In des Gerechten Hause ist Guts genug aber in dem Einkommen des Gottlosen ist Verderben.
In het huis van den rechtvaardige heerst grote welvaart, Maar het gewin der zondaars gaat teloor.
7 Der Weisen Mund streuet guten Rat; aber der Narren Herz ist nicht also.
De lippen der wijzen verspreiden de kennis, Het hart der dwazen doet het niet.
8 Der Gottlosen Opfer ist dem HERRN ein Greuel; aber das Gebet der Frommen ist ihm angenehm.
Jahweh heeft een afschuw van het offer der bozen, Maar welbehagen in het gebed der rechtvaardigen.
9 Des Gottlosen Weg ist dem HERRN ein Greuel; wer aber der Gerechtigkeit nachjagt, der wird geliebet.
Jahweh verafschuwt de weg van een boosdoener; Hij houdt van hem, die naar rechtvaardigheid streeft.
10 Das ist eine böse Zucht, den Weg verlassen; und wer die Strafe hasset, der muß sterben.
Strenge straf wacht hem, die het rechte pad verlaat; Wie niets van bestraffing wil weten, zal sterven.
Onderwereld en dodenrijk liggen open voor Jahweh, Hoeveel te meer de harten van de kinderen der mensen! (Sheol h7585)
12 Der Spötter liebt nicht, der ihn straft, und gehet nicht zu den Weisen.
De spotter houdt er niet van, dat men hem vermaant; Daarom gaat hij niet met wijzen om.
13 Ein fröhlich Herz macht ein fröhlich Angesicht; aber wenn das Herz bekümmert ist, so fällt auch der Mut.
Een vrolijk hart maakt een blij gezicht, Verdriet in het hart slaat de geest terneer.
14 Ein kluges Herz handelt bedächtiglich; aber die kühnen Narren regieren närrisch.
Een verstandig hart streeft naar kennis, De mond der dommen vermeit zich in dwaasheid.
15 Ein Betrübter hat nimmer keinen guten Tag; aber ein guter Mut ist ein täglich Wohlleben.
Een neerslachtig mens heeft steeds kwade dagen, Voor een blijmoedig karakter is het altijd feest.
16 Es ist besser ein wenig mit der Furcht des HERRN denn großer Schatz, darin Unruhe ist.
Beter weinig te bezitten en Jahweh te vrezen, Dan vele schatten met wroeging erbij.
17 Es ist besser ein Gericht Kraut mit Liebe denn ein gemästeter Ochse mit Haß.
Beter een schoteltje groente, waar liefde heerst, Dan een gemeste stier met haat erbij.
18 Ein zorniger Mann richtet Hader an; ein Geduldiger aber stillet den Zank.
Een driftkop stookt ruzie, Een lankmoedig mens bedaart de twist.
19 Der Weg des Faulen ist dornig; aber der Weg der Frommen ist wohl gebahnet.
De weg van een luiaard is als een doornheg, Het pad der vlijtigen is gebaand.
20 Ein weiser Sohn erfreuet den Vater; und ein närrischer Mensch ist seiner Mutter Schande.
Een verstandig kind is een vreugde voor zijn vader, Een dwaas mens minacht zijn moeder.
21 Dem Toren ist die Torheit eine Freude; aber ein verständiger Mann bleibt auf dem rechten Wege.
In dwaasheid vindt een onverstandig mens zijn genoegen, Een man van inzicht houdt de rechte weg.
22 Die Anschläge werden zunichte, wo nicht Rat ist; wo aber viel Ratgeber sind, bestehen sie.
Bij gebrek aan overleg mislukken de plannen, Na rijp beraad komen ze tot stand.
23 Es ist einem eine Freude, wo man ihm richtig antwortet; und ein Wort zu seiner Zeit ist sehr lieblich.
Men kan plezier hebben in zijn eigen antwoord; Maar hoe treffend is een woord, dat van pas komt!
24 Der Weg des Lebens gehet überwärts klug zu machen, auf daß man meide die Hölle unterwärts. (Sheol h7585)
De wijze gaat de weg des levens omhoog, Hij wil het dodenrijk beneden ontwijken. (Sheol h7585)
25 Der HERR wird das Haus der Hoffärtigen zerbrechen und die Grenze der Witwen bestätigen.
Jahweh haalt het huis der hoogmoedigen neer, Maar zet de grenspaal van een weduwe vast.
26 Die Anschläge des Argen sind dem HERRN ein Greuel; aber tröstlich reden die Reinen.
Jahweh heeft een afschuw van snode plannen, Maar vriendelijke woorden zijn Hem rein.
27 Der Geizige verstöret sein eigen Haus; wer aber Geschenk hasset, der wird leben.
Wie oneerlijke winst maakt, schaadt zijn eigen huis; Maar wie van omkoperij niets moet hebben, blijft leven.
28 Das Herz des Gerechten dichtet, was zu antworten ist; aber der Mund der Gottlosen schäumet Böses.
Een rechtvaardig mens overweegt wat hij zegt, De mond der bozen stort onheil uit.
29 Der HERR ist ferne von den Gottlosen; aber der Gerechten Gebet erhöret er.
Jahweh is verre van de zondaars, Maar Hij hoort het gebed der rechtvaardigen.
30 Freundlicher Anblick erfreuet das Herz; ein gut Gerücht macht das Gebeine fett.
Stralende ogen verblijden het hart, Een goede tijding verkwikt het gebeente.
31 Das Ohr, das da höret die Strafe des Lebens, wird unter den Weisen wohnen.
Wie naar heilzame vermaning luistert, Woont in de kring der wijzen.
32 Wer sich nicht ziehen läßt, der macht sich selbst zunichte; wer aber Strafe höret, der wird klug.
Wie de tucht niet telt, telt zich zelven niet; Wie naar vermaning luistert, krijgt inzicht.
33 Die Furcht des HERRN ist Zucht zur Weisheit; und ehe man zu Ehren kommt, muß man zuvor leiden.
Het ontzag voor Jahweh voedt op tot wijsheid, Aan de eer gaat ootmoed vooraf.
