Job 28
1 Es hat das Silber seine Gänge und das Gold seinen Ort, da man es schmelzt.
| زیو کانی هەیە و بۆ زێڕیش شوێنێک هەیە بۆ پاڵاوتنی. |
2 Eisen bringet man aus der Erde, und aus den Steinen schmelzt man Erz.
| ئاسن لە خۆڵ دەردەهێنرێت، مسیش لە توانەوەی بەرد. |
3 Es wird je des Finstern etwa ein Ende, und jemand findet ja zuletzt den Schiefer tief verborgen.
| مرۆڤ کۆتایی بە تاریکی دەهێنێت؛ لەناو تاریکی سێبەری مەرگ بۆ بەردی کانزایی دوورترین کون و کەلەبەرەکان دەپشکنن. |
4 Es bricht ein solcher Bach hervor, daß, die darum wohnen, den Weg daselbst verlieren; und fällt wieder und schießt dahin von den Leuten.
| کانێکی لێدا دوور لە خەڵکی، لە شوێنێکی لەبیرکراو لەلایەن ڕێبوارانەوە؛ شۆڕ کرانەوە و دوور لە خەڵکی جۆلانەیان پێکرا. |
5 Man bringet auch Feuer unten aus der Erde, da doch oben Speise auf wächst.
| زەوی ئەوەی کە نانی لێوە دەردەهێنرێت، لە ژێرەوە دەگۆڕدرێت بە چەشنی ئاگر؛ |
6 Man findet Saphir an etlichen Orten und Erdenklöße, da Gold ist.
| بەردەکانی یاقووتی شینی تێدایە و لە خۆڵەکەیدا زێڕ هەیە. |
7 Den Steig kein Vogel erkannt hat und kein Geiersauge gesehen.
| ڕێگایەک کە مەلە گۆشتخۆرەکان پێی نازانن و چاوی هەڵۆ نایبینێت. |
8 Es haben die stolzen Kinder nicht drauf getreten, und ist kein Löwe drauf gegangen.
| ئاژەڵە دڕندەکان پێیدا نەڕۆیشتوون، شێر پێیدا تێنەپەڕیوە. |
9 Auch legt man die Hand an die Felsen und gräbet die Berge um.
| مرۆڤ دەستدرێژی دەکاتە سەر بەرد، بنکەی چیاکان دەردەخات. |
10 Man reißet Bäche aus den Felsen; und alles, was köstlich ist, siehet das Auge.
| لە تاشەبەردەکان تونێل دەکات؛ چاوەکانی هەموو شتێکی گرانبەها دەبینێت. |
11 Man wehret dem Strom des Wassers und bringet, das verborgen drinnen ist, ans Licht.
| ئاودزی ڕووبارەکان دەپشکنێت و ئەوەی شاراوەیە دەیخاتە بەر ڕووناکی. |
12 Wo will man aber Weisheit finden, und wo ist die Stätte des Verstandes?
| بەڵام دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟ |
13 Niemand weiß, wo sie liegt, und wird nicht funden im Lande der Lebendigen.
| مرۆڤ نرخەکەی نازانێت و لە خاکی زیندوواندا نادۆزرێتەوە. |
14 Der Abgrund spricht: Sie ist in mir nicht; und das Meer spricht: Sie ist nicht bei mir.
| قووڵایی ژێر زەوی دەڵێت: «لەناو مندا نییە،» دەریا دەڵێت: «لەلای من نییە.» |
15 Man kann nicht Gold um sie geben, noch Silber darwägen, sie zu bezahlen.
| دانایی نە زێڕی بێگەرد لە جیاتی دەدرێت و نە بە زیویش نرخەکەی دەکێشرێت. |
16 Es gilt ihr nicht gleich ophirisch Gold oder köstlicher Onyx und Saphir.
| نە بە زێڕی ئۆفیر و نە بە بەردی عاشقبەندی گرانبەها و نە بە یاقووتی شین دەکێشرێت. |
17 Gold und Demant mag ihr nicht gleichen, noch um sie gülden Kleinod wechseln.
| نە زێڕ و نە بلور هاوتایەتی، نە بە دەفرێکی زێڕی بێگەرد دەگۆڕدرێتەوە. |
18 Ramoth und Gabis achtet man nicht. Die Weisheit ist höher zu wägen denn Perlen.
| لە پاڵ ئەودا نە مەرجان و نە یەشب باسیان ناکرێت و نرخی دانایی لە یاقووت بەهادارترە. |
19 Topasius aus Mohrenland wird ihr nicht gleich geschätzt, und das reinste Gold gilt ihr nicht gleich.
| یاقووتی زەردی کوش هاوتای نابێت و بە زێڕی بێگەرد ناکێشرێت. |
20 Woher kommt denn die Weisheit, und wo ist die Stätte des Verstandes?
| ئیتر دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟ |
21 Sie ist verhohlen vor den Augen aller Lebendigen, auch verborgen den Vögeln unter dem Himmel.
| لەبەرچاوی هەموو زیندووێک شاراوەیە و لەبەرچاوی باڵندەکانی ئاسمان داپۆشراوە. |
22 Die Verdammnis und der Tod sprechen: Wir haben mit unsern Ohren ihr Gerücht gehöret.
| لەناوچوون و مردن دەڵێن: «بە گوێی خۆمان هەواڵی ئەومان بیست.» |
23 Gott weiß den Weg dazu und kennet ihre Stätte.
| خودا ڕێگاکەی تێدەگات و ئەو شوێنەکەی پێ دەزانێت. |
24 Denn er siehet die Enden der Erde und schauet alles, was unter dem Himmel ist.
| لەبەر ئەوەی ئەو تەماشای ئەوپەڕی زەوی دەکات و هەموو ژێر ئاسمان دەبینێت. |
25 Da er dem Winde sein Gewicht machte und setzte dem Wasser sein gewisses Maß,
| کاتێک کێشی بۆ با دروستکرد و ئاوەکانی بە پێوانە پێوا، |
26 da er dem Regen ein Ziel machte und dem Blitz und Donner den Weg,
| کاتێک بۆ باران یاسای دانا و بۆ دەنگی هەورەتریشقەش ڕێگا، |
27 da sah er sie und erzählete sie, bereitete sie und erfand sie;
| ئەو کاتە دانایی بینی و باسی کرد، ئامادەی کرد و هەروەها تاقی کردەوە. |
28 und sprach zum Menschen: Siehe, die Furcht des HERRN, das ist Weisheit, und meiden das Böse, das ist Verstand.
| بە مرۆڤی فەرموو: «بێگومان دانایی لە لەخواترسییەوەیە و لە خراپە لادانیش لە تێگەیشتنەوەیە.» |
