Sprueche 25

1 Auch dies sind Sprüche Salomos, welche zusammengestellt haben die Männer Hiskias, des Königs von Juda.

Dit zijn ook spreuken van Salomo, die de mannen van Hizkia, den koning van Juda, uitgeschreven hebben.

2 Es ist Gottes Ehre, eine Sache verbergen, aber der Könige Ehre ist's, eine Sache erforschen.

Het is Gods eer een zaak te verbergen; maar de eer der koningen een zaak te doorgronden.

3 Wie des Himmels Höhe und der Erde Tiefe, so ist auch der Könige Herz unerforschlich.

Aan de hoogte des hemels, en aan de diepte der aarde, en aan het hart der koningen is geen doorgronding.

4 Werden die Schlacken vom Silber entfernt, so wird ein reines Gefäß daraus.

Doe het schuim van het zilver weg, en er zal een vat voor den smelter uitkomen;

5 Man entferne die Gottlosen aus des Königs Nähe, so wird durch Gerechtigkeit sein Thron befestigt.

Doe den goddelozen weg van het aangezicht des konings, en zijn troon zal door gerechtigheid bevestigd worden.

6 Prunke nicht vor dem König und stelle dich nicht auf den Platz der Großen.

Praal niet voor het aangezicht des konings, en sta niet in de plaats der groten;

7 Denn es ist besser, daß man zu dir sage: Rücke herauf! als daß man dich erniedrige vor einem Vornehmen, den du doch wohl bemerkt hattest.

Want het is beter, dat men tot u zegge: Kom hier bovenaan, dan dat men u vernedere voor het aangezicht eens prinsen, dien uw ogen gezien hebben.

8 Gehe nicht rasch zum Streiten vor; denn was willst du hinterher machen, wenn dich dein Nächster beschämt?

Vaar niet haastelijk voort om te twisten, opdat gij misschien in het laatste daarvan niet wat doet, als uw naaste u zou mogen beschaamd hebben.

9 Führe deinen Streit mit deinem Nächsten, aber eines andern Geheimnis verrate nicht,

Twist uw twistzaak met uw naaste; maar openbaar het heimelijke van een ander niet;

10 auf daß dich nicht beschimpfe, wer es hört, und dein böser Ruf nimmer aufhöre.

Opdat degene, die het hoort, u niet smade; want uw kwaad gerucht zou niet afgekeerd worden.

11 Goldene Äpfel in silberner Prunkschale - so ein Wort, geredet zu rechter Zeit.

Een rede, op zijn pas gesproken, is als gouden appelen in zilveren gebeelde schalen.

12 Wie ein goldener Ring und ein Geschmeide von Feingold, so ein weiser Mahner am hörenden Ohr.

Een wijs bestraffer bij een horend oor, is een gouden oorsiersel, en een halssieraad van het fijnste goud.

13 Wie die Kühle des Schnees zur Erntezeit, so ist ein zuverlässiger Bote dem, der ihn sendet; denn er erquickt die Seele seines Herrn.

Een trouw gezant is dengenen, die hem zenden, als de koude der sneeuw ten dage des oogstes; want hij verkwikt zijns heren ziel.

14 Gewölk und Wind und doch kein Regen - so ist ein Mann, der mit Geschenken prahlt, die er doch nie giebt.

Een man, die zichzelven beroemt over een valse gift, is als wolken en wind, waar geen regen bij is.

15 Durch Geduld läßt sich ein Richter überreden, und eine gelinde Zunge zerbricht Knochen.

Een overste wordt door lankmoedigheid overreed; en een zachte tong breekt het gebeente.

16 Hast du Honig gefunden, so iß, was dir genügt, daß du seiner nicht satt werdest und ihn dann ausspeiest.

Hebt gij honig gevonden, eet dat u genoeg is; opdat gij misschien daarvan niet zat wordt, en dien uitspuwt.

17 Laß deinen Fuß selten sein im Hause deines Nächsten, daß er deiner nicht überdrüssig und dir gram werde.

Spaar uw voet van het huis uws naasten, opdat hij niet zat van u worde, en u hate.

18 Hammer und Schwert und scharfer Pfeil - so ein Mann, der wider seinen Nächsten als falscher Zeuge aussagt.

Een man, tegen zijn naaste een valse getuigenis sprekende, is een hamer, en zwaard, en scherpe pijl.

19 Ein morscher Zahn und ein wankender Fuß - so daß Vertrauen auf einen Treulosen am Tage der Not.

Het vertrouwen op een trouweloze, ten dage der benauwdheid, is als een gebroken tand en verstuikte voet.

20 Wie einer, der am kalten Tage das Kleid ablegt, wie Essig auf bösen Grind, also ist, wer einem betrübten Herzen Lieder singt.

Die liederen zingt bij een treurig hart, is gelijk hij, die een kleed aflegt ten dage der koude, en als edik op salpeter.

21 Hungert deinen Hasser, so speise ihn mit Brot, und dürstet ihn, so tränke ihn mit Wasser.

Indien dengene, die u haat, hongert, geef hem brood te eten; en zo hij dorstig is, geef hem water te drinken;

22 Denn damit häufst du feurige Kohlen auf sein Haupt, und Jahwe wird dir's vergelten.

Want gij zult vurige kolen op zijn hoofd hopen, en de HEERE zal het u vergelden.

23 Nordwind bringt Regen hervor, und verdrießliche Gesichter die heimliche Zunge.

De noordenwind verdrijft den regen, en een vergramd aangezicht de verborgen tong.

24 Lieber auf der Zinne eines Daches wohnen, als ein zänkisches Weib und gemeinsames Haus.

Het is beter te wonen op een hoek van het dak, dan met een kijfachtige huisvrouw, en dat in een huis van gezelschap.

25 Wie kaltes Wasser für eine lechzende Seele, so gute Nachricht aus fernem Lande.

Een goede tijding uit een ver land is als koud water op een vermoeide ziel.

26 Wie ein getrübter Born und eine verderbte Quelle, so ein Frommer, der angesichts der Gottlosen wankt.

De rechtvaardige, wankelende voor het aangezicht des goddelozen, is een beroerde fontein, en verdorven springader.

27 Zu viel Honig essen ist nicht gut, und wer schwere Dinge erforscht, dem wird's zu schwer.

Veel honigs te eten is niet goed; maar de onderzoeking van de heerlijkheid van zulke dingen is eer.

28 Wie eine offengelegte Stadt, die ohne Mauern ist, so ein Mann, dem Selbstbeherrschung fehlt.

Een man, die zijn geest niet wederhouden kan, is een opengebrokene stad zonder muur.