Sprueche 25

1 Auch dies sind Sprüche Salomos, welche zusammengestellt haben die Männer Hiskias, des Königs von Juda.

Ook de volgende spreuken zijn van Salomon; ze zijn verzameld door de beambten van Ezekias, den koning van Juda.

2 Es ist Gottes Ehre, eine Sache verbergen, aber der Könige Ehre ist's, eine Sache erforschen.

Het is de glorie van God, iets verborgen te houden, De glorie der koningen, het uit te zoeken.

3 Wie des Himmels Höhe und der Erde Tiefe, so ist auch der Könige Herz unerforschlich.

Zoals de hoogte der hemelen, en de diepte der aarde, Zo is ook het hart der koningen: ondoorgrondelijk.

4 Werden die Schlacken vom Silber entfernt, so wird ein reines Gefäß daraus.

Worden de slakken uit het zilver verwijderd, Dan slaagt de kunstenaar in zijn werk;

5 Man entferne die Gottlosen aus des Königs Nähe, so wird durch Gerechtigkeit sein Thron befestigt.

Verjaagt men de bozen uit de tegenwoordigheid van den koning, Dan staat zijn troon door rechtvaardigheid sterk.

6 Prunke nicht vor dem König und stelle dich nicht auf den Platz der Großen.

Dring u niet op bij den koning, En ga niet staan op de plaats van voornamen;

7 Denn es ist besser, daß man zu dir sage: Rücke herauf! als daß man dich erniedrige vor einem Vornehmen, den du doch wohl bemerkt hattest.

Het is beter, dat men tot u zegt: "Neem hier plaats, hogerop," Dan dat men u voor een aanzienlijke vernedert. Wat uw ogen hebben gezien,

8 Gehe nicht rasch zum Streiten vor; denn was willst du hinterher machen, wenn dich dein Nächster beschämt?

Moet ge niet terstond voor het gerecht gaan brengen; Wat zult ge na afloop doen, Als uw naaste u in het ongelijk heeft gesteld?

9 Führe deinen Streit mit deinem Nächsten, aber eines andern Geheimnis verrate nicht,

Beslecht uw eigen zaak met den naaste, Maar maak daarbij het geheim van een derde niet openbaar;

10 auf daß dich nicht beschimpfe, wer es hört, und dein böser Ruf nimmer aufhöre.

Anders zal hij, die het hoort, u beschimpen, En houdt ge voor altijd een slechte naam.

11 Goldene Äpfel in silberner Prunkschale - so ein Wort, geredet zu rechter Zeit.

Gouden vruchten op zilveren schalen: Zijn woorden, te pas gesproken.

12 Wie ein goldener Ring und ein Geschmeide von Feingold, so ein weiser Mahner am hörenden Ohr.

Een gouden ring en een sieraad van edel metaal: Is een wijs vermaner voor een luisterend oor.

13 Wie die Kühle des Schnees zur Erntezeit, so ist ein zuverlässiger Bote dem, der ihn sendet; denn er erquickt die Seele seines Herrn.

Als koele sneeuw bij de hitte van de oogst Is een trouwe bode voor hem, die hem stuurt: Hij fleurt zijn meester weer op.

14 Gewölk und Wind und doch kein Regen - so ist ein Mann, der mit Geschenken prahlt, die er doch nie giebt.

Wolken en wind, en toch geen regen: Dat is iemand, die praalt op een gift, waar toch niets van komt.

15 Durch Geduld läßt sich ein Richter überreden, und eine gelinde Zunge zerbricht Knochen.

Door lankmoedigheid laat een vorst zich vermurwen, Milde taal breekt beenderen stuk.

16 Hast du Honig gefunden, so iß, was dir genügt, daß du seiner nicht satt werdest und ihn dann ausspeiest.

Hebt ge honing gevonden, eet dan niet meer dan ge aan kunt; Anders staat het u tegen, en geeft ge het over.

17 Laß deinen Fuß selten sein im Hause deines Nächsten, daß er deiner nicht überdrüssig und dir gram werde.

Kom niet te dikwijls in het huis van uw naaste; Anders krijgt hij genoeg van u, en gaat hij u haten.

18 Hammer und Schwert und scharfer Pfeil - so ein Mann, der wider seinen Nächsten als falscher Zeuge aussagt.

Een knots, een zwaard en een scherpe pijl: Is iemand, die valse getuigenis geeft tegen zijn naaste.

19 Ein morscher Zahn und ein wankender Fuß - so daß Vertrauen auf einen Treulosen am Tage der Not.

Een slechte tand en een zwikkende voet: Is de steun van een trouweloze in moeilijke tijden.

20 Wie einer, der am kalten Tage das Kleid ablegt, wie Essig auf bösen Grind, also ist, wer einem betrübten Herzen Lieder singt.

Als azijn op hoofdzeer Zo werkt het zingen van liederen op een slecht humeur.

21 Hungert deinen Hasser, so speise ihn mit Brot, und dürstet ihn, so tränke ihn mit Wasser.

Heeft uw vijand honger, geef hem brood te eten, Heeft hij dorst, laat hem water drinken;

22 Denn damit häufst du feurige Kohlen auf sein Haupt, und Jahwe wird dir's vergelten.

Zo stapelt ge vurige kolen op zijn hoofd, En Jahweh zal het u vergelden.

23 Nordwind bringt Regen hervor, und verdrießliche Gesichter die heimliche Zunge.

Noordenwind brengt een stortvloed, Een geniepige tong maakt boze gezichten.

24 Lieber auf der Zinne eines Daches wohnen, als ein zänkisches Weib und gemeinsames Haus.

Beter te wonen op de punt van het dak, Dan met een snibbige vrouw in de echtelijke woning.

25 Wie kaltes Wasser für eine lechzende Seele, so gute Nachricht aus fernem Lande.

Een koele dronk voor een dorstige keel: Is goede tijding uit een ver land.

26 Wie ein getrübter Born und eine verderbte Quelle, so ein Frommer, der angesichts der Gottlosen wankt.

Een bedorven bron, een vervuilde wel: Is een rechtvaardige, die voor den boze wankelt.

27 Zu viel Honig essen ist nicht gut, und wer schwere Dinge erforscht, dem wird's zu schwer.

Te veel honing eten is niet gezond; Wees daarom spaarzaam met vleiende woorden.

28 Wie eine offengelegte Stadt, die ohne Mauern ist, so ein Mann, dem Selbstbeherrschung fehlt.

Als een stad met een bres, zonder muren: Is iemand zonder zelfbeheersing.