Matthaeus 9
1 Dann stieg er in ein Boot, fuhr über den See und kam in seine Stadt.
୧ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଡଂଗତା ହ଼ଚାନା ସାମ୍ଦୁରି ଗା଼ଣ୍ଚାହାଁ ତା଼ନୁ ବାସାଆ଼ହାମାନି ଗା଼ଡ଼ାତା ୱା଼ତେସି ।
2 Und siehe, da brachte man ihm einen Gelähmten, der auf seinem Bette lag. Als Jesus ihren Glauben sah, sprach er zu dem Gelähmten: "Mut, mein Sohn! Deine Sünden sind dir vergeben."
୨ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ କାଟେଲିତା ଡୂରାମାଚି ର଼ ଟଟୱା଼ୟିତି ଲ଼କୁଇଁ ଡେ଼କାନା ତାନି ତା଼ଣା ତାତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ୱାରି ନାମୁ ମେସାନା ଜୀସୁ ଏ଼ ଟଟ ୱା଼ୟିତାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ଏ଼ ମୀର୍ଏଣା, ସା଼ସା ଆହ୍ମୁ ନୀ ପା଼ପୁ ବାରେ ମେଣ୍ଙ୍ଗାହାଚେ ।”
3 Und siehe, einige der Schriftgelehrten dachten: "Der lästert."
୩ଏଚେକା ମେ଼ରା ଜା଼ପ୍ନାରି ଈ ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରି ୱେସ୍ପି ଆ଼ତେରି, “ଈ ମାଣ୍ସି ମାହାପୂରୁଇଁ ନିନ୍ଦା କିହିମାନେସି ।”
4 Doch Jesus, der ihre Gedanken durchschaute, sprach: "Warum denkt ihr Arges in euren Herzen?
୪ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ମ଼ନତି ହା଼ଡା ପୁଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମୀରୁ ମୀ ମ଼ନତା ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚେକା ଲାଗେଏତି ଅଣ୍ପୁ ଅଣ୍ପିମାଞ୍ଜେରି?
5 Was ist leichter, zu sagen: Deine Sünden sind dir vergeben, oder zu sagen: Steh auf und geh umher?
୫ଇଚିହିଁ ଏ଼ନାଆଁ ଇନାୟି ଊସାସା, ନୀ ପା଼ପୁ ମେଣ୍ଙ୍ଗାହାଚେ, ଆ଼ଆତିଁ ନିଙ୍ଗାନା ତା଼କାମୁ?
6 Ihr sollet aber sehen, daß der Menschensohn Vollmacht hat, auf Erden Sünden zu vergeben." Dann sprach er zum Gelähmten: "Steh auf, nimm dein Bett und geh nach Hause."
୬ସାମା ଦାର୍ତିତି ପା଼ପୁ ମ୍ଣେକ୍ହାଲି ତାକି ମାଣ୍ସି ମୀର୍ଏଣାକି ଅଦିକାରା ମାନେ, ଈଦାଆଁ ଏ଼ନିକିଁ ପୁଞ୍ଜାଲି ଆ଼ଡିନେରି,” ଏ଼ଦାଆଁତାକି ଜୀସୁ ଟଟ ୱା଼ୟିତାଣାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନିଙ୍ଗାମୁ ନୀ କାଟେଲି ଡେ଼କାନା ଇଜ ହାଲାମୁ ।”
7 Da stand er auf und ging nach Hause.
୭ଏମ୍ବାଟିଏ ଏ଼ୱାସି ନିଙ୍ଗାନା ତାମି ଇଜ ହାଚେସି ।
8 Als die Scharen dies sahen, wurden sie von Furcht ergriffen; sie lobten Gott, der solche Macht den Menschen gegeben hatte.
୮ଈଦାଆଁ ମେସାନା ଲ଼କୁ ଆଜିତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଆମିନି ମାହାପୂରୁ ମାଣ୍ସିୟାଁକି ଇଲେତି ଅଦିକାରା ହୀହାମାନେସି ଇଞ୍ଜିହିଁ ଏ଼ ମାହାପୂରୁତି ଗାୱୁରମି କିତେରି ।
9 Von dort ging Jesus weiter. Da sah er einen Mann, der an der Zollstätte saß; er hieß Matthäus. Er sprach zu ihm: "Folge mir!" Und er stand auf und folgte ihm.
୯ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଟି ହାଜି ହାଜିହିଁ ମାତିୟୁ ଦ଼ରୁଗାଟି ର଼ ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାସି ତାନି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନି ଟା଼ୟୁତା କୁଗାମାନାଣି ମେସାନା ହା଼ଟାନା ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ ଜେ଼ଚ ୱା଼ମୁ ।” ଏମ୍ବାଟିଏ ମାତିୟୁ ନିଙ୍ଗାନା ତାନି ଜେ଼ଚ ହାଚେସି ।
10 Als er dann im Hause zu Tische saß, waren auch viele Zöllner und Sünder zu Tische mit Jesus und seinen Jüngern
୧୦ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ମାତିୟୁ ଇଜ ତୀନି ବେ଼ଲା ଏଚେକା ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ପୁଗାଟି ଲ଼କୁ ତାମି ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ତିଞ୍ଜାଲି କୁଗିତେରି ।
11 Die Pharisäer sahen dies und fragten seine Jünger: "Warum speist euer Meister mit Zöllnern und mit Sündern?"
୧୧ପାରୁସିୟାଁ ଈଦାଆଁ ମେସାନା ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେରି, “ମୀ ଗୂରୁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ସିସ୍ତୁ ରୀହ୍ନାରି ଅ଼ଡ଼େ ପା଼ପୁ ଗାଟାରି ତଲେ ତିଞ୍ଜି ମାନେସି ।”
12 Jesus hörte es und sprach: "Nicht die Gesunden brauchen einen Arzt, wohl aber die Kranken.
୧୨ସାମା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏଲେଇଚେସି, “ନେହିଁ ଲ଼କୁତାକି ଅସଗୂରୁ ଲ଼ଡ଼ା ହିଲେଏ, ସାମା ର଼ଗ ଗାଟାରାକି ଲ଼ଡ଼ାମାନେ ।
13 Lernet doch, was es bedeutet 'Erbarmen will ich, keine Opfer'. Nicht dazu bin ich da, Gerechte zu berufen, sondern Sünder."
୧୩ଈଦାଆଁତାକି ମୀରୁ ହାଜାନା ଈଦାନି କାତା ଜା଼ପାଦୁ, ସାମା ପୂଜା ହୀନାୟି ଲ଼ଡ଼ାଆଏ, ସାମା ଲ଼କୁଣି କାର୍ମାମେହ୍ନାୟି ନେହେଁ; ଇଚିହିଁ ନା଼ନୁ ଦାର୍ମୁ ଗାଟାରାଇଁ ଆ଼ଏ ସାମା ପା଼ପୁ ଗାଟାରାଇଁ ହା଼ଟାଲି ୱା଼ହାମାଇଁ ।”
14 Da kamen die Jünger des Johannes zu ihm her und fragten: "Warum fasten wir und die Pharisäer so streng, und deine Jünger fasten gar nicht?"
୧୪ଏଚିବେ଼ଲାତା ବାପ୍ତିସ୍ମ ହୀନି ଜହନତି ସୀସୁୟାଁ ଜୀସୁଇଁ ୱା଼ହାନା ୱେଚେରି, “ମା଼ମ୍ବୁ ଅ଼ଡ଼େ ପାରୁସିୟାଁ ଉପାସା କିହିମାନମି, ସାମା ମୀ ସୀସୁୟାଁ ଏ଼ନାଆଁତାକି ଉପାସା କିଅରି?”
15 Jesus sprach zu ihnen: "Können die Hochzeitsgäste etwa trauern, solange der Bräutigam bei ihnen weilt? Es werden aber Tage kommen, da ihnen der Bräutigam entrissen ist; dann werden sie fasten.
୧୫ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ବୀହା ହନେଏସି ଡ଼ୟିନି ପାତେକା ବୀହା ଲ଼କୁ ଦୁକୁ ଆ଼ଅରି, ସାମା ଦିନା ୱା଼ନେ, ଏଚିବେ଼ଲା ବୀହା ହନେଣାଇଁ ଅ଼ନେରି, ଏଚିବେ଼ଲା ଏ଼ୱାରି ଉପାସା କିନେରି ।”
16 Niemand näht einen Fleck aus ungewalktem Zeug auf einen alten Mantel; sonst reißt der Fleck auch noch vom Mantel etwas ab, und der Riß wird nur noch größer.
୧୬“ଆମ୍ବାଆସି ପ୍ଣାଃଇ ହିମ୍ବରିତା ପୁଃନି ପାସ୍କି ତାଚଅସି, ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ ପାସ୍କି ପ୍ଣାଃଇ ହିମ୍ବରିତି ଗେସାଅ଼ନେ, ଇଞ୍ଜାଁ ଏ଼ଦି ହା଼ରେକା କାଜାୟି ଆ଼ହିଁ ଗେଞ୍ଜିନେ ।
17 Auch füllt man neuen Wein nicht in alte Schläuche; sonst platzen die Schläuche, der Wein läuft aus, und die Schläuche sind verdorben. Nein, neuen Wein füllt man in neue Schläuche, dann halten beide miteinander."
୧୭ଅ଼ଡ଼େ ଲ଼କୁ ପୁଃନି ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ପ୍ଣାଃଇ ଡ଼଼କାତା ଇଟଅରି; ଇଚିହିଁ ଏ଼ ଡ଼଼କା ଡ଼ାୟାହାନେ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ବ଼ହାହାନେ, ସାମା ପୁଃନି ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ପୁଃନି ଡ଼଼କାତା ଇଟିନେରି, ଆତିହିଁ ଅଙ୍ଗୁରି ରାସା ଅ଼ଡ଼େ ଡ଼଼କା ନେହିଁ ଡ଼ୟିନେ ।”
18 Noch sprach er so zu ihnen, siehe, da trat vor ihn ein Vorsteher und warf sich vor ihm nieder mit den Worten: "Meine Tochter ist soeben gestorben; komm, lege ihr deine Hand auf, dann wird sie leben."
୧୮ଏଚିବେ଼ଲା ଈ ବାରେ କାତା ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ୱେସିମାଚି ବେ଼ଲାତା ର଼ ଜୀହୁଦି କାଜାପା଼ଣା ଗାଟାସି ଡାଗେ ୱା଼ହାନା ମେଣ୍ତାକୁତାନା ଜହରା କିହାଁ ଏଲେଇଚେସି, “ନା଼ ମା଼ଙ୍ଗା ନୀଏଁ ହା଼ହାହାଚେ, ସାମା ନୀନୁ ୱା଼ହାନା ତାନି ଲାକ କେୟୁ ଇଟିତିହିଁ ଏ଼ଦି ନୀଡିନେ ।”
19 Jesus stand auf und folgte ihm mit seinen Jüngern.
୧୯ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ନିଙ୍ଗାନା ତାନି ସୀସୁୟାଁ ତଲେ ଏ଼ୱାଣି ଜେ଼ଚ ହାଚେରି ।
20 Und siehe, da trat ein Weib, das schon zwölf Jahre am Blufluß litt, von hinten her und rührte den Saum seines Kleides an,
୨୦ଅ଼ଡ଼େ ମେହ୍ଦୁ ବା଼ର ବାର୍ସା ପାତେକା ନେତେରି ୱା଼ଙ୍ଗିନି ର଼ଗଗାଟି ର଼ ଇୟା ଡା଼ୟୁୱାକିଟି ୱା଼ହାନା ଜୀସୁତି ହିମ୍ବରି କୁଙ୍ଗୁ ଡୀଗିତେ ।
21 denn sie sagte sich: "Wenn ich auch nur sein Kleid berühre, so wird mir geholfen."
୨୧ଇଚିହିଁ ଏ଼ ଇୟା ମ଼ନତା ଅଣ୍ପିମାଚେ, “ୱାର୍ଇ ତାନି ହିମ୍ବରି ଡୀଗିତିହିଁ ନା଼ନୁ ନେହିଁ ଆ଼ଇଁ ।”
22 Doch Jesus wandte sich um, sah sie an und sprach: "Mut, meine Tochter! Dein Glaube hat dir geholfen." Und von jener Stunde an war dem Weib geholfen.
୨୨ସାମା ଜୀସୁ ୱେଣ୍ଡେ ଡା଼ୟୁୱାକି ସିନିକିହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମା଼ଙ୍ଗା ସା଼ସା ଆହ୍ମୁ, ନୀ ନାମୁ ନିଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିହାମାଞ୍ଜାନେ” ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ ଇୟା ନେହିଁ ଆ଼ତେ ।
23 Als Jesus in das Haus des Vorstehers gekommen war und die Flötenbläser und die aufgeregte Menge sah, sagte er:
୨୩ଡା଼ୟୁ ଜୀସୁ ଏ଼ କାଜାପା଼ଣା ଗାଟାରି ଇଜ ହାଚେସି, ଏମ୍ବାଆଁ ପୀରୁଡ଼ି ଊକିନାରାଇଁ ଅ଼ଡ଼େ ଡ଼ୀହିଁ କା଼ଲ୍ୱି ଆ଼ହିମାଚି ଲ଼କୁଣି ମେସାନା ଏଲେଇଚେସି,
24 "Gehet hinaus; das Mädchen ist nicht tot, es schläft." Doch sie verlachten ihn.
୨୪ବାରେ ଇମ୍ବାଟି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜୁ, ପ଼ଦା ହା଼ହାହିଲେଏ, ସାମା ଡୂରାମାନେ, ଏଚେଟିଏ ତାନି ହା଼ଡା ୱେଞ୍ଜାନା ଏ଼ୱାରି କାକ୍ହେରି ।
25 Als die Menge hinausgetrieben war, ging er hinein, faßte das Mädchen bei der Hand, und dieses richtete sich auf.
୨୫ସାମା ବାରେ ଲ଼କୁ ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାଲିଏ, ଜୀସୁ ଇଜ ବିତ୍ରା ହାଜାନା ପ଼ଦାନି କେୟୁ ଆସାନା ନିକ୍ହେସି ଅ଼ଡ଼େ ଏ଼ ଦେବୁଣିଏ ନିଙ୍ଗିତେ ।
26 Die Kunde hiervon verbreitete sich in jener ganzen Gegend.
୨୬ଇଞ୍ଜାଁ ଈ କାବ୍ରୁ ଏ଼ ଦେ଼ସାତି ସା଼ରିୱାକି ୱେ଼ଙ୍ଗିତେ ।
27 Von dort ging Jesus weiter; da folgten ihm zwei Blinde. Sie riefen laut: "Erbarme dich unser, du Sohn Davids!"
୨୭ଜୀସୁ ଏମ୍ବାଟି ହାଜିମାଚି ବେ଼ଲାତା ରିଆରି କା଼ଣାୟାଁ କାଜା ଗିୟାଁତଲେ ହା଼ଟିହିଁ ଏଲେଇଚେରି, “ଏ଼ ଦାୱୁଦ ମୀର୍ଏଣାତି ମାଙ୍ଗ କାର୍ମା ମେସ୍ତାମୁ ।”
28 Kaum war er in das Haus getreten, da kamen auch die Blinden gleich zu ihm. Und Jesus fragte sie: "Glaubt ihr, daß ich das tun kann?" "Ja, Herr", erwiderten sie ihm.
୨୮ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଇଲୁ ବିତ୍ରା ହ଼ଡାଲିଏ ଏ଼ କା଼ଣାୟାଁ ଜିକେଏ ଏ଼ୱାଣି ଡାଗେ ୱା଼ତେରି, ଇଞ୍ଜାଁ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଏଲେଇଚେସି, ମାଙ୍ଗେ ନେହିଁ କିହାଲି ଆ଼ଡାନେସି ଇଞ୍ଜିଁ ମୀରୁ ନାମିମାଞ୍ଜେରି? ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି “ହାଅ ପ୍ରବୁ ।”
29 Und er berührte ihre Augen, wobei er sprach: "Wie ihr geglaubt habt, soll euch geschehen."
୨୯ଏଚେଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି କାଣ୍କା ଡୀଗାନା ଏଲେଇଚେସି, “ମୀ ନାମିନି ଲେହେଁ ମିଙ୍ଗେତାକି ଆ଼ପେ ।”
30 Da öffneten sich ihre Augen. Doch Jesus sprach zu ihnen voll Ernst: "Sorgt dafür, daß niemand es erfährt."
୩୦ଏଚେଟିଏ ଏ଼ୱାରି ମେସାଲି ଆ଼ଡିତେରି, ଅ଼ଡ଼େ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରାଇଁ ଜାଣ୍ତେ ହୁକୁମି ହୀହାନା ଏଲେଇଚେସି, “ହେଣ୍ତୁ ଈ ହା଼ଡା ଆମ୍ବାଆରି ଜିକେଏ ପୁନଅରି ।”
31 Sie aber gingen weg und breiteten die Kunde über ihn in jener ganzen Gegend aus.
୩୧ସାମା ଏ଼ୱାରି ପାଙ୍ଗାତା ହାଜାନା ଜୀସୁତି ହା଼ଡା ଦେ଼ସାତି ସା଼ରିୱାକି ୱେସ୍ତେରି ।
32 Diese waren eben weggegangen, da brachte man ihm einen Stummen, der besessen war.
୩୨ଏ଼ୱାରି ହ଼ଚା ହାଜିମାଚାଟି ଲ଼କୁ ର଼ ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡାଆଗାଟି ବୂତୁ ଆଲ୍ଗା ମାଚାଣାଇଁ ଜୀସୁ ନ଼କିତା ତାତେରି ।
33 Sobald der Dämon ausgetrieben war, konnte der Stumme wieder reden. Die Scharen riefen ganz verwundert: "Noch nie ist so etwas in Israel geschehen."
୩୩ଜୀସୁ ବୂତୁଇଁ ପେ଼ର୍ହା ପାଣ୍ତିତି ଦେବୁଣିଏ ଏ଼ୱାସି ଜ଼ଲାଲି ଆ଼ଡିତେସି, ଏଚେଟିଏ ଲ଼କୁ କାବାଆ଼ହାନା ଏଲେଇଚେରି, “ଇସ୍ରାୟେଲ ଦେ଼ସାତା ମା଼ମ୍ବୁ ଇଲେତି କାବାଆ଼ନି କାମା ଏଚେଲା ମେସାହିଲାଆତମି ।”
34 Allein die Pharisäer sagten: "Durch den Obersten der Dämonen treibt er die Dämonen aus."
୩୪ଏଚିବେ଼ଲା ପାରୁସିୟାଁ ୱେଚେରି. ଏ଼ୱାରି ଏଲେଇଚେରି, “ଈୱାସି ବୂତୁୟାଁ ପିସ୍ପି କିହିମାନେସି” ଏ଼ନାଆଁତାକି ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାସିକାଣି ସା଼ଲୱି କିହିମାନି ବା଼ଲ୍ପେ଼ନୁ ଏ଼ୱାଣାକି ବା଼ଡ଼୍ୟୁ ହୀହିମାନେ ଲାକା ଆ଼ଡିମାନେସି ।
35 Und Jesus zog umher in allen Städten und in den Dörfern; er lehrte in ihren Synagogen, verkündete die frohe Botschaft des Reiches und heilte jede Krankheit und jegliches Gebrechen.
୩୫ଏମ୍ବାଟିଏ ଜୀସୁ ଏ଼ୱାରି ଜୀହୁଦି ଲ଼କୁତି କୁଟମି ଇଲ୍କାଣା ଜା଼ପ୍ହିହିଁ ମାହାପୂରୁ ରା଼ଜିତି ନେହିଁ କାବ୍ରୁ ୱେସିହିଁ ବାରେଲେହେଁତି ର଼ଗ ନ଼ମେରି ଦୁକାଟି ନେହିଁ କିହିହିଁ, ବାରେ ଗା଼ଡ଼ାୟାଁ ଇଞ୍ଜାଁ ନା଼ସ୍କାଣାଁ ରେ଼ଜାଲି ମା଼ଟ୍ହେସି ।
36 Als er die Scharen sah, empfand er mit ihnen ein herzliches Erbarmen; sie waren ja so elend und verwahrlost wie Schafe, die keinen Hirten haben.
୩୬ଅ଼ଡ଼େ ବାରେ ଲ଼କୁଣି ମେସାନା ଏ଼ୱାସି କାର୍ମା ଆ଼ତେସି, ଇଚିହିଁ ଏ଼ୱାରି ଗ଼ଡ଼ୁ ହିଲାଆ ମେ଼ଣ୍ତାୟାଁ ଲେହେଁ କା଼କୁଲିଟି ଇତାଲା ଆତାଲା ଆ଼ହିମାଚେରି ।
37 Damals sagte er zu seinen Jüngern: "Die Ernte ist groß, doch der Arbeiter sind wenige;
୩୭ଏଚିବେ଼ଲା ଜୀସୁ ତାମି ସୀସୁୟାଁଇଁ ଏଲେଇଚେସି, “ପା଼ଚି ହା଼ରେକା ସାମା ଦା଼ଃଆନାରି ଊଣା ଜା଼ଣା ।
38 bittet den Herrn der Ernte, daß er Arbeiter für seine Ernte sende."
୩୮ଏ଼ଦାଆଁତାକି ପା଼ଚି ଜା଼ଚାଲି, ଲ଼କୁଣି ପାଣ୍ତାଲିତାକି ଗୁଡିୟାତି ସା଼ୱୁକାରିଇଁ ବାତିମା଼ଲାଦୁ ।”
