< Sprueche 8 >
1 Ruft nicht die Weisheit, und läßt nicht die Einsicht ihre Stimme erschallen?
Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?
2 Oben auf den Erhöhungen am Wege, da wo Pfade zusammenstoßen, hat sie sich aufgestellt.
Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.
3 Zur Seite der Tore, wo die Stadt sich auftut, am Eingang der Pforten schreit sie:
Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:
4 Zu euch, ihr Männer, rufe ich, und meine Stimme ergeht an die Menschenkinder.
Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.
5 Lernet Klugheit, ihr Einfältigen, und ihr Toren, lernet Verstand!
Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.
6 Höret! Denn Vortreffliches will ich reden, und das Auftun meiner Lippen soll Geradheit sein.
Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.
7 Denn mein Gaumen spricht Wahrheit aus, und Gesetzlosigkeit ist meinen Lippen ein Greuel.
Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.
8 Alle Worte meines Mundes sind in Gerechtigkeit; es ist nichts Verdrehtes und Verkehrtes in ihnen.
Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.
9 Sie alle sind richtig dem Verständigen, und gerade denen, die Erkenntnis erlangt haben.
Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.
10 Nehmet an meine Unterweisung, und nicht Silber, und Erkenntnis lieber als auserlesenes, feines Gold.
Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.
11 Denn Weisheit ist besser als Korallen, und alles, was man begehren mag, kommt ihr nicht gleich. -
Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
12 Ich, Weisheit, bewohne die Klugheit, und finde die Erkenntnis der Besonnenheit.
Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.
13 Die Furcht Jehovas ist: das Böse hassen. Hoffart und Hochmut und den Weg des Bösen und den Mund der Verkehrtheit hasse ich.
Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.
14 Mein sind Rat und Einsicht; ich bin der Verstand, mein ist die Stärke.
Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.
15 Durch mich regieren Könige, und Fürsten treffen gerechte Entscheidungen;
Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.
16 durch mich herrschen Herrscher und Edle, alle Richter der Erde.
Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.
17 Ich liebe, die mich lieben; und die mich früh suchen, werden mich finden.
Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.
18 Reichtum und Ehre sind bei mir, bleibendes Gut und Gerechtigkeit.
Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.
19 Meine Furcht ist besser als feines Gold und gediegenes Gold, und mein Ertrag als auserlesenes Silber.
Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.
20 Ich wandle auf dem Pfade der Gerechtigkeit, mitten auf den Steigen des Rechts;
Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;
21 um die, die mich lieben, beständiges Gut erben zu lassen, und um ihre Vorratskammern zu füllen.
Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.
22 Jehova besaß mich im Anfang seines Weges, vor seinen Werken von jeher.
PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.
23 Ich war eingesetzt von Ewigkeit her, von Anbeginn, vor den Uranfängen der Erde.
Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;
24 Ich war geboren, als die Tiefen noch nicht waren, als noch keine Quellen waren, reich an Wasser.
Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.
25 Ehe die Berge eingesenkt wurden, vor den Hügeln war ich geboren;
Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.
26 als er die Erde und die Fluren noch nicht gemacht hatte, und den Beginn der Schollen des Erdkreises.
Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;
27 Als er die Himmel feststellte, war ich da, als er einen Kreis abmaß über der Fläche der Tiefe;
Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;
28 als er die Wolken droben befestigte, als er Festigkeit gab den Quellen der Tiefe;
Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;
29 als er dem Meere seine Schranken setzte, daß die Wasser seinen Befehl nicht überschritten, als er die Grundfesten der Erde feststellte:
Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;
30 da war ich Schoßkind bei ihm, und war Tag für Tag seine Wonne, vor ihm mich ergötzend allezeit,
Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;
31 mich ergötzend auf dem bewohnten Teile seiner Erde; und meine Wonne war bei den Menschenkindern.
Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.
32 Nun denn, ihr Söhne, höret auf mich: Glückselig sind, die meine Wege bewahren!
Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.
33 Höret Unterweisung und werdet weise, und verwerfet sie nicht!
Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.
34 Glückselig der Mensch, der auf mich hört, indem er an meinen Türen wacht Tag für Tag, die Pfosten meiner Tore hütet!
Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.
35 Denn wer mich findet, hat das Leben gefunden und Wohlgefallen erlangt von Jehova.
Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.
36 Wer aber an mir sündigt, tut seiner Seele Gewalt an; alle, die mich hassen, lieben den Tod.
Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.