Sprueche 23
1 Wenn du dich hinsetzest, um mit einem Herrscher zu speisen, so beachte wohl, wen du vor dir hast;
Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
2 und setze ein Messer an deine Kehle, wenn du gierig bist.
En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
3 Laß dich nicht gelüsten nach seinen Leckerbissen, denn sie sind eine trügliche Speise.
Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
4 Bemühe dich nicht, reich zu werden, laß ab von deiner Klugheit.
Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
5 Willst du deine Augen darauf hinfliegen lassen, und siehe, fort ist es? Denn sicherlich schafft es sich Flügel gleich dem Adler, der gen Himmel fliegt.
Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
6 Iß nicht das Brot des Scheelsehenden, und laß dich nicht gelüsten nach seinen Leckerbissen.
Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
7 Denn wie er es abmißt in seiner Seele, so ist er. “Iß und trink!”, spricht er zu dir, aber sein Herz ist nicht mit dir.
Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
8 Deinen Bissen, den du gegessen hast, mußt du ausspeien, und deine freundlichen Worte wirst du verlieren.
De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
9 Rede nicht zu den Ohren eines Toren, denn er wird die Einsicht deiner Worte verachten.
Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
10 Verrücke nicht die alte Grenze, und dringe nicht ein in die Felder der Waisen.
Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
11 Denn ihr Erlöser ist stark; er wird ihren Rechtsstreit wider dich führen.
Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
12 Bringe dein Herz her zur Unterweisung, und deine Ohren zu den Worten der Erkenntnis.
Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
13 Entziehe dem Knaben nicht die Züchtigung; wenn du ihn mit der Rute schlägst, wird er nicht sterben.
Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Want als ge hem met een stok hebt geslagen, Hebt ge hem van de onderwereld gered. (Sheol h7585)
15 Mein Sohn, wenn dein Herz weise ist, so wird auch mein Herz sich freuen;
Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
16 und meine Nieren werden frohlocken, wenn deine Lippen Geradheit reden.
Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
17 Dein Herz beneide nicht die Sünder, sondern beeifere sich jeden Tag um die Furcht Jehovas.
Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
18 Wahrlich, es gibt ein Ende, und deine Hoffnung wird nicht vernichtet werden.
Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
19 Höre du, mein Sohn, und werde weise, und leite dein Herz geradeaus auf dem Wege.
Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
20 Sei nicht unter Weinsäufern, noch unter denen, die Fleisch verprassen;
Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
21 denn ein Säufer und ein Schlemmer verarmen, und Schlummer kleidet in Lumpen.
Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
22 Höre auf deinen Vater, der dich gezeugt hat, und verachte deine Mutter nicht, wenn sie alt geworden ist.
Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
23 Kaufe Wahrheit und verkaufe sie nicht, Weisheit und Unterweisung und Verstand.
Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
24 Hoch frohlockt der Vater eines Gerechten; und wer einen Weisen gezeugt hat, der freut sich seiner.
Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
25 Freuen mögen sich dein Vater und deine Mutter, und frohlocken, die dich geboren!
Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
26 Gib mir, mein Sohn, dein Herz, und laß deine Augen Gefallen haben an meinen Wegen!
Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
27 Denn die Hure ist eine tiefe Grube und die Fremde ein enger Brunnen;
Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
28 ja, sie lauert auf wie ein Räuber, und sie mehrt die Treulosen unter den Menschen.
Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
29 Wer hat Ach, wer hat Weh, wer Zänkereien, wer Klage, wer Wunden ohne Ursache? Wer Trübung der Augen?
Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
30 Die spät beim Weine sitzen, die einkehren, um Mischtrank zu kosten.
Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
31 Sieh den Wein nicht an, wenn er sich rot zeigt, wenn er im Becher blinkt, leicht hinuntergleitet.
Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
32 Sein Ende ist, daß er beißt wie eine Schlange und sticht wie ein Basilisk.
Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
33 Deine Augen werden Seltsames sehen, und dein Herz wird verkehrte Dinge reden.
Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
34 Und du wirst sein wie einer, der im Herzen des Meeres liegt, und wie einer, der da liegt auf der Spitze eines Mastes.
Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
35 “Man hat mich geschlagen, es schmerzte mich nicht; man hat mich geprügelt, ich fühlte es nicht. Wann werde ich aufwachen? Ich will es wieder tun, will ihn abermals aufsuchen.”
"Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
