< Sprueche 23 >
1 Wenn du dich hinsetzest, um mit einem Herrscher zu speisen, so beachte wohl, wen du vor dir hast;
Als gij aangezeten zult zijn om met een heerser te eten, zo zult gij scherpelijk letten op dengene, die voor uw aangezicht is.
2 und setze ein Messer an deine Kehle, wenn du gierig bist.
En zet een mes aan uw keel, indien gij een gulzig mens zijt;
3 Laß dich nicht gelüsten nach seinen Leckerbissen, denn sie sind eine trügliche Speise.
Laat u niet gelusten zijner smakelijke spijzen, want het is een leugenachtig brood.
4 Bemühe dich nicht, reich zu werden, laß ab von deiner Klugheit.
Vermoei u niet om rijk te worden; sta af van uw vernuft.
5 Willst du deine Augen darauf hinfliegen lassen, und siehe, fort ist es? Denn sicherlich schafft es sich Flügel gleich dem Adler, der gen Himmel fliegt.
Zult gij uw ogen laten vliegen op hetgeen niets is? Want het zal zich gewisselijk vleugelen maken gelijk een arend, die naar den hemel vliegt.
6 Iß nicht das Brot des Scheelsehenden, und laß dich nicht gelüsten nach seinen Leckerbissen.
Eet het brood niet desgenen, die boos is van oog, en wees niet belust op zijn smakelijke spijzen;
7 Denn wie er es [O. wie einer, der es usw.] abmißt in seiner Seele, so ist er. "Iß und trink!", spricht er zu dir, aber sein Herz ist nicht mit dir.
Want gelijk hij bedacht heeft in zijn ziel, alzo zal hij tot u zeggen: Eet en drink! maar zijn hart is niet met u;
8 Deinen Bissen, den du gegessen hast, mußt du ausspeien, und deine freundlichen Worte wirst du verlieren.
Uw bete, die gij gegeten hebt, zoudt gij uitspuwen; en gij zoudt uw liefelijke woorden verderven.
9 Rede nicht zu den Ohren eines Toren, denn er wird die Einsicht deiner Worte verachten.
Spreek niet voor het oor van een zot, want hij zou het verstand uwer woorden verachten.
10 Verrücke nicht die alte Grenze, und dringe nicht ein in die Felder der Waisen.
Zet de oude palen niet terug; en kom op de akkers der wezen niet;
11 Denn ihr Erlöser ist stark; er wird ihren Rechtsstreit wider dich führen.
Want hun Verlosser is sterk; Die zal hun twistzaak tegen u twisten.
12 Bringe dein Herz her zur Unterweisung, und deine Ohren zu den Worten der Erkenntnis.
Begeef uw hart tot de tucht, en uw oren tot de redenen der wetenschap.
13 Entziehe dem Knaben nicht die Züchtigung; wenn du ihn mit der Rute schlägst, wird er nicht sterben.
Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven.
14 Du schlägst ihn mit der Rute, und du errettest seine Seele von dem Scheol. (Sheol )
Gij zult hem met de roede slaan, en zijn ziel van de hel redden. (Sheol )
15 Mein Sohn, wenn dein Herz weise ist, so wird auch mein Herz sich freuen;
Mijn zoon! zo uw hart wijs is, mijn hart zal blijde zijn, ja, ik.
16 und meine Nieren werden frohlocken, wenn deine Lippen Geradheit reden.
En mijn nieren zullen van vreugde opspringen, als uw lippen billijkheden spreken zullen.
17 Dein Herz beneide nicht die Sünder, sondern beeifere sich jeden Tag um die Furcht Jehovas.
Uw hart zij niet nijdig over de zondaren; maar zijt ten allen dage in de vreze des HEEREN.
18 Wahrlich, es gibt ein Ende, [O. eine Zukunft] und deine Hoffnung wird nicht vernichtet werden.
Want zekerlijk, er is een beloning; en uw verwachting zal niet afgesneden worden.
19 Höre du, mein Sohn, und werde weise, und leite dein Herz geradeaus auf dem Wege.
Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.
20 Sei nicht unter Weinsäufern, noch unter denen, die Fleisch verprassen;
Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;
21 denn ein Säufer und ein Schlemmer verarmen, und Schlummer kleidet in Lumpen.
Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen dragen.
22 Höre auf deinen Vater, der dich gezeugt hat, und verachte deine Mutter nicht, wenn sie alt geworden ist.
Hoor naar uw vader, die u gewonnen heeft; en veracht uw moeder niet, als zij oud geworden is.
23 Kaufe Wahrheit und verkaufe sie nicht, Weisheit und Unterweisung und Verstand.
Koop de waarheid, en verkoop ze niet, mitsgaders wijsheid, en tucht, en verstand.
24 Hoch frohlockt der Vater eines Gerechten; und wer einen Weisen gezeugt hat, der freut sich seiner.
De vader des rechtvaardigen zal zich zeer verheugen; en die een wijzen zoon gewint, zal zich over hem verblijden.
25 Freuen mögen sich dein Vater und deine Mutter, und frohlocken, die dich geboren!
Laat uw vader zich verblijden, ook uw moeder; en laat haar zich verheugen, die u gebaard heeft.
26 Gib mir, mein Sohn, dein Herz, und laß deine Augen Gefallen haben an meinen Wegen!
Mijn zoon! geef mij uw hart, en laat uw ogen mijn wegen bewaren.
27 Denn die Hure ist eine tiefe Grube und die Fremde [Eig. die Ausländerin] ein enger Brunnen;
Want een hoer is een diepe gracht, en een vreemde vrouw is een enge put.
28 ja, sie lauert auf wie ein Räuber, und sie mehrt die Treulosen unter den Menschen.
Ook loert zij als een rover; en zij vermenigvuldigt de trouwelozen onder de mensen.
29 Wer hat Ach, wer hat Weh, wer Zänkereien, wer Klage, wer Wunden ohne Ursache? wer Trübung der Augen?
Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?
30 Die spät beim Weine sitzen, die einkehren, um Mischtrank zu kosten.
Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengde drank na te zoeken.
31 Sieh den Wein nicht an, wenn er sich rot zeigt, wenn er im Becher blinkt, leicht hinuntergleitet.
Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij recht opgaat;
32 Sein Ende ist, daß er beißt wie eine Schlange und sticht wie ein Basilisk.
In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.
33 Deine Augen werden Seltsames sehen, [And. üb.: nach fremden Weibern blicken] und dein Herz wird verkehrte Dinge reden.
Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.
34 Und du wirst sein wie einer, der im Herzen des Meeres liegt, und wie einer, der da liegt auf der Spitze eines Mastes.
En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste van den mast slaapt.
35 "Man hat mich geschlagen, es schmerzte mich nicht; man hat mich geprügelt, ich fühlte es nicht. Wann werde ich aufwachen? Ich will es wieder tun, will ihn abermals aufsuchen."
Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!