ମାତିଉ 6
1 “ରେମୁଆଁଇଂକେ ଆସୁଏ ନ୍ସା ମେଁଇଂନେ ସାମ୍ନାରେ ଦରମ୍ କରମ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା ଆତେନ୍ସା ପେଇଂ ତରକ୍ ଲାଲାପା ଣ୍ତୁଲା ପେନେ କିତଂନେ ଆବା ଡାଗ୍ରା ପୁରୁସ୍କାର୍ ଣ୍ତୁ ।”
“Asegúrense de que sus buenas obras no sean delante de la gente, solo para que los vean. De lo contrario, no tendrán ninguna recompensa de su Padre que está en el cielo.
2 “ମୁଇଙ୍ଗ୍ ମେଃଡିଗ୍ ଆଲେଃକ୍ନେ ରେମୁଆଁକେ ମେଃଡିଗ୍ ଦାନ୍ ବିକେଲା କୁଟ୍ ରେମୁଆଁଇଂ ରକମ୍ ନିଜର୍ ଡାଗ୍ରା ପ୍ନିଃ ଆପିଃଗେପା । ମେଇଂ ପାର୍ତନା ଡୁଆ ଆଣ୍ତେଙ୍ଗ୍ ଆରି ସାଇ ମଜେ ନିଜର୍ ଦାନ୍ ଦରମ୍ ବସୟ୍ରେ ବାସଙ୍ଗ୍ ଅଲେଙ୍ଗ୍ ମ୍ୟାଆର୍କେ । ରେମୁଆଁଇଂନେ ବାନ୍ ପ୍ରସଂସା ବାନ୍ସା ମେଇଂ ଏନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ମ୍ୟାଆର୍କେ ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ମେଇଂ ନିଜର୍ ନିଜର୍ ପୁରସ୍କାର୍ ବାଲେଃଆର୍କେ ।
Cuando den a los pobres, no sean como los hipócritas que se jactan anunciando en las sinagogas y en las calles lo que hacen para que la gente los alabe. Yo les digo la verdad: ellos ya tienen su recompensa.
3 ମାତର୍ ପେ ଦାନ୍ ବିଃନେ ବେଲା ପେନେ ଞ୍ଚଙ୍ଗ୍ତି ମେଃନେ ଡିଙ୍ଗ୍ଡିଙ୍ଗ୍କେ ଆତେନ୍ ପେନେ ବେସ୍ୟାତି ଆମ୍ୟାଲେଃ ।
Cuando den a los pobres, que su mano izquierda no sepa lo que está haciendo su mano derecha.
4 ପେନେ ଆକେନ୍ ଦାନ୍ ବୁଡ଼ିଚେ ବିପେବଲା ଡିଗ୍ ପେନେ ଆବା ଇସ୍ପର୍ ଆତେନ୍ କେଚେ ଆପେକେ ପୁରସ୍କାର୍ ବିଏ ।”
De esta manera, lo que den será secreto, y su Padre que ve lo que ocurre en secreto, los recompensará.
5 ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ବେଲା କୁଟ୍ ଦାର୍ମିକ୍ ରକମ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା । ସାପାରେ ଡିରକମ୍ କେୟାଆର୍ଏ ଆତେନ୍ସା ପାର୍ତନା ଡୁଆ ଆରି ଗାଲି ଚକ୍ଇଂନ୍ନିଆ ତୁଆଁଚେ ମେଇଂ ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ ନ୍ସା ବଲ୍ ବାମ୍ୟାଃଆର୍କେ । ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ମେଇଂ ନିଜର୍ ନିଜର୍ ସାପା ସ୍ଲେକ୍ନେ ପୁରସ୍କାର୍ ବା ଡାଲେଃଆର୍କେ ।
“Cuando oren, no sean como los hipócritas, porque a ellos les encanta ponerse en pie y orar en las sinagogas y en las esquinas de las calles para que la gente los vea. Yo les prometo que ellos ya tienen su recompensa.
6 ଡାଗ୍ଲା ପେ ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ ନ୍ସା ବୁଡ଼ିଚେ ଲେଃକ୍ନେ ଆଲସାଂ ୱେଲାପା କାପାଟ୍ ଆନ୍ତବିପା ଆରି ପେନେ ଆତ୍ନାକ୍ନେ ଆବାକେ ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ପା । ବାରି ପେ ଚିମ୍ଚିମ୍ରା ଚିମ୍ରା ଜାଗାନ୍ନିଆ ମେଁନେ ପେଡିଙ୍ଗ୍ଏ ପେନେ ଆବା ଆତେନ୍ କେଚେ ଆପେକେ ପୁରସ୍କାର୍ ବିଏ ।
Pero ustedes, cuando oren, entren a su casa y cierren la puerta, y oren a su Padre en privado, y su Padre que ve lo que ocurre en privado, los recompensará.
7 ପେନେ ପାର୍ତନାନ୍ନିଆ ଅବିସ୍ବାସି ରେମୁଆଁଇଂ ସୁଗୁଆ ଗୁଲେ ଅର୍ତ ଆଲେଃକ୍ନେ ସବ୍ଦ ବେବଆର୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା । ମେଇଂ ବାବେ ଆର୍ଏ ଜେ ମେଁଇଂନେ ପାର୍ତନା ଚ୍ଲେଡିଙ୍ଗ୍ଲା ଇସ୍ପର୍ ଅଁଏ ।
Cuando oren, no usen palabrerías incoherentes como hacen los gentiles, que piensan que serán escuchados por todas las palabras que repiten.
8 ମେଇଂ ରକମ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା । ପେ ସାଲ୍ୟାନେ ସେନୁଗ୍ ପେନେ ମେଃମେଃନେ ଦର୍କାର୍ ପେନେ ଆବା ଇସ୍ପର୍ ଆତେନ୍ ସାପା ମ୍ୟାଏ ।
No sean como ellos, porque su Padre sabe lo que ustedes necesitan incluso antes de que ustedes se lo pidan.
9 ତେସା ପେଇଂ ଦେକ୍ରକମ୍ ପାର୍ତନା ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ଦର୍କାର୍: ଏ ନେନେ କିତଂନେ ଆବା ନାନେ ମ୍ନି ପବିତ୍ର ଡାଗ୍ଚେ ମାନେଃ ଆର୍ଲେ ।
Así que oren de esta manera: “Nuestro Padre celestial, que tu nombre sean honrado.
10 ନାନେ ରାଜି ପାଙ୍ଗ୍ଲେ ନାନେ ଇକ୍ଚା କିତଂନ୍ନିଆ ଡିରକମ୍ ଏନ୍ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନ୍ନିଆ ଡିଗ୍ ଦେତ୍ରକମ୍ ପୁରନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଲେ ।
Venga tu reino. Que tu voluntad sea hecha en la tierra como se hace en el cielo.
11 ଏଃକେ ଆନେକେ ଦର୍କାର୍ ଲେଃକ୍ନେ କାଦି ବିଃଲା ।
Por favor, danos hoy el alimento que necesitamos.
12 ନେନେ ବିରଦ୍ରେ ଦସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ବକ୍ନେ ରେମୁଆଁଇଂକେ ନେ ଡିରକମ୍ କେମା ନେବିଃଏ ଦେତ୍ରକମ୍ ନେନେ ଦସ୍ ସାପା କେମା ଡିଙ୍ଗ୍ ।
Perdona nuestros pecados, así como nosotros hemos perdonado a quienes han pecado contra nosotros.
13 ଆନେକେ କଷ୍ଟନ୍ନିଆ ଲଃନ୍ସା ଆବିଃଗେ । ଦଦ୍ୟା ସଏତାନ୍ ବାନ୍ ଆନେକେ ରକ୍ୟା ଡିଙ୍ଗ୍ । ମାତର୍ ନାନେ ସାସନ୍ ପରାକ୍ରମ ଆରି ଗୌରବ୍ ଜୁଗ୍ ଜୁଗ୍ ନାନେ ଡିଙ୍ଗ୍ଲେ । ଆମେନ୍ ।
No dejes que seamos tentados a hacer el mal, y sálvanos del Maligno.
14 “ନାନେ ବିରଦ୍ରେ ଦସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ବକ୍ନେ ବିନ୍ଣ୍ଡ୍ରେକେ ଜଦି ପେ କେମା ପେବିଏ, କିତଂନେ ଆବା ଡିଗ୍ ଆପେକେ କେମା ବିଏ ।
“Porque si perdonan a quienes pecan contra ustedes, su Padre celestial también los perdonará.
15 ମାତର୍ ପେ ଜଦି ବିନ୍ଣ୍ଡ୍ରେକେ କେମା ପେବି, ପେନେ ଆବା ଡିଗ୍ ପେ ଡିଙ୍ଗ୍ପେବକ୍ନେ ପାପ୍ ସାପା କେମା ଆବି ଣ୍ତୁ ।”
Pero si no perdonan a quienes pecan contra ustedes, entonces su Padre celestial no les perdonará sus pecados.
16 ଉପାସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍କେଲା କୁଟ୍ ଦାର୍ମିକ୍ ରକମ୍ ସାର୍ମୁଆଁ ଆରାନ୍ସୁଆର୍ଗେପା । ମେଇଂ ଉପାସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍ଡିଂକେ ଡାଗ୍ଚେ ରେମୁଆଁଇଂନେ ସାମ୍ନାନ୍ନିଆ ଆସୁଏ ନ୍ସା ନିଜର୍ ନିଜର୍ ସାର୍ମୁଆଁ ଆନ୍ସୁଆର୍ ବଆର୍ଏ; ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ଣ୍ତିଙ୍ଗ୍କେ ମେଇଂ ନିଜର୍ ନିଜର୍ ପୁରସ୍କାର୍ ବାଲେଃଆର୍କେ ।
“Cuando ayunen, no sean como los hipócritas que ponen caras tristes y un semblante espantoso para que todos vean que están ayunando.
17 ମାତର୍ ପେ ଉପାସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍କେଲା ସାର୍ମୁଆଁ ଗ୍ୱେମୁଆଁଚେ ବାଆଃନ୍ନିଆ ଞ୍ଚୁ ଲିଗ୍ଚେ ପର୍ଚଲ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଲାଲାପା ।
En lugar de eso, cuando ayunen, laven sus rostros y luzcan elegantes,
18 ଡିରକମ୍କି ଉପାସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ ଡାଗ୍ଚେ ବିନ୍ଣ୍ଡ୍ରେଇଂ ମ୍ୟା ଆୟା ଆର୍ଏ ଣ୍ତୁ ମାତର୍ ପେନେ ଆବା ଜା ଆତ୍ନାକ୍ନେ ଇସ୍ପର୍ ସାପା ସାମୁଆଁ ମ୍ୟାଏ ପେ ଚିମ୍ଚିମ୍ରା ଜାଗାନ୍ନିଆ ମେଁ ମେଁନେ ଡିଙ୍ଗ୍ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ; ଆତେନ୍ କେଚେ ମେଁ ପୁରସ୍କାର୍ ବିଏ ।
a fin de que las personas no vean que ustedes están ayunando, y su Padre que es invisible y que ve lo que ocurre en privado, los recompensará.
19 ଆକେନ୍ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନ୍ନିଆ ନିଜେ ଆତ୍ଲା ଦନ୍ସମ୍ପତି ଆର୍ଜେ ଆବଗ୍ପା । ଆକ୍ନ୍ନିଆ ବନ୍ସା ସିଲିମ୍ ସାଚେ ଆର୍ଜେକ୍ନେ ଦନ୍ସମ୍ପତି ନସ୍ଟ ଡିଙ୍ଗ୍ୱେଏ ଣ୍ତୁଲା ଡଙ୍ଗାରେଇଂ କୁଗ୍ଡାସା ଗଃଚେ ଡଙ୍ଗା ମ୍ୟାଆର୍ଏ ।
“No acumulen riquezas aquí en la tierra donde la polilla y el óxido las dañan, y donde los ladrones entran y las roban.
20 ମାତର୍ କିତଂନ୍ନିଆ ପେନ୍ସା ଦନ୍ସମ୍ପତି ରାଃସିଙ୍ଗ୍ପା । ଆତ୍ଅରିଆ ତାଃଡିର୍ କି ସିଲିମ୍ ମେଃଡିଗ୍ ନସ୍ଟ ଡିଙ୍ଗ୍ ଆୟା ଣ୍ତୁ । ଣ୍ତୁଲା ଡଙ୍ଗାରେଇଂ ଗାଚେ ଡଙ୍ଗା ଡୁଂଡ ଆୟାଆର୍ ଣ୍ତୁ ।
En lugar de ello, ustedes deben acumular sus riquezas en el cielo, donde la polilla y el óxido no las dañan, y donde los ladrones no entran ni las roban.
21 ଡାଗ୍ଲା ଆଣ୍ଡିଅରିଆ ପେନେ ଦନ୍ ଆତ୍ଅରିଆ ପେନେ ମନ୍ ।
Porque donde acumulen su riqueza, allí es donde estará su corazón también.
22 ମୁଆଃ ଗାଗ୍ଡ଼େନେ କୁପିସ । ତେସା ପେନେ ମୁଆଃ ଅଃନା ପର୍ଚଲ୍ ଲେଃଏ, ତେଲା ପେନେ ସାପା ଗାଗ୍ଡ଼େ ତାର୍କିଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ ।
“El ojo es como una lámpara que ilumina el cuerpo. De manera que si tu ojo es sano, entonces todo tu cuerpo tendrá luz.
23 ମାତର୍ ପେନେ ମୁଆଃ ଅଃନା ଦଦ୍ୟା ଲେଃଏ ତେଲା ପେନେ ସାପା ଗାଗ୍ଡ଼େ ତାଙ୍ଗ୍କିଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ ପେନେ ବିତ୍ରେନେ ତାର୍କିଗ୍ ଜଦି ତାଙ୍ଗ୍କିଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ୱେଏ ତେଲା ଆତେନ୍ ତାର୍କିଗ୍ ଉଡ଼ି ବୟଙ୍କାର୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ ।
Pero si tu ojo es perverso, entonces todo tu cuerpo estará en tinieblas. Si la luz dentro de ustedes está en tinieblas, ¡cuán oscuro es eso!
24 “ମୁଇଙ୍ଗ୍ ରେମୁଆଁ ମ୍ୱାୟା ମାଲିକ୍ନେ ଗତିରେ ଡିଙ୍ଗ୍ ଆୟା ଣ୍ତୁ । ଡାଗ୍ଲା ମେଁ ମୁଇଂଜାକେ ଇଙ୍ଗ୍ଚେଏ ଆରି ବିନ୍ ମୁଇଂଜାକେ ଆଲାଦ୍ ଡିଂଏ ମୁଇଂଜା ଆଡ଼ାତ୍ରା ଲିବିସଲା ବିନ୍ ମୁଇଂଜାକେ ଆମାନେ ଣ୍ଡୁ । ପେଇଂ ଇସ୍ପର୍ ଆରି ଦନ୍ସମ୍ପତିକେ ମ୍ୱାୟାନେ ଗତିରେ ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଲେଃ ପେୟା ଣ୍ଡୁ ।”
Nadie puede servir a dos amos. Odiarán a uno y amarán al otro, o serán devotos a uno y despreciarán al otro. Ustedes no pueden servir a Dios y al dinero a la vez.
25 ଆତେନ୍ସା ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ବାସଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ପାରାନ୍ ଆମ୍ବ୍ରନ୍ସା ଦର୍କାର୍ ଲେଃକ୍ନେ ବଲେ ଆରି ଣ୍ଡିଆ ଆରି ୱାଡ଼େଗ୍ ନ୍ସା ଦର୍କାର୍ ଲେଃକ୍ନେ ପାଟାଇ ନ୍ସା ତେରେପେତେ ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା । ଚଙ୍ଗ୍ନେବାନ୍ ପାରାନ୍ ମେଃନେ ଜବର୍ ମୁଲ୍ୟବାନ୍ ଣ୍ତୁ? ପାଟାଇବାନ୍ ଗାଗ୍ଡ଼େ ମେଁନେ ଜବର୍ ମୁଲ୍ୟବାନ୍ ଣ୍ତୁ?
“Por eso les digo que no se preocupen por sus vidas. No se preocupen por lo que van a comer, o por lo que van a beber, o por la ropa con la que van a vestir. ¿Acaso no es la vida más importante que la comida, y el cuerpo más que la ropa?
26 ତ୍ରିଗ୍ଡ୍ୟାନେ ପ୍ଲିଗ୍ଇଂକେ କେଲାପା ମେଇଂ ଆବିଗ୍ଆର୍ ଣ୍ତୁ କି ଆୱେଆର୍ ଣ୍ତୁ ବା ଆଣ୍ଡ୍ରାଃନ୍ନିଆ ଚାଞ୍ଚେ ଆବଆର୍ ଣ୍ଡୁ ବାରି ପେନେ କିତଂନେ ଆବା ଆମେଇଂକେ ବଲେ ବିମ୍ୟାକେ । ପେଇଂ ମେଃନେ ମେଁଇଂନେ ବାନ୍ ମ୍ନା ଣ୍ତୁ?
Miren las aves—ellas no siembran ni cosechan, ni guardan alimento en los graneros, porque el Padre celestial las alimenta. ¿No son ustedes más que las aves?
27 ଆରି, ପେନେ ବାନ୍ ଜା ଏତେ ଏତେଚେ ନିଜେନେ ଆୟୁଷ୍ ଦାପ୍ରେ ଆମ୍ନା ବିପେୟାଏ?
¿Quién de ustedes puede, por mucho que se afane, añadir un minuto a su vida?
28 ଆରି ପାଟାଇନ୍ସା ମେନ୍ସା ଚିନ୍ତା ଡିଙ୍ଗ୍ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ? କଣ୍ଡାନେ ସାରି ଇଂନେ ବିସୟ୍ରେ ବାବେଚେ ଗ୍ୟାନ୍ ଅର୍ଜେ କେଲାପା ଆତେନ୍ ଇଂ ଡିରକମ୍ ମ୍ନାଆର୍ ଡିଙ୍ଗ୍କେ । ମେଇଂ କଷ୍ଟ ଆଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍ ଣ୍ତୁ ବାରି ମେଁ ନିଜର୍ ନ୍ସା ପାଟାଇ ଆରାଃରେ ଆର୍ ଣ୍ତୁ ।
¿Y por qué se preocupan por la ropa? Miren las hermosas flores del campo. Miren cómo crecen: No trabajan ni hilan.
29 ମାତର୍ ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ବାସଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଇଃସାଙ୍ଗ୍ ଶଲୋମନ୍ ମେଁନେ ସାପା ସୁନ୍ଦର୍ ସତେଆ ଏନ୍ ସାରି ରକମ୍ ଆରି ଦେକ୍ ସାରି ସୁଗୁଆ ସୁନ୍ଦର୍ ପାଟାଇ ଡିଗ୍ ଅଃନା ସଃଆଲେଗେ ।
Pero les digo que ni siquiera Salomón en todo su esplendor se vistió como una de esas flores.
30 ଏକେ ଟିକ୍ରାନ୍ନିଆ ଲେଃକ୍ନେ ଚେଃମୁଆଁ ଆରି ଞ୍ଜଡ଼େ ଆଲେଃ ଣ୍ତୁ, ଗୁଆଃଚେ ସୁଆନ୍ନିଆ ତ୍ଲାଗ୍ଆର୍ଏ । ଡାଗ୍ଲା ଆତେନ୍ ଆଣ୍ଡେଙ୍ଗ୍ ଡିଗ୍ ଇସ୍ପର୍ ଉଡ଼ି ସୁନ୍ଦର୍ ପାଟାଇ ଏତେ ଆସଜେ । ଆପେକେ ପାଟାଇଟୁଟାଇ ଆର୍ମେ ବିଃ ନ୍ସା ମେଁ ମେଃନେ ଜବର୍ ମନ୍ଦ୍ୟାନ୍ ଆବି ଣ୍ତୁ? ପେନେ ବିସ୍ବାସ୍ ସତ୍ରେ ଉଡ଼ି ଇକୁଡ଼ା!
De modo que si Dios decora los campos así, la hierba que está hoy aquí y que mañana es lanzada al fuego, ¿no hará mucho más por ustedes que son personas que creen tan poco?
31 ତେସା ମେଃନେ ପେଚଙ୍ଗ୍ଏ? ଆରି ମେଃନେ ପେଉଗ୍ଏ? କି ମେଃନେ ନେୱାଡ଼େଗ୍ଏ? ଏନ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଚେ ଚିନ୍ତା ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା ।
Así que no se preocupen diciendo ‘¿Qué comeremos?’ o ‘¿Qué beberemos?’ o ‘¿Qué vestiremos?’
32 ଡାଗ୍ଲା ବିଜାତିଇଂ ଏନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ ତୁର୍ ଅଲେଙ୍ଗ୍ଆର୍ଏ । ବାରି ଏନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ ଜେ ପେଇଂନେ ଦର୍କାର୍ ଆତେନ୍ ପେଇଂନେ କିତଂନେ ଆବା ମ୍ୟାଏ ।
Todas estas son las cosas que por las que los paganos se afanan, pero el Padre celestial ya sabe todo lo que ustedes necesitan.
33 ଡାଗ୍ଲା ଇସ୍ପର୍ନେ ରାଜି ବିସୟ୍ରେ ବାରି ଇସ୍ପର୍ ପେନେ ବାନ୍ ମେଃମେଃନେ ଚାଏଁଡିଙ୍ଗ୍କେ, ଏନ୍ ସାମୁଆଁ ପେନେ ମନ୍ନ୍ନିଆ ସେନୁଗ୍ ଜାଗା ବିଃପା । ତେଲା ମେଁ ଆପେକେ ବିନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ ଆର୍ମେ ବିଏ ।
Busquen su reino en primer lugar, y su senda de justicia, y todo se les dará.
34 ଞ୍ଜ ନ୍ସା ତେରେପେତେ ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା ଞ୍ଜଡ଼େନେ ଚିନ୍ତା ଞ୍ଜଡ଼େ ପେଡିଙ୍ଗ୍ଏ ଞ୍ଜଡ଼େନେ ବିସୟ୍ ନ୍ସା ଚିନ୍ତା ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଅଃକେନ୍ ତେରେପେତେକେ ଆମ୍ନା ନ୍ସା ଚେସ୍ଟା ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା ।
Así que no se preocupen por el día de mañana, porque el mañana puede preocuparse por sí mismo. Cada día trae su propio mal.
