< ମାର୍କ 7 >
1 ଉଡ଼ିକ୍ଲିଗ୍ ଫାରୁଶୀଇଂ ଆରି ଉଡ଼ିକ୍ଲିଗ୍ ଦର୍ମ ସାସ୍ତ୍ରି ଯିରୂଶାଲମବାନ୍ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ଜିସୁନେ ପିତୁର୍ପାକା ରିସିଙ୍ଗ୍ ୱେ ଆର୍ଗେ ।
Now the Pharisees, and some scribes who came from Jerusalem, resorted to Jesus.
2 ମେଁଇଙ୍ଗ୍ ଜିସୁନେ ଉଡ଼ିରୁଆ ସିସ୍ଇଂକେ ଅସୁଚି ବା ନ୍ତି ମାଗୁଇତିଚେ ଚଙ୍ଗ୍ନେ କେକେ ।
And observing some of his disciples eating with impure hands, that is, unwashed hands;
3 ଫାରୁଶୀ ଆରି ସାପା ଜିଉଦିଇଂ ଗୁଇତି ଗୁଏଚଚେ ଅଃନା ଡିଗ୍ ଆଚଙ୍ଗ୍ ଆର୍ଏ ଣ୍ଡୁ । ମେଁଇଙ୍ଗ୍ ମେଇଂନେ ଅଃସେନେ ମ୍ନା ନ୍ତା ଞ୍ଜାଃଇଂବାନ୍ ଡିଂଡିଂକ୍ନେ ନିୟମ୍ ପାଲନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ଆକେନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ବକେ ।
(for the Pharisees, and indeed all the Jews who observed the tradition of the elders, eat not until they have have washed their hands by pouring a little water upon them:
4 ସାନ୍ତା ଆଣ୍ତେଙ୍ଗ୍ ବାନ୍ ଅଲେଙ୍ଗ୍ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ସେନୁଗ୍ ନିୟମ୍ ଅନୁସାରେ ନ୍ତି ଞ୍ଚ ମାଗୁଏଚ କୁଟା ମେଃଡିଗ୍ ଆଚଙ୍ଗ୍ ଆର୍ ଣ୍ତୁ । ଗାରିଆ, ଗିନା, କଁସ୍ ମୁତାଇଙ୍ଗ୍ ବାରି ସିଙ୍ଗ୍ଲାଇଙ୍ଗ୍ ଗଃଡ଼୍ୟାଃ ନ୍ସା ବିନ୍ ବିନ୍ ରକମ୍ ନିୟମ୍ ପାଲନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ମ୍ୟାଃଆର୍କେ ।
and if they be come from the market, by dipping them; and many other usages there are, which they have adopted, as immersions of cups and pots, and brazen vessels and beds: )
5 ତେଲା ଫାରୁଶୀଇଂ ଆରି ସାସ୍ତ୍ରିଇଂ ଜିସୁକେ ସାଲ୍ୟାକୁଆର୍କେ, “ନାଁନେ ସିସ୍ଇଂ ପାରୁସିଇଂନେ ନିଅମ୍ ସାଚେ ମେଁନ୍ସା ମାଗୁଏଃଚ ମାଗୁଇତିଚେ ଚଙ୍ଗ୍ପେଡିଙ୍ଗ୍, ମେଇଙ୍ଗ୍ ଦେକ୍ରକମ୍ ମେଁନ୍ସା ଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍ଡିଂକେ?”
then the Pharisees and Scribes asked him, Whence comes it that your disciples observe not the tradition of the elders, but eat with unwashed hands?
6 ଜିସୁ ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ରେ କୁଟ୍ଣ୍ଡ୍ରେଇଂ ଯିଶାଇୟ ପେନେ ବିସୟ୍ରେ ସତ୍ ବାବ୍ରେ ବବିସତ୍ ସାମୁଆଁ ବାସଙ୍ଗ୍ବକେ, ଡିରକମ୍ ଗୁଆର୍ବକେ, ଆକେନ୍ ରେମୁଆଁଇଂ ସାର୍ମୁଆଃନ୍ନିଆ ଆନିଂକେ ସନ୍ମାନ୍ ବିଃମ୍ୟାଆର୍କେ । ମାତର୍ ଗାଗ୍ଡ଼େ ନିଂବାନ୍ ସ୍ଲ ଲେଃକେ ।” “ଇସ୍ପର୍ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, ଡିରକମ୍ ଗୁଆର୍ବକେ ଆକେନ୍ ଜାତିନେ ସାର୍ମୁଆଃନ୍ନିଆ ଆନିଙ୍ଗ୍କେ ସନ୍ମାନ୍ ବିଏ । ଡାଗ୍ଲା ମେଇଙ୍ଗ୍ନେ ଗାଗ୍ଡ଼େ ନେଁ ବାନ୍ ସ୍ଲ ଲେଃଏ ।
He answering, said to them, O hypocrites! well do you suit the character, which Isaiah gave of you, when he said, This people honor me with their lips; but their heart is estranged from me.
7 ମେଇଙ୍ଗ୍ ରେମୁଆଁଇଂକେ ନିଅମ୍ଇଙ୍ଗ୍କେ ଦର୍ମନେ ଆଦେସ୍ ସାମୁଆଁ ଡାଗ୍ଚେ ଗ୍ୟାନ୍ ବିଚେ ସରାଃସ୍ରିଃ ନେନେ ପାର୍ତନା ଡିଂମ୍ୟାଃଆର୍କେ ।”
In vain, however, they worship me, while they teach institutions merely human."
8 “ପେଇଂ ଇସ୍ପର୍ନେ ଆଦେସ୍ ଆନ୍ତାର୍ ବିଚେ । ଏବେ ପେଇଂ ରେମୁଆଁନେ ନିଅମ୍ ସାଚେ କପେଲେକେ ।”
For laying aside the commandment of God, you retain the traditions of men, immersions of pots and cups, and many other similar practices.
9 ଜିସୁ ଆରି ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ନିଜେନେ ନିୟମ୍ ପାଲେନେନ୍ସା ପେଇଙ୍ଗ୍ ଇସ୍ପର୍ନେ ସାମୁଆଁ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ନିଜେକେ ଚାଲାକି ଡାଗ୍ଚେ ବାବେ ପେଡିଙ୍ଗ୍ ।
You judge well, continued he, in annulling the commandment of God, to make room for your traditions.
10 ମୋଶା ନିଅମ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ବକେ, ଆବା ଇୟାଙ୍ଗ୍ନେ ସାମୁଆଁ ମାନେଃପା । ଜା ମେଁନେ ଆବାଡ଼େ କି ଇୟାଙ୍ଗ୍ଡେକେ ଦଦ୍ୟା ସାମୁଆଁ ବାସଙ୍ଗ୍ଏ, ମେଁ ଗୁଏଃନେ ଡଣ୍ଡ୍ ବାଏ ।
For Moses has said, "Honor your father and mother" and "Whosoever reviles father or mother, shall be punished with death."
11 ମାତର୍ ପେ ବାସଙ୍ଗ୍ପା, ଜାଣ୍ଡେ ଜଦି ଆବା କି ଇୟାଙ୍ଗ୍କେ ବାସଙ୍ଗ୍ଏ, ନିଂ ବାନ୍, ଜା ବାନ୍ ପେ ନିମାଣ୍ଡା ଡିଂପେଲେଃ, ତେଲା ‘କର୍ବାନ୍’ ବା ଇସ୍ପର୍କେ ମାନତ୍ ଡିଂଲେଃକେ ।
But you maintain, if a man say to father or mother, "Be it corban (that is, devoted) whatever of mine shall profit you";
12 ତେଲା ପେ ଇୟାଙ୍ଗ୍ ଆବାକେ ସାଇଜ ଡିଂନେ ଦାଇତ୍ବାନ୍ ପେତାର୍ଏ ।
he must not thenceforth do anything for his father or mother;
13 ଡେକ୍ରକମ୍ ବାବ୍ରେ ବିନ୍ରେକେ ବିଃପେବକ୍ନେ ପେନେ ସିକ୍ୟା ଇସ୍ପର୍ନେ ଆଦେସ୍କେ ଅମାନି ଡିଂପେଡିଂକେ । ଦେକ୍ରକମ୍ ବାରି ଗୁଲେ କାମ୍ ପେ ଡିଂପେଡିଂକେ ।”
thus invalidating the word of God, by the tradition which you have established. And in many other instances you act thus.
14 ଜିସୁ ରେମୁଆଁଇଂକେ ଡାଗ୍ରା ୱାଚେ ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ସାପା ରେମୁଆଁ ନେଙ୍ଗ୍ନେ ସାମୁଆଁ ଦ୍ରିଗ୍ପା ଆରି ବୁଜେପା ।
Then having called the whole multitude, he said to them, Hearken to me all of you, and be instructed.
15 ଦେକ୍ରକମ୍ ମେଃଣ୍ଡିଗ୍ ଜିନିସ୍ ଣ୍ଡୁ ଆଣ୍ଡିନେ ବାଏରେ ରେମୁଆଁ ବିତ୍ରେବାନ୍ ବାଏରେ ପାଙ୍ଗ୍ଏ ଆରି ଆଣ୍ଡିନେ ଜିନିସ୍ ରେମୁଆଁ ବିତ୍ରେବାନ୍ ତାର୍ମ୍ୟାକେ ଆତେନ୍ ଆଃ ଆମେକେ ଦଦ୍ୟା ଆଃଡିଙ୍ଗ୍ଏ ।”
There is nothing from without, which entering into the man, can pollute him; but the things which proceed from within the man, are the things that pollute him.
16 “ଜଦି ଜାନେ ଅଁନେ ନ୍ଲୁଗ୍ ଲେଃକେ ମେଁ ଅଁଲେଃ ।”
If any man has ears to hear, let him hear.
17 ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଜିସୁ ରେମୁଆଁଇଙ୍ଗ୍କେ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ଡୁଆ ବିତ୍ରେ ଗାୱେଗେ । ସିସ୍ଇଂ ଆମେକେ ଆକେନ୍ ଉଦାଅରନ୍ ସାମୁଆଁ ବିସୟ୍ରେ ସାଲ୍ୟାକୁଆର୍କେ ।
When he had withdrawn from the people into a house, his disciples asked him the meaning of that sentence.
18 ଜିସୁ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ବିନ୍ଣ୍ଡ୍ରେ ସୁଗା ପେନେ ଡିଗ୍ ବୁଜେନେ ବପୁ ମେଃନେ ଅଃକେନ୍ ଗଣ୍ଡାଃ? ଅଃକେନ୍ ବୁଜେ ପେୟାକେ? ଆଣ୍ଡିନେ ରେମୁଆଁନେ ବିତ୍ରେ ବାଏରେବାନ୍ ଗାଏ, ଆତେନ୍ ଆମେକେ ଅପବିତ୍ର ଆଃଡିଙ୍ଗ୍ ଆୟା ଣ୍ଡୁ ।
He answered, Are you also void of understanding? Do you not perceive, that whatsoever from without enters into the man, can not pollute him;
19 ଡାଗ୍ଲା ଚଙ୍ଗ୍କ୍ନେ ମେଃନେ ପାରାନ୍ ବିତ୍ରେ ମାୱେଚେ ସୁଲୁଏ ବିତ୍ରେ ୱେଏ ଆରି ଡିଡିଆପାର୍ ଡାଗ୍ରା ତାର୍ଏ ।” ଦେକ୍ରକମ୍ ସାପା କାଦି ପର୍ଚଲ୍ ଡିଂଲେଃଏ, ଆକେନ୍ ମେଃନେ ବୁଜେ ପେୟାକେ ଣ୍ଡୁ?
because it enters not into his heart, but into his stomach, whence all impurities in the victuals pass into the sink.
20 ମେଁ ବାରି ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ମେଁନେ ସାପା ରେମୁଆଁନେ ବିତ୍ରେବାନ୍ ତାର୍ଏ ଆତେନ୍ ଆମେକେ ଅପବିତ୍ର ଆଃଡିଙ୍ଗ୍ଏ
But, added he, that which proceeds out of the man, is what pollutes the man:
21 ଡାଗ୍ଲା ବିତ୍ରେବାନ୍, ରେମୁଆଁନେ ମନ୍ବାନ୍, ଦଦ୍ୟା ଚିନ୍ତା ତାର୍ଏ ।
for from within the human heart proceed vicious machinations, adulteries, fornications, murders, thefts,
22 ଦାରି ୱେନେ, ଡଙ୍ଗାନେ, ରେମୁଆଁ ବାଗୁଏନେ, ଅଡ଼ାରେଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନେ, ଲବ୍ଡିଙ୍ଗ୍ନେ, ଦୁସ୍ଟ ଡିଙ୍ଗ୍ନେ, ନାଲେନେ, ଦଦ୍ୟା କାମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନେ, ଇର୍ସାରେ କେନେ, ନିନ୍ଦା, ଆଂକାର୍, ମୁର୍କ ।
insatiable desires, malevolence, fraud, immodesty, envy, calumny, arrogance, levity.
23 ଏନ୍ ସାପା ସତ୍ ଣ୍ତୁନେ ବିସୟ୍ ରେମୁଆଁନେ ଗାଗ୍ଡ଼େ ବିତ୍ରେ ବାନ୍ ତାର୍ଚେ ରେମୁଆଁକେ ଦଦ୍ୟା ଆଡିଙ୍ଗ୍ଏ ।”
All these evils issue from within, and pollute the man.
24 ଆତେନ୍ ବେଲା ମେଁ ଆତ୍ବାନ୍ ତଡ଼ିଆଚେ ସୋର ପାକା ୱେକେ ଆରି ମୁଇଂ ଡୁଆନିଆ ଗାଚେ ଜାଣ୍ଡେ ଡିରକମ୍ ଆତେନ୍ ଆମ୍ୟାଃଲେ ଡାଗ୍ଚେ ମେଁ ଆକେନ୍ ଇକ୍ଚା ଡିଙ୍ଗ୍ଡିଂଗେ । ମାତର୍ ମେଁ ବୁଙ୍ଗ୍ଲେଃ ଆୟାକେ ଣ୍ତୁ ।
Then he arose, and went to the frontiers of Tyre and Sidon; and having entered a house, he desired that none might know of him; but he could not be concealed.
25 ଆତେନ୍ ଦାପ୍ରେ ମୁଇଂ ସେଲାମ୍ବୁଏ ରେମୁଆଁ ଜିସୁ ପାଙ୍ଗ୍ଲେଃକ୍ନେ କବର୍ ଅଁଚେ ମେଁ ଉଙ୍ଗ୍ଡେନେ ଗାଗ୍ଡ଼େ ବିତ୍ରେ ଦଦ୍ୟା ଆତ୍ମା ଗାଲେଃଗେ । ତେଲା ମେଁ ଟାପ୍ନା ଜିସୁ ଡାଗ୍ରା ୱେଚେ ମେଁନେ ପାଦ୍ଚନ୍ନିଆ ଲଃକେ ।
For a woman whose little daughter had an unclean spirit, hearing of him, came and threw herself at his feet,
26 ଆତେନ୍ ମୁଇଂ ଗ୍ରୀକ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏ ଲେଃଗେ । ମେଁ ସିରିଆନେ ଫୈନିକୀୟା ଅରିଆ ଜନମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଲେଃଗେ । ମେଁ ମେଁନେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେବାନ୍ ଗଲିଆ ଆଆଁନ୍ତାର୍ ବିଃନ୍ସା ଜିସୁକେ ପାର୍ତନା ଡିଂକେ ।
(the woman was a Greek, a native of Syrophenicia, ) and entreated him that he would cast the demon out of her daughter.
27 ଜିସୁ ଆମେକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ସେନୁଗ୍ ଗଡ଼େଇଙ୍ଗ୍କେ ସାନ୍ତି ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ବିଃପା ଡାଗ୍ଲା ଗଡ଼େଇଂନେ କାଦି ଡୁଙ୍ଗ୍ ୱେଚେ ଗୁସୁଃନେ ସେନୁଗ୍ ଜଗ୍ତ୍ଲାଗ୍ନେ ବଲ୍ ଣ୍ଡୁ ।”
Jesus answered, Let the children first be satisfied; for it is not seemly to take the children bread, and throw it to the dogs.
28 ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏ ଉତର୍ ବିକେ, “ଅଁ ମାପ୍ରୁ ଆତେନ୍ ସତ୍ ମାତର୍ ଗଡ଼େଇଂ ଚଙ୍ଗ୍ନେ ବେଲା ତୁବଃ ଲଃକ୍ନେ ଜୁଟା ଟିବୁଲ୍ ଆଲ ଲେଃକ୍ନେ ଗୁସୁଃଇଂ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଚଙ୍ଗ୍ଆର୍ଏ ।”
She replied, True, Sir; yet even the dogs under the table eat of the children's crumbs.
29 ଏନ୍ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ଜିସୁ ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏଃକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଆକେନ୍ ଆଃ ନିମାଣ୍ତା ଉତର୍ । ଏବେ ନାଁ ଡୁଆ ୱିଗ୍ନାୟାଏ ଗଲିଆ ନାଉଙ୍ଗ୍କେ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ଡଗେ ।”
He said to her, For this answer go home; the demon is gone out of your daughter.
30 ଆତେନ୍ ସେଲାମ୍ବୁଏ ରେମୁଆଁ ଡୁଆ ୱିଗ୍ଚେ କେକେ ଜେ ମେଁ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ କଟ୍ନିଆ ଡୁଲେଗ୍ ଲେଃକେ । ଦଦ୍ୟା ଆତ୍ମା ମେଁ ଗାଗ୍ଡ଼େବାନ୍ ତାର୍ଚେ ଡଲେଃକେ ।
Immediately she went home, and found her daughter lying upon the bed, and freed from the demon.
31 ତେନ୍ଇଡ଼ିଂ ଜିସୁ ଇନିନେ ଡାଗ୍ରା ଏରିଆ ଆନ୍ତାର୍ଚେ ଦେକାପଲୀ ଗାଲିନ୍ନିଆ ସୀଦନ ବିଚେ ଗାଲିଲୀ କେଣ୍ଡିଆ ଡାଗ୍ରା ପିଙ୍ଗ୍ଚାକେ ।
Then leaving the borders of Tyre and Sidon, he returned to the sea of Galilee, through the precincts of Decapolis.
32 ଆତ୍ଅରିଆ ଉଡ଼ି ରେମୁଆଁ ଜିସୁ ଡାଗ୍ରା ମୁଇଂ ରେମୁଆଁକେ ଡୁଂପାଙ୍ଗ୍କେ । ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁ କନ୍ଦା ଆରି ବଇରା ଲେଃକେ । ରେମୁଆଁଇଂ ଜିସୁକେ କୁସାମୁତି ଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍କେ ଜେ ମେଁନେ ନ୍ତି ରେମୁଆଁନେ ଆଡ଼ାତ୍ରା ବଚେ ନିମାଣ୍ତା ଆଡିଙ୍ଗ୍ବିଃଲେ ।
And they brought to him a deaf man, who had also an impediment in his speech, and entreated him to lay his hand upon him.
33 ଜିସୁ ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁକେ ଗହଲି ବାନ୍ ଇକୁଡ଼ା ସ୍ଲପାକା ଡୁଂୱେଗେ । ମେଁ ଆତେନ୍ ରେମୁଆଁକେ ନ୍ଲୁଗ୍ ବିତ୍ରେ ନିଜେନେ ଆର୍ୱେତି ବକେ । ତେନ୍ଇଡ଼ିଂ ମେଁ ବିଃତୁର୍ ବିକେ ଆରି ରେମୁଆଁନେ ନ୍ଲିୟାକେ ଲିଗ୍କେ ।
Jesus having taken him aside from the crowd, spit upon his own fingers, and put them into the man's ears, and touched his tongue.
34 ଜିସୁ ଆରି କିତଙ୍ଗ୍ଇନି କେଚେ ଜବର୍ ପୁଣ୍ଡା ଗୁଃଚେ ମେଁ ରେମୁଆଁକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଇପ୍ପଥାଃ” ଡାଗ୍ଲା ତର୍ସା ୱେଲା ।
Then looking up to heaven, and sighing, he said, Ephphatha, that is, Be opened.
35 “ଆତାନ୍ ଦାପ୍ରେ ରେମୁଆଁ ଦ୍ରିଗ୍ନେ ବପୁ ବାକେ ମେଁ କନ୍ଦା ଡିଂଲେଃକ୍ନେବାନ୍ ନିମାଣ୍ତା ଡିଙ୍ଗ୍ୱେଗେ ବାରି ମେଁ ନିମାଣ୍ତା ବାବ୍ରେ ସାମୁଆଁ ବାଲିର୍ ୟାକେ ।”
Immediately his ears were opened, and his tongue loosed, and he spoke distinctly.
36 ଆରି ଆକେନ୍ ସାମୁଆଁ ଆଜାଡିଗ୍ ଆବାସଙ୍ଗ୍ପା ଡାଗ୍ଚେ ଆମେଇଂକେ ବାଲିର୍କେ । ଡାଗ୍ଲା ମେଁ ଆମେଇଂକେ ଉଡ଼ି ମନା ଡିଙ୍ଗ୍କେ ମେଇଙ୍ଗ୍ ଅଦିକ୍ ବାଲିର୍ ଅଲେଙ୍ଗ୍ଆର୍କେ ।
He charged them to tell no person: but the more he charged them, the more they published it,
37 ରେମୁଆଁଇଂ ସିସେବାନ୍ କାବା ଡିଙ୍ଗ୍ ୱେଲେଃଆର୍ଗେ । ମେଇଙ୍ଗ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଡିଂଆର୍ଗେ, “ଜିସୁ ସାପା କିଚି ନିମାଣ୍ଡା ଆଡିଙ୍ଗ୍ଡିଙ୍ଗ୍କେ । ଦେକ୍ରକମ୍ କି ମେଁ ବଇରାକେ ଦ୍ରିଗ୍ନେ ବପୁ ଆରି କନ୍ଦାକେ ବାଲିର୍ନେ ବପୁ ବିଡିଂକେ ।”
saying with inexpressible amazement, He does everything well: he makes both the deaf to hear, and the dumb to speak.