ଲୁକ୍ 12
1 ଅଜାର୍ ଅଜାର୍ ରେମୁଆଁ ପାଙ୍ଗ୍ ରିସିଂଚେ ମେଇଂମେଇଂ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଟେଚା ଡୁଂପାଂଡିଂଆର୍ଗେ; ଆତେନ୍ ବେଲା ଜିସୁ ସେନୁଗ୍ ମେଁନେ ସିସ୍ଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍ନେ ମୁଲେକେ, ଫାରୁଶୀଇଂନେ ଖମୀରବାନ୍ ସ୍ଲ ଲାଲାପା, ନେଙ୍ଗ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ନେ ମେଃନେ ଡାଗ୍ଲା ମେଇଂ କୁଟ୍ ଜଗ୍ଣ୍ଡ୍ରେ ତରକ୍ ଲାଲାପା ।
Meanwhile, when a crowd of many thousands had gathered together, so much so that they trampled on each other, he began to tell his disciples first of all, "Beware of the yeast of the Pharisees, which is hypocrisy.
2 ବୁଡ଼ି ଲେଃକ୍ନେ ସପା ଜିନିସ୍କେ ବାସଙ୍ଗ୍ ଆର୍ଏ ବୁଡ଼ି ଲେଃକ୍ନେ ସାପା ବିସଏକେ ତ୍ନାଏ ।
But there is nothing covered up, that will not be revealed, nor hidden, that will not be known.
3 ପେଇଂ ମେଃନେ ତାଂକିଗ୍ନିଆ ବାସଙ୍ଗ୍ ପେବଏ ଆତେନ୍ ସାପା ସ୍ମିବେଲା ଆଃଅଁଏ ଆରି ମେଁନେ ଡୁଆ ବିତ୍ରେ ବୁଃଡ଼ି ଲେଃକେ ଆତେନ୍ ସାପା ରେମୁଆଁ ଣ୍ଡୁ ନେନେ ଜାଗାନ୍ନିଆ ବାସଙ୍ଗ୍ ପେବକେ । ଆତେନ୍ ବ୍ଲେସାଂ ଆଡ଼ାତ୍ରା ବାଲିର୍ ଆର୍ଏ ।
Therefore whatever you have said in the darkness will be heard in the light. What you have spoken in the ear in the inner chambers will be proclaimed on the housetops.
4 ଏ ନେଙ୍ଗ୍ନେ ସାଙ୍ଗଇଂ ଆପେକେ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂ ଜାଣ୍ଡେଇଂ ଗାଗ୍ଡ଼େକେ ବାଗୁଏଃଆର୍ଏ, ମାତର୍ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ମେଃଡିଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ଆୟାଆର୍ ଣ୍ଡୁ ଆମେଇଂକେ ଆପ୍ଟଗ୍ପା ।
"I tell you, my friends, do not be afraid of those who kill the body, and after that have no more that they can do.
5 ମାତର୍ ଆଜାକେ ପେବ୍ଟଏ, ଆତେନ୍ ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ଣ୍ଡ୍ରାମ୍ୟାଏ; ବାଗୁଏଃକ୍ନେ ଇଡ଼ିଙ୍ଗ୍ ନର୍କନ୍ନିଆ ତ୍ଲାଗ୍ନ୍ସା ମୁଡ଼ି ଇସ୍ପର୍ନେ ଅଦିକାର୍ ଲେଃକେ ଆମେକେ ବୁଟପା; ସତେଆ ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂ ଆମେକେ ବୁଟପା । (Geenna g1067)
But I will warn you whom you should fear. Fear him, who after he has killed, has power to cast into hell. Yes, I tell you, fear him. (Geenna g1067)
6 “ମ୍ବାକ୍ଲିଗ୍ କିଆପିଗ୍କେ ମେଃନେ ମ୍ବାକ୍ଲିଗ୍ ଡାବୁରେ ଆସ ଣ୍ଡୁ? ତେଲାଡିଗ୍ ଇସ୍ପର୍ ମୁଇଙ୍ଗ୍ କିଆପିଗ୍କେ ଣ୍ଡିଗ୍ ଆଆବ ଣ୍ଡୁ ।
"Are not five sparrows sold for two assaria coins? Not one of them is forgotten by God.
7 ମାତର୍ ପେନେ ବାଆଃନେ ସର୍ତେ ଉଗ୍ବ ଇସାବ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ବକେ । ଆବ୍ଟଗେପା; ପେ ଗୁଲୁଏ କିଆପିଗ୍ ବାନ୍ ମ୍ନା ।”
But the very hairs of your head are all numbered. Therefore do not be afraid. You are of more value than many sparrows.
8 ଆରି ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍, ଜାଣ୍ଡେକି ରେମୁଆଁଇଂ ଡାଗ୍ରା ଆନେଙ୍ଗ୍ ମାପ୍ରୁ ଡାଗ୍ଚେ ବାଲିର୍ ଆର୍ଏ, ରେମୁଆଁ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ ଡିଗ୍ ଇସ୍ପର୍କେ ଦୁତ୍ଇଂ ସାର୍ମୁଆଁ ଡାଗ୍ରା ମ୍ୟାନ୍ଲେକେ ଡାଗ୍ଚେ ଆମେକେ ବାସଙ୍ଗ୍ଆର୍ଏ ।
"I tell you, everyone who confesses me before people, him will the Son of Man also confess before the angels of God;
9 ମାତର୍ ମୁଡ଼ି ରେମୁଆଁଇଂନେ ସାକ୍ୟନ୍ନିଆ ଆନେଙ୍ଗ୍ ଅବିସ୍ବାସ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ, ମେଁ ଇସ୍ପର୍ନେ ଦୁତ୍ଇଂନେ ସାକ୍ୟନ୍ନିଆ ଆମେକେ ନ୍ନାମ୍ୟାକେ ଣ୍ଡୁ ଡାଗ୍ଚେ ବାସଙ୍ଗ୍ ଆର୍ଏ ।
but the one who denies me in the presence of people will be denied in the presence of the angels of God.
10 ଆରି ମୁଡ଼ି ରେମୁଆଁ ଉଙ୍ଗ୍ଡେନେ ବିରଦ୍ରେ ସାମୁଆଁ ବାସଙ୍ଗ୍ଏ ଆମେକେ କେମା ଡିଙ୍ଗ୍ ବିଆର୍ଏ; ମାତର୍ ଜା ପବିତ୍ର ଆତ୍ମାନେ ବିରଦ୍ରେ ନିନ୍ଦା ସାମୁଆଁ ବାସଙ୍ଗ୍ଏ ଆମେକେ କେମା ଆବିଆର୍ଣ୍ଡୁ ।
Everyone who speaks a word against the Son of Man will be forgiven, but those who blaspheme against the Holy Spirit will not be forgiven.
11 ଆରି ଉଡ଼ିବେଲା ଜିଉଦିଇଂ ଆପେକେ ପାର୍ତନା ଡୁଆନିଆ ଆରି ସାସନ୍ ଆରି କେମା ଡିଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡ୍ରେନିଆ ଡୁଂପାଙ୍ଗ୍ଏ, ଆତେନ୍ ବେଲା ପେ ନିଜେନେସା ଡିରକମ୍ ଉତର୍ ପେବିଏ କି ମେଃନେ ପେବାସଙ୍ଗ୍ଏ, ଆତେନ୍ ବିସୟ୍ରେ ଚିନ୍ତା ଆଡିଙ୍ଗ୍ପା ନାମଃ;
When they bring you before the synagogues, the rulers, and the authorities, do not be anxious how or what you will answer, or what you will say;
12 ଡାଗ୍ଲା ମେଁନେ ବାସଙ୍ଗ୍ଲା ଡିଙ୍ଗ୍ଏ ଏନ୍ ପବିତ୍ର ଆତ୍ମା ଆତେନ୍ବେଲା ଆପେକେ ଆମ୍ୟା ବିଏ ।
for the Holy Spirit will teach you in that same hour what you must say."
13 ରେମୁଆଁଇଂବାନ୍ ମୁଇଂଜା ଆମେକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ଅ ଗୁରୁ ନେଙ୍ଗ୍ ନେନାଙ୍ଗ୍କେ ନେଙ୍ଗ୍ ଏତେ ନେବାନେ ସମ୍ପତ୍ତି ବାଟା ବିଃନ୍ସା ବାସଙ୍ଗ୍ ।”
And someone in the crowd said to him, "Teacher, tell my brother to divide the inheritance with me."
14 ମାତର୍ ଜିସୁ ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ଏ ସାଙ୍ଗ ଜାଣ୍ଡେ ଆନେଙ୍ଗ୍କେ ପେନେ ଆଡ଼ାତ୍ରା ବିଚାର୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ଆରି ବାଟା ବିଃନ୍ସା ଜା ଆନେଙ୍ଗ୍କେ ଅଦିକାର୍ ବିବକେ?”
But he said to him, "Man, who made me a judge or an arbitrator over you?"
15 ଆରି ଜିସୁ ଆମେଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ତରକ୍ ସାପା ରକମ୍ନେ ଲବ୍ବାନ୍ ନିଜେ ନିଜେକେ ସ୍ଲ ବପା ମେଃନ୍ସା ଡାଗ୍ଲା ମୁଇଙ୍ଗ୍ ରେମୁଆଁନେ ଜିବନ୍ ମେଁନେ ସମ୍ପତ୍ତି ଆଡ଼ାତ୍ରା ଆସା ଆଡିଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡୁ ।”
He said to them, "Beware. Keep yourselves from all covetousness, for a man's life does not consist of the abundance of the things which he possesses."
16 ଆରି ଜିସୁ ଆମେଇଂକେ ଏନ୍ ଉଃସ୍ରା ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ମୁଇଙ୍ଗ୍ ସାକାର୍ ରେମୁଆଁନେ ଲିଜନ୍ନିଆ ଜାବର୍ ଚୁକେ ।
He spoke a parable to them, saying, "The ground of a certain rich man brought forth abundantly.
17 ଆତ୍ଅରିଆ ମେଁ ଏତେଚେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ ମେଁ ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍ଏ? ମେଃନ୍ସା ଡାଗ୍ଲା ନେଙ୍ଗ୍ନେ କିଆଉଁଆଃ ଗୁଆଚେ ବୁବନେ ଜାଗା ଣ୍ଡୁ ।”
He reasoned within himself, saying, 'What will I do, because I do not have room to store my crops?'
18 ବାରି, ମେଁ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ନେଙ୍ଗ୍ ଦେକ୍ ଣ୍ଡିଂଏ; ନେଙ୍ଗ୍ନେ ଆଣ୍ଡ୍ରାଃ ସାପା ପାକ୍ଚିଚେ କିଆ ବାରି ବିନ୍ବିନ୍ ଜିନିସ୍ ସାପା ବୁବନ୍ସା ବାରି ମ୍ନା ମ୍ନା ଆଣ୍ତ୍ରା ତିଆର୍ ଣ୍ତିଙ୍ଗ୍ଏ ।
He said, 'This is what I will do. I will pull down my barns, and build bigger ones, and there I will store all my grain and my goods.
19 ଆରି ନେଙ୍ଗ୍ନେ ପାରାନ୍କେ ମ୍ବାସଙ୍ଗ୍ଏ ଏ ପାରାନ୍ ଉଡ଼ି ମୁଆଁ ନ୍ସା ନାନେ ଜାବର୍ କିଆ ଜତ୍ନେଚେ ମ୍ବକେ ପୁଣ୍ଡେପା ଚଙ୍ଗ୍ପା ଉଗ୍ପା ସାର୍ଦା ଲାଃଲା!”
I will tell my soul, "Soul, you have many goods laid up for many years. Take your ease, eat, drink, be merry."'
20 ମାତର୍ ଇସ୍ପର୍ ଆମେକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ଅ ବୁଦି ଣ୍ଡୁଣ୍ଡ୍ରେ ଏନ୍ ମିଡିଗ୍ ନାନେ ଜିବନ୍ ନାନେବାନ୍ ଡୁଙ୍ଗ୍ୱେଏ; ଆତ୍ ଅରିଆ ନା ମେଃନେ ନିଜେ ନ୍ସା ରାଃସିଙ୍ଗ୍ ନାବକେ, ଆତେନ୍ ସାପା ଜାନେ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ?”
"But God said to him, 'You foolish one, tonight your soul is required of you. The things which you have prepared—whose will they be?'
21 ଜିସୁ ଆରି ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ଜା ନିଜେ ନ୍ସା ଦନ୍ ସମ୍ପତ୍ତି ରାଃସିଙ୍ଗ୍ ବଏ ମାତର୍ ଇସ୍ପର୍ନେ ମୁଆଃନ୍ନିଆ ସାକାର୍ ଣ୍ଡୁ ମେଁନେ ଆଡ଼ାତ୍ରା ଦେକ୍ରକମ୍ ଗଟେଏ ।”
So is he who lays up treasure for himself, and is not rich toward God."
22 ଜିସୁ ନିଜେନେ ସିସ୍ଇଂକେ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ଆତେନ୍ସା ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍କେ, ମେଃନେ ପେଚଙ୍ଗ୍ଏ ଦେକ୍ରକମ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଚେ ପେନେ ଜିବନ୍ସା ମେଁନେ ପେସଃଏ ଦେକ୍ରକମ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଚେ ପେନେ ଗାଗ୍ଡ଼େ ନ୍ସା ଡିଗ୍ ଚିନ୍ତା ଆଡିଙ୍ଗେପା ।
He said to his disciples, "Therefore I tell you, do not be anxious for your life, what you will eat, nor yet for your body, what you will wear.
23 ମେଃନ୍ସା ଡାଗ୍ଲା ଚଙ୍ଗ୍ନେ ବାଦୁଲ୍ ପାରାନ୍ ବାରି ପାଟାଇ ବାଦୁଲ୍ ଗାଗ୍ଡ଼େ ମ୍ନା ।
Life is more than food, and the body is more than clothing.
24 ଗିଗ୍ୟାଃ ପିଗ୍ଇଂନେ ବିସୟ୍ରେ ଏତେ କେଲାପା ମେଇଂ ଆବିଗ୍ଆର୍ ଣ୍ତୁ କି ଆୱେଆର୍ ଣ୍ତୁ, ଆରି ମେଁଇଂନେ କିଆ ଉଁଆଃ ବନେ ଡୁଆ ଣ୍ଡୁ ଆରି ଇସ୍ପର୍ ଆମେଇଂକେ ଚଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ବିଏ; ପେ ପ୍ଲିଗ୍ଇଂ ବାନ୍ ପେ ଉଡ଼ି ମ୍ନା!
Consider the ravens: they do not sow, they do not reap, they have no warehouse or barn, and God feeds them. How much more valuable are you than birds.
25 ଆରି, ପେନେ ବାନ୍ ଜା ଏତେ ଏତେଚେ ନିଜେନେ ଆୟୁସ୍କେ ଆମ୍ନା ପେୟାଏ?
Which of you by being anxious can add a cubit to his height?
26 ତେଲା ପେ ଜଦି ସାପାବାନ୍ ଡାଆଁ ବିସୟ୍ରେ ଡିଙ୍ଗ୍ ପେୟାଣ୍ଡୁ ତେଲା ବିନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ରେ ମ୍ନାମ୍ନା କାମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ମେଃନ୍ସା ତାନ୍ଦ୍ରା ଡିଙ୍ଗ୍ ନାଡିଙ୍ଗ୍?
If then you are not able to do even the least things, why are you anxious about the rest?
27 କଣ୍ଡାନେ ସାରି ବିସୟ୍ରେ ଏତେ କେଲାପା ମେଇଂ ଡିରକମ୍ ସୁତା ଆଗୁଆର୍ ଣ୍ତୁ କି ଏତେ ଆର୍ଏ ଣ୍ତୁ ଏଲେଡିଗ୍ ନେଙ୍ଗ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂ ଜେ ଶଲୋମନ୍ ଡିଗ୍ ନିଜେନେ ଦନ୍ ସମ୍ପତି ଲେଃଚେ ଏନ୍ ସାପା ବିତ୍ରେ ମୁଇଂଡିଗ୍ ସବା ଆଲେଃକେ ଣ୍ତୁ?
Consider the lilies, how they grow. They do not toil, neither do they spin; yet I tell you, even Solomon in all his glory was not arrayed like one of these.
28 ମାତର୍ ଆଣ୍ଡିନେ ଚେଃମୁଆଁ ଏକେ ଲିଜନ୍ନିଆ ଲେଃକେ ଆରି ଞ୍ଜଡ଼େ ତୃଗ୍ସନିଆ ତ୍ଲାଗ୍ ବିଃଆର୍ଏ ଆମେକେ ଅଃନା ଇସ୍ପର୍ ଦେକ୍ରକମ୍ ସବା ବିଏ ତେଲା ଏ ଇକୁଡ଼ା ସତ୍ ମାନେଃକେଣ୍ଡ୍ରେ ମେଁ ଆପେକେ ଉଡ଼ି ଜାବର୍ ସବା ଆବି ଣ୍ଡୁ!”
But if this is how God clothes the grass in the field, which today exists, and tomorrow is cast into the oven, how much more will he clothe you, O you of little faith?
29 ଆରି ମେଃନେ ନେଚଙ୍ଗ୍ଏ ଆରି ମେଁନେ ନେଉଗ୍ଏ, ଆତେନ୍ ପେ ଆତୁର୍ଗେପା କି ଚିନ୍ତା ଆଡିଙ୍ଗେପା,
Do not seek what you will eat or what you will drink; neither be anxious.
30 ମାତର୍ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନେ ବିଜାତି ରେମୁଆଁଇଂ ଇସ୍ପର୍କେ ମାମ୍ୟାଚେ ଏନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ରେ ତେରେପେତେ ଡିଙ୍ଗ୍ଆର୍ଏ ଏନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ ଦର୍କାର୍ ପେଇଂନେ ଆବା ମ୍ୟାଲେଃକେ ।
For the nations of the world seek after all of these things, but your Father knows that you need these things.
31 ପେ ଆଣ୍ଡିନେ ବିସୟ୍ରେ କିକେନେ ଦର୍କାର୍ ଆତେନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ଡିଙ୍ଗ୍କେ କିତଂନେ ରାଇଜ୍ । ତେଲା ଆପେକେ ଦର୍କାର୍ ଡିଂକ୍ନେ ଏନ୍ ସାପା ବିସୟ୍ ଆପେକେ ବିଆର୍ଏ ।
But seek his Kingdom, and these things will be added to you.
32 ଅ ଡାଆଁନେ ମେଣ୍ଡାଇଂ ଆପ୍ଟଗ୍ପା ଡାଗ୍ଲା ପେଇଂନେ ଆତେନ୍ ରାଇଜ୍ ବିନ୍ସା ଆପେକେ ପର୍ମେସର୍ ଚାଏଁଡିଂକେ ।
Do not be afraid, little flock, for it is your Father's good pleasure to give you the Kingdom.
33 ପେନେ ଦନ୍ ସମ୍ପତ୍ତି ଲେଃକେ ଆତେନ୍ ସ ବିଃଚେ ଆତେନ୍ ଡାବୁକେ ଗରିବ୍ ରେମୁଆଁଇଂକେ ବାଟା ବିଃପା । ଏନ୍ ସଂସାର୍ନେ ଦନ୍ ସମ୍ପତ୍ତି କାଲାଆଃ ଆଲେଃଣ୍ଡୁ । ତେଲା କାଲାଆଃ ଲେଃଡିଙ୍ଗ୍କ୍ନେ ଦନ୍ ସମ୍ପତ୍ତି ରାଃସିଙ୍ଗ୍ପା । ନିଜେ ନ୍ସା କିତଂନ୍ନିଆ ପେନ୍ସା ଦନ୍ସମ୍ପତି ରାଃସିଙ୍ଗ୍ପା, ଡାଗ୍ଲା ଆତ୍ ଅରିଆ ମେଃଡିଗ୍ ଡଙ୍ଗାରେ ଆଗା ଣ୍ଡୁ ଆରି ମେଃଡିଗ୍ ବୁକେଉଙ୍ଗ୍ ଆଚଙ୍ଗ୍ ଣ୍ଡୁ ।
Sell that which you have, and give gifts to the needy. Make for yourselves purses which do not grow old, a treasure in the heavens that does not fail, where no thief approaches, neither moth destroys.
34 ଡାଗ୍ଲା ଆଣ୍ଡି ଅରିଆ ପେନେ ଦନ୍, ଆତ୍ଅରିଆ ଡିଗ୍ ପେନେ ମନ୍ ।
For where your treasure is, there will your heart be also.
35 ପେଇଂନେ ନ୍ସା ଗାଗ୍ ବପା ଆରି ପେନେ କୁପିସ ଡୁଆ ଲେଲେ ।
"Let your waist be girded and your lamps burning.
36 ଆରି ମାପ୍ରୁ ବିହେ ବଜିବାନ୍ ଆଣ୍ଡେ ୱିଗ୍ଚେ କାପାଟ୍ନ୍ନିଆ ବଗ୍ନେ ଦାପ୍ରେ ମୁଡ଼ି ରେମୁଆଁ ୱେଚେ କାପାଟ୍ ରଃନ୍ସା ଲେଃଏ ପେ ମେଇଂ ସୁଗା ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଲାଲାପା ।
Be like people watching for their lord, when he returns from the marriage feast; that, when he comes and knocks, they may immediately open to him.
37 ମାପ୍ରୁ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ମୁଡ଼ି ଚାକର୍ଇଂକେ ଜାଗ୍ରତ୍ ଲେଃକ୍ନେ କେଏ ମେଇଂ ଦନ୍ୟ; ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେ ସାପାରେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂ ମେଁ ନିଜେନେ ନ୍ସା ଗାଗ୍ଚେ ଆମେଇଂକେ ଚଙ୍ଗ୍ନ୍ନିଆ ଆକଚେ ଡାଗ୍ରା ୱେଚେ ସେବା ଡିଙ୍ଗ୍ ଆର୍ଏ ।
Blessed are those servants, whom the lord will find watching when he comes. Truly I tell you, that he will dress himself, and make them recline, and will come and serve them.
38 ଆରି ମାପ୍ରୁ ଜଦି ମ୍ବାର୍ତର୍ ଲେଃ ଞ୍ଜିତର୍ ମଜେ ମିଡିଗ୍ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ଆମେଇଂକେ ଦେତ୍ ରକମ୍ କେଏ ତେଲା ଆତେନ୍ ଚାକର୍ଇଂ ଦନ୍ୟ ।
And if he comes in the second watch, or even in the third, and finds them so, blessed are they.
39 ମାତର୍ ଏନ୍ ମ୍ୟା ଲାଲାପା ଉଡ଼ିବେଲା ଡଙ୍ଗାରେ ପାଙ୍ଗ୍ଏ ଏନ୍ ଡୁଆନେ ମାଲିକ୍ ସେନୁଗ୍ ମ୍ୟାଏ ତେଲା ମେଁ ନିଜେ ଡୁଆନେ କୁଗ୍ଡାସା ଗୁଆତଗ୍ ନ୍ସା ଆବି ଣ୍ଡୁ ।
But know this, that if the master of the house had known in what hour the thief was coming, he would have watched and not have allowed his house to be broken into.
40 ପେ ସାପାରେ ଡିଗ୍ ତରକ୍ ଲାଲାପା ମେଃନ୍ସା ଡାଗ୍ଲା ଉଡ଼ି ପ୍ଲେଡ଼ିଆ ପେଇଂ ଏତେ ପେଲେ ଣ୍ଡୁ ଆତେନ୍ ବେଲା ରେମୁଆଁ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ ପାଙ୍ଗ୍ଏ ।
Therefore be ready also, for the Son of Man is coming in an hour that you do not expect him."
41 ଆତ୍ ଅରିଆ ପିତର୍ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ଅ ମାପ୍ରୁ ନାନେ ନେନ୍ସା ଲେଃ ସାପାରେ ନ୍ସା ଏନ୍ ଉଦାଅରନ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ ନାଡିଙ୍ଗ୍?”
And Peter said, "Lord, are you telling this parable to us, or to everyone?"
42 ମାପ୍ରୁ ଉତର୍ ବିକେ, “ବିସ୍ବାସ୍ ଆରି ବୁଦିମାନ୍ ସେବାଣ୍ତ୍ରେ ଜାଣ୍ଡେ? ଆଜାକେ ମାଲିକ୍ ଡୁଆ ଚଲେନ୍ସା ଦାଇତ୍ରେ ବେ; ମେଁ ସମାନ୍ ବେଲା ବିନ୍ନେ ଗତିରେକେ ଚଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ବିଃଲେ ।
The Lord said, "Who then is the faithful and wise steward, whom his lord will set over his household, to give them their portion of food at the right time?
43 ମାପ୍ରୁ ପାଙ୍ଗ୍ଚେ ମୁଡ଼ି ଗତିରେକେ ଦେତ୍ ରକମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍କ୍ନେ କେଏ ମେଁ ଦନ୍ୟ ।
Blessed is that servant whom his lord will find doing so when he comes.
44 ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ସତ୍ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂ ମେଁ ଆମେକେ ନିଜେନେ ଦନ୍ ସମ୍ପତ୍ତିନେ ଦାଇତ୍ରେ ବଏ ।
Truly I tell you, that he will set him over all that he has.
45 ମାତର୍ ଜଦି ଆତେନ୍ ଚାକର୍ ନେଙ୍ଗ୍ନେ ମାପ୍ରୁ ପାଙ୍ଗ୍ନେ ତଙ୍ଗାର୍ଏ ଡାଗ୍ଚେ ମନେ ମନେ ବାସଙ୍ଗ୍ଚେ ଆମେଇଂକେ ବଗ୍ଟୁ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ ଆରି ଚଙ୍ଗ୍ଉଗ୍ଚେ ଉଗ୍ସା ଅଲେଙ୍ଗ୍ଏ ।
But if that servant says in his heart, 'My lord delays his coming,' and begins to beat the menservants and the maidservants, and to eat and drink, and to be drunk,
46 ତେଲା ଆତେନ୍ ଚାକର୍ ମେଃ ଦିନା ଉର୍ଆଲେଃ ଣ୍ଡୁ ଆରି ଆଣ୍ଡେନେ ପ୍ଲେଡ଼ିଆ ମେଁ ମ୍ୟାଃଆଲେ ଆତେନ୍ ଦିନା ଆରି ଆତେନ୍ ବେଲା ମେଁନେ ମାପ୍ରୁ ପାଙ୍ଗ୍ଏ ଆରି ଆମେକେ ଆନ୍ତାର୍ ବିଚେ ଜାବର୍ ।”
then the lord of that servant will come in a day when he is not expecting him, and in an hour that he does not know, and will cut him in two, and place his portion with the unfaithful.
47 ମୁଡ଼ିନେ ଗତିରେ ନିଜେ ମାଲିକ୍ନେ ଇକ୍ଚା ମ୍ୟାଚେ ତରକ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ଆଲେ ଣ୍ତୁ ବାରି ମେଁନେ ଇକ୍ଚା ଅନୁସାରେ କାମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ଆବଣ୍ତୁ ମେଁ ସାସ୍ତି ବାଚେ ଜାବର୍ ମାଡ୍ ଚଙ୍ଗ୍ଏ ।
That servant, who knew his lord's will, and did not prepare, nor do what he wanted, will be beaten with many stripes,
48 ମାତର୍ ମୁଡ଼ି ଗତିରେ ମାଲିକ୍ନେ ଇକ୍ଚା ମାମ୍ୟାଚେ ଡଣ୍ଡ୍ ବାନେ କାମ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ଏ ଲେଃଏ ମେଁ ଇକୁଡ଼ା ସାସ୍ତି ବାଏ; ଆଜାକେ ଜାବର୍ ବିବ ମେଁବାନ୍ ଆରି ଜାବର୍ ବିବ ମେଁବାନ୍ ଆରି ଜାବର୍ ଆସା ଡିଙ୍ଗ୍ ଆର୍ଏ ।
but he who did not know, and did things worthy of stripes, will be beaten with few stripes. To whomever much is given, of him will much be required; and to whom much was entrusted, of him more will be asked.
49 ଜିସୁ ବାସଙ୍ଗ୍କେ “ନେଙ୍ଗ୍ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନ୍ନିଆ ସୁଆ ଆଃଡୁଆ ନ୍ସା ପାଙ୍ଗ୍ନ୍ଲେଃକେ ଆରି ନେଙ୍ଗ୍ନେ ଇକ୍ଚା ଜିଆ ସୁଆ ଡୁଆଲେ!
"I came to throw fire on the earth. I wish it were already kindled.
50 ମାତର୍ ଆନେଙ୍ଗ୍ ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଦିକ୍ୟାନ୍ନିଆ ଦିକ୍ୟା ଡିଙ୍ଗ୍ନେ ପଡ଼େଏ ଆରି ସାପାମାନ୍ଦା ମାଡିଙ୍ଗ୍ ଜାକ ନେଙ୍ଗ୍ ଡିରକମ୍ ଚିନ୍ତା ଣ୍ଡିଙ୍ଗ୍କେ ।
But I have a baptism to be baptized with, and how distressed I am until it is accomplished.
51 ନେଙ୍ଗ୍ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନ୍ନିଆ ସାନ୍ତି ବିଃନ୍ସା ପାଙ୍ଗ୍ନ୍ଲେକେ ଡାଗ୍ଚେ ମେଃନେ ପେଇଂ ଏତେ ପେଡିଙ୍ଗ୍କେ? ଲେଃ, ନେଙ୍ଗ୍ ଆପେକେ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂକେ ଲେଃ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ନେ ନେଙ୍ଗ୍ ବାଗ୍ ବାଗ୍ ଆଡିଙ୍ଗ୍ ନ୍ସା ପାଙ୍ଗ୍ନେ ।
Do you think that I have come to give peace in the earth? I tell you, no, but rather division.
52 ମୁଇଙ୍ଗ୍ ଡୁଆନ୍ନିଆ ମାଲିକ୍ଲିଗ୍ ଲେଃଗେ ମ୍ବାୟାନେ ବିରଦ୍ରେ ଞ୍ଜିରୁଆ ଆରି ଞ୍ଜିରୁଆନେ ବିରଦ୍ରେ ମ୍ବାୟା ବିନେ ଡିଙ୍ଗ୍ ।
For from now on, there will be five in one house divided, three against two, and two against three.
53 ଆବା ବିରଦ୍ରେ ଉଙ୍ଗ୍ଡେ, ଉଙ୍ଗ୍ଡେ ବିରଦ୍ରେ ଆବା, ଇୟାଙ୍ଗ୍ ବିରଦ୍ରେ ସେଲାଅ ଆରି ସେଲାଅ ବିରଦ୍ରେ ଇୟାଙ୍ଗ୍; ଆତା ବିରଦ୍ରେ ମାଚୁଆ ଆରି ମାଚୁଆ ବିରଦ୍ରେ ଆତା ତଡ଼ିଆଏ ।”
They will be divided, father against son, and son against father; mother against daughter, and daughter against her mother; mother-in-law against her daughter-in-law, and daughter-in-law against her mother-in-law."
54 ଜିସୁ ରେମୁଆଁଇଂକେ ନ୍ନିଆ ଡିଗ୍ ବାସଙ୍ଗ୍କେ, “ପଶ୍ଚିମ୍ ଦିଗ୍ ପାକା ତ୍ରିଗ୍ଡିଆ ତଡ଼ିଆ ଡିଙ୍ଗ୍କ୍ନେ କେଆର୍କେ, ଆତ୍ଅରିଆ ପେ ବାସଙ୍ଗ୍ପା, ଣ୍ଡିଆ ପାଙ୍ଗ୍ଡିଙ୍ଗ୍ ଆରି ଦେତ୍ ରକମ୍ ଗଟେଏ;
He said to the crowds also, "When you see a cloud rising from the west, immediately you say, 'A shower is coming,' and so it happens.
55 ଦକିନ୍ ଦିଗ୍ ପାକା ୱେଡ଼ିଆ ପାଙ୍ଗ୍ ଡିଂକ୍ନେ ପେକେକେ ପେ ବାସଙ୍ଗ୍ପା ଜାବର୍ ନ୍ନାଃସେଙ୍ଗ୍ଏ ଆରି ଦେତୁଆଆ ଗଟେଏ ।
When a south wind blows, you say, 'There will be a scorching heat,' and it happens.
56 ଆଅଁକେଣ୍ଡ୍ରେଇଂ ପେ ସାପାରେ ମଞ୍ଚ୍ପୁର୍ ଆରି କିତଂନେ ଚିନ୍ କେଚେ ମେଁନେ ବୁଜେ ପେଡିଙ୍ଗ୍ ମାତର୍ ଏନ୍ ଜୁଗ୍ନେ ମେଁନେ ଗଟେଡିଙ୍କେ ସାପା ଡିରକମ୍ ମ୍ୟାପେୟାକେ?”
Hypocrites. You know how to interpret the appearance of the earth and the sky, but why do you not know how to interpret this time?
57 ପେ ଆଡିନେ କାମ୍ ନିମାଣ୍ଡାଃ ଆତାନ୍ ମେନ୍ସା ନିଜେ ବିଚାର୍ ଡିଙ୍ଗ୍ ପେୟାକେ ଣ୍ତୁ?
Why do you not judge for yourselves what is right?
58 ଜଦି ଜାଣ୍ତେ ପେନେ ବିରଦ୍ରେ ଦାବି ଡିଙ୍ଗ୍ଚେ ଆପେକେ ବିଚାର୍ ଡୁଆନ୍ନିଆ ଡୁଙ୍ଗ୍ୱେଏ, ତେଲା ବିଚାର୍ ଡୁଆନ୍ନିଆ ୱେନେ ସେନୁଗ୍ ମେଁନେ ଏତେ ସମାଦାନ୍ ଡିଙ୍ଗ୍ନ୍ସା ଜିବନ୍ ବିଚେ ଚେସ୍ଟା ଡିଙ୍ଗ୍ପା । ଜଦି ଦେତ୍ରକମ୍ ପେଡିଙ୍ଗ୍, ତେଲା ମେଁ ଆପେକେ କଏଦ୍ ଡୁଆନିଆ ଆନ୍ତବିଃଏ ।
For when you are going with your adversary before the magistrate, try diligently on the way to be released from him, lest perhaps he drag you to the judge, and the judge deliver you to the officer, and the officer throw you into prison.
59 ନେଙ୍ଗ୍ ଆନାକେ ବାସଙ୍ଗ୍ଣ୍ଡିଂ, ନା ବାକି ଡାବୁ ମାସୁଜେ ଜାକ ଆତେନ୍ ଜାଗାବାନ୍ ଡିଲାଡିଗ୍ ତାର୍ ପେୟା ଣ୍ତୁ ।
I tell you, you will by no means get out of there, until you have paid the very last penny."
