< Luqaassa 1 >
1 Boncho Toofilosa nu achchan hanida yota gish daro asati bees hanida mala xaafida.
Яко ж бо многі заходились опоряджувати повість про добре знані нам речі,
2 He taarikkezikka koyroppe denthidi ba ayfera be7ida markattine Xoossa qaala yoottidayti nuus aathiddayssa.
як передали нам ті, що з почину були самовидцями й слугами слова;
3 Taka ta baggara xaphoppe denthada keeha naagistadanne paaca xeellada taarikkeza wursa sinthe xaafistanaas bessizaysa sinthasada kaallidi xaafistanaas bessizaysa kaalethada naagettada nees xaafana mala taas lo7o gidi beettides.
то здалось і менї гаразд, довідавшись од почину про все пильно, поряду тобі написати, високоповажний Теофиле,
4 Haysa wurssa ta oothizay ne tamaaridaysi tuma gididayssa nena ero guussassa.
щоб знав певноту того, чого тебе навчено.
5 Herdossay Yuda biittan kawottida wode Aabiya geettetiza qeessista halaqqa bagafe qeessetetha ootho taray iza gakida Zakarassa geetettiza issi qeessey dees.
Був за Ірода, царя Юдейського, один сьвященик, на ймя Захарія, з черги Авиїної, а жінка його з дочок Ааронових, а ймя її Єлисавета.
6 Iza machcheyaka Elsabeexxo geetetaysu, izaka Aaronne bagga asa. Nam7atika Goda azazonne iza woga wothoy bayndda naagidi dizaytanne Xoossa sinthan xillo asa.
Були ж праведні обоє перед Богом, ходячи у всіх заповідях та наказах Господнїх безпорочні.
7 Gido attin Elsabeexxa na yelonta makkara gidida gish istas nay baa, nam77atika wodey sugetida asa.
і не було в них дитини: бо Єлисавета була неплідна, й обоє постарілись у днях своїх.
8 Zakarassay Xoossa sinthan qeessetetha ootho taray iza gakin izi oothishin
Стало ся ж, як служив він порядком черги своєї перед Богом,
9 qeessistas diza woga mala Xoossa keeththan gelidi exxaane cuwassana mala exay iza gakkidees.
то, звичаєм сьвященства, довелось йому кадити, увійшовши в церкву Господню.
10 Exxaaney cuwattishshin asay wurikka karen diidi woosses.
А все множество народу молилось ізнадвору під час кадження.
11 Goda kiitanchay exxaaney cuwatiza sooppe oshacha baggara eqqidi Zakarasas beettides.
Явив ся ж йому ангел Господень, стоячи правобіч жертівнї кадильної.
12 Zakarasaykka iza beyidi keehi dagammidi babbides.
І вжахнув ся Захарія побачивши, і страх обняв його.
13 Kiitanchay Zakarasas babbofa ne woossay setettides, ne machcheya Elssabeexxa nees attumma na yelana iza sunthaka ne Yanisa gaada sunthanna.
Рече ж до него ангел: Не лякай ся, Захаріє: бо вислухана молитва твоя, і жінка твоя Єлисавета вродить сина тобі, й даси ймя йому Йоан.
14 Iza yellistan neni daro ufa7istana, daro asaykka ufa7istana.
І буде радість тобі й веселість; і многі різдвом його радувати муть ся.
15 Goda sinthan izi gita gidana. woyneppe oothetida cajje gidinkka hara mathosiza usha gidinkka izi uyenna, izi buro ba aayye qanthen dishe xillo ayanan kumana.
Буде бо великий перед Господем, і вина нї міцного напитку не пити ме; й Духом сьвятим сповнить ся ще з утроби матери своєї.
16 Isra7eele asappe darota ista Xoossako zarana.
І многих синів Ізраїлевих наверне до Господа Бога їх.
17 Aawata wozina ista naytaakko, azazettontaytikka gede xillota cincatethakko zaarana malanne Godas bessiza dere giigissana mala Elaasa ayananne iza wolqan Godappe sinthara izi baanna.
І йти ме він перед Ним духом і силою Ілиї, щоб навернути серця батьків до дїтей, і неслухняних до мудрости праведних, приготовити Господеві людей готових.
18 Zakarassay kiitanchas, tani cima ta machcheyakka cimadus tani hayssa aazan eranee? giidi oychchides.
І рече Захарія до ангела: По чім же знати му се? я бо старий, і жінка моя ізстарілась у днях своїх.
19 Kiitanchaykka zaaridi tani Xoossa sinthan eqqiza Gabrelle. Tanika ha miishrachchoza nees gathanas kiitistada yadis.
І озвавшись ангел, рече йому: Я Гавриїл, що стою перед Господем; і послано мене промовити до тебе та сповістити тебе про се.
20 Heko neni ba woden polistana ta qaala amanontta ixxida gish ne duunay muummaana, nenikka haasa7ana dandda7akka gides.
І ось замовкнеш і не зможеш говорити, аж по день, коли станеть ся се, за те що не поняв віри словам моїм, котрі справдять ся пори своєї.
21 He wode derey Zakarassay Xoossa keethafe kezonta aazas gam77idakkonne giidi handadhettishe naagides.
І ждав народ Захарії, і дивував ся, що барить ся він у церкві.
22 Izi Xoossa keethafe kezidi asa haasa7isanas danda7ibeynna. malati malati bessoppe attin haasa7anas danda7onta aggin asay izi Xoossa keeththan Xoossafe ooratha miish beyddaysa erides.
Вийшовши ж він, не зміг промовити до них; і постерегли вони, що видїннє бачив у церкві; бо він кивав до них, і зоставсь нїмий.
23 Zakarasaykka ba ootho taray polettidappe guyyen ba so simmides.
І сталось, як сповнились днї служення його, пійшов до господи своєї.
24 Hessafe kaallin iza machcheya Elsabeexxa na qanthatadus, ichachchantho aginnay gakanas asi bena beyontta mala qotistadus.
Після ж тих днїв зачала Єлисавета, жінка його, й втаїлась пять місяцїв, говорячи:
25 Izaka Goday ba maarotan ta kadhetetha asa giddofe digganas ha wodezan hayssa taas oothides gadus.
Що так менї дав Господь у ті днї, як зглянув ся, зняти з мене докір між людьми.
26 Elsabeexxa qanthatidda usuppuntha aginan, Xoossi ba kiitancha Gabrelle, Galila biittan diza, Naazirete giza katama yeddides.
Місяця ж шестого післав Бог ангела Гавриїла в город Галилейський, званий Назарет,
27 Izikka kawo Daawutte zereth gidida Yosefo geettetiza asas giiga utida Maaramo geetettiza geela7oyko kiitettides.
до дїви, зарученої чоловікові, на ймя Йосифові, з дому Давидового; а ймя дїви Мария.
28 Yiidine iza dizaaso gelidi “hanne Xoossi nena anjjidare saro Xoossi Goday nenara dees nenika anjettidaro” gides.
І прийшовши ангел до неї, рече: Радуй ся, благодатная. Господь з тобою; благословенна єси між женами.
29 Maarama kiitancha haasa7ani keha dagamada, haysi ay giza sarota gaada yoza keha qoppadus.
Вона ж, побачивши його, вжахнулась словами його, та й подумала, що б се було за витаннє таке.
30 Kiitanchaykka Maaramo “Xoossi nenan ufa7etiza gish babbofa,
І рече ангел їй: Не лякай ся, Мариє: знайшла бо єси ласку в Бога.
31 neni qanthatana, attumma naaka yelana, sunthakka Yesussa gaada sunthanna,
І ось зачнеш ти в утробі твоїй, і вродиш Сина, й наречеш імя Йому Ісус.
32 Izika gita gidana, wursofe bolla Xoossa na geetettana, Godaa Xoossay iza aawa Daawutte kawotetha izas immana.
Сей буде великий, і Сином Вишнього звати меть ся, і дасть Йому Господь Бог престол Давида, отця Його:
33 Izi Isra7eelle nayta bollan medhinas kawotana, iza kawotethaskka wurisethi deenna.” (aiōn )
і царювати ме Він над домом Якововим по віки, й царству Його не буде кінця. (aiōn )
34 Maaramaka kiitanchas “tani adde gelabeyke, shin haysi waani hananee?” gaada oychchadus.
Рече ж Мария до ангела: Як буде се, коли чоловіка не знаю?
35 Kiitanchayka Maaramis “xillo ayaanaay ne bolla wodhana wursofe bolla Xoossa wolqay ne bolla kuwasa na hessa gish yellistana naazi geeshsha Xoossa na geetettana.
І озвавшись ангел, рече їй: Дух сьвятий найде на тебе, й сила Вишнього отїнить тебе; тим і, що вродить ся сьвяте, звати меть ся Сином Божим.
36 Asi yeluku iza makkara giidi haasa7iza ne dabboya Elsabeexxa cimatethan attumma na qanthatada yelanaas usupuntho aginna oykadus.
І ось Єлисавета, родичка твоя і вона також зачала, сина в старості своїй, і се шестий місяць званій неплідною.
37 Xoossassi hanonta miishi baa.”
Бо не буде неможливе у Бога всяке слово.
38 Maaramakka zaaradda hekko tani Xoossa aylle diikkina ne gida mala taas hano giin kiitanchay izippe shaakettidi biddes. Maarama Elsabeexxo beyana badus.
Рече ж Мария: Се рабиня Господня: нехай станеть ся менї по слову твоєму. І пійшов від неї ангел.
39 Maaramakka he wode matara eesota denddada pude geze deren diza issi Yuda katama badus.
Уставши ж Мария тими днями, пійшла швидко в підгіррє, у город Юдин;
40 Zakarassa keethe geladakka Elsabeexxo sarotadus.
і ввійшла в господу Захаріїну, і виталась із Єлисаветою.
41 Elsabeexxa Maarami sarotha siyida mala qanthan diza naazi izi qanthan guppides, Elsabeexxinkka xillo ayaanaay kumides.
І сталось, як почула Єлисавета витаннє Мариїне, кинулась дитина в утробі її; і сповнилась Єлисавета Духом сьвятим,
42 Izaka ba qaala dhoqqu oothada hiz gadus “maccassa wursofe ne anjettidaro, ne qanthen diza naazikka anjetidaysa.
і промовила голосом великим, і рече: Благословенна єси між женами, й благословенний плід утроби твоєї.
43 Ta Goda aaya taako yada tana oychanas tani oonee?
І звідкіля менї се, що прийшла мати Господа мого до мене?
44 Ne sarotho qaala ta siyida mala ta ulo giddon diza nay ufaysan guppides.
Ось бо, як дійшов голос витання твого до ушей моїх, кинулась з радости дитина в утробі моїй.
45 Polistana giidi Goday izis yoottidaysa amaniddara iza anjjetidaro.”
І благословенна, що увірувала, бо сповнить ся, що сказано їй від Господа.
46 Maaramakka izi ba aylleyi kawushshatetha xellida gish ta shemppiya Goda dhoqqu oothada bonchaysu.
І рече Мария: Величає душа моя Господа,
47 Ta ayanaykka tana ashshizza ta Xoossan ufa7istaysu.
і зрадував ся дух мій у Бозї Спасї моїм,
48 Wolqqama Goday taas giita miishshe oothida gish hachchife sinthan asi wuri tana anjjettidaro gaana.
що споглянув на смиреннє слуги своєї: ось бо від нинї блаженною звати муть мене всї роди:
49 Iza sunthaykka geeshsha.
бо зробив менї велике Сильний; і сьвяте імя Його.
50 Iza maaretethay izas babizayttas na na gakanas daana.
І милості Його від роду до роду на боячих ся Його.
51 Be wolqan daro mino ootho oothides ba wozina qofan otoretizayta laalides.
Зробив силу рукою своєю, розсипав гордих у думках сердець їх;
52 Kawota kawotethafe wothides, ashketta qasse dhoqqu dhoqqu histtides.
поскидав потужних з престолів, і підняв угору смиренних;
53 Gafidayta lo7o miishshan kalthides durista gidikko mela kushe yeddides.
голодних сповнив добром, а багатих одіслав упорожнї;
54 Kase nu aawatas Abramesinne iza qommotas gida qaala naaganas
прийняв Ізраїля, слугу свого, на спомин милости,
55 ba maaretetha yushi qoppidi ba aylle Isra7eele maaddides gadus. (aiōn )
(як промовив до батьків наших) Авраамові й насінню його по віки. (aiōn )
56 Maaramakka Elsabeexxi achchan heezzu agina sire gam7ada ba so simadus.
Пробувала ж Мария з нею місяцїв зо три, та й вернулась до домівки своєї.
57 Elsabeexxis yelo gallassay gakin attumma na yeladus.
Єлисаветї ж сповнив ся час родити, й вродила вона сина.
58 Izi guttattinne dabbottikka Goday izis gita maaretetha oothidaysa siyidi izira issife ufa7ettida.
І чули сусіде її і родина її, що Господь показав велику милость свою до неї, і радувались із нею.
59 Yellettida osppuntha gallas qaxaras yida. aaza aawa sunthan Zakarasa giidi sunthana koyida.
І сталось, восьмого дня прийшли обрізати хлопятко, і хотіли назвати його ймям батька його, Захарією.
60 Gido attin aaya hanena, iza sunthi Yanisa geetetto gadus.
І озвавшись мати його, каже: Нї, а нехай назветь ся Йоаном.
61 Istika izis ne dabbotappe Yanisa geetettidi xeysettida asi oonikka baawa gida.
І казали до неї: Що нікого нема в родині твоїй, щоб звав ся імям сим.
62 Aaway Zakarassay naaza oona giidi sunthana koyidakonne malaatan oychchida.
Кивали ж батькові його, як схотів би назвати його.
63 Zakarasaykka xaafiza miishshe izas immana mala oychchi ekkidi sunthay “Yanisa” giidi xaafin asay wurikka malalettides.
І, попросивши таблицї, написав слова: Йоан буде ймя йому. І дивувались усї.
64 Heeraka Zakarassa duunay pogettidi inxarssay birshettin Xoossa galata oykides.
Відкрили ся яе уста його зараз, і язик його, й заговорив, прославляючи Бога.
65 Iza guttati wuri daro babbidda. Haysi wurikka dhoqqa geze biittan Yuda dereni, wurso son haasa7ettides.
І був на всїх страх, що жили кругом них; і по всьому підгіррю Юдейському пронеслись усї слова ті.
66 Haysaka siyida asi wurikka ha guutha nay ay hananeeshsha? giidi hanoza wursika ba wozinan oykkides. Goda kushey tumappe izara issife dees.
І положили всі, хто чув, у серці своїм, кажучи: Що ж то за дитина се буде! І рука Господня була з ним.
67 Naaza aaway, Zakarassay xillo ayaanan kumidi tinbbite haasa7ishe
І Захарія, батько його, сповнив ся Духом сьвятим, і прорік, глаголючи:
68 yiidi ba asa ashshidda gish Isra7eele Xoossi galatetto gides.
Благословен Господь Бог Ізраїлїв, що одвідав і зробив ізбавленнє народові своєму,
69 Beni wode ba geeshsha nabeta duunan haasa7ettidayssa mala
і підняв ріг спасення нам у дому Давида, слуги свого,
70 ba aylle Daawute keeththan ashshizza woliqqa nuus denthides. (aiōn )
(як промовляв устами сьвятих од віку пророків своїх, ) (aiōn )
71 Izi nuna nu morketappene, nuna ixxizayta kusheppe ashshees.
спасеннє од ворогів наших і з руки всіх ненавидників наших,
72 Haysa izi oothiday nu aawatas ba maaretetha bessanassa, ba geeshsha caaqqoza yushi qoppanaasa.
щоб зробити милость отцям нашим, і спогадати завіт свій сьвятий,
73 Kase nu aawa Abrames caaqqidayssa qopana malane,
клятьбу, що кляв ся перед Авраамом, отцем нашим,
74 nu morketa kusheppe izi nuna kessin nuni izas babboy baayndda oothanasinne,
та що дасть нам без страху, з рук ворогів наших визволившись,
75 nu diza wode wurson ba sinthan nuna geeshshatethanne xillotethan essanassa.
служити Йому в сьвятостї та праведності перед Ним, по всі днї життя нашого.
76 Goda oge giigissanas ne izappe sinthara biza gish ta naazo neni woga Xoossa nabe geetetana.
А ти, дитино, пророком Вишнього звати меш ся: ходити меш бо перед лицем Господнім, готовити дороги Його;
77 Assay ba nagarappe maaretida gish deres attotetha erateth ne immana mala
щоб давати знаннє спасення народові Його в оставленню гріхів їх,
78 nu Xoossa lo7o maaretethafe denddidayssan saloppe nuus away kezides.
по благій милості Бога нашого, в котрій одвідав нас Схід з висоти,
79 Hessikka dhuman dizaytasne hayqqo kuwa garsan dizaytaskka po7isana malane nu tohotakka sarotetha oge kalethannassa.
щоб засияв сидячим у темряві і тїнї смертній, щоб направити ноги наші на дорогу впокою.
80 Guutha naazikka diccides ayananka minnidees. Isra7eele asas qonccen beettanna gakkanaas bazo biittan deyides.
Хлопятко ж росло та міцніло духом, і пробувало в пустині аж до дня явлення свого перед Ізраїлем.