Luqaassa 1
1 Boncho Toofilosa nu achchan hanida yota gish daro asati bees hanida mala xaafida.
Quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem, quæ in nobis completæ sunt, rerum:
2 He taarikkezikka koyroppe denthidi ba ayfera be7ida markattine Xoossa qaala yoottidayti nuus aathiddayssa.
sicut tradiderunt nobis, qui ab initio ipsi viderunt, et ministri fuerunt sermonis:
3 Taka ta baggara xaphoppe denthada keeha naagistadanne paaca xeellada taarikkeza wursa sinthe xaafistanaas bessizaysa sinthasada kaallidi xaafistanaas bessizaysa kaalethada naagettada nees xaafana mala taas lo7o gidi beettides.
visum est et mihi, assecuto omnia a principio diligenter, ex ordine tibi scribere, optime Theophile,
4 Haysa wurssa ta oothizay ne tamaaridaysi tuma gididayssa nena ero guussassa.
ut cognoscas eorum verborum, de quibus eruditus es, veritatem.
5 Herdossay Yuda biittan kawottida wode Aabiya geettetiza qeessista halaqqa bagafe qeessetetha ootho taray iza gakida Zakarassa geetettiza issi qeessey dees.
Fuit in diebus Herodis, regis Judææ, sacerdos quidam nomine Zacharias de vice Abia, et uxor illius de filiabus Aaron, et nomen ejus Elisabeth.
6 Iza machcheyaka Elsabeexxo geetetaysu, izaka Aaronne bagga asa. Nam7atika Goda azazonne iza woga wothoy bayndda naagidi dizaytanne Xoossa sinthan xillo asa.
Erant autem justi ambo ante Deum, incedentes in omnibus mandatis et justificationibus Domini sine querela.
7 Gido attin Elsabeexxa na yelonta makkara gidida gish istas nay baa, nam77atika wodey sugetida asa.
Et non erat illis filius, eo quod esset Elisabeth sterilis, et ambo processissent in diebus suis.
8 Zakarassay Xoossa sinthan qeessetetha ootho taray iza gakin izi oothishin
Factum est autem, cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suæ ante Deum,
9 qeessistas diza woga mala Xoossa keeththan gelidi exxaane cuwassana mala exay iza gakkidees.
secundum consuetudinem sacerdotii, sorte exiit ut incensum poneret, ingressus in templum Domini:
10 Exxaaney cuwattishshin asay wurikka karen diidi woosses.
et omnis multitudo populi erat orans foris hora incensi.
11 Goda kiitanchay exxaaney cuwatiza sooppe oshacha baggara eqqidi Zakarasas beettides.
Apparuit autem illi angelus Domini, stans a dextris altaris incensi.
12 Zakarasaykka iza beyidi keehi dagammidi babbides.
Et Zacharias turbatus est videns, et timor irruit super eum.
13 Kiitanchay Zakarasas babbofa ne woossay setettides, ne machcheya Elssabeexxa nees attumma na yelana iza sunthaka ne Yanisa gaada sunthanna.
Ait autem ad illum angelus: Ne timeas, Zacharia, quoniam exaudita est deprecatio tua: et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium, et vocabis nomen ejus Joannem:
14 Iza yellistan neni daro ufa7istana, daro asaykka ufa7istana.
et erit gaudium tibi, et exsultatio, et multi in nativitate ejus gaudebunt:
15 Goda sinthan izi gita gidana. woyneppe oothetida cajje gidinkka hara mathosiza usha gidinkka izi uyenna, izi buro ba aayye qanthen dishe xillo ayanan kumana.
erit enim magnus coram Domino: et vinum et siceram non bibet, et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suæ:
16 Isra7eele asappe darota ista Xoossako zarana.
et multos filiorum Israël convertet ad Dominum Deum ipsorum:
17 Aawata wozina ista naytaakko, azazettontaytikka gede xillota cincatethakko zaarana malanne Godas bessiza dere giigissana mala Elaasa ayananne iza wolqan Godappe sinthara izi baanna.
et ipse præcedet ante illum in spiritu et virtute Eliæ: ut convertat corda patrum in filios, et incredulos ad prudentiam justorum, parare Domino plebem perfectam.
18 Zakarassay kiitanchas, tani cima ta machcheyakka cimadus tani hayssa aazan eranee? giidi oychchides.
Et dixit Zacharias ad angelum: Unde hoc sciam? ego enim sum senex, et uxor mea processit in diebus suis.
19 Kiitanchaykka zaaridi tani Xoossa sinthan eqqiza Gabrelle. Tanika ha miishrachchoza nees gathanas kiitistada yadis.
Et respondens angelus dixit ei: Ego sum Gabriel, qui asto ante Deum: et missus sum loqui ad te, et hæc tibi evangelizare.
20 Heko neni ba woden polistana ta qaala amanontta ixxida gish ne duunay muummaana, nenikka haasa7ana dandda7akka gides.
Et ecce eris tacens, et non poteris loqui usque in diem quo hæc fiant, pro eo quod non credidisti verbis meis, quæ implebuntur in tempore suo.
21 He wode derey Zakarassay Xoossa keethafe kezonta aazas gam77idakkonne giidi handadhettishe naagides.
Et erat plebs exspectans Zachariam: et mirabantur quod tardaret ipse in templo.
22 Izi Xoossa keethafe kezidi asa haasa7isanas danda7ibeynna. malati malati bessoppe attin haasa7anas danda7onta aggin asay izi Xoossa keeththan Xoossafe ooratha miish beyddaysa erides.
Egressus autem non poterat loqui ad illos, et cognoverunt quod visionem vidisset in templo. Et ipse erat innuens illis, et permansit mutus.
23 Zakarasaykka ba ootho taray polettidappe guyyen ba so simmides.
Et factum est, ut impleti sunt dies officii ejus, abiit in domum suam:
24 Hessafe kaallin iza machcheya Elsabeexxa na qanthatadus, ichachchantho aginnay gakanas asi bena beyontta mala qotistadus.
post hos autem dies concepit Elisabeth uxor ejus, et occultabat se mensibus quinque, dicens:
25 Izaka Goday ba maarotan ta kadhetetha asa giddofe digganas ha wodezan hayssa taas oothides gadus.
Quia sic fecit mihi Dominus in diebus, quibus respexit auferre opprobrium meum inter homines.
26 Elsabeexxa qanthatidda usuppuntha aginan, Xoossi ba kiitancha Gabrelle, Galila biittan diza, Naazirete giza katama yeddides.
In mense autem sexto, missus est angelus Gabriel a Deo in civitatem Galilææ, cui nomen Nazareth,
27 Izikka kawo Daawutte zereth gidida Yosefo geettetiza asas giiga utida Maaramo geetettiza geela7oyko kiitettides.
ad virginem desponsatam viro, cui nomen erat Joseph, de domo David: et nomen virginis Maria.
28 Yiidine iza dizaaso gelidi “hanne Xoossi nena anjjidare saro Xoossi Goday nenara dees nenika anjettidaro” gides.
Et ingressus angelus ad eam dixit: Ave gratia plena: Dominus tecum: benedicta tu in mulieribus.
29 Maarama kiitancha haasa7ani keha dagamada, haysi ay giza sarota gaada yoza keha qoppadus.
Quæ cum audisset, turbata est in sermone ejus, et cogitabat qualis esset ista salutatio.
30 Kiitanchaykka Maaramo “Xoossi nenan ufa7etiza gish babbofa,
Et ait angelus ei: Ne timeas, Maria: invenisti enim gratiam apud Deum.
31 neni qanthatana, attumma naaka yelana, sunthakka Yesussa gaada sunthanna,
Ecce concipies in utero, et paries filium, et vocabis nomen ejus Jesum:
32 Izika gita gidana, wursofe bolla Xoossa na geetettana, Godaa Xoossay iza aawa Daawutte kawotetha izas immana.
hic erit magnus, et Filius Altissimi vocabitur, et dabit illi Dominus Deus sedem David patris ejus:
et regnabit in domo Jacob in æternum, et regni ejus non erit finis. (aiōn g165)
34 Maaramaka kiitanchas “tani adde gelabeyke, shin haysi waani hananee?” gaada oychchadus.
Dixit autem Maria ad angelum: Quomodo fiet istud, quoniam virum non cognosco?
35 Kiitanchayka Maaramis “xillo ayaanaay ne bolla wodhana wursofe bolla Xoossa wolqay ne bolla kuwasa na hessa gish yellistana naazi geeshsha Xoossa na geetettana.
Et respondens angelus dixit ei: Spiritus Sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi. Ideoque et quod nascetur ex te sanctum, vocabitur Filius Dei.
36 Asi yeluku iza makkara giidi haasa7iza ne dabboya Elsabeexxa cimatethan attumma na qanthatada yelanaas usupuntho aginna oykadus.
Et ecce Elisabeth cognata tua, et ipsa concepit filium in senectute sua: et hic mensis sextus est illi, quæ vocatur sterilis:
37 Xoossassi hanonta miishi baa.”
quia non erit impossibile apud Deum omne verbum.
38 Maaramakka zaaradda hekko tani Xoossa aylle diikkina ne gida mala taas hano giin kiitanchay izippe shaakettidi biddes. Maarama Elsabeexxo beyana badus.
Dixit autem Maria: Ecce ancilla Domini: fiat mihi secundum verbum tuum. Et discessit ab illa angelus.
39 Maaramakka he wode matara eesota denddada pude geze deren diza issi Yuda katama badus.
Exsurgens autem Maria in diebus illis, abiit in montana cum festinatione, in civitatem Juda:
40 Zakarassa keethe geladakka Elsabeexxo sarotadus.
et intravit in domum Zachariæ, et salutavit Elisabeth.
41 Elsabeexxa Maarami sarotha siyida mala qanthan diza naazi izi qanthan guppides, Elsabeexxinkka xillo ayaanaay kumides.
Et factum est, ut audivit salutationem Mariæ Elisabeth, exsultavit infans in utero ejus: et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth:
42 Izaka ba qaala dhoqqu oothada hiz gadus “maccassa wursofe ne anjettidaro, ne qanthen diza naazikka anjetidaysa.
et exclamavit voce magna, et dixit: Benedicta tu inter mulieres, et benedictus fructus ventris tui.
43 Ta Goda aaya taako yada tana oychanas tani oonee?
Et unde hoc mihi, ut veniat mater Domini mei ad me?
44 Ne sarotho qaala ta siyida mala ta ulo giddon diza nay ufaysan guppides.
Ecce enim ut facta est vox salutationis tuæ in auribus meis, exsultavit in gaudio infans in utero meo.
45 Polistana giidi Goday izis yoottidaysa amaniddara iza anjjetidaro.”
Et beata, quæ credidisti, quoniam perficientur ea, quæ dicta sunt tibi a Domino.
46 Maaramakka izi ba aylleyi kawushshatetha xellida gish ta shemppiya Goda dhoqqu oothada bonchaysu.
Et ait Maria: [Magnificat anima mea Dominum:
47 Ta ayanaykka tana ashshizza ta Xoossan ufa7istaysu.
et exsultavit spiritus meus in Deo salutari meo.
48 Wolqqama Goday taas giita miishshe oothida gish hachchife sinthan asi wuri tana anjjettidaro gaana.
Quia respexit humilitatem ancillæ suæ: ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes,
49 Iza sunthaykka geeshsha.
quia fecit mihi magna qui potens est: et sanctum nomen ejus,
50 Iza maaretethay izas babizayttas na na gakanas daana.
et misericordia ejus a progenie in progenies timentibus eum.
51 Be wolqan daro mino ootho oothides ba wozina qofan otoretizayta laalides.
Fecit potentiam in brachio suo: dispersit superbos mente cordis sui.
52 Kawota kawotethafe wothides, ashketta qasse dhoqqu dhoqqu histtides.
Deposuit potentes de sede, et exaltavit humiles.
53 Gafidayta lo7o miishshan kalthides durista gidikko mela kushe yeddides.
Esurientes implevit bonis: et divites dimisit inanes.
54 Kase nu aawatas Abramesinne iza qommotas gida qaala naaganas
Suscepit Israël puerum suum, recordatus misericordiæ suæ:
sicut locutus est ad patres nostros, Abraham et semini ejus in sæcula.] (aiōn g165)
56 Maaramakka Elsabeexxi achchan heezzu agina sire gam7ada ba so simadus.
Mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus: et reversa est in domum suam.
57 Elsabeexxis yelo gallassay gakin attumma na yeladus.
Elisabeth autem impletum est tempus pariendi, et peperit filium.
58 Izi guttattinne dabbottikka Goday izis gita maaretetha oothidaysa siyidi izira issife ufa7ettida.
Et audierunt vicini et cognati ejus quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa, et congratulabantur ei.
59 Yellettida osppuntha gallas qaxaras yida. aaza aawa sunthan Zakarasa giidi sunthana koyida.
Et factum est in die octavo, venerunt circumcidere puerum, et vocabant eum nomine patris sui Zachariam.
60 Gido attin aaya hanena, iza sunthi Yanisa geetetto gadus.
Et respondens mater ejus, dixit: Nequaquam, sed vocabitur Joannes.
61 Istika izis ne dabbotappe Yanisa geetettidi xeysettida asi oonikka baawa gida.
Et dixerunt ad illam: Quia nemo est in cognatione tua, qui vocetur hoc nomine.
62 Aaway Zakarassay naaza oona giidi sunthana koyidakonne malaatan oychchida.
Innuebant autem patri ejus, quem vellet vocari eum.
63 Zakarasaykka xaafiza miishshe izas immana mala oychchi ekkidi sunthay “Yanisa” giidi xaafin asay wurikka malalettides.
Et postulans pugillarem scripsit, dicens: Joannes est nomen ejus. Et mirati sunt universi.
64 Heeraka Zakarassa duunay pogettidi inxarssay birshettin Xoossa galata oykides.
Apertum est autem illico os ejus, et lingua ejus, et loquebatur benedicens Deum.
65 Iza guttati wuri daro babbidda. Haysi wurikka dhoqqa geze biittan Yuda dereni, wurso son haasa7ettides.
Et factus est timor super omnes vicinos eorum: et super omnia montana Judææ divulgabantur omnia verba hæc:
66 Haysaka siyida asi wurikka ha guutha nay ay hananeeshsha? giidi hanoza wursika ba wozinan oykkides. Goda kushey tumappe izara issife dees.
et posuerunt omnes qui audierant in corde suo, dicentes: Quis, putas, puer iste erit? etenim manus Domini erat cum illo.
67 Naaza aaway, Zakarassay xillo ayaanan kumidi tinbbite haasa7ishe
Et Zacharias pater ejus repletus est Spiritu Sancto: et prophetavit, dicens:
68 yiidi ba asa ashshidda gish Isra7eele Xoossi galatetto gides.
[Benedictus Dominus Deus Israël, quia visitavit, et fecit redemptionem plebis suæ:
69 Beni wode ba geeshsha nabeta duunan haasa7ettidayssa mala
et erexit cornu salutis nobis in domo David pueri sui,
sicut locutum est per os sanctorum, qui a sæculo sunt, prophetarum ejus: (aiōn g165)
71 Izi nuna nu morketappene, nuna ixxizayta kusheppe ashshees.
salutem ex inimicis nostris, et de manu omnium qui oderunt nos:
72 Haysa izi oothiday nu aawatas ba maaretetha bessanassa, ba geeshsha caaqqoza yushi qoppanaasa.
ad faciendam misericordiam cum patribus nostris: et memorari testamenti sui sancti:
73 Kase nu aawa Abrames caaqqidayssa qopana malane,
jusjurandum, quod juravit ad Abraham patrem nostrum, daturum se nobis
74 nu morketa kusheppe izi nuna kessin nuni izas babboy baayndda oothanasinne,
ut sine timore, de manu inimicorum nostrorum liberati, serviamus illi
75 nu diza wode wurson ba sinthan nuna geeshshatethanne xillotethan essanassa.
in sanctitate et justitia coram ipso, omnibus diebus nostris.
76 Goda oge giigissanas ne izappe sinthara biza gish ta naazo neni woga Xoossa nabe geetetana.
Et tu puer, propheta Altissimi vocaberis: præibis enim ante faciem Domini parare vias ejus,
77 Assay ba nagarappe maaretida gish deres attotetha erateth ne immana mala
ad dandam scientiam salutis plebi ejus in remissionem peccatorum eorum
78 nu Xoossa lo7o maaretethafe denddidayssan saloppe nuus away kezides.
per viscera misericordiæ Dei nostri, in quibus visitavit nos, oriens ex alto:
79 Hessikka dhuman dizaytasne hayqqo kuwa garsan dizaytaskka po7isana malane nu tohotakka sarotetha oge kalethannassa.
illuminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent: ad dirigendos pedes nostros in viam pacis.]
80 Guutha naazikka diccides ayananka minnidees. Isra7eele asas qonccen beettanna gakkanaas bazo biittan deyides.
Puer autem crescebat, et confortabatur spiritu: et erat in desertis usque in diem ostensionis suæ ad Israël.
