Proverbes 1
1 Paraboles de Salomon, fils de David et roi d’Israël,
Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
2 Utiles pour connaître la sagesse et la discipline,
Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
3 Pour comprendre les paroles de la prudence, pour recevoir l’instruction de la doctrine, la justice, et le jugement et l’équité,
Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 Afin que soit donnée aux tout petits la finesse, à l’adolescent la science et l’intelligence.
Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
5 Le sage, en écoutant, sera plus sage, et l’intelligent possédera les moyens de gouverner.
Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
6 Il découvrira le proverbe et l’interprétation, les paroles des sages et leurs énigmes.
Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
7 La crainte du Seigneur est le principe de la sagesse. La sagesse et la doctrine, les insensés les méprisent.
Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
8 Écoute, mon fils, la discipline de ton père, et ne rejette pas la loi de ta mère,
Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
9 Afin que soit ajouté un agrément à ta tête, et un collier à ton cou.
Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
10 Mon fils, si des pécheurs veulent l’attirer, n’y acquiesce pas.
Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
11 S’ils disent: Viens avec nous, dressons des embûches au sang, cachons des pièges à l’innocent qui ne l’a pas mérité;
Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
12 Comme l’enfer, engloutissons-le vivant et entier, comme celui qui descend dans la fosse. (Sheol h7585)
Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol h7585)
13 Nous trouverons toutes sortes de biens précieux: nous remplirons nos maisons de dépouilles.
Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
14 Mets ta part avec nous, qu’une seule bourse soit pour nous tous.
Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
15 Mon fils, ne marche pas avec eux, écarte ton pied de leurs sentiers.
Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
16 Car leurs pieds courent au mal, et ils se hâtent afin de verser le sang.
Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
17 Mais en vain l’on jette le filet devant les yeux des oiseaux.
Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
18 Eux aussi à leur propre sang dressent des embûches, et
Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
19 Ainsi sont les sentiers de tout avare, ils ravissent lame de tous ceux qui possèdent.
Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
20 La sagesse prêche dehors; dans les places publiques elle élève sa voix;
Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
21 À la tête des foules elle crie, aux portes de la ville elle profère ses paroles disant:
Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
22 Jusques à quand, tout petits enfants, aimerez-vous l’enfance, et les insensés désireront-ils ce qui leur est pernicieux, et les imprudents haïront-ils la science?
Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
23 Convertissez-vous à mes remontrances: voici que je vous révélerai mon esprit, et que je vous ferai comprendre mes paroles.
Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
24 Parce que j’ai appelé, et que vous avez refusé de m’entendre; que j’ai tendu ma main, et qu’il n’y a eu personne qui m’ait regardé;
Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
25 Que vous avez méprisé tous mes conseils, et négligé mes réprimandes:
Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
26 Moi aussi, à votre mort, je rirai et je me moquerai, lorsque ce que vous craigniez vous sera arrivé.
Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
27 Lorsqu’une calamité arrivera tout d’un coup, et que la mort, comme une tempête, fondra violemment sur vous; quand, viendront sur vous la tribulation et l’angoisse:
Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
28 Alors ils m’invoqueront, et je ne les exaucerai pas; dès le matin ils se lèveront, et ils ne me trouveront pas;
Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
29 Parce qu’ils ont haï la discipline, et qu’ils n’ont pas reçu la crainte du Seigneur,
Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
30 Qu’ils n’ont pas acquiescé à mes conseils, qu’ils ont déprécié toutes mes remontrances.
Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
31 Aussi ils mangeront les fruits de leurs voies, et ils seront rassasiés de leurs conseils.
Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
32 L’égarement des tout petits les tuera; et la prospérité des insensés les perdra.
Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
33 Mais celui qui m’écoute reposera sans terreur et jouira de l’abondance, la crainte des maux ayant été enlevée.
[Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
