Proverbes 30

1 Paroles de celui qui assemble, du fils de celui qui répand les vérités. Vision qu’a racontée l’homme avec qui est Dieu, et qui, fortifié par Dieu demeurant avec lui, a dit:

Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.

2 Je suis le plus insensé des hommes, et la sagesse des hommes n’est pas avec moi.

Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.

3 Je n’ai pas appris la sagesse; et je ne connais pas la science des saints.

I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.

4 Qui est monté au ciel et en est descendu? qui a retenu le vent dans ses mains? qui a lié les eaux comme dans un vêtement? qui a établi toutes les bornes de la terre? quel est son nom et quel est le nom de son fils, si tu le sais?

Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?

5 Toute parole de Dieu est de feu; il est un bouclier pour tous ceux qui espèrent en lui;

Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.

6 N’ajoute rien à ses paroles, pour que tu ne sois pas repris et trouvé menteur.

Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.

7 Je vous ai demandé deux choses, ne me les refusez pas avant que je meure.

Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.

8 Éloignez de moi la vanité et les paroles mensongères. Ne me donnez ni la mendicité ni les richesses; accordez-moi seulement les choses nécessaires à ma vie;

Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;

9 De peur que, rassasié, je ne sois tenté de vous renier, et que je ne dise: Qui est le Seigneur? ou que, poussé par la détresse, je ne dérobe et ne parjure le nom de mon Dieu.

Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.

10 N’accuse pas l’esclave auprès de son maître, de peur qu’il ne te maudisse, et que tu ne succombes.

Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.

11 Il est une race qui maudit son père, et qui ne bénit pas sa mère.

Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.

12 Il est une race qui se croit pure, et qui cependant n’a pas été lavée de ses souillures.

Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.

13 Il est une race dont les yeux sont altiers, et les paupières relevées.

Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.

14 Il est une race qui au lieu de dents a des glaives, et qui mâche avec ses molaires, afin de dévorer ceux qui sont sans ressources sur la terre, et les pauvres d’entre les hommes.

Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.

15 À la sangsue sont deux filles qui disent: Apporte, apporte. Il y a trois choses insatiables, et une quatrième qui jamais ne dit: C’est assez.

Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.

16 L’enfer, l’impudique, la terre qui ne se rassasie pas d’eau, et le feu qui jamais ne dit: C’est assez. (Sheol h7585)

Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol h7585)

17 L’œil qui insulte son père, et qui méprise l’enfantement de sa mère, que les corbeaux des torrents le percent, et que les fils de l’aigle le dévorent.

Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.

18 Trois choses sont difficiles pour moi, et la quatrième, je l’ignore entièrement:

Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:

19 La voie de l’aigle dans le ciel, la voie du serpent sur un rocher, la voie du vaisseau au milieu de la mer, et la voie de l’homme dans son adolescence.

Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.

20 Et telle est aussi la voie de la femme adultère, qui mange, essuie sa bouche, et dit: Je n’ai pas fait le mal.

Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.

21 Par trois choses est troublée la terre, et la quatrième elle ne peut la supporter:

Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:

22 Par un esclave, lorsqu’il règne; par un insensé, lorsqu’il est rassasié de nourriture;

Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;

23 Par une femme odieuse, lorsqu’elle a été prise en mariage; et par une servante, lorsqu’elle est devenue héritière de sa maîtresse.

Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.

24 Quatre choses sont les plus petites de la terre, et ces mêmes choses sont plus sages que les sages:

Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:

25 Les fourmis, peuple faible qui prépare, dans la moisson, sa nourriture;

Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;

26 Le levraut, peuple sans force, qui établit dans un rocher son lit;

Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;

27 Les sauterelles qui n’ont pas de roi et sortent toutes par bandes;

Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;

28 Le lézard qui s’appuie sur ses mains, et demeure dans le palais des rois.

Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.

29 il y a trois choses qui marchent bien, et une quatrième qui s’avance avec succès:

Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:

30 Le lion, le plus fort des animaux, qui n’a peur de la rencontre de personne;

Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:

31 Le coq qui a les reins ceints; le bélier, et le roi à qui nul ne résiste.

Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.

32 Tel a paru insensé après qu’il a été élevé à un rang sublime; car s’il avait eu de l’intelligence, il aurait mis la main sur sa bouche.

Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.

33 Celui qui presse fort les mamelles pour en tirer le lait en fait sortir du beurre; et celui qui se mouche trop fort tire du sang: et celui qui provoque les colères produit des discordes.

Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.