Proverbes 26
1 De même que la neige vient mal en été, et les pluies pendant la moisson, de même la gloire ne convient pas à un insensé.
Kung paano ang niebe sa taginit, at kung paano ang ulan sa pagaani, gayon ang karangalan ay hindi nababagay sa mangmang.
2 Comme l’oiseau qui passe en volant dans différents lieux, et le passereau qui va où il lui plaît; ainsi une malédiction prononcée sans sujet par quelqu’un reviendra sur lui.
Kung paano ang maya sa kaniyang paggagala, kung paano ang langaylangayan sa kaniyang paglipad, gayon ang sumpa na walang kadahilanan ay hindi tumatalab.
3 Le fouet est pour le cheval, le mors pour l’âne, et la verge pour le dos des imprudents.
Ang paghagupit ay sa kabayo, ang paningkaw ay sa asno, at ang pamalo ay sa likod ng mga mangmang.
4 Ne réponds pas à un fou selon sa folie, de peur que tu ne lui deviennes semblable.
Huwag mong sagutin ang mangmang ng ayon sa kaniyang kamangmangan, baka ikaw man ay maging gaya rin niya.
5 Réponds à un fou selon sa folie, de peur qu’il ne lui semble qu’il est sage.
Sagutin mo ang mangmang ayon sa kaniyang kamangmangan, baka siya'y maging pantas sa ganang kaniya.
6 Celui-là est boiteux et boit l’iniquité, qui envoie ses paroles par un messager insensé.
Siyang nagsusugo ng pasugo sa pamamagitan ng kamay ng mangmang naghihiwalay ng kaniyang mga paa, at umiinom sa kasiraan.
7 De même qu’en vain un boiteux a de belles jambes; de même une parabole sied mal dans la bouche des insensés.
Ang mga hita ng pilay ay nabibitin: gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
8 Comme celui qui jette une pierre dans le monceau de Mercure; ainsi est celui qui rend honneur à un insensé.
Kung paano ang isa'y nagbabalot ng isang bato sa isang lambanog, gayon ang nagbibigay ng karangalan sa mangmang.
9 De même que serait une épine qui naîtrait dans la main d’un homme ivre; de même est une parabole dans la bouche des insensés.
Kung paano ang tinik na tumutusok sa kamay ng lango, gayon ang talinghaga sa bibig ng mga mangmang.
10 Le jugement termine les causes; et celui qui impose silence à l’insensé apaise les colères.
Kung paano ang mamamana sumusugat sa lahat, gayon ang umupa sa mangmang at umuupa sa pagayongayon.
11 Comme le chien qui retourne à son vomissement, ainsi est l’imprudent qui réitère sa folie.
Kung paano ang aso na bumabalik sa kaniyang suka, gayon ang mangmang na umuulit ng kaniyang kamangmangan.
12 As-tu vu un homme qui se croit sage? Il y a plus à espérer d’un insensé que de lui.
Nakikita mo ba ang taong pantas sa ganang kaniyang sarili. May higit na pagasa sa mangmang kay sa kaniya.
13 Le paresseux dit: Un lion est dans la voie, et une lionne dans les chemins;
Sinabi ng tamad, may leon sa daan; isang leon ay nasa mga lansangan.
14 Comme une porte tourne sur son gond, ainsi fait le paresseux dans son lit.
Kung paano ang pintuan ay pumipihit sa kaniyang bisagra, gayon ang tamad sa kaniyang higaan.
15 Le paresseux cache sa main sous son aisselle, et il est fatigué, s’il la porte à sa bouche.
Idinadampot ng tamad ang kaniyang kamay sa pinggan; napapagod siyang dalhin uli sa kaniyang bibig.
16 Le paresseux se croit plus sage que sept hommes qui prononcent des sentences.
Ang tamad ay lalong pantas sa ganang kaniyang sarili kay sa pitong tao na makapagbibigay katuwiran.
17 Comme celui qui saisit un chien par les oreilles, ainsi est celui qui, passant, s’irrite et se mêle à la rixe d’un autre.
Ang nagdaraan, at nakikialam sa pagaaway na hindi ukol sa kaniya, ay gaya ng humahawak ng aso sa mga tainga.
18 Comme est coupable celui qui lance des flèches et des dards pour donner la mort;
Kung paano ang taong ulol na naghahagis ng mga dupong na apoy, mga pana, at kamatayan;
19 Ainsi l’est un homme qui frauduleusement nuit à son ami; et qui, lorsqu’il est surpris, dit: C’est en jouant que je l’ai fait.
Gayon ang tao na nagdadaya sa kaniyang kapuwa, at nagsasabi, hindi ko ba ginagawa sa paglilibang?
20 Lorsque le bois manquera, le feu s’éteindra; de même, les délateurs supprimés, les querelles s’apaiseront.
Sapagka't sa kakulangan ng gatong ay namamatay ang apoy: at kung saan walang mapaghatid-dumapit ay tumitigil ang pagkakaalit.
21 Comme les charbons donnent de la braise et le bois du feu, ainsi l’homme colère suscite des rixes.
Kung paano ang mga uling sa mga baga, at ang kahoy sa apoy; gayon ang taong madaldal na nagpapaningas ng pagkakaalit.
22 Les paroles d’un délateur paraissent simples; mais elles parviennent jusqu’au fond des entrailles.
Ang mga salita ng mapaghatid-dumapit ay parang mga masarap na subo, at nagsisibaba sa mga pinakaloob na bahagi ng tiyan.
23 De même que serait un vase de terre, si tu voulais l’orner d’un argent impur, de même sont des lèvres enflées, jointes à un cœur corrompu.
Mga mapusok na labi at masamang puso ay parang sisidlang-lupa na nababalot ng dumi ng pilak.
24 À ses propres lèvres on connaît un ennemi, lorsque dans son cœur il s’occupe de tromperies.
Ang nagtatanim ay nagpapakunwari ng kaniyang mga labi, nguni't siya'y naglalagay ng pagdaraya sa loob niya:
25 Quand il abaisse sa voix, ne le crois pas, parce que sept malices sont dans son cœur.
Pagka siya'y nagsasalitang mainam, huwag mo siyang paniwalaan; sapagka't may pitong karumaldumal sa kaniyang puso:
26 Quant à celui qui couvre sa haine frauduleusement, sa malice sera révélée dans une assemblée publique.
Bagaman ang kaniyang pagtatanim ay magtakip ng karayaan, at ang kaniyang kasamaan ay lubos na makikilala sa harap ng kapisanan.
27 Celui qui creuse une fosse tombera dedans; et celui qui roule une pierre la verra retourner sur lui.
Ang humuhukay ng lungaw ay mabubuwal doon: at siyang nagpapagulong ng bato, ay babalikan nito siya.
28 Une langue trompeuse n’aime pas la vérité; et une bouche flatteuse opère des ruines.
Ang sinungaling na dila ay nagtatanim sa mga sinaktan niya; at ang bibig ng kunwang mapagpuri ay gumagawa ng kapahamakan.
