Matthieu 5
1 Jésus voyant la foule, monta sur la montagne, et, lorsqu’il se fut assis, ses disciples s’approchèrent de lui,
อนนฺตรํ ส ชนนิวหํ นิรีกฺษฺย ภูธโรปริ วฺรชิตฺวา สมุปวิเวศฯ
2 Et ouvrant sa bouche, il les instruisais, disant:
ตทานีํ ศิเษฺยษุ ตสฺย สมีปมาคเตษุ เตน เตภฺย เอษา กถา กถฺยาญฺจเกฺรฯ
3 Bienheureux les pauvres d’esprit, parce qu’à eux appartient le royaume des cieux.
อภิมานหีนา ชนา ธนฺยา: , ยตเสฺต สฺวรฺคียราชฺยมฺ อธิกริษฺยนฺติฯ
4 Bienheureux ceux qui sont doux, parce qu’ils posséderont la terre.
ขิทฺยมานา มนุชา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต สานฺตฺวนำ ปฺราปฺสนฺติฯ
5 Bienheureux ceux qui pleurent, parce qu’ils seront consolés.
นมฺรา มานวาศฺจ ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต เมทินีมฺ อธิกริษฺยนฺติฯ
6 Bienheureux ceux qui ont faim et soif de la justice, parce qu’ils seront rassasiés.
ธรฺมฺมาย พุภุกฺษิตา: ตฺฤษารฺตฺตาศฺจ มนุชา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต ปริตรฺปฺสฺยนฺติฯ
7 Bienheureux les miséricordieux, parce qu’ils obtiendront eux-mêmes miséricorde.
กฺฤปาลโว มานวา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ เต กฺฤปำ ปฺราปฺสฺยนฺติฯ
8 Bienheureux ceux qui ont
นิรฺมฺมลหฺฤทยา มนุชาศฺจ ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ ต อีศฺจรํ ทฺรกฺษฺยนฺติฯ
9 Bienheureux les pacifiques, parce qu’ils seront appelés enfants de Dieu.
เมลยิตาโร มานวา ธนฺยา: , ยสฺมาตฺ ต อีศฺจรสฺย สนฺตานเตฺวน วิขฺยาสฺยนฺติฯ
10 Bienheureux ceux qui souffrent persécution pour la justice, parce qu’à eux appartient le royaume des cieux.
ธรฺมฺมการณาตฺ ตาฑิตา มนุชา ธนฺยา, ยสฺมาตฺ สฺวรฺคียราเชฺย เตษามธิกโร วิทฺยเตฯ
11 Vous êtes heureux, lorsque les hommes vous maudissent et vous persécutent, et disent faussement toute sorte de mal de vous, à cause de moi.
ยทา มนุชา มม นามกฺฤเต ยุษฺมานฺ นินฺทนฺติ ตาฑยนฺติ มฺฤษา นานาทุรฺวฺวากฺยานิ วทนฺติ จ, ตทา ยุยํ ธนฺยา: ฯ
12 Réjouissez-vous et tressaillez de joie, parce que votre récompense est grande dans les cieux; car c’est ainsi qu’ils ont persécuté les prophètes qui ont été avant vous.
ตทา อานนฺทต, ตถา ภฺฤศํ หฺลาทธฺวญฺจ, ยต: สฺวรฺเค ภูยำสิ ผลานิ ลปฺสฺยเธฺว; เต ยุษฺมากํ ปุราตนานฺ ภวิษฺยทฺวาทิโน'ปิ ตาทฺฤคฺ อตาฑยนฺฯ
13 Vous êtes le sel de la terre. Que si le sel perd sa vertu, avec quoi le salera-t-on? Il n’est plus bon qu’à être jeté dehors et foulé aux pieds par les hommes.
ยุยํ เมทินฺยำ ลวณรูปา: , กินฺตุ ยทิ ลวณสฺย ลวณตฺวมฺ อปยาติ, ตรฺหิ ตตฺ เกน ปฺรกาเรณ สฺวาทุยุกฺตํ ภวิษฺยติ? ตตฺ กสฺยาปิ การฺยฺยสฺยาโยคฺยตฺวาตฺ เกวลํ พหิ: ปฺรกฺเษปฺตุํ นราณำ ปทตเลน ทลยิตุญฺจ โยคฺยํ ภวติฯ
14 Vous êtes la lumière du monde. Une ville ne peut être cachée, quand elle est située sur une montagne.
ยูยํ ชคติ ทีปฺติรูปา: , ภูธโรปริ สฺถิตํ นครํ คุปฺตํ ภวิตุํ นหิ ศกฺษฺยติฯ
15 Et on n’allume point une lampe pour la mettre sous le boisseau, mais sur un chandelier, afin qu’elle éclaire tous ceux qui sont dans la maison.
อปรํ มนุชา: ปฺรทีปานฺ ปฺรชฺวาลฺย โทฺรณาโธ น สฺถาปยนฺติ, กินฺตุ ทีปาธาโรปรฺเยฺยว สฺถาปยนฺติ, เตน เต ทีปา เคหสฺถิตานฺ สกลานฺ ปฺรกาศยนฺติฯ
16 Qu’ainsi donc luise votre lumière devant les hommes, afin qu’ils voient vos bonnes œuvres et qu’ils glorifient votre Père qui est dans les cieux.
เยน มานวา ยุษฺมากํ สตฺกรฺมฺมาณิ วิโลกฺย ยุษฺมากํ สฺวรฺคสฺถํ ปิตรํ ธนฺยํ วทนฺติ, เตษำ สมกฺษํ ยุษฺมากํ ทีปฺติสฺตาทฺฤกฺ ปฺรกาศตามฺฯ
17 Ne pensez pas que je sois venu abolir la loi ou les prophètes: je ne suis pas venu les abolir, mais les accomplir.
อหํ วฺยวสฺถำ ภวิษฺยทฺวากฺยญฺจ โลปฺตุมฺ อาคตวานฺ, อิตฺถํ มานุภวต, เต เทฺว โลปฺตุํ นาคตวานฺ, กินฺตุ สผเล กรฺตฺตุมฺ อาคโตสฺมิฯ
18 Car, en vérité je vous le dis, jusqu’à ce que le ciel et la terre passent, un seul iota ou un seul point de la loi ne passera pas que tout ne soit accompli.
อปรํ ยุษฺมานฺ อหํ ตถฺยํ วทามิ ยาวตฺ โวฺยมเมทิโนฺย รฺธฺวํโส น ภวิษฺยติ, ตาวตฺ สรฺวฺวสฺมินฺ สผเล น ชาเต วฺยวสฺถายา เอกา มาตฺรา พินฺทุเรโกปิ วา น โลปฺสฺยเตฯ
19 Celui donc qui violera l’un de ces moindres commandements, et enseignera ainsi aux hommes, sera appelé très petit dans le royaume des cieux; mais celui qui fera et enseignera, celui-là sera appelé grand dans le royaume des cieux.
ตสฺมาตฺ โย ชน เอตาสามฺ อาชฺญานามฺ อติกฺษุทฺรามฺ เอกาชฺญามปี ลํฆเต มนุชำญฺจ ตไถว ศิกฺษยติ, ส สฺวรฺคียราเชฺย สรฺเวฺวภฺย: กฺษุทฺรเตฺวน วิขฺยาสฺยเต, กินฺตุ โย ชนสฺตำ ปาลยติ, ตไถว ศิกฺษยติ จ, ส สฺวรฺคียราเชฺย ปฺรธานเตฺวน วิขฺยาสฺยเตฯ
20 Car je vous dis que si votre justice n’est plus abondante que celle des Scribes et des Pharisiens, vous n’entrerez point dans le royaume des cieux,
อปรํ ยุษฺมานฺ อหํ วทามิ, อธฺยาปกผิรูศิมานวานำ ธรฺมฺมานุษฺฐานาตฺ ยุษฺมากํ ธรฺมฺมานุษฺฐาเน โนตฺตเม ชาเต ยูยมฺ อีศฺวรียราชฺยํ ปฺรเวษฺฏุํ น ศกฺษฺยถฯ
21 Vous avez entendu qu’il a été dit aux anciens: Tu ne tueras point; car celui qui tuera sera soumis au jugement.
อปรญฺจ ตฺวํ นรํ มา วธี: , ยสฺมาตฺ โย นรํ หนฺติ, ส วิจารสภายำ ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติ, ปูรฺวฺวกาลีนชเนภฺย อิติ กถิตมาสีตฺ, ยุษฺมาภิรศฺราวิฯ
22 Mais moi je vous dis que quiconque se met en colère contre son frère sera soumis au jugement. Et celui qui dira à son frère: Raca, sera soumis au conseil. Mais celui qui lui dira: Fou, sera soumis à la géhenne du feu. (Geenna g1067)
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, ย: กศฺจิตฺ การณํ วินา นิชภฺราเตฺร กุปฺยติ, ส วิจารสภายำ ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติ; ย: กศฺจิจฺจ สฺวียสหชํ นิรฺพฺโพธํ วทติ, ส มหาสภายำ ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติ; ปุนศฺจ ตฺวํ มูฒ อิติ วากฺยํ ยทิ กศฺจิตฺ สฺวียภฺราตรํ วกฺติ, ตรฺหิ นรกาคฺเนา ส ทณฺฑาโรฺห ภวิษฺยติฯ (Geenna g1067)
23 Si donc tu présentes ton offrande à l’autel, et que là tu te souviennes que ton frère a quelque chose contre toi,
อโต เวทฺยา: สมีปํ นิชไนเวเทฺย สมานีเต'ปิ นิชภฺราตรํ ปฺรติ กสฺมาจฺจิตฺ การณาตฺ ตฺวํ ยทิ โทษี วิทฺยเส, ตทานีํ ตว ตสฺย สฺมฺฤติ รฺชายเต จ,
24 Laisse là ton don devant l’autel, et va d’abord te réconcilier avec ton frère, et alors, revenant, tu offriras ton don.
ตรฺหิ ตสฺยา เวทฺยา: สมีเป นิชไนไวทฺยํ นิธาย ตไทว คตฺวา ปูรฺวฺวํ เตน สารฺทฺธํ มิล, ปศฺจาตฺ อาคตฺย นิชไนเวทฺยํ นิเวทยฯ
25 Accorde-toi au plus tôt avec ton adversaire pendant que tu chemines avec lui, de peur que ton adversaire ne te livre au juge, et que le juge ne te livre au ministre, et que tu ne sois jeté en prison.
อนฺยญฺจ ยาวตฺ วิวาทินา สารฺทฺธํ วรฺตฺมนิ ติษฺฐสิ, ตาวตฺ เตน สารฺทฺธํ เมลนํ กุรุ; โน เจตฺ วิวาที วิจารยิตุ: สมีเป ตฺวำ สมรฺปยติ วิจารยิตา จ รกฺษิณ: สนฺนิเธา สมรฺปยติ ตทา ตฺวํ การายำ พเธฺยถา: ฯ
26 En vérité, je te le dis, tu ne sortiras point de là que tu n’aies payé jusqu’au dernier quart d’un as.
ตรฺหิ ตฺวามหํ ตถฺถํ พฺรวีมิ, เศษกปรฺทเก'ปิ น ปริโศธิเต ตสฺมาตฺ สฺถานาตฺ กทาปิ พหิราคนฺตุํ น ศกฺษฺยสิฯ
27 Vous avez entendu qu’il a été dit aux anciens: Tu ne commettras point d’adultère.
อปรํ ตฺวํ มา วฺยภิจร, ยเทตทฺ วจนํ ปูรฺวฺวกาลีนโลเกภฺย: กถิตมาสีตฺ, ตทฺ ยูยํ ศฺรุตวนฺต: ;
28 Mais moi je vous dis que quiconque aura regardé une femme pour la convoiter, a déjà commis l’adultère dans son cœur.
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, ยทิ กศฺจิตฺ กามต: กาญฺจน โยษิตํ ปศฺยติ, ตรฺหิ ส มนสา ตไทว วฺยภิจริตวานฺฯ
29 Que si ton œil droit te scandalise, arrache-le et jette-le loin de toi; car il vaut mieux pour toi qu’un de tes membres périsse, que si tout ton corps était jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
ตสฺมาตฺ ตว ทกฺษิณํ เนตฺรํ ยทิ ตฺวำ พาธเต, ตรฺหิ ตนฺเนตฺรมฺ อุตฺปาฏฺย ทูเร นิกฺษิป, ยสฺมาตฺ ตว สรฺวฺววปุโษ นรเก นิกฺเษปาตฺ ตไวกางฺคสฺย นาโศ วรํฯ (Geenna g1067)
30 Et si ta main droite te scandalise, coupe-la et la jette loin de toi; car il vaut mieux pour toi qu’un de tes membres périsse, que si tout ton corps était jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
ยทฺวา ตว ทกฺษิณ: กโร ยทิ ตฺวำ พาธเต, ตรฺหิ ตํ กรํ ฉิตฺตฺวา ทูเร นิกฺษิป, ยต: สรฺวฺววปุโษ นรเก นิกฺเษปาตฺ เอกางฺคสฺย นาโศ วรํฯ (Geenna g1067)
31 Il a été dit aussi: Quiconque renvoie sa femme, qu’il lui donne un acte de répudiation.
อุกฺตมาเสฺต, ยทิ กศฺจินฺ นิชชายำ ปริตฺยกฺตฺตุมฺ อิจฺฉติ, ตรฺหิ ส ตไสฺย ตฺยาคปตฺรํ ททาตุฯ
32 Et moi je vous dis que quiconque renvoie sa femme hors le cas d’adultère, la rend adultère: et quiconque épouse une femme renvoyée, commet un adultère.
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วฺยาหรามิ, วฺยภิจารโทเษ น ชาเต ยทิ กศฺจินฺ นิชชายำ ปริตฺยชติ, ตรฺหิ ส ตำ วฺยภิจารยติ; ยศฺจ ตำ ตฺยกฺตำ สฺตฺริยํ วิวหติ, โสปิ วฺยภิจรติฯ
33 Vous avez encore entendu qu’il a été dit aux anciens: Tu ne te parjureras point, mais tu tiendras au Seigneur tes serments.
ปุนศฺจ ตฺวํ มฺฤษา ศปถมฺ น กุรฺวฺวนฺ อีศฺจราย นิชศปถํ ปาลย, ปูรฺวฺวกาลีนโลเกโภฺย ไยษา กถา กถิตา, ตามปิ ยูยํ ศฺรุตวนฺต: ฯ
34 Et moi je vous dis de ne jurer en aucune façon, ni par le ciel, parce que c’est le trône de Dieu;
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, กมปิ ศปถํ มา การฺษฺฏ, อรฺถต: สฺวรฺคนามฺนา น, ยต: ส อีศฺวรสฺย สึหาสนํ;
35 Ni par la terre, parce que c’est l’escabeau de ses pieds; ni par Jérusalem, parce que c’est la ville du grand roi;
ปฺฤถิวฺยา นามฺนาปิ น, ยต: สา ตสฺย ปาทปีฐํ; ยิรูศาลโม นามฺนาปิ น, ยต: สา มหาราชสฺย ปุรี;
36 Ne jure pas non plus par ta tête, parce que tu ne peux rendre un seul de tes cheveux blanc ou noir.
นิชศิโรนามฺนาปิ น, ยสฺมาตฺ ตไสฺยกํ กจมปิ สิตมฺ อสิตํ วา กรฺตฺตุํ ตฺวยา น ศกฺยเตฯ
37 Que votre langage soit: Oui, oui: Non, non; car ce qui est de plus, vient du mal.
อปรํ ยูยํ สํลาปสมเย เกวลํ ภวตีติ น ภวตีติ จ วทต ยต อิโต'ธิกํ ยตฺ ตตฺ ปาปาตฺมโน ชายเตฯ
38 Vous avez entendu qu’il a été dit: OEil pour œil et dent pour dent,
อปรํ โลจนสฺย วินิมเยน โลจนํ ทนฺตสฺย วินิมเยน ทนฺต: ปูรฺวฺวกฺตมิทํ วจนญฺจ ยุษฺมาภิรศฺรูยตฯ
39 Et moi je vous dis de ne point résister aux mauvais traitements; mais si quelqu’un te frappe sur la joue droite, présente-lui encore l’autre.
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ ยูยํ หึสกํ นรํ มา วฺยาฆาตยตฯ กินฺตุ เกนจิตฺ ตว ทกฺษิณกโปเล จเปฏาฆาเต กฺฤเต ตํ ปฺรติ วามํ กโปลญฺจ วฺยาโฆฏยฯ
40 Et à celui qui veut l’appeler en justice pour t’enlever ta tunique, abandonne-lui encore ton manteau.
อปรํ เกนจิตฺ ตฺวยา สารฺธฺทํ วิวาทํ กฺฤตฺวา ตว ปริเธยวสเน ชิฆฺฤติเต ตสฺมายุตฺตรียวสนมปิ เทหิฯ
41 Et quiconque te contraindra de faire avec lui mille pas, fais-en deux autres mille.
ยทิ กศฺจิตฺ ตฺวำ โกฺรศเมกํ นยนารฺถํ อนฺยายโต ธรติ, ตทา เตน สารฺธฺทํ โกฺรศทฺวยํ ยาหิฯ
42 Donne à qui te demande, et ne te détourne point de celui qui veut emprunter de toi.
ยศฺจ มานวสฺตฺวำ ยาจเต, ตไสฺม เทหิ, ยทิ กศฺจิตฺ ตุภฺยํ ธารยิตุมฺ อิจฺฉติ, ตรฺหิ ตํ ปฺรติ ปรำมุโข มา ภู: ฯ
43 Vous avez entendu qu’il a été dit: Tu aimeras ton prochain et tu haïras ton ennemi.
นิชสมีปวสินิ เปฺรม กุรุ, กินฺตุ ศตฺรุํ ปฺรติ เทฺวษํ กุรุ, ยเทตตฺ ปุโรกฺตํ วจนํ เอตทปิ ยูยํ ศฺรุตวนฺต: ฯ
44 Mais moi je vous dis: Aimez vos ennemis, faites du bien à ceux qui vous haïssent, et priez pour ceux qui vous persécutent et vous calomnient;
กินฺตฺวหํ ยุษฺมานฺ วทามิ, ยูยํ ริปุวฺวปิ เปฺรม กุรุต, เย จ ยุษฺมานฺ ศปนฺเต, ตาน, อาศิษํ วทต, เย จ ยุษฺมานฺ ฤตียนฺเต, เตษำ มงฺคลํ กุรุต, เย จ ยุษฺมานฺ นินฺทนฺติ, ตาฑยนฺติ จ, เตษำ กฺฤเต ปฺรารฺถยธฺวํฯ
45 Afin que vous soyez les enfants de votre Père qui est dans les cieux, qui fait lever son soleil sur les bons et sur les méchants, et pleuvoir sur les justes et les injustes.
ตตฺร ย: สตามสตาญฺโจปริ ปฺรภากรมฺ อุทายยติ, ตถา ธารฺมฺมิกานามธารฺมฺมิกานาญฺโจปริ นีรํ วรฺษยติ ตาทฺฤโศ โย ยุษฺมากํ สฺวรฺคสฺถ: ปิตา, ยูยํ ตไสฺยว สนฺตานา ภวิษฺยถฯ
46 Car si vous aimez ceux qui vous aiment, quelle récompense aurez-vous? Les publicains ne le font-ils pas aussi?
เย ยุษฺมาสุ เปฺรม กุรฺวฺวนฺติ, ยูยํ ยทิ เกวลํ เตเวฺวว เปฺรม กุรุถ, ตรฺหิ ยุษฺมากํ กึ ผลํ ภวิษฺยติ? จณฺฑาลา อปิ ตาทฺฤศํ กึ น กุรฺวฺวนฺติ?
47 Et si vous saluez vos frères seulement, que faites-vous de surcroît? Les païens ne le font-ils pas aussi?
อปรํ ยูยํ ยทิ เกวลํ สฺวียภฺราตฺฤเตฺวน นมต, ตรฺหิ กึ มหตฺ กรฺมฺม กุรุถ? จณฺฑาลา อปิ ตาทฺฤศํ กึ น กุรฺวฺวนฺติ?
48 Soyez donc parfaits, vous, comme votre Père céleste est parfait.
ตสฺมาตฺ ยุษฺมากํ สฺวรฺคสฺถ: ปิตา ยถา ปูรฺโณ ภวติ, ยูยมปิ ตาทฺฤศา ภวตฯ
