< Matthieu 10 >

1 Et ayant convoqué ses douze disciples, il leur donna puissance sur les esprits impurs, pour les chasser, et pour guérir toute maladie et toute infirmité.
Jesu den yini o piiga n hoadikaliediba ki dini ba li bali ki puni ba u paalu ban yaa deli ki ñandi mu cicibiadimu mun ye yaaba yaa niinni, ki go yaa paagidi bi niba leni ban pia yaa yianbuoli leni yaa tadinbuoli.
2 Or voici les noms des douze apôtres: Le premier, Simon, appelé Pierre, et André son frère:
Bi piiga n tondiliediba yeni yela n tie na. Yua n kpia, Simono ban go yi yua Pieli leni o waalo Andile, Sebede bijua Jaka leni o waalo Jan,
3 Jacques, fils de Zébédée, et Jean son frère, Philippe et Barthélemi, Thomas et Matthieu le publicain, Jacques, fils d’Alphée, et Thadée:
Filipi leni Batelemi, Toma leni o lubigaalo Matiyu, Alife bijua Jaka leni Tade,
4 Simon le Cananéen, et Judas Iscariote, qui le trahit.
Simono ban go yi yua o yankuadaano leni Judasa Isikalioto yua n den yuandi ki janbi Jesu.
5 Ce sont ces douze que Jésus envoya, leur commandant en disant: N’allez point vers les gentils, et n’entrez point dans les villes des Samaritains;
Bani n tie Jesu n den soani o piiga n niliediba yaaba ki teni ba yaa ñoabonli n tie na:
6 Mais allez plutôt aux brebis perdues de la maison d’Israël.
Da gedi mani bi nilanba po, ki da kua Samali yaaba doni nni mo, ama yi gedi Isalee buolu yaaba po, bani yaaba n tie nani yaa pe n yaadi yeni.
7 Allant donc, prêchez, disant: Le royaume des cieux est proche.
Yin tagi naankani kuli, yin yaa wangi ke U Tienu diema kuli.
8 Guérissez les malades, ressuscitez les morts, purifiez les lépreux, chassez les démons; c’est gratuitement que vous avez reçu, gratuitement donnez.
Yin yaa paagidi a yiama, ki fiindi bi tinkpiba, ki hanbidi a kpaada, ki deli mu cicibiadimu. Yi den baa fanma, yi mo n yaa puuni fanma.
9 Ne possédez ni or, ni argent, ni aucune monnaie dans vos ceintures:
Da huuni mani wula, yaaka halinjufa, yaaka ligi kuli yi huuni nni,
10 Ni sac pour la route, ni deux tuniques, ni chaussure, ni bâton; car l’ouvrier mérite sa nourriture.
ki da ta sancenboagili, yaaka liaditadimu lie, yaaka cacaadi, yaaka gbianu, kelima o tuonsoanlo pundi ki baa o bonjekaala.
11 En quelque ville ou village que vous entriez, demandez qui y en est digne, et demeurez chez lui jusqu’à votre départ.
Yin kua yaa dociamu nni leni yaa dowaali nni kuli, yin buali ki bandi yaa nilo n baa tuo ki ga yi cangu ya ye likani. Yin caani o ya deni hali yin baa fii ya yogunu.
12 Or, en entrant dans la maison, saluez-la, disant: Paix à cette maison.
Yi ya kua ya diegu nni kuli, yin fuondi ba ki yedi: Mi yanduanma n yaa ye leni yi.
13 Et si cette maison en est digne, votre paix viendra sur elle, et si elle n’en est pas digne, votre paix reviendra à vous.
Yi ya sua ke ku diegu nni yaaba ga yi cangu, yin gaali ba ya yanduanma n yaa ye leni ba. Ama bi yaa ga yi cangu mo, yi gaali n guani yikani.
14 Lorsque quelqu’un ne vous recevra point, et n’écoutera point vos paroles, sortant de la maison ou de la ville, secouez la poussière de vos pieds.
Bi yaa tuo ki ga yi cangu dieguba nni leni doguba nni kuli, kaa cengi yi maama mo, yi yaa ña likani, yi kpia ba yi taatama.
15 En vérité, je vous dis: Il y aura moins à souffrir pour Sodome et pour Gomorrhe au jour du jugement que pour cette ville.
N waani yi i moamnoani, ti buudi daali Sodoma leni Gomola yaaba yaa fala kan pundi laa dogu yaaba yaa fala.
16 Voici que je vous envoie comme des brebis au milieu des loups. Soyez donc prudents comme les serpents et simples comme les colombes.
Cengi mani: N soani yi nani i pe yeni i fuasangbanli siiga. Yin yaa fani nani i we yeni, ki go yaa dingi nani mu kpaajiemu yeni.
17 Mais gardez-vous des hommes; car ils vous feront comparaître dans leurs assemblées, et vous flagelleront dans leurs synagogues.
Fangi mani yi yula leni bi niba, kelima bi baa co ki caani yi li bujiali kani.
18 Et vous serez conduits à cause de moi devant les gouverneurs et les rois, en témoignage pour eux et pour les nations.
Bi baa pua yi i baliji li balimaama bangima diena nni. Bi baa caani yi gufeneelinba kani leni bi badiba kelima n yaa po, ke yin tua bipo seedi bani leni bi nilanba po kuli.
19 Lors donc que l’on vous livrera, ne pensez ni comment, ni ce que vous devrez dire; il vous sera donné, en effet, à l’heure même ce que vous devrez dire.
Bi ya ti cuo ki gedini yi li bujiali kani yaa yogunu, yin da yagi mani yi yama yin baa maadi maama leni yin baa yedi yaala kuli po, kelima lanyogunu bi baa pa yi yin baa yedi yaala.
20 Car ce n’est pas vous qui parlez, mais l’Esprit de votre Père qui parle en vous.
Kelima laa tie yinba ka baa maadi, yi Baa Fuoma, yaama n ye niinni, n baa maadi.
21 Or le frère livrera le frère à la mort, et le père le fils; les enfants s’élèveront contre les parents et les feront mourir.
Kpelo leni waalo siiga, bi tianba baa cuo biyaba ki teni bqan kpa ba. Bibaanba baa cuo bi bila ki teni ban kpa ba. A bila mo baa fii ki sedi bi danba po ki cuo ba ki teni ban kpa ba.
22 Et vous serez en haine à tous, à cause de mon nom; mais celui qui aura persévéré jusqu’à la fin, celui-là sera sauvé.
Bi niba kuli baa nani yi kelima n yeli po. Ama yua n baa juuni hali mi juodima baa tindi.
23 Lors donc qu’on vous persécutera dans une ville, fuyez dans une autre. En vérité, je vous le dis: Vous n’aurez pas fini d’évangéliser toutes les villes d’Israël jusqu’à ce que vienne le Fils de l’homme.
Bi ya waani yi o falabiado doyendu, sani mani ki gedi dotogu. N waani yi i moamoani, yi kan gaani Isalele yaaba dogi nni kuli ki gbeni ke o Joa Bijua daa cua.
24 Le disciple n’est point au-dessus du maître, ni l’esclave au-dessus de son seigneur.
O hoadikoa ki cie o canba, o naaceno mo ki cie o daano.
25 Il suffit au disciple qu’il soit comme son maître, et à l’esclave comme son seigneur. S’ils ont appelé le père de famille Béelzébub, combien plus ceux de sa maison?
Li dagidi o hoadikoa n ya tie nani o canba, o naaceno mo n ya tie nani o daano yeni. Bi ya yini o diedaano Belisebu, laa pia tam ke bi baa sugi o diegu nni yaaba ki cie.
26 Ne les craignez donc point: car il n’y a rien de caché qui ne sera révélé, et rien de secret qui ne sera su.
Lanwani yin da jie ba, kelima liba kuli ki ye ki wuo ki kan wuodi. Liba kuli ki ye ki duagi ke bi kan bandi la.
27 Ce que je vous dis dans les ténèbres, dites-le dans la lumière, et ce qui vous est dit à l’oreille, prêchez-le sur les toits.
Min yedi yi yaala li biigili nni, waani la mani u yensiinu, Ban soabidi yaama yi tuba nni, kpaani la mani a diena po.
28 Ne craignez point ceux qui tuent le corps et ne peuvent tuer l’âme; mais craignez plutôt celui qui peut précipiter l’âme et le corps dans la géhenne. (Geenna g1067)
Da jie mani yaaba n baa kpa ti gba nnandi, ama ki kan fidi ki kpa o naano. Ama yin ya jie mani yua n baa fidi ki bolini o naano leni ti gbannandi kuli ku fantanbuogu nni. (Geenna g1067)
29 Deux passereaux ne se vendent-ils pas un as? cependant pas un d’eux ne peut tomber sur la terre sans votre Père.
Baa kuadi nuani lie lie ka falimi? Ama baa nuanyenga bi siiga ban baa tiipo ke yi Baa U Tienu ki bani.
30 Les cheveux mêmes de votre tête sont tous comptés.
To, yinba baa yi yudi, yi Baa bani ti coali n da maama.
31 Ainsi ne craignez point: vous valez plus qu’un grand nombre de passereaux.
Lanwani yin da jie mani pu kuli, yi pia mayuli ki cie i nuani boncianla.
32 Quiconque donc me confessera devant les hommes, moi aussi je le confesserai devant mon Père qui est dans les cieux:
Lani yaa po yua n tuo nni bi niba nintuali, n moko baa tuo o n Baa yua n ye tanpoli nintuali.
33 Mais celui qui m’aura renié devant les hommes, moi aussi je le renierai devant mon Père qui est dans les cieux.
Ama yua n nia nni bi niba nintuali, n moko baa nia o n Baa yua n ye tanpoli nintuali.
34 Ne croyez pas que je sois venu apporter la paix sur la terre; je ne suis pas venu apporter la paix, mais le glaive.
Yin da tama ke n cua ki baa teni mi yanduanma n ya ye handuna nni ka. Mii cua ki baa teni mi yanduanma ka n yaa ye, ama n cuani bu toabu.
35 Car je suis venu séparer l’homme de son père, la fille de sa mère et la belle-fille de sa belle-mère.
Kelima n cua ki baa teni ki bonjaga n paadi leni o baa, ki bonpuoga n paadi leni o naa, ki biyuaga n paadi leni o yaanaa.
36 Ainsi les ennemis de l’homme seront les gens de sa propre maison.
O nilo yibalinba baa tie o diegu nni yaaba.
37 Qui aime son père ou sa mère plus que moi n’est pas digne de moi, et qui aime son fils ou sa fille plus que moi, n’est pas digne de moi.
Yua n bua o baa yaaka o naa ki cie mini, waa pundi ki yaa tie n hoadikoa. Yua n bua o bijua yaaka o bisalo ki cie nni, waa pundi ki yaa tie n hoadikoa.
38 Et qui ne prend pas sa croix et ne me suit pas, n’est pas digne de moi.
Yua n kaa taa o dapoanpoanli ki bugi ki hoa nni, waa pundi ki yaa tie n hoadikoa.
39 Qui trouve son âme, la perdra, et qui aura perdu son âme pour l’amour de moi, la retrouvera.
Yua n bua ki kubi o miali baa biani li. Ama yua n baa biani o miali kelima mini yaa po baa le li.
40 Qui vous reçoit, me reçoit, et qui me reçoit, reçoit celui qui m’a envoyé.
Yua n ga yi cangu ga mini ya cangoe, yua n ga n cangu mo ga yua soani nni yaague.
41 Celui qui reçoit un prophète en qualité de prophète, recevra la récompense d’un prophète, et celui qui reçoit un juste en qualité de juste, recevra la récompense d’un juste.
Yua n ga o sawalipualo cangu kelima o tie sawalipualo po, baa baa o sawalipualo n baa baa yaa panpaani. Yua n ga o nitginkoa cangu kelima o tie nitenginkoa po, baa baa o niteginkoa n baa baa yaa panpaani.
42 Et quiconque aura donné à l’un de ces plus petits seulement un verre d’eau froide à boire, parce qu’il est de mes disciples, en vérité, je vous le dis, il ne perdra point sa récompense.
N waani yi i moamoani, n hoadikaaba na siiga, baa yua ya jigidi n wa ki cie, yua n puni o mi ñinsoangima ke o ñuni kelima o tie n hoadikoa kuli kan luo o panpaani.

< Matthieu 10 >