< Luc 11 >
1 Il arriva que, comme il priait en un certain lieu, un de ses disciples lui dit, après qu’il eut fini: Seigneur, enseignez-nous à prier, comme Jean lui-même l’a enseigné à ses disciples.
Pewnego dnia, gdy Jezus skończył modlitwę na osobności, jeden z uczniów poprosił Go: —Panie, naucz nas modlić się, tak jak Jan Chrzciciel nauczył swoich uczniów.
2 Et il leur dit: Quand vous priez, dites: Père, que votre nom soit sanctifié. Que votre règne arrive.
Wtedy Jezus powiedział: —Gdy zwracacie się do Boga, mówcie: „Nasz Ojcze w niebie, niech Twoje święte imię będzie uwielbione i niech nadejdzie Twoje królestwo!
3 Donnez-nous aujourd’hui notre pain de chaque jour.
Zapewnij nam codzienny pokarm
4 Et remettez-nous nos péchés, puisque nous remettons nous-mêmes à tous ceux qui nous doivent; et ne nous induisez point en tentation.
i przebacz nasze grzechy, tak jak my przebaczamy tym, którzy zawinili wobec nas. Nie pozwól też, byśmy ulegli pokusie”.
5 Et il leur dit encore: Si quelqu’un de vous a mi ami, et qu’il aille le trouver pendant la nuit, et lui dise: Mon ami, prête-moi trois pains,
Następnie dodał: —Załóżmy, że o północy ktoś z was idzie pod dom przyjaciela i woła: „Pożycz mi trochę chleba!
6 Parce qu’un de mes amis est arrivé chez moi de voyage, et que je n’ai rien à lui offrir;
Właśnie przyjechał do mnie gość, a nie mam czym go poczęstować”.
7 Et si celui-là, répondant de dedans sa maison, disait: Ne m’importune point; ma porte est déjà fermée, et mes enfants sont au lit avec moi; je ne puis me lever et t’en donner.
Przyjaciel zaś odpowiada z łóżka: „Nie żądaj ode mnie, żebym teraz wstawał. Drzwi są już zamknięte i wszyscy śpimy. Tym razem nie mogę ci pomóc”.
8 Si cependant l’autre continue de frapper, je vous le dis, quand celui-ci ne se lèverait point pour lui en donner, parce qu’il est son ami; cependant à cause de son importunité, il se lèvera et lui en donnera autant qu’il en a besoin.
Zapewniam was, że gdyby nawet nie chciał mu pomóc ze względu na przyjaźń, to ze względu na jego uporczywe prośby w końcu wstanie i da mu tyle chleba, ile potrzebuje.
9 Et moi je vous dis aussi: Demandez, et il vous sera donné; cherchez, et vous trouverez; frappez, et l’on vous ouvrira.
Podobnie jest z Bogiem. Proście więc, a dostaniecie; szukajcie, a znajdziecie; pukajcie, a otworzą wam!
10 Car quiconque demande, reçoit; et qui cherche, trouve; et l’on ouvrira à celui qui frappe.
Każdy bowiem, kto prosi—dostaje, kto szuka—znajduje, a temu, kto puka—otwierają.
11 Si quelqu’un d’entre vous demande du pain à son père, lui donnera-t-il une pierre? ou si un poisson, lui donnera-t-il au lieu du poisson, un serpent?
Który z was, ojców, dałby swojemu dziecku węża, gdy ono prosi o rybę?
12 Ou s’il lui demande un œuf, lui présentera-t-il un scorpion?
Albo skorpiona, gdy poprosi o jajko?
13 Si donc vous, qui êtes mauvais, vous savez donner à vos enfants des choses bonnes; combien, à plus forte raison, votre Père céleste donnera-t-il un esprit bon à ceux qui le lui demanderont?
Skoro wy, źli ludzie, dajecie dzieciom to, co dobre, to tym bardziej wasz Ojciec w niebie da Ducha Świętego tym, którzy Go proszą.
14 Or il chassait un démon, et ce démon était muet; et lorsqu’il eut chassé le démon, le muet parla, et le peuple fut dans l’admiration.
Pewnego dnia Jezus uwolnił od złego ducha niemego człowieka, który natychmiast odzyskał mowę. Tłum zaś wpadł w podziw,
15 Mais quelques-uns d’entre eux dirent: C’est par Béelzébub, prince des démons, qu’il chasse les démons.
niektórzy jednak mówili: —Wypędza demony, bo Belzebub, władca demonów, mu w tym pomaga.
16 Et d’autres, pour le tenter, lui demandaient un prodige dans le ciel.
Inni zaś chcieli Go wypróbować i oczekiwali jakiegoś znaku z nieba, od Boga.
17 Mais Jésus ayant vu leurs pensées, leur dit: Tout royaume divisé contre lui-même sera désolé, et une maison tombera sur une autre maison.
Jezus znał ich myśli i odpowiedział: —Każde królestwo, które jest wewnętrznie skłócone, upadnie, a jego domy runą.
18 Que si Satan est divisé contre lui-même, comment son royaume subsistera-t-il? car vous dites que c’est par Béelzébub que je chasse les démons.
Mówicie, że dzięki Belzebubowi uwalniam ludzi od złych duchów. Jeśli jednak szatan zwalcza siebie samego, to jak jego królestwo może przetrwać?
19 Et si moi, je chasse les démons par Béelzébub, vos fils, par qui les chassent-ils? C’est pourquoi ils seront eux-mêmes vos juges.
Skoro ja wypędzam demony mocą Belzebuba, to dzięki komu robią to wasi synowie? To oni was osądzą!
20 Mais si c’est par le doigt de Dieu que je chasse les démons, c’est que le royaume de Dieu est arrivé jusqu’à vous.
Lecz jeśli wypędzam demony mocą Boga, znaczy to, że przyszło do was królestwo Boże.
21 Lorsque le fort armé garde l’entrée de sa maison, ce qu’il possède est en sûreté.
Gdy jakiś uzbrojony siłacz pilnuje swojej własności, jest o nią spokojny.
22 Mais si un plus fort que lui survenant, en triomphe, il emportera toutes ses armes dans lesquelles il se confiait, et il distribuera ses dépouilles.
Jeśli jednak pokona go ktoś mocniejszy, będzie mógł całkowicie go rozbroić i rozdać innym zdobycz.
23 Qui n’est pas pour moi est contre moi; et qui n’amasse pas avec moi, dissipe.
Kto nie jest po mojej stronie, jest przeciwko Mnie, a kto ze Mną nie zbiera, ten rozprasza. Potem dodał takie ostrzeżenie:
24 Lorsque l’esprit impur sort de l’homme, il va par des lieux arides, cherchant du repos; et n’en trouvant point, il dit: Je retournerai dans ma maison d’où je suis sorti.
—Gdy demon wyjdzie z człowieka, błąka się po pustkowiach, szukając wytchnienia, ale go tam nie znajduje. Wówczas mówi sobie: „Wrócę do mojego domu, z którego wyszedłem”.
25 Et revenant il la trouve nettoyée de ses ordures, et ornée.
Przychodzi więc i zastaje swój dawny dom wysprzątany i ozdobiony.
26 Alors il s’en va, et prend avec lui sept autres esprits pires que lui, et, étant entrés dans cette maison, ils y demeurèrent. Et le dernier état de cet homme devient pire que le premier.
Przyprowadza więc ze sobą siedem innych demonów, gorszych od siebie, i razem zamieszkują. Wtedy stan takiego człowieka jest o wiele gorszy niż na początku.
27 Or il arriva que, comme il disait ces choses, une femme, élevant la voix d’au milieu de la foule, lui dit: Heureux le sein qui vous a porté, et les mamelles que vous avez sucées!
Gdy to mówił, jakaś kobieta z tłumu zawołała: —Szczęśliwa ta, która nosiła cię pod sercem i karmiła własną piersią!
28 Mais Jésus dit: Heureux plutôt ceux qui écoutent la parole de Dieu et qui la gardent!
—Naprawdę szczęśliwi są ci—odparł Jezus—którzy słuchają słowa Bożego i żyją nim.
29 Cependant le peuple s’amassant en foule, il commença à dire: Cette génération est une génération mauvaise; elle demande un prodige, et il ne lui sera point donné de prodige, si ce n’est le prodige du prophète Jonas.
Widząc, że tłum ludzi coraz bardziej się powiększa, powiedział: —To złe pokolenie domaga się cudu. Ale nie zobaczy go, z wyjątkiem znaku proroka Jonasza.
30 Car comme Jonas fut un prodige pour les Ninivites, ainsi sera le Fils de l’homme pour cette génération.
Jonasz był znakiem dla mieszkańców Niniwy. Podobnie Ja, Syn Człowieczy, będę Bożym znakiem dla tego pokolenia.
31 La reine du midi se lèvera au jugement avec les hommes de cette génération, et les condamnera; parce qu’elle vint des extrémités de la terre entendre la sagesse de Salomon; et il y a ici plus que Salomon.
Królowa Południa powstanie na sądzie i oskarży to pokolenie. Ona przybyła bowiem z końca świata, by słuchać mądrości Salomona. Wy zaś macie przed sobą kogoś większego niż on.
32 Les Ninivites se lèveront au jugement avec cette génération, et la condamneront; parce qu’ils firent pénitence à la prédication de Jonas; et il y a ici plus que Jonas.
Również mieszkańcy Niniwy podczas sądu wystąpią z oskarżeniem przeciw temu pokoleniu. Bo oni opamiętali się słuchając Jonasza, a do was mówi ktoś o wiele większy niż on.
33 Personne n’allume une lampe pour la mettre en un lieu caché, ni sous le boisseau; mais on la pose sur le chandelier, afin que ceux qui entrent voient la lumière.
Zapalonej lampy nie stawia się w ukryciu, ale na podwyższeniu, aby świeciła wszystkim, którzy są w domu.
34 La lampe de votre corps est votre œil. Si votre œil est simple, tout votre corps sera lumineux; mais s’il est mauvais, tout votre corps aussi sera ténébreux.
Oko jest dla ciała jak lampa. Jeśli jest zdrowe, światło napełnia całe ciało. Jeśli jednak jest chore, całe ciało jest pogrążone w ciemnościach.
35 Prenez donc garde que la lumière qui est en vous ne soit ténèbres.
Upewnij się więc, że masz w sobie światło, a nie ciemność!
36 Si donc votre corps est tout entier lumineux, n’ayant aucune partie ténébreuse, tout sera lumineux et vous serez éclairés comme par la lampe qui brille.
Jeśli rozświetla cię światło i nie masz w sobie żadnych ciemnych zakamarków, całe twoje życie będzie promieniowało niczym jasno świecąca lampa.
37 Pendant qu’il parlait, un pharisien le pria de dîner chez lui. Etant donc entré, il se mit à table.
Gdy Jezus skończył mówić, pewien faryzeusz zaprosił Go na obiad. Przybyli do domu, a Jezus od razu zajął swoje miejsce.
38 Or le pharisien, pensant en lui-même, commença à se demander pourquoi il ne s’était point lavé avant le repas.
Gospodarz zdziwił się, że przed posiłkiem nie dokonał obrzędu obmycia rąk.
39 Et le Seigneur lui dit: Vous autres, pharisiens, vous nettoyez le dehors de la coupe et du plat; mais ce qui est au dedans de vous est plein de rapine et d’iniquité.
Wtedy Jezus powiedział mu: —Wy, faryzeusze, dbacie usilnie o zewnętrzną czystość naczyń, ale wasze brudne wnętrze aż się lepi od chciwości i zła.
40 Insensés! celui qui a lait le dehors n’a-t-il pas fait aussi le dedans?
Nierozumni! Czy Bóg nie stworzył zarówno tego, co na zewnątrz, jak i tego, co w środku?
41 Toutefois, faites l’aumône de votre superflu, et tout sera pur pour vous.
O wewnętrznej czystości najlepiej świadczy zaś szczodrość człowieka.
42 Mais malheur à vous, pharisiens, parce que vous payez la dîme de la menthe, de la rue, et de toutes les herbes, et que vous négligez la justice et l’amour de Dieu! il fallait faire ces choses et ne pas omettre les autres.
Lecz marny wasz los, faryzeusze! Bo chociaż skrupulatnie dajecie Bogu dziesiątą część swoich najdrobniejszych nawet dochodów, to lekceważycie Bożą prawość i miłość. A to jest przecież najważniejsze, choć o dziesięcinie również nie należy zapominać.
43 Malheur à vous, pharisiens, parce que vous aimez les premiers sièges dans les synagogues et les salutations dans les places publiques!
Marny wasz los, bo oczekujecie zaszczytnych miejsc w synagogach oraz wyrazów szacunku ze strony innych ludzi!
44 Malheur à vous, parce que vous êtes comme les sépulcres qui ne paraissent point; les hommes marchent dessus sans le savoir!
Marny wasz los, bo przypominacie opuszczone, niewidoczne groby! Przechodzący po nich ludzie nie mają nawet pojęcia, że stąpają po rozkładających się szczątkach.
45 Alors un des docteurs de la loi prenant la parole, lui dit: Maître, en disant cela, vous nous faites injure à nous aussi.
—Nauczycielu!—powiedział pewien obecny tam przywódca religijny. —Twoje słowa obrażają również i nas.
46 Mais Jésus dit: Et à vous aussi, docteurs de la loi, malheur; parce que vous imposez aux hommes des charges qu’ils ne peuvent porter, et que vous-mêmes ne touchez pas les fardeaux du bout du doigt!
—Was także czeka marny los!—odpowiedział Jezus. —Wymyślacie bowiem niewykonalne obowiązki i narzucacie je innym, a sami palcem nie kiwniecie, aby im pomóc.
47 Malheur à vous, qui bâtissez des tombeaux aux prophètes, et vos pères les ont tués!
Marny wasz los, bo stawiacie grobowce prorokom, których kiedyś zamordowali wasi przodkowie!
48 Certes, vous témoignez bien que vous consentez aux œuvres de vos pères; car eux les ont tués, et vous, vous leur bâtissez des sépulcres.
Pochwalacie ich czyny, upamiętniając je nagrobkami.
49 C’est pourquoi la sagesse même de Dieu a dit: Je leur enverrai des prophètes et des apôtres, et ils tueront les uns et persécuteront les autres;
To o was powiedział Bóg w swojej mądrości: „Wyślę do nich proroków i posłańców, a oni jednych zabiją, a innych będą prześladować”.
50 Afin qu’on redemande à cette génération le sang de tous les prophètes qui a été répandu depuis la fondation du monde;
Spadnie na was wina za przelaną krew wszystkich Bożych proroków, zabitych od początku świata,
51 Depuis le sang d’Abel jusqu’au sang de Zacharie, qui périt entre l’autel et le temple. Oui, je vous le dis, il sera redemandé à cette génération.
począwszy od Abla, aż po Zachariasza, zgładzonego między ołtarzem a miejscem świętym. Mówię wam: Kara za to wszystko spadnie na głowy tego pokolenia!
52 Malheur à vous, docteurs de la loi, parce que vous avez pris la clef de la science; vous n’êtes pas entrés vous-mêmes, et ceux qui entraient, vous les en avez empêchés!
Marny wasz los, przywódcy religijni! Ukryliście bowiem przed ludźmi klucz do bramy Bożej prawdy. Sami nie wchodzicie i innym nie pozwalacie przez nią wejść!
53 Comme il leur disait ces choses, les pharisiens et les docteurs de la loi commencèrent à le presser, et à l’accabler d’une multitude de questions,
Gdy Jezus odszedł stamtąd, faryzeusze i przywódcy znienawidzili Go za te słowa. Od tej chwili stawiali Mu wiele podchwytliwych pytań,
54 Lui tendant des pièges, et cherchant à surprendre quelque parole de sa bouche pour l’accuser.
by móc Go o coś oskarżyć.