< 2 Samuel 17 >
1 Achitophel donc dit à Absalom: Je me choisirai douze mille hommes, et me levant, je poursuivrai David en cette nuit.
Ayitofeli alobaki na Abisalomi: — Nakopona mibali nkoto zomi na mibale mpe nakolanda Davidi na pokwa ya lelo.
2 Et, fondant sur lui (car il est las et de mains défaillantes), je le frapperai; et lorsqu’aura fui tout le peuple qui est avec lui, je frapperai le roi désolé.
Nakobundisa ye tango makasi na ye ekosila mpe nzoto na ye ekolemba; nakoyeisa mobulu epai na ye, mpe wana bato nyonso oyo bazali elongo na ye bakokima, ngai nakoboma ye mokonzi tango akotikala ye moko;
3 Et je ramènerai tout le peuple, comme un seul homme a coutume de revenir; car c’est un seul homme que vous cherchez vous-même; et tout le peuple sera en paix.
mpe nakozongisa bato nyonso epai na yo. Kufa ya moto oyo ozali koluka elakisi kozonga ya bato nyonso! mpe bato nyonso bakozala na kimia.
4 Et sa parole plut à Absalom et à tous les anciens d’Israël.
Makanisi oyo emonanaki ya sembo na miso ya Abisalomi mpe ya bampaka nyonso ya Isalaele.
5 Mais Absalom dit: Appelez Chusaï, l’Arachite, et écoutons ce que lui aussi dira.
Kasi Abisalomi alobaki: — Bobengisa lisusu Ushayi, moto ya Ariki, mpo ete toyoka makambo nini oyo ye mpe azali na yango ya koloba.
6 Et lorsque Chusaï fut venu vers Absalom, Absalom lui dit: Achitophel a dit cette parole; devons-nous l’exécuter ou non? quel conseil donnes-tu?
Tango Ushayi akomaki epai na ye, Abisalomi alobaki: — Tala toli oyo Ayitofeli apesi. Boni, tosengeli kosala makambo oyo alobi? Soki te, yebisa biso makanisi na yo.
7 Et Chusaï répondit à Absalom: Ce n’est pas un bon conseil qu’a donné Achitophel cette fois.
Ushayi azongiselaki Abisalomi: — Ya mbala oyo, toli oyo Ayitofeli apesi ezali malamu te.
8 Et Chusaï ajouta encore: Vous savez que votre père et les hommes qui sont avec lui sont très vaillants, et d’un cœur outré, comme si une ourse était furieuse, ses petits lui ayant été ravis dans la forêt; et votre père aussi, homme de guerre, ne restera point avec le peuple.
Bongo Ushayi abakisaki: — Oyebi ete tata na yo mpe bato na ye bazali bato ya mpiko mpe bato na kanda makasi lokola ngombolo ya mwasi oyo bawuti kobotola bana na yango kati na zamba. Tata na yo azali moto oyo abundaka bitumba wuta kala, akolekisa te butu esika moko na bato.
9 Peut-être est-il maintenant caché dans les cavernes, ou en un autre lieu qu’il aura voulu; et si quelqu’un, quel qu’il soit, tombe au commencement, on l’apprendra, et quiconque l’apprendra, dira: Il a été fait une grande plaie sur le peuple qui suivait Absalom.
Ata azali sik’oyo ya kobombama kati na lidusu ya mabanga to na esika songolo, nzokande tango kaka bato kati na mampinga na biso bakobanda kokufa, ekozanga te komonana moto oyo akoyoka yango mpe akoloba: « Kati na bato oyo bazali kolanda Abisalomi, ebele bakufi. »
10 Et tous les plus vaillants, dont le cœur est comme celui du lion, seront saisis d’effroi; car tout le peuple d’Israël sait que votre père est vaillant, et que tous ceux qui sont avec lui sont vigoureux.
Bongo na tango yango, ata soda oyo aleki na mpiko, oyo azali na motema lokola ya nkosi, akobanga makasi, pamba te Isalaele mobimba eyebi ete tata na yo mpe bato nyonso oyo bazali elongo na ye bazali basoda ya mpiko.
11 Mais ceci me semble être un bon conseil: que tout Israël s’assemble près de vous, depuis Dan jusqu’à Bersabée, comme le sable innombrable de la mer, et vous, vous serez au milieu d’eux.
Boye tala toli na ngai: « Tika ete Isalaele mobimba basangana epai na yo, longwa na Dani kino na Beri-Sheba, bazala ebele lokola zelo ya ebale monene! Bongo yo moko okotambola liboso na bango na bitumba.
12 Et nous fondrons sur David, en quelque lieu que nous le trouvions, et nous le couvrirons comme la rosée a coutume de tomber sur la terre; quant aux hommes qui sont avec lui, nous n’en laisserons pas même un seul.
Bongo tokobundisa ye na bisika nyonso oyo akoki komonana mpe tokokweyela ye ndenge manoka ekweyaka na mabele. Mpe ezala ye to bato na ye, moko te akotikala na bomoi.
13 Que s’il entre en quelque ville, tout Israël environnera cette ville de cordes; et nous l’entraînerons dans le torrent, afin qu’on n’en trouve pas même une petite pierre.
Soki akimi na engumba moko, Isalaele mobimba ekomema basinga kuna na engumba yango mpe tokobenda engumba yango na lubwaku kino etikala ata na libanga moko te. »
14 Alors Absalom dit et tous les hommes d’Israël: Le conseil de Chusaï, l’Arachite, est meilleur que le conseil d’Achitophel. Ainsi par la volonté du Seigneur fut dissipé le conseil utile d’Achitophel, afin que le Seigneur amenât le malheur sur Absalom.
Abisalomi mpe bato nyonso ya Isalaele balobaki: — Toli ya Ushayi, moto ya Ariki, ezali malamu koleka oyo ya Ayitofeli, pamba te Yawe azwaki mokano ya kokakola batoli malamu ya Ayitofeli mpo na komema pasi epai ya Abisalomi.
15 Et Chusaï dit à Sadoc et à Abiathar, prêtres: C’est de cette manière qu’Achitophel a donné conseil à Absalom et aux anciens d’Israël, et moi j’ai donné tel et tel conseil.
Ushayi alobaki na Banganga-Nzambe Tsadoki mpe Abiatari: — Ayitofeli apesaki toli na Abisalomi mpe na bampaka ya Isalaele ete basala likambo songolo, mpe ngai napesi bango toli ete basala likambo pakala.
16 Maintenant donc, envoyez vite, et annoncez à David, disant: Ne demeurez point cette nuit dans les plaines du désert; mais passez au-delà sans délai, de peur que le roi ne soit englouti, et tout le peuple qui est avec lui.
Sik’oyo, tinda noki sango epai ya Davidi mpo na koloba na ye: « Kolekisa te butu kati na bitando ya esobe, kasi kende mosika, noki te mokonzi mpe bato oyo bazali elongo na yo bokufa. »
17 Or Jonathas et Achimaas étaient près de la fontaine de Rogel: la servante vint, et les avertit; et ils partirent pour rapporter au roi David le message; car ils ne pouvaient être vus, ou entrer dans la ville.
Wana Jonatan mpe Ayimaatsi bavandaki na Eyini-Rogeli, mwasi mosali moko amemelaki bango sango oyo bango basengelaki kokende koyebisa mokonzi Davidi; pamba te basengelaki te kokota kati na engumba mpo ete bamona bango te.
18 Mais un certain enfant les vit, et en donna avis à Absalom: or, eux, d’un pas précipité, entrèrent dans la maison d’un certain homme de Bahurim, lequel avait un puits dans sa cour, et ils y descendirent.
Nzokande elenge mobali moko amonaki bango mpe akendeki koyebisa Abisalomi. Boye mibali nyonso mibale bakimaki noki mpe bakendeki na ndako ya moto moko ya Bawurimi. Lokola azalaki na libulu moko ya mayi kati na lopango na ye, bakitaki kuna.
19 Cependant la femme prit sa couverture, et retendit sur le puits, comme pour faire sécher de l’orge mondé; et ainsi fut cachée la chose.
Mwasi na ye akamataki kapo, atiaki yango na monoko ya libulu mpe asopaki bambuma na likolo na yango. Moto moko te ayebaki likambo yango.
20 Et lorsque les serviteurs d’Absalom furent venus dans la maison, ils dirent à cette femme: Où sont Achimaas et Jonathas? Et la femme leur répondit: Ils ont passé à la hâte, après avoir goûté un peu d’eau. Mais ceux qui les cherchaient, ne les trouvant point, retournèrent à Jérusalem.
Tango bato ya Abisalomi bayaki epai ya mwasi, batunaki: — Ayimaatsi mpe Jonatan bazali wapi? Mwasi azongiselaki bango: — Bakatisi mayi. Bato ya Abisalomi balukaki, kasi bamonaki moto moko te; mpe bazongaki na Yelusalemi.
21 Et lorsqu’ils s’en furent allés, Achimaas et Jonathas montèrent hors du puits, et, cheminant, ils l’annoncèrent au roi David, et dirent: Levez-vous, et passez le fleuve; car Achitophel a donné tel conseil contre vous.
Tango bakendeki, Ayimaatsi mpe Jonatan babimaki na libulu mpe bakendeki koyebisa mokonzi Davidi: « Botelema mpe bokatisa mayi noki, pamba te Ayitofeli apesi toli moko ya mabe na tina na yo. »
22 David donc se leva, et tout le peuple qui était avec lui, et ils passèrent le Jourdain jusqu’à ce que le jour parût, et il n’en demeura pas même un seul qui ne passât le fleuve.
Boye Davidi mpe bato oyo bazalaki elongo na ye batelemaki mpe bakatisaki ebale Yordani. Liboso ete tongo etana, bango nyonso basilisaki kokatisa Yordani, moko te atikalaki.
23 Mais Achitophel, voyant que son conseil n’avait pas été suivi, sella son âne et se leva, et s’en alla en sa maison et en sa ville; et, sa maison réglée, il se pendit, et il fut enseveli dans le sépulcre de son père.
Tango Ayitofeli amonaki ete balandi te toli na ye, amataki na ane mpe azongaki na ndako na ye kati na engumba na ye. Abongisaki biloko ya ndako na ye mpe amidiembikaki. Boye akufaki mpe bakundaki ye kati na kunda ya tata na ye.
24 Ensuite David vint dans le camp, et Absalom passa le Jourdain, lui et tous les hommes d’Israël avec lui.
Davidi akendeki na Maanayimi, mpe Abisalomi akatisaki Yordani elongo na bato nyonso ya Isalaele oyo bazalaki elongo na ye.
25 Et Absalom établit Amasa sur l’armée au lieu de Joab. Or Amasa était fils d’un homme qui s’appelait Jétra, de Jezraël, qui avait été avec Abigaïl, fille de Naas, sœur de Sarvia, laquelle fut mère de Joab.
Abisalomi atiaki Amasa mokonzi ya mampinga na esika ya Joabi. Amasa azalaki mwana mobali ya Yeteri, moto ya Isalaele, oyo abalaki Abigayili, mwana mwasi ya Naashi mpe ndeko mwasi ya Tseruya, mama ya Joabi.
26 Et Israël campa avec Absalom dans la terre de Galaad.
Bato ya Isalaele mpe Abisalomi batongaki molako na bango kati na Galadi.
27 Et lorsque David fut venu dans le camp, Sobi, fils de Naas, de Rabbath des enfants d’Ammon, et Machir, fils d’Ammihel de Lodabar, et Berzellaï, le Galaadite, de Rogelim,
Tango Davidi akomaki na Maanayimi, bayambaki ye epai ya Shovi, mwana mobali ya Naashi ya mboka Raba ya bato ya Amoni, epai ya Makiri, mwana mobali ya Amieli ya mboka ya Lo-Debari, mpe epai ya Barizilayi, moto ya Galadi ya mboka Rogelimi.
28 Lui offrirent des lits, des tapis, des vases de terre, du blé, de l’orge, de la farine, des grains rôtis, des fèves, des lentilles, des pois grillés.
Bamemaki biloko ya kolalela, bambeki, basani, ble, orje, farine, bambuma oyo bakalinga, madesu, mpe misili,
29 Du miel, du beurre, des brebis, et des veaux gras; et ils les donnèrent à David et au peuple qui était avec lui pour manger: car ils supposèrent que le peuple était abattu par la faim et par la soif dans le désert.
mafuta ya nzoyi, miliki, bameme, fromaje ya ngombe, mpo ete Davidi elongo na bato na ye balia; pamba te bazalaki kolobana bango na bango: « Solo, sima na bango kotambola kati na esobe, bato oyo balembi, bazali konyokwama na nzala mpe na posa ya mayi. »