< Matthieu 27 >
1 Le jour s'étant levé, tous les chefs des prêtres et les Anciens du peuple tinrent conseil sur les moyens de mettre Jésus à mort.
πρωιας δε γενομενης συμβουλιον ελαβον παντες οι αρχιερεις και οι πρεσβυτεροι του λαου κατα του ιησου ωστε θανατωσαι αυτον
2 Et l'ayant chargé de liens, ils l’emmenèrent et le livrèrent à Pilate, le procurateur.
και δησαντες αυτον απηγαγον και παρεδωκαν πιλατω τω ηγεμονι
3 En voyant qu'il était condamné, celui qui l'avait livré, Judas, poussé par le remords, rapporta aux chefs des prêtres et aux Anciens les trente sicles d'argent,
τοτε ιδων ιουδας ο {VAR1: παραδους } {VAR2: παραδιδους } αυτον οτι κατεκριθη μεταμεληθεις εστρεψεν τα τριακοντα αργυρια τοις αρχιερευσιν και πρεσβυτεροις
4 disant: «J'ai péché en livrant un sang innocent. » Ils répondirent: «Que nous importe? c'est ton affaire.»
λεγων ημαρτον παραδους αιμα {VAR1: δικαιον } {VAR2: αθωον } οι δε ειπαν τι προς ημας συ οψη
5 Jetant alors les pièces d'argent dans le sanctuaire, Judas partit et il alla se pendre.
και ριψας τα αργυρια εις τον ναον ανεχωρησεν και απελθων απηγξατο
6 Mais les chefs des prêtres ramassèrent la somme, disant: «Il n'est pas permis de la verser dans le Korban, puisque c'est le prix du sang.»
οι δε αρχιερεις λαβοντες τα αργυρια ειπαν ουκ εξεστιν βαλειν αυτα εις τον κορβαναν επει τιμη αιματος εστιν
7 Et après en avoir conféré ensemble, ils en achetèrent le «Champ-du-Potier» pour la sépulture des étrangers.
συμβουλιον δε λαβοντες ηγορασαν εξ αυτων τον αγρον του κεραμεως εις ταφην τοις ξενοις
8 De là le nom de «Champ-du-Sang» qu'on lui donne encore aujourd'hui.
διο εκληθη ο αγρος εκεινος αγρος αιματος εως της σημερον
9 (C'est ainsi que fut accomplie la parole du prophète Jérémie: «Et ils ont reçu les trente pièces d'argent, prix de celui qui avait été évalué, évalué par les enfants d'Israël,
τοτε επληρωθη το ρηθεν δια ιερεμιου του προφητου λεγοντος και ελαβον τα τριακοντα αργυρια την τιμην του τετιμημενου ον ετιμησαντο απο υιων ισραηλ
10 et ils les ont données pour le champ du potier, ainsi que me l'avait ordonné le Seigneur. »)
και εδωκαν αυτα εις τον αγρον του κεραμεως καθα συνεταξεν μοι κυριος
11 Jésus comparut devant le procurateur, et celui-ci l'interrogea: «C'est toi qui es le Roi des Juifs?» demanda-t-il. Jésus lui répondit: «Tu le dis.»
ο δε ιησους εσταθη εμπροσθεν του ηγεμονος και επηρωτησεν αυτον ο ηγεμων λεγων συ ει ο βασιλευς των ιουδαιων ο δε ιησους εφη συ λεγεις
12 Mais lorsque les chefs des prêtres et les Anciens l'acculèrent, il ne répondit rien.
και εν τω κατηγορεισθαι αυτον υπο των αρχιερεων και πρεσβυτερων ουδεν απεκρινατο
13 Alors Pilate lui dit: «Est-ce que tu n'entends pas tout ce dont ils t'accusent?»
τοτε λεγει αυτω ο πιλατος ουκ ακουεις ποσα σου καταμαρτυρουσιν
14 Jésus ne lui répondit sur aucun point, ce dont le procurateur fut extrêmement surpris.
και ουκ απεκριθη αυτω προς ουδε εν ρημα ωστε θαυμαζειν τον ηγεμονα λιαν
15 Or à chaque fête il avait coutume de remettre en liberté un prisonnier, celui que le peuple choisissait.
κατα δε εορτην ειωθει ο ηγεμων απολυειν ενα τω οχλω δεσμιον ον ηθελον
16 Il y en avait un fameux détenu à ce moment, du nom de Bar-Abbas.
ειχον δε τοτε δεσμιον επισημον λεγομενον {VAR2: [ιησουν] } βαραββαν
17 Alors Pilate, qui savait que c'était par une haine jalouse que les chefs des prêtres et les Anciens lui avaient livré Jésus,
συνηγμενων ουν αυτων ειπεν αυτοις ο πιλατος τινα θελετε απολυσω υμιν {VAR1: [τον] } {VAR2: [ιησουν τον] } βαραββαν η ιησουν τον λεγομενον χριστον
18 leur dit, pendant qu'ils étaient rassemblés: «Lequel voulez-vous que je vous délivre? Bar-Abbas ou Jésus, celui qu'on appelle Christ?»
ηδει γαρ οτι δια φθονον παρεδωκαν αυτον
19 (Tandis qu'il siégeait ainsi à son tribunal, sa femme lui envoya dire ceci: «Qu'il n'y ait rien entre toi et ce juste; car j'ai eu aujourd'hui, dans mon sommeil, un affreux cauchemar à son sujet.»)
καθημενου δε αυτου επι του βηματος απεστειλεν προς αυτον η γυνη αυτου λεγουσα μηδεν σοι και τω δικαιω εκεινω πολλα γαρ επαθον σημερον κατ οναρ δι αυτον
20 Les chefs des prêtres et les Anciens persuadèrent à la foule de demander Bar-Abbas et de perdre Jésus.
οι δε αρχιερεις και οι πρεσβυτεροι επεισαν τους οχλους ινα αιτησωνται τον βαραββαν τον δε ιησουν απολεσωσιν
21 Le procurateur reprit sa question: «Lequel des deux voulez-vous que je vous délivre?» — Bar-Abbas! répondirent-ils.
αποκριθεις δε ο ηγεμων ειπεν αυτοις τινα θελετε απο των δυο απολυσω υμιν οι δε ειπαν τον βαραββαν
22 Pilate leur dit: «Et Jésus, celui qu'on appelle Christ, qu'en ferai-je donc?» Ils répondirent tous: «Qu'il soit crucifié!» —
λεγει αυτοις ο πιλατος τι ουν ποιησω ιησουν τον λεγομενον χριστον λεγουσιν παντες σταυρωθητω
23 «Mais qu'a-t-il fait de mal?» dit encore Pilate. Et ils n'en criaient que plus fort: «Qu'il soit crucifié!»
ο δε εφη τι γαρ κακον εποιησεν οι δε περισσως εκραζον λεγοντες σταυρωθητω
24 Voyant qu'il n'obtenait rien et que, au contraire, le tumulte augmentait, Pilate demanda de l'eau, se lava les mains devant la foule et dit: «Je ne suis pas responsable du sang de cet homme, à vous d'en répondre!»
ιδων δε ο πιλατος οτι ουδεν ωφελει αλλα μαλλον θορυβος γινεται λαβων υδωρ απενιψατο τας χειρας {VAR1: κατεναντι } {VAR2: απεναντι } του οχλου λεγων αθωος ειμι απο του αιματος τουτου υμεις οψεσθε
25 Et tout le peuple répliqua par ces mots: «Le sang de cet homme! qu'il retombe sur nous et sur nos enfants!»
και αποκριθεις πας ο λαος ειπεν το αιμα αυτου εφ ημας και επι τα τεκνα ημων
26 Pilate leur délivra alors Bar-Abbas. Quant à Jésus, l’ayant fait flageller, il l'abandonna au supplice de la croix.
τοτε απελυσεν αυτοις τον βαραββαν τον δε ιησουν φραγελλωσας παρεδωκεν ινα σταυρωθη
27 Les soldats du procurateur, emmenant Jésus dans le prétoire, assemblèrent autour de lui toute la cohorte.
τοτε οι στρατιωται του ηγεμονος παραλαβοντες τον ιησουν εις το πραιτωριον συνηγαγον επ αυτον ολην την σπειραν
28 Ils lui ôtèrent ses vêtements, l'affublèrent d'un manteau militaire de couleur rouge.
και εκδυσαντες αυτον χλαμυδα κοκκινην περιεθηκαν αυτω
29 Puis, tressant une couronne avec des épines, ils la lui mirent sur la tête, ainsi qu'un roseau dans la main droite; après quoi, se mettant à genoux devant lui, ils le bafouaient en disant: «Salut, le roi des Juifs!»
και πλεξαντες στεφανον εξ ακανθων επεθηκαν επι της κεφαλης αυτου και καλαμον εν τη δεξια αυτου και γονυπετησαντες εμπροσθεν αυτου ενεπαιξαν αυτω λεγοντες χαιρε βασιλευ των ιουδαιων
30 Ils crachaient sur lui; ils lui prenaient le roseau et lui en donnaient des coups sur la tête.
και εμπτυσαντες εις αυτον ελαβον τον καλαμον και ετυπτον εις την κεφαλην αυτου
31 Quand ils eurent fini de se moquer de lui, ils lui ôtèrent le manteau, lui remirent ses vêtements et l'emmenèrent pour le crucifier.
και οτε ενεπαιξαν αυτω εξεδυσαν αυτον την χλαμυδα και ενεδυσαν αυτον τα ιματια αυτου και απηγαγον αυτον εις το σταυρωσαι
32 En s'en allant, ils rencontrèrent un homme de Cyrène, nommé Simon; et ils l'obligèrent à porter la croix de Jésus.
εξερχομενοι δε ευρον ανθρωπον κυρηναιον ονοματι σιμωνα τουτον ηγγαρευσαν ινα αρη τον σταυρον αυτου
33 Ils arrivèrent à un endroit nommé Golgotha, c'est-à-dire place du Crâne.
και ελθοντες εις τοπον λεγομενον γολγοθα ο εστιν κρανιου τοπος λεγομενος
34 Ils lui donnèrent à boire du vin mêlé de fiel, et l'ayant goûté, il refusa de le boire.
εδωκαν αυτω πιειν οινον μετα χολης μεμιγμενον και γευσαμενος ουκ ηθελησεν πιειν
35 Après l'avoir mis en croix, les soldats se partagèrent ses vêtements, en les tirant au sort.
σταυρωσαντες δε αυτον διεμερισαντο τα ιματια αυτου βαλλοντες κληρον
36 Ils s'étaient assis et le gardaient.
και καθημενοι ετηρουν αυτον εκει
37 Au-dessus de sa tête ils avaient placé une inscription indiquant son crime: CELUI-CI EST JÉSUS, LE ROI DES JUIFS.
και επεθηκαν επανω της κεφαλης αυτου την αιτιαν αυτου γεγραμμενην ουτος εστιν ιησους ο βασιλευς των ιουδαιων
38 On crucifia avec lui deux brigands, l'un à sa droite, l'autre à sa gauche.
τοτε σταυρουνται συν αυτω δυο λησται εις εκ δεξιων και εις εξ ευωνυμων
39 Les passants l'injuriaient; ils lui disaient, en gesticulant de la tête:
οι δε παραπορευομενοι εβλασφημουν αυτον κινουντες τας κεφαλας αυτων
40 «Toi qui détruis le Temple, et en trois jours le rebâtis, sauve-toi donc toi-même si tu es fils de Dieu!» — et: — «Descends de la croix!»
και λεγοντες ο καταλυων τον ναον και εν τρισιν ημεραις οικοδομων σωσον σεαυτον ει υιος ει του θεου {VAR2: [και] } καταβηθι απο του σταυρου
41 Les chefs des prêtres, avec les Scribes et les Anciens, se moquaient aussi de lui et disaient:
ομοιως {VAR1: [και] } {VAR2: και } οι αρχιερεις εμπαιζοντες μετα των γραμματεων και πρεσβυτερων ελεγον
42 «Il en a sauvé d'autres et il ne peut pas se sauver lui-même!»— «Ah! il est roi d'Israël! que maintenant il descende de la croix et nous croirons en lui!» -
αλλους εσωσεν εαυτον ου δυναται σωσαι βασιλευς ισραηλ εστιν καταβατω νυν απο του σταυρου και πιστευσομεν επ αυτον
43 Il a mis sa confiance en Dieu! que Dieu maintenant le délivre! s'il veut de lui!» En effet, il a dit: Je suis fils de Dieu.»
πεποιθεν επι τον θεον ρυσασθω νυν ει θελει αυτον ειπεν γαρ οτι θεου ειμι υιος
44 De même, les brigands que l'on avait crucifiés avec lui l'insultaient.
το δ αυτο και οι λησται οι συσταυρωθεντες συν αυτω ωνειδιζον αυτον
45 Depuis la sixième jusqu'à la neuvième heure, des ténèbres se firent sur tout le pays.
απο δε εκτης ωρας σκοτος εγενετο επι πασαν την γην εως ωρας ενατης
46 Vers la neuvième heure Jésus jeta un cri et dit d'une voix forte: «Helei! Helei! Lema sabachthanei?» C'est-à-dire: «Mon Dieu! Mon Dieu! pourquoi m'as-tu abandonné?
περι δε την ενατην ωραν {VAR1: εβοησεν } {VAR2: ανεβοησεν } ο ιησους φωνη μεγαλη λεγων {VAR1: ελωι ελωι } {VAR2: ηλι ηλι } λεμα σαβαχθανι τουτ εστιν θεε μου θεε μου ινα τι με εγκατελιπες
47 Quelques-uns de ceux qui étaient là l'entendant: «Il appelle Élie, celui-là!» dirent-ils.
τινες δε των εκει εστηκοτων ακουσαντες ελεγον οτι ηλιαν φωνει ουτος
48 L'un d'entre eux courut aussitôt prendre une éponge, la trempa dans du vinaigre, et l'attachant à un roseau, il lui donna à boire. Mais les autres disaient:
και ευθεως δραμων εις εξ αυτων και λαβων σπογγον πλησας τε οξους και περιθεις καλαμω εποτιζεν αυτον
49 «Laisse donc! voyons si Élie viendra le délivrer.»
οι δε λοιποι {VAR1: ειπαν } {VAR2: ελεγον } αφες ιδωμεν ει ερχεται ηλιας σωσων αυτον {VAR1: [[αλλος δε λαβων λογχην ενυξεν αυτου την πλευραν και εξηλθεν υδωρ και αιμα]] }
50 Jésus, jetant de nouveau un grand cri, rendit l'esprit.
ο δε ιησους παλιν κραξας φωνη μεγαλη αφηκεν το πνευμα
51 Et voilà que le rideau du Temples se déchira en deux depuis le haut jusqu'en bas; la terre trembla; les rochers se fendirent;
και ιδου το καταπετασμα του ναου εσχισθη {VAR1: [απ] } {VAR2: απ } ανωθεν εως κατω εις δυο και η γη εσεισθη και αι πετραι εσχισθησαν
52 les tombeaux s'ouvrirent; plusieurs des saints qui étaient morts ressuscitèrent en leurs corps;
και τα μνημεια ανεωχθησαν και πολλα σωματα των κεκοιμημενων αγιων ηγερθησαν
53 et sortant de leurs tombeaux après la résurrection de Jésus, ils entrèrent dans la ville sainte et apparurent à plusieurs.
και εξελθοντες εκ των μνημειων μετα την εγερσιν αυτου εισηλθον εις την αγιαν πολιν και ενεφανισθησαν πολλοις
54 Voyant le tremblement de terre et tout ce qui se passait, le centurion et ceux qui, avec lui, gardaient Jésus, furent frappés d'épouvante et dirent: «Cet homme-là était véritablement fils de Dieu.»
ο δε εκατονταρχος και οι μετ αυτου τηρουντες τον ιησουν ιδοντες τον σεισμον και τα {VAR1: γινομενα } {VAR2: γενομενα } εφοβηθησαν σφοδρα λεγοντες αληθως θεου υιος ην ουτος
55 Or il y avait là plusieurs femmes qui regardaient de loin c'étaient celles qui, depuis la Galilée, avaient suivi Jésus afin de le servir.
ησαν δε εκει γυναικες πολλαι απο μακροθεν θεωρουσαι αιτινες ηκολουθησαν τω ιησου απο της γαλιλαιας διακονουσαι αυτω
56 Parmi elles, Marie-Magdeleine, Marie, mère de Jacques et de Joseph, ainsi que la mère des fils de Zébédée.
εν αις ην μαρια η μαγδαληνη και μαρια η του ιακωβου και ιωσηφ μητηρ και η μητηρ των υιων ζεβεδαιου
57 Sur le soir arriva un homme riche, originaire d'Arimathée, nommé Joseph. Il était, lui aussi, un disciple de Jésus.
οψιας δε γενομενης ηλθεν ανθρωπος πλουσιος απο αριμαθαιας τουνομα ιωσηφ ος και αυτος εμαθητευθη τω ιησου
58 Il alla trouver Pilate et demanda le corps de Jésus. Pilate ordonna de le lui remettre.
ουτος προσελθων τω πιλατω ητησατο το σωμα του ιησου τοτε ο πιλατος εκελευσεν αποδοθηναι
59 Et Joseph, prenant le corps, l'ensevelit dans un linceul blanc
και λαβων το σωμα ο ιωσηφ ενετυλιξεν αυτο [εν] σινδονι καθαρα
60 et le déposa dans un sépulcre neuf, qu'il avait taillé dans le roc, et qui lui appartenait. Il roula une pierre énorme contre la porte du tombeau et s'en alla.
και εθηκεν αυτο εν τω καινω αυτου μνημειω ο ελατομησεν εν τη πετρα και προσκυλισας λιθον μεγαν τη θυρα του μνημειου απηλθεν
61 Or Marie-Magdeleine et l'autre Marie étaient là, assises en face du sépulcre.
ην δε εκει μαριαμ η μαγδαληνη και η αλλη μαρια καθημεναι απεναντι του ταφου
62 Le lendemain (qui était le jour après la Préparation) les chefs des prêtres et les Pharisiens se rendirent ensemble chez Pilate
τη δε επαυριον ητις εστιν μετα την παρασκευην συνηχθησαν οι αρχιερεις και οι φαρισαιοι προς πιλατον
63 et lui dirent: «Seigneur, nous nous sommes souvenus que, de son vivant, cet imposteur disait: «Après trois jours, je ressusciterai.»
λεγοντες κυριε εμνησθημεν οτι εκεινος ο πλανος ειπεν ετι ζων μετα τρεις ημερας εγειρομαι
64 Ordonne donc que la tombe soit soigneusement surveillée jusqu'au troisième jour, de peur que ses disciples ne viennent voler le corps et ne disent ensuite au peuple: Il est ressuscité des morts. Imposture dernière qui serait pire que la première.»
κελευσον ουν ασφαλισθηναι τον ταφον εως της τριτης ημερας μηποτε ελθοντες οι μαθηται {VAR2: αυτου } κλεψωσιν αυτον και ειπωσιν τω λαω ηγερθη απο των νεκρων και εσται η εσχατη πλανη χειρων της πρωτης
65 Pilate leur répondit: «Vous avez des gardes; allez, surveillez comme vous l'entendez.»
εφη αυτοις ο πιλατος εχετε κουστωδιαν υπαγετε ασφαλισασθε ως οιδατε
66 Alors ils allèrent s'assurer du sépulcre, en scellant la pierre en présence de la garde.
οι δε πορευθεντες ησφαλισαντο τον ταφον σφραγισαντες τον λιθον μετα της κουστωδιας