Proverbes 8
1 La sagesse n'appelle-t-elle pas, et la prudence ne fait-elle pas entendre sa voix?
Wala ba magsinggit ang kaalam, Ug ang pagsabut magapagula sa iyang tingog?
2 Elle se tient au sommet des éminences, sur le chemin, dans les carrefours;
Sa kinatumyan sa hatag-as nga mga dapit haduol sa dalan, Diin ang mga alagianan nanagkatagbo siya nagatindog;
3 à côté des Portes, à l'entrée de la ville, aux avenues des Portes, elle dit à haute voix:
Tupad sa mga ganghaan, dapit sa pagsulod mo ngadto sa ciudad, Diha sa dapit sa pagsulod mo sa mga pultahan, siya magasinggit sa makusog:
4 « C'est vous, ô hommes, que j'appelle, et ma voix s'adresse aux enfants des hommes.
Kaninyo, Oh mga tawo, ako nagatawag; Ug ang akong tingog maoy alang sa mga anak nga lalake sa mga tawo.
5 Hommes sans raison, apprenez la prudence, et vous, insensés, apprenez la sagesse!
Oh kamo nga mga walay-pagtagad, sabta ang pagpili-sa-maayo; Ug, kamong mga buang, pagmasinabtanon kamo sa inyong kasingkasing.
6 Ecoutez! car je dis des choses relevées, et mes lèvres s'ouvrent pour énoncer la droiture:
Pamati, kay ako mamulong sa labing maayo nga mga butang; Ug ang pagbungat sa akong mga ngabil mogula ang mga matarung butang.
7 car ma bouche exprime la vérité, et mes lèvres abhorrent l'impiété.
Kay ang akong baba magasulti sa kamatuoran; Ug ang kadautan maoy usa ka dulumtanan sa akong mga ngabil.
8 La rectitude est dans tous les mots de ma bouche; ils n'ont rien de tortueux, ni de détourné;
Ang tanang mga pulong sa akong baba mga pagkamatarung man; Walay bisan unsa nga baliko ni balit-ad diha kanila.
9 ils sont évidents pour le sage, et justes pour ceux qui ont trouvé la science.
Silang tanan matin-aw alang kaniya nga makasabut, Ug matarung alang kanila nga nakakaplag sa kahibalo.
10 Prenez mes leçons, et non pas de l'argent, et la science plutôt que l'or de choix;
Dawata ang akong pagpahamatngon, ug ayaw ang salapi; Ug ang kinaadman kay sa piniling bulawan.
11 car la sagesse vaut mieux que les perles, et nulle chose de prix n'est son équivalent.
Kay ang kaalam labi pang maayo kay sa mga rubi; Ug ang tanang mga butang nga pagatinguhaon dili ikagtanding niana.
12 Moi, la sagesse, j'habite avec la prudence, et je trouve la science des bonnes mesures.
Ako nga kaalam naghimo sa kabuotan nga maoy akong puloyanan. Ug nagapangita sa kahibalo ug sa pagpili-sa-maayo.
13 La crainte de l'Éternel est la haine du mal, de l'orgueil, de la hauteur, et des mauvaises voies; et je hais la bouche trompeuse.
Ang pagkahadlok kang Jehova maoy pagdumot sa dautan: Ang pagkagarboso, ug pagkamapahitas-on, ug ang dautan nga dalan, Ug ang mabinalit-aron nga baba maoy akong ginadumtan.
14 J'ai le conseil et le succès, je suis l'intelligence, je possède la force.
Ang pagpakitambag maoy ako, ug kahalalum sa kahibalo: Ako mao man ang pagsabut; aduna akoy kagahum.
15 Par moi les rois règnent, et les princes font de justes lois;
Pinaagi kanako ang mga hari nanaghari, Ug ang mga principe nanaghatag sa justicia.
16 par moi les puissants exercent le pouvoir, ainsi que les grands, tous juges de la terre.
Pinaagi kanako ang mga principe nanagpamunoan, Ug ang mga harianon, bisan ang tanang mga maghuhukom sa yuta.
17 J'aime ceux qui m'aiment, et ceux qui me cherchent, me trouvent.
Ako nahagugma kanila nga nahagugma kanako; Ug kadtong nagasingkamot sa pagpangita kanako, makakaplag kanako.
18 La richesse et l'honneur m'accompagnent, l'opulence solide et la bonté;
Mga bahandi ug kadungganan maoy ania kanako; Oo, ang katigayonan nga molungtad ug ang pagkamatarung
19 mes fruits sont meilleurs que l'or, que l'or pur, et ce que je rapporte est plus que de l'argent de choix.
Ang akong bunga labi pang maayo kay sa bulawan, oo, bisan pa kay sa fino nga bulawan; Ug ang akong abut kay sa piniling salapi.
20 Je marche dans le chemin de la justice, et dans les sentiers de l'équité,
Ako nagalakat sa dalan sa pagkamatarung, Sa kinataliwad-an sa alagianan sa katarungan;
21 pour rendre ceux qui m'aiment possesseurs d'un avoir, et remplir leurs greniers.
Aron nga ako makapasunod niadtong nahagugma kanako ug manggad, Ug nga mapuno ko ang ilang mga panudlanan.
22 « L'Éternel me créa, prémices de ses œuvres, avant ses ouvrages, antérieurement.
Si Jehova nagbaton kanako sa sinugdan sa iyang dalan, Una pa sa iyang mga buhat kanhi.
23 Dès l'éternité je reçus l'onction, avant le commencement, l'origine de la terre;
Ako gipahamutang sa itaas gikan pa sa walay katapusan sukad sa sinugdan, Sa wala pa ang yuta.
24 quand je naquis, les mers n'étaient pas encore, il n'y avait point de sources abondantes en eau;
Sa diha nga wala pay kahiladman, ako nahimugso na, Sa diha nga wala pay mga tubod nga madagayaon sa tubig.
25 avant que les montagnes fussent plantées, avant les collines j'étais enfantée:
Sa wala pa mapahimutang ang mga bukid, Sa wala pa ang kabungturan ako nahimugso na;
26 Il n'avait encore créé ni la terre, ni les déserts, ni le chef de la poudre de la terre.
Samtang nga wala pa niya mabuhat ang yuta, ni ang kapatagan, Ni ang sinugdan sa abug sa kalibutan.
27 Quand Il disposait le ciel, j'étais là; quand Il traçait un cercle sur la face de l'abîme,
Sa diha nga gitukod niya ang kalangitan didto na ako: Sa gipahamutang niya ang usa ka lingin ibabaw sa nawong sa kahilad-man,
28 quand d'en haut Il condensait les nues, et faisait bouillonner les sources de l'abîme,
Sa diha nga gihimo niyang malig-on ang kalangitan sa kahitas-an, Sa diha nga ang mga tuboran sa kahiladman nahimong mabaskog,
29 quand Il donnait à la mer ses limites, pour que les eaux ne franchissent pas ses bords, quand Il fixait les bases de la terre,
Sa diha nga gihatag niya sa dagat ang iyang utlanan, Nga ang mga tubig dili magalapas sa iyang sugo, Sa diha nga iyang gilaraw ang mga patukoranan sa yuta;
30 j'étais à ses côtés, fidèle ouvrière, je faisais ses délices tous les jours, me jouant devant lui continuellement,
Unya ako didto tupad kaniya, ingon sa usa ka batid nga magbubuhat; Ug ako sa matag-adlaw maoy kahimuot niya, Nagakalipay sa kanunay sa iyang atubangan,
31 jouant sur le disque de sa terre, et faisant mes délices des enfants des hommes. »
Nagakalipay sa iyang puloy-anang yuta; Ug ang akong kahimuot didto uban sa mga anak sa mga tawo.
32 Maintenant donc, mes fils, écoutez-moi! et heureux ceux qui se tiennent dans mes voies!
Busa karon, mga anak ko, patalinghug kamo kanako; Kay bulahan kadto sila nga nagabantay sa akong mga dalan.
33 Recevez la correction, et devenez sages, et ne la repoussez pas!
Pamatia ang pahamatngon, ug pagmanggialamon, Ug ayaw kini pag-isalikway.
34 Heureux l'homme qui m'écoute, veillant à ma porte journellement, et gardant les jambages de mon portail!
Bulahan ang tawo nga mamati kanako, Nga magabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, Nga magahulat diha sa mga haligi sa akong mga pultahan.
35 Car, quiconque me trouve, a trouvé la vie, et il obtient la faveur de l'Éternel.
Kay bisan kinsa kadto nga makakaplag kanako makakaplag ug kinabuhi, Ug makabaton sa kalooy kang Jehova.
36 Mais celui qui me manque, fait tort à son âme; tous ceux qui me haïssent, aiment la mort.
Apan siya nga makasala batok kanako makasala sa iyang kaugalingong kalag: Silang tanan nga managdumot kanako mahagugma sa kamatayon.
