Proverbes 3

1 Mon fils, n'oublie pas mes leçons, et que ton cœur garde mes préceptes!

Anak ko, huwag mong kalimutan ang aking kautusan; kundi ingatan ng iyong puso ang aking mga utos:

2 Car ils prolongeront tes jours et tes années de vie, et te donneront la paix.

Sapagka't karamihan ng mga araw, at mga taon ng buhay, at kapayapaan, ay madadagdag sa iyo.

3 Que l'amour et la vérité ne te quittent pas; lie-les à ton col, écris-les sur les tablettes de ton cœur!

Huwag kang pabayaan ng kaawaan at katotohanan: itali mo sa palibot ng iyong leeg; ikintal mo sa iyong puso:

4 Alors tu trouveras grâce et bon succès devant Dieu et devant les hommes.

Sa gayo'y makakasumpong ka ng lingap at mabuting kaunawaan, sa paningin ng Dios at ng tao.

5 Confie-toi en Dieu de tout ton cœur, et ne t'appuie pas sur ton propre sens!

Tumiwala ka sa Panginoon ng buong puso mo, at huwag kang manalig sa iyong sariling kaunawaan:

6 En toutes tes voies regarde vers Lui, et Il aplanira tes sentiers.

Kilalanin mo siya sa lahat ng iyong mga lakad, at kaniyang ituturo ang iyong mga landas.

7 Ne sois point sage à tes propres yeux; crains l'Éternel, et fuis le mal!

Huwag kang magpakapantas sa iyong sariling mga mata; matakot ka sa Panginoon, at humiwalay ka sa kasamaan:

8 ce sera la santé de ton corps, et le rafraîchissement de tes os.

Magiging kagalingan sa iyong pusod, at utak sa iyong mga buto.

9 Honore Dieu avec ta richesse, et avec les prémices de tout ton revenu!

Parangalin mo ang Panginoon ng iyong tinatangkilik, at ng mga unang bunga ng lahat mong ani:

10 et tes greniers se rempliront d'abondance, et de moût tes cuves regorgeront.

Sa gayo'y mapupuno ang iyong mga kamalig ng sagana, at ang iyong mga alilisan ay aapawan ng bagong alak.

11 Ne méprise pas, mon fils, la correction de l'Éternel, et ne t'irrite point de ses châtiments!

Anak ko, huwag mong hamakin ang parusa ng Panginoon; ni mayamot man sa kaniyang saway:

12 Car c'est celui qu'il aime que l'Éternel châtie, comme un père l'enfant auquel il prend plaisir.

Sapagka't sinasaway ng Panginoon ang kaniyang iniibig: gaya ng ama sa anak na kaniyang kinaluluguran.

13 Heureux l'homme qui trouve la sagesse, et l'homme qui obtient la prudence!

Mapalad ang tao na nakakasumpong ng karunungan, at ang tao na nagtatamo ng kaunawaan.

14 Car son acquisition vaut mieux que celle de l'argent, et ce qu'elle rapporte, est meilleur que l'or fin;

Sapagka't ang kalakal niya ay maigi kay sa kalakal na pilak, at ang pakinabang niyaon kay sa dalisay na ginto.

15 elle a plus de prix que les perles, et tout ce que tu as de précieux ne lui équivaut pas.

Mahalaga nga kay sa mga rubi; at wala sa mga bagay na mananasa mo sa maihahalintulad sa kaniya,

16 Longue vie est dans sa main droite; dans sa gauche, richesse et honneur.

Karamihan ng mga araw ay nasa kanang kamay niya, sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.

17 Ses voies sont des voies de délices, et tous ses sentiers sont des sentiers de paix.

Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kaligayahan, at lahat niyang mga landas ay kapayapaan.

18 Elle est un arbre de vie pour ceux qui la saisissent, et qui la tient ferme en est rendu heureux.

Siya ay punong kahoy ng buhay sa mga nanghahawak sa kaniya: at mapalad ang bawa't isa na nangamamalagi sa kaniya.

19 Par la sagesse l'Éternel a fondé la terre, et élevé les Cieux par son intelligence;

Nilikha ng Panginoon ang lupa sa pamamagitan ng karunungan; itinatag niya ang langit sa pamamagitan ng kaunawaan.

20 par sa science Il ouvrit les abîmes, et fit des nues distiller la rosée.

Sa kaniyang kaalaman ay nabahagi ang mga kalaliman, at ang mga alapaap ay nagsipatak ng hamog.

21 Mon fils, ne les perds pas de vue, garde la sagesse et la réflexion!

Anak ko, huwag silang mangahiwalay sa iyong mga mata; ingatan mo ang magaling na karunungan at ang kabaitan;

22 Elles donneront vie à ton âme, et parure gracieuse à ton col.

Sa gayo'y magiging buhay sila sa iyong kaluluwa, at biyaya sa iyong leeg.

23 Alors d'un pas sûr tu marcheras dans ta voie, et ton pied ne heurtera point.

Kung magkagayo'y lalakad ka ng iyong lakad na tiwasay, at ang iyong paa ay hindi matitisod.

24 En te couchant tu seras sans peur, et couché tu auras un doux sommeil.

Pagka ikaw ay nahihiga, hindi ka matatakot: Oo, ikaw ay mahihiga at ang iyong tulog ay magiging mahimbing.

25 Ne redoute pas l'alarme soudaine, ni l'attaque des méchants qui surviendrait;

Huwag kang matakot ng biglang pagkatakot, ni sa pagkabuwal man ng masama, pagka dumarating:

26 car l'Éternel sera ton assurance, et Il empêchera ton pied d'être pris dans le piège.

Sapagka't ang Panginoon ay magiging iyong pagtitiwala, at iingatan ang iyong paa sa pagkahuli.

27 Ne refuse pas un bienfait à celui qui y a droit, quand tu as le pouvoir de l'accorder.

Huwag mong ikait ang mabuti sa kinauukulan, pagka nasa kapangyarihan ng iyong kamay na ito'y gawin.

28 Ne dis pas à ton prochain: « Va-t'en et reviens, demain je te donnerai! » quand tu as de quoi donner.

Huwag mong sabihin sa iyong kapuwa, Yumaon ka, at bumalik uli, at bukas ay magbibigay ako; pagka ikaw ay mayroon.

29 Ne machine pas du mal contre ton prochain, qui habite en confiance auprès de toi.

Huwag kang kumatha ng kasamaan laban sa iyong kapuwa, na palibhasa't tumatahang tiwasay sa siping mo.

30 N'entre avec personne en procès sans cause, quand tu n'as pas été provoqué par un tort.

Huwag kang makipagusapin sa kanino man ng walang kadahilanan, kung hindi siya gumawa ng kasamaan sa iyo.

31 Ne porte pas envie à l'homme violent, et ne choisis aucune de ses voies,

Huwag kang managhili sa taong marahas, at huwag kang pumili ng anoman sa kaniyang mga lakad.

32 car l'homme faux est l'abomination de l'Éternel, mais aux hommes droits Il donne son amitié.

Sapagka't ang suwail ay kasuklamsuklam sa Panginoon: nguni't ang kaniyang payo ay kasama ng matuwid.

33 La malédiction de l'Éternel est sur la maison de l'impie, mais Il bénit la demeure des justes.

Ang sumpa ng Panginoon ay nasa bahay ng masama; nguni't pinagpapala niya ang tahanan ng matuwid.

34 S'il se moque des moqueurs, aux humbles Il accorde sa grâce.

Tunay na kaniyang dinuduwahagi ang mga mangduduwahagi, nguni't binibigyan niya ng biyaya ang mababa.

35 Les sages ont l'honneur pour héritage, mais les insensés recueillent la honte.

Ang pantas ay magmamana ng kaluwalhatian; nguni't kahihiyan ay magiging ganti sa mga mangmang.