Proverbes 10

1 Maximes de Salomon. Un fils sage est la joie d'un père; et un fils insensé, le chagrin de sa mère.

Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.

2 Les gains iniques ne profitent pas; mais la justice sauve de la mort.

Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.

3 L'Éternel ne laisse pas le juste souffrir de la faim; mais Il repousse la convoitise des impies.

Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.

4 Celui qui travaille d'une main lâche, s'appauvrit; mais la main des diligents enrichit.

Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.

5 Qui recueille en été, est un fils sensé; qui dort pendant la moisson, est un fils qui fait honte.

Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.

6 Il y a des bénédictions pour la tête du juste; mais l'iniquité recouvre la bouche de l'impie.

Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.

7 La mémoire du juste demeure en bénédiction; mais le nom des impies tombe en pourriture.

Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.

8 Celui qui a la sagesse dans le cœur, accueille les préceptes; mais celui qui a la folie sur les lèvres, court à sa perte.

Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.

9 Qui suit la voie de l'innocence, suit une voie sûre; mais qui prend des voies tortueuses, sera démasqué.

Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.

10 Celui qui cligne les yeux, est une cause de chagrin; et l'insensé parleur court à sa ruine.

Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.

11 C'est une source de vie que la bouche du juste; mais l'injustice couvre la bouche des impies.

Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.

12 La haine provoque les querelles; mais sur tous les manquements l'amour met un voile.

Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.

13 Sur les lèvres de l'homme de sens se trouve la sagesse; mais la verge va au dos de qui manque de raison.

Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.

14 Les sages tiennent la science en réserve; mais la bouche de l'impie est une ruine qui menace.

Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.

15 L'avoir du riche est sa forteresse; la ruine du pauvre, c'est sa pauvreté.

Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.

16 Le gain du juste est une cause de vie; le revenu de l'impie, une cause de péché.

Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.

17 Celui-là est le chemin de la vie qui garde la discipline, mais celui qui néglige la correction, induit en erreur.

Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.

18 Dissimuler la haine, c'est avoir des lèvres qui mentent; publier la calomnie, c'est être méchant.

Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.

19 En parlant beaucoup, on ne manque pas de pécher; mais qui réfrène ses lèvres, agit prudemment.

No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.

20 La langue du juste est un argent de choix; le cœur des impies est bien peu de chose.

Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.

21 Les lèvres du juste donnent la pâture à plusieurs; mais les insensés périssent par défaut de raison.

Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.

22 La bénédiction de Dieu, c'est elle qui enrichit, et le pénible labeur n'y peut rien ajouter.

Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.

23 C'est une joie pour l'insensé de commettre le crime; et d'être sage, pour l'homme de sens.

Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.

24 Ce que redoute l'impie, c'est ce qui lui arrive; mais [Dieu] accomplit les vœux des justes.

Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.

25 Comme passe l'ouragan, ainsi disparaît l'impie, mais le juste est une fondation éternelle.

Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.

26 Ce que le vinaigre est au dents, et la fumée aux yeux, tel est le paresseux pour celui qui l'envoie.

Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.

27 La crainte de l'Éternel prolonge les jours; mais les années des impies sont abrégées.

Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

28 L'attente des justes devient joie; et l'espoir des impies, désastre.

Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.

29 Pour l'innocence la voie de l'Éternel est un fort; mais une ruine pour les méchants.

Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.

30 Le juste est à jamais inébranlable; mais les impies n'habiteront pas le pays.

Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.

31 La bouche du juste pousse des jets de sagesse; mais la langue dépravée est arrachée.

Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.

32 Les lèvres du juste connaissent la grâce; et la bouche de l'impie, la perversité.

Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.