Proverbes 1
1 Proverbes de Salomon, fils de David, roi d'Israël,
Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:
2 pour connaître la sagesse et la discipline, pour acquérir le sens des paroles de sens,
Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;
3 pour recevoir les leçons de la prudence, de l'équité et de la justice et de la droiture,
Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;
4 pour donner la raison aux simples, et au jeune homme la connaissance et la pensée.
Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:
5 Que le sage écoute, et il augmentera sa conception, et l'expert gagnera de prudents conseils,
Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:
6 pour comprendre les sentences et les discours voilés, les propos des sages et leurs énigmes.
Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.
7 La crainte de l'Éternel est le principe de la connaissance, les insensés méprisent la sagesse et la discipline.
Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.
8 Ecoute, mon fils, la leçon de ton père, et ne néglige point la remontrance de ta mère!
Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:
9 Car elles sont à ta tête une couronne gracieuse, et des joyaux à ton col.
Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.
10 Mon fils, si des pécheurs veulent t'entraîner, n'y donne pas ton consentement!
Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.
11 S'ils disent: « Viens avec nous, épions le sang, dressons des pièges à l'innocent, qui l'est en vain;
Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;
12 engloutissons-les, comme les Enfers font des vivants, les innocents, comme ceux qui descendent dans la fosse; (Sheol h7585)
Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw; (Sheol h7585)
13 nous gagnerons tous les trésors de prix, nous remplirons nos maisons de dépouilles
Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;
14 tu tireras au sort ton lot avec nous, nous ferons tous bourse commune, » –
Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:
15 mon fils, ne fais pas route avec eux; tiens ton pied loin de leur voie!
Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:
16 Car leurs pieds courent à ce qui est mal. ils se hâtent pour aller répandre le sang.
Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.
17 Mais en vain le filet se déploie aux yeux de l'oiseau:
Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:
18 eux, c'est leur propre sang qu'ils épient, et c'est à leur vie même qu'ils dressent des pièges.
At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.
19 Tel est le chemin de tous les hommes avides du gain, lequel ôte la vie à celui qui l'obtient.
Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.
20 La sagesse crie dans les rues, et sur les places fait entendre sa voix;
Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;
21 à l'angle des rues bruyantes elle fait son appel; à l'avenue des Portes, dans la ville, elle dit ces mots:
Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:
22 « Jusques à quand, faibles, aimerez-vous la faiblesse, et les moqueurs se plairont-ils dans la moquerie, et les présomptueux haïront-ils la connaissance?
Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?
23 Revenez à ma discipline! Voici, je verserai sur vous mon esprit, et vous ferai connaître mes paroles.
Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.
24 Or, puisque j'appelai, et que vous fûtes rénitents, que j'étendis la main, et que nul n'y prit garde,
Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;
25 et que vous avez dédaigné tous mes conseils, et n'avez point aimé ma discipline;
Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:
26 à mon tour je me rirai de vos maux; je me moquerai, quand l'alarme vous surviendra,
Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;
27 lorsque, comme l'ouragan, l'alarme vous surviendra et que votre ruine s'avancera comme la tempête; lorsque vous surviendront la détresse et l'angoisse.
Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.
28 Alors ils m'invoqueront, mais je ne répondrai pas, ils me chercheront, mais ne me trouveront pas.
Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:
29 Parce qu'ils ont haï la science, et n'ont pas fait choix de la crainte de l'Éternel;
Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.
30 qu'ils n'ont point voulu de mes conseils, et qu'ils ont méprisé toutes mes leçons;
Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:
31 ils se repaîtront du fruit de leurs voies, et se rassasieront de leurs propres conseils.
Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.
32 Car les faibles trouvent la mort dans leur défection, et les présomptueux, leur perte dans leur sécurité;
Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.
33 mais qui m'écoute habitera sûrement, il sera tranquille, sans crainte de revers.
Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.
