< Luc 22 >
1 Or la fête des pains sans levain, dite la Pâque, approchait,
ηγγιζεν δε η εορτη των αζυμων η λεγομενη πασχα
2 et les grands prêtres et les scribes cherchaient comment ils pourraient se défaire de lui, car ils craignaient le peuple.
και εζητουν οι αρχιερεις και οι γραμματεις το πως ανελωσιν αυτον εφοβουντο γαρ τον λαον
3 Or Satan entra dans Judas, nommé Iscariote, qui était du nombre des douze,
εισηλθεν δε ο σατανας εις ιουδαν τον επικαλουμενον ισκαριωτην οντα εκ του αριθμου των δωδεκα
4 et il vint conférer avec les grands prêtres et les chefs des gardes sur la manière de le leur livrer.
και απελθων συνελαλησεν τοις αρχιερευσιν και γραμματευσιν και στρατηγοις το πως αυτον παραδω αυτοις
5 Et ils furent dans la joie, et ils convinrent de lui donner de l'argent,
και εχαρησαν και συνεθεντο αυτω αργυρια δουναι
6 et il s'engagea. Et il cherchait une bonne occasion pour le leur livrer à l'insu de la foule.
και εξωμολογησεν και εζητει ευκαιριαν του παραδουναι αυτον αυτοις ατερ οχλου
7 Cependant le jour des pains sans levain arriva, dans lequel il fallait immoler la pâque;
ηλθεν δε η ημερα των αζυμων εν η εδει θυεσθαι το πασχα
8 et il dépêcha Pierre et Jean en disant: « Allez nous faire les préparatifs nécessaires pour que nous mangions la pâque. »
και απεστειλεν πετρον και ιωαννην ειπων πορευθεντες ετοιμασατε ημιν το πασχα ινα φαγωμεν
9 Mais ils lui dirent: « Où veux-tu que nous fassions les préparatifs pour que tu manges la pâque? »
οι δε ειπον αυτω που θελεις ετοιμασωμεν
10 Et il leur dit: « Voici, quand vous serez entrés dans la ville, vous rencontrerez un homme portant une cruche d'eau; suivez-le dans la maison où il entrera,
ο δε ειπεν αυτοις ιδου εισελθοντων υμων εις την πολιν συναντησει υμιν ανθρωπος κεραμιον υδατος βασταζων ακολουθησατε αυτω εις την οικιαν ου εισπορευεται
11 et dites au chef de famille: « Le maître te fait dire: Où est la chambre où je dois manger la pâque avec mes disciples? »
και ερειτε τω οικοδεσποτη της οικιας λεγει σοι ο διδασκαλος που εστιν το καταλυμα οπου το πασχα μετα των μαθητων μου φαγω
12 Et cet homme vous montrera une grande salle à manger garnie de lits; faites-y les préparatifs. »
κακεινος υμιν δειξει ανωγαιον μεγα εστρωμενον εκει ετοιμασατε
13 Or s'en étant allés ils trouvèrent tout comme il le leur avait dit, et ils préparèrent la pâque.
απελθοντες δε ευρον καθως ειρηκεν αυτοις και ητοιμασαν το πασχα
14 Et lorsque l'heure fut arrivée, il se mit à table et les apôtres avec lui.
και οτε εγενετο η ωρα ανεπεσεν και οι δωδεκα αποστολοι συν αυτω
15 Et il leur dit: « J'ai ardemment désiré manger cette pâque avec vous avant ma passion;
και ειπεν προς αυτους επιθυμια επεθυμησα τουτο το πασχα φαγειν μεθ υμων προ του με παθειν
16 car je vous déclare que je ne la mangerai certainement plus, jusques à ce qu'elle soit accomplie dans le royaume de Dieu. »
λεγω γαρ υμιν οτι ουκετι ου μη φαγω εξ αυτου εως οτου πληρωθη εν τη βασιλεια του θεου
17 Puis, ayant pris une coupe, il dit, après avoir rendu grâces: « Prenez ceci, et distribuez-le entre vous;
και δεξαμενος [ το ] ποτηριον ευχαριστησας ειπεν λαβετε τουτο και διαμερισατε εαυτοις
18 car je vous déclare que je ne boirai certainement plus désormais du produit de la vigne, jusques à ce que le royaume de Dieu soit venu. »
λεγω γαρ υμιν οτι ου μη πιω απο του γενηματος της αμπελου εως οτου η βασιλεια του θεου ελθη
19 Puis ayant pris du pain, il le rompit, après avoir rendu grâces, et il le leur donna en disant: « Ceci est mon corps, qui est donné pour vous; faites ceci en mémoire de moi; »
και λαβων αρτον ευχαριστησας εκλασεν και εδωκεν αυτοις λεγων τουτο εστιν το σωμα μου το υπερ υμων διδομενον τουτο ποιειτε εις την εμην αναμνησιν
20 puis de même la coupe après le repas, en disant: « Cette coupe est la nouvelle alliance en mon sang, qui est versé pour vous.
ωσαυτως και το ποτηριον μετα το δειπνησαι λεγων τουτο το ποτηριον η καινη διαθηκη εν τω αιματι μου το υπερ υμων εκχυνομενον
21 Néanmoins, voici, la main de celui qui me livre est avec moi sur la table;
πλην ιδου η χειρ του παραδιδοντος με μετ εμου επι της τραπεζης
22 car le fils de l'homme s'en va, il est vrai, selon ce qui a été fixé, néanmoins malheur à cet homme par qui il est livré. »
και ο μεν υιος του ανθρωπου πορευεται κατα το ωρισμενον πλην ουαι τω ανθρωπω εκεινω δι ου παραδιδοται
23 Et ils se mirent à rechercher entre eux quel était donc celui d'entre eux qui devait faire cela.
και αυτοι ηρξαντο συζητειν προς εαυτους το τις αρα ειη εξ αυτων ο τουτο μελλων πρασσειν
24 Et il s'éleva encore parmi eux une discussion pour savoir lequel d'entre eux passait pour le plus grand;
εγενετο δε και φιλονεικια εν αυτοις το τις αυτων δοκει ειναι μειζων
25 mais il leur dit: « Les rois des nations les dominent, et leurs potentats sont appelés bienfaiteurs;
ο δε ειπεν αυτοις οι βασιλεις των εθνων κυριευουσιν αυτων και οι εξουσιαζοντες αυτων ευεργεται καλουνται
26 mais pour vous ne faites pas de même; au contraire, que le plus grand parmi vous devienne comme le plus jeune, et celui qui commande comme celui qui sert;
υμεις δε ουχ ουτως αλλ ο μειζων εν υμιν γινεσθω ως ο νεωτερος και ο ηγουμενος ως ο διακονων
27 car qui est le plus grand, celui qui est à table ou celui qui sert? N'est-ce pas celui qui est à table? Mais moi je suis au milieu de vous comme celui qui sert.
τις γαρ μειζων ο ανακειμενος η ο διακονων ουχι ο ανακειμενος εγω δε ειμι εν μεσω υμων ως ο διακονων
28 Quant à vous, vous êtes ceux qui sont toujours demeurés avec moi dans mes tentations,
υμεις δε εστε οι διαμεμενηκοτες μετ εμου εν τοις πειρασμοις μου
29 et moi, de mon côté, je dispose en votre faveur du royaume, comme mon Père en a disposé en ma faveur,
καγω διατιθεμαι υμιν καθως διεθετο μοι ο πατηρ μου βασιλειαν
30 afin que vous mangiez et que vous buviez à ma table dans mon royaume, et que vous soyez assis sur des trônes, pour juger les douze tribus d'Israël.
ινα εσθιητε και πινητε επι της τραπεζης μου εν τη βασιλεια μου και καθισεσθε επι θρονων κρινοντες τας δωδεκα φυλας του ισραηλ
31 Simon, Simon, voici, Satan vous a réclamés pour vous cribler comme le blé;
ειπεν δε ο κυριος σιμων σιμων ιδου ο σατανας εξητησατο υμας του συνιασαι ως τον σιτον
32 mais moi j'ai prié pour toi, afin que ta foi ne défaille point, et toi, après être une fois revenu, affermis tes frères. »
εγω δε εδεηθην περι σου ινα μη εκλιπη η πιστις σου και συ ποτε επιστρεψας στηριξον τους αδελφους σου
33 Or il lui dit: « Seigneur, je suis prêt à aller avec toi et en prison et à la mort. »
ο δε ειπεν αυτω κυριε μετα σου ετοιμος ειμι και εις φυλακην και εις θανατον πορευεσθαι
34 Mais il lui dit: « Pierre, je te le déclare, aujourd'hui le coq ne chantera pas, jusqu'à ce que, par trois fois, tu aies nié que tu me connais. »
ο δε ειπεν λεγω σοι πετρε ου φωνησει σημερον αλεκτωρ πριν η τρις απαρνηση μη ειδεναι με
35 Et il leur dit: « Quand je vous ai envoyés sans bourse, ni besace, ni sandales, avez-vous manqué de quelque chose? » Et ils dirent: « De rien. »
και ειπεν αυτοις οτε απεστειλα υμας ατερ βαλλαντιου και πηρας και υποδηματων μη τινος υστερηθητε οι δε ειπον ουθενος
36 Mais il leur dit: « Maintenant, au contraire, que celui qui a une bourse la prenne, et de même aussi sa besace, et que celui qui n'en a pas vende son manteau et s'achète une épée;
ειπεν ουν αυτοις αλλα νυν ο εχων βαλλαντιον αρατω ομοιως και πηραν και ο μη εχων πωλησει το ιματιον αυτου και αγορασει μαχαιραν
37 car je vous le déclare, il faut que ce passage de l'écriture s'accomplisse en ma personne: « Et c'est parmi des criminels qu'il a été compté; en effet ce qui me concerne va prendre fin. »
λεγω γαρ υμιν οτι ετι τουτο το γεγραμμενον δει τελεσθηναι εν εμοι το και μετα ανομων ελογισθη και γαρ τα περι εμου τελος εχει
38 Mais ils dirent: « Seigneur, voici, il y a ici deux épées. » Or il leur dit: « Cela suffit. »
οι δε ειπον κυριε ιδου μαχαιραι ωδε δυο ο δε ειπεν αυτοις ικανον εστιν
39 Et étant sorti il s'achemina, selon sa coutume, vers la montagne des Oliviers; or les disciples aussi le suivaient.
και εξελθων επορευθη κατα το εθος εις το ορος των ελαιων ηκολουθησαν δε αυτω και οι μαθηται αυτου
40 Mais lorsqu'il fut arrivé en cet endroit, il leur dit: « Priez pour ne pas entrer en tentation. »
γενομενος δε επι του τοπου ειπεν αυτοις προσευχεσθε μη εισελθειν εις πειρασμον
41 Et lui-même s'éloigna d'eux à la distance d'environ un jet de pierre, et s'étant mis à genoux, il priait
και αυτος απεσπασθη απ αυτων ωσει λιθου βολην και θεις τα γονατα προσηυχετο
42 en disant: « Père, si Tu le veux, fais passer cette coupe loin de moi! Toutefois que ce ne soit pas ma volonté, mais la tienne, qui se fasse. » [
λεγων πατερ ει βουλει παρενεγκειν τουτο το ποτηριον απ εμου πλην μη το θελημα μου αλλα το σον γινεσθω
43 Or un ange venu du ciel lui apparut pour le fortifier,
ωφθη δε αυτω αγγελος απ ουρανου ενισχυων αυτον
44 et étant entré en agonie, il priait avec plus d'instance; mais sa sueur devint comme des gouttes de sang, qui tombaient sur la terre.]
και γενομενος εν αγωνια εκτενεστερον προσηυχετο εγενετο δε ο ιδρως αυτου ωσει θρομβοι αιματος καταβαινοντες επι την γην
45 Et s'étant levé après sa prière, il vint vers ses disciples qu'il trouva endormis de tristesse,
και αναστας απο της προσευχης ελθων προς τους μαθητας ευρεν αυτους κοιμωμενους απο της λυπης
46 et il leur dit: « Pourquoi dormez-vous? Levez-vous et priez afin que vous n'entriez pas en tentation. »
και ειπεν αυτοις τι καθευδετε ανασταντες προσευχεσθε ινα μη εισελθητε εις πειρασμον
47 Pendant qu'il parlait encore, voici venir une foule, et le nommé Judas, un des douze, la précédait, et il s'approcha de Jésus pour l'embrasser.
ετι δε αυτου λαλουντος ιδου οχλος και ο λεγομενος ιουδας εις των δωδεκα προηγεν αυτους και ηγγισεν τω ιησου φιλησαι αυτον τουτο γαρ σημειον δεδωκει αυτοις ον αν φιλησω αυτος εστιν
48 Mais Jésus lui dit: « Judas, c'est par un baiser que tu livres le fils de l'homme! »
ο δε ιησους ειπεν αυτω ιουδα φιληματι τον υιον του ανθρωπου παραδιδως
49 Et ceux qui étaient avec lui voyant ce qui allait arriver dirent: « Seigneur, si nous frappions de l'épée? »
ιδοντες δε οι περι αυτον το εσομενον ειπον αυτω κυριε ει παταξομεν εν μαχαιρα
50 Et l'un d'entre eux frappa l'esclave du grand prêtre et lui enleva l'oreille droite.
και επαταξεν εις τις εξ αυτων τον δουλον του αρχιερεως και αφειλεν αυτου το ους το δεξιον
51 Mais Jésus prenant la parole dit: « Attendez que ceci soit fait, » et lui ayant touché l'oreille, il le guérit.
αποκριθεις δε ο ιησους ειπεν εατε εως τουτου και αψαμενος του ωτιου αυτου ιασατο αυτον
52 Or Jésus dit aux grands prêtres et aux chefs des gardes du temple et aux anciens qui s'étaient portés contre lui: « Vous êtes sortis, comme contre un brigand, avec des épées et des bâtons.
ειπεν δε ο ιησους προς τους παραγενομενους επ αυτον αρχιερεις και στρατηγους του ιερου και πρεσβυτερους ως επι ληστην εξεληλυθατε μετα μαχαιρων και ξυλων
53 Pendant que j'étais chaque jour avec vous dans le temple, vous n'avez pas mis les mains sur moi; mais c'est ici votre heure, et le règne des ténèbres. »
καθ ημεραν οντος μου μεθ υμων εν τω ιερω ουκ εξετεινατε τας χειρας επ εμε αλλ αυτη εστιν υμων η ωρα και η εξουσια του σκοτους
54 Or l'ayant saisi, ils l'emmenèrent, et ils le conduisirent dans la maison du grand, prêtre. Mais Pierre le suivait de loin.
συλλαβοντες δε αυτον ηγαγον και εισηγαγον αυτον εις τον οικον του αρχιερεως ο δε πετρος ηκολουθει μακροθεν
55 Or après qu'ils eurent allumé un feu au milieu de la cour et qu'ils se furent assis ensemble, Pierre se trouvait assis au milieu d'eux.
αψαντων δε πυραν εν μεσω της αυλης και συγκαθισαντων αυτων εκαθητο ο πετρος εν μεσω αυτων
56 Mais une servante l'ayant vu assis à la lueur du feu et l'ayant regardé fixement, dit: « Celui-ci aussi était avec lui. »
ιδουσα δε αυτον παιδισκη τις καθημενον προς το φως και ατενισασα αυτω ειπεν και ουτος συν αυτω ην
57 Mais lui le nia en disant: « Je ne le connais point, femme! »
ο δε ηρνησατο λεγων γυναι ουκ οιδα αυτον
58 Et peu après un autre l'ayant vu, dit: « Toi aussi, tu en es. » Mais Pierre dit: « O homme, je n'en suis point! »
και μετα βραχυ ετερος ιδων αυτον εφη και συ εξ αυτων ει ο δε πετρος ειπεν ανθρωπε ουκ ειμι
59 Et au bout d'environ une heure un autre insistait en disant: « Certainement celui-ci aussi était avec lui; car il est aussi Galiléen. »
και διαστασης ωσει ωρας μιας αλλος τις διισχυριζετο λεγων επ αληθειας και ουτος μετ αυτου ην και γαρ γαλιλαιος εστιν
60 Mais Pierre dit: « O homme, j'ignore ce dont tu parles. » Et tout à coup, comme il parlait encore, un coq chanta,
ειπεν δε ο πετρος ανθρωπε ουκ οιδα ο λεγεις και παραχρημα ετι λαλουντος αυτου εφωνησεν αλεκτωρ
61 et le seigneur s'étant retourné regarda Pierre, et Pierre se souvint de la parole du seigneur, qui lui avait dit: « Avant que le coq ait chanté aujourd'hui tu m'auras renié trois fois. »
και στραφεις ο κυριος ενεβλεψεν τω πετρω και υπεμνησθη ο πετρος του λογου του κυριου ως ειπεν αυτω οτι πριν αλεκτορα φωνησαι απαρνηση με τρις
62 Et étant sorti il pleura amèrement.
και εξελθων εξω ο πετρος εκλαυσεν πικρως
63 Et les hommes qui le tenaient le bafouaient après l'avoir frappé,
και οι ανδρες οι συνεχοντες τον ιησουν ενεπαιζον αυτω δεροντες
64 et l'ayant couvert d'un voile, ils l'interrogeaient en disant: « Prophétise! Quel est celui qui t'a frappé? »
και περικαλυψαντες αυτον ετυπτον αυτου το προσωπον και επηρωτων αυτον λεγοντες προφητευσον τις εστιν ο παισας σε
65 Et ils disaient contre lui beaucoup d'autres injures.
και ετερα πολλα βλασφημουντες ελεγον εις αυτον
66 Et lorsque le jour fut venu, le corps des anciens du peuple se réunit ainsi que les grands prêtres et les scribes, et ils l'amenèrent devant leur propre tribunal, en disant: « Si tu es le Christ, dis-le nous. »
και ως εγενετο ημερα συνηχθη το πρεσβυτεριον του λαου αρχιερεις και γραμματεις και ανηγαγον αυτον εις το συνεδριον εαυτων λεγοντες
67 Mais il leur dit: « Si je vous le disais, vous ne le croiriez certainement pas;
ει συ ει ο χριστος ειπε ημιν ειπεν δε αυτοις εαν υμιν ειπω ου μη πιστευσητε
68 si, d'un autre côté, je vous interrogeais, vous ne répondriez certainement pas.
εαν δε και ερωτησω ου μη αποκριθητε μοι η απολυσητε
69 Mais désormais le fils de l'homme sera assis à la droite de la puissance de Dieu. «
απο του νυν εσται ο υιος του ανθρωπου καθημενος εκ δεξιων της δυναμεως του θεου
70 Or ils dirent tous: « Tu es donc le fils de Dieu? » Or il leur dit: « C'est vous-mêmes qui dites que je le suis. »
ειπον δε παντες συ ουν ει ο υιος του θεου ο δε προς αυτους εφη υμεις λεγετε οτι εγω ειμι
71 Mais ils dirent: « Qu'avons-nous encore besoin de témoignage, puisque c'est nous-mêmes qui l'avons entendu de sa bouche? »
οι δε ειπον τι ετι χρειαν εχομεν μαρτυριας αυτοι γαρ ηκουσαμεν απο του στοματος αυτου