< Proverbes 8 >
1 La sagesse ne crie-t-elle pas, et l'intelligence ne fait-elle pas entendre sa voix?
Haddaba xigmaddu sow ma dhawaaqin? Waxgarashaduna codkeedii sow kor uma qaadin?
2 Elle se place au sommet des hauteurs, sur le chemin, aux carrefours.
Waxay taagan tahay meelaha sarreeya Oo jidka agtiisa ah, meesha waddooyinku ku kulmaan.
3 Près des portes, devant la ville, à l'entrée des rues, elle s'écrie:
Oo waxay ka qaylisaa irdaha agtooda, Meesha magaalada laga soo galo, Iyo meesha albaabbada laga soo galoba.
4 O hommes! je vous appelle, et ma voix s'adresse aux enfants des hommes.
Nimanyahow, idinkaan idiin dhawaaqayaa, Oo codkayguna wuxuu u yeedhayaa binu-aadmiga.
5 Vous, stupides, apprenez le discernement; vous, insensés, devenez intelligents de cœur.
Garaadlaawayaashow, miyir lahaada, Nacasyadoy, waxgarasho qalbiga ku haysta.
6 Écoutez, car je dirai des choses importantes, et j'ouvrirai mes lèvres pour enseigner ce qui est droit.
I maqla, waayo, waxaan ku hadlayaa waxyaalo wanaagsan, Oo waxaan bushimaha u kala qaadayaa waxyaalo qumman.
7 Car ma bouche dit la vérité, et mes lèvres ont en horreur le mensonge.
Maxaa yeelay, afkaygu run buu ku hadlayaa; Oo bushimahayguna shar bay karhaan.
8 Toutes les paroles de ma bouche sont selon la justice; il n'y a rien en elles de faux ni de trompeur.
Erayada afkayga oo dhammi waa xaq, Oo innaba wax qalloocan ama maroorsan lagama helo.
9 Toutes sont claires pour l'homme intelligent, et droites pour ceux qui ont trouvé la science.
Iyagu dhammaantood waa u cad yihiin kii wax garanaya, Oo waana u qumman yihiin kuwa aqoonta hela.
10 Recherchez mon instruction, plus que de l'argent; et la science, plus que de l'or choisi.
Edbintayda qaata, lacagse ha qaadanina, Oo aqoontana ka hor doorta dahabka saafiga ah.
11 Car la sagesse est meilleure que les perles, et tout ce qu'on pourrait souhaiter ne la vaut pas.
Waayo, xigmaddu waa ka sii wanaagsan tahay luulka, Oo wax alla waxa la damci karo oo dhanna iyada lalama simi karo.
12 Moi, la sagesse, j'habite avec le discernement, et je possède la science des sages pensées.
Anigoo xigmad ahu, waxaan la fadhiyaa miyir, Oo waxaan helaa aqoon iyo digtoonaan.
13 La crainte de l'Éternel, c'est la haine du mal; je hais l'orgueil et l'arrogance, la voie du mal et la bouche perverse.
Rabbiga ka cabsashadiisu waa in sharka la naco. Kibirka, iyo madaxweynaanta, iyo jidka sharka, Iyo afka qalloocan ayaan anigu necbahay.
14 C'est à moi qu'appartient le conseil et l'habileté; je suis la prudence; la force est à moi.
Talo iyo xigmad anigaa iska leh, Oo waxaan ahay waxgarasho, xoogna waan leeyahay.
15 Par moi les rois règnent, et les princes ordonnent ce qui est juste.
Boqorradu gacantayday wax ku xukumaan, Oo amiirraduna amarkaygay garta ku gooyaan.
16 Par moi dominent les puissants et les grands, et tous les juges de la terre.
Taliyayaasha iyo saraakiisha iyo weliba xaakinnada dunida oo dhammuna Anigay wax iigu taliyaan.
17 J'aime ceux qui m'aiment; et ceux qui me cherchent me trouvent.
Anigu kuwa i jecel waan jeclahay, Oo kuwa aad iyo aad ii doonaana way i heli doonaan.
18 Avec moi sont les richesses et la gloire, les biens durables et la justice.
Anigaa iska leh taajirnimo iyo sharaf. Iyo weliba maal raagaya iyo xaqnimoba.
19 Mon fruit est meilleur que l'or fin, même que l'or raffiné, et ce que je rapporte est meilleur que l'argent le plus pur.
Midhahaygu way ka sii wanaagsan yihiin dahab, haah, oo xataa dahab aad u wanaagsan way ka sii wanaagsan yihiin, Oo waxa ii kordhaana way ka sii wanaagsan yihiin lacag la doortay.
20 Je fais marcher par le chemin de la justice, et par le milieu des sentiers de la droiture,
Anigu waxaan ku socdaa jidka xaqnimada, Iyo waddooyinka garta dhexdooda,
21 Pour donner en héritage des biens à ceux qui m'aiment, et pour remplir leurs trésors.
Si aan kuwa i jecel uga dhigo inay maal dhaxlaan, Oo aan khasnadahooda ugu buuxiyo.
22 L'Éternel m'a possédée dès le commencement de ses voies, avant qu'il fît aucune de ses œuvres.
Rabbigu wuxuu i lahaan jiray bilowgii jidkiisa Iyo shuqulladiisii hore ka hor.
23 J'ai été établie depuis l'éternité, dès le commencement, dès l'origine de la terre.
Aniga aakhirada hore waa lay taagay, waxaan jiray bilowgii ugu horreeyey, Ama intaan dunidu jirin ka hor.
24 J'ai été engendrée lorsqu'il n'y avait point encore d'abîmes, ni de fontaines riches en eaux.
Anigu waxaan dhashay intaan moolal jirin ka hor, Iyo intaanay jirin ilo biyo ka buuxaan.
25 J'ai été engendrée avant que les montagnes fussent assises, et avant les coteaux;
Intaan la qotomin buuraha Iyo kuraha ka hor ayaan anigu dhashay,
26 Avant qu'il eût fait la terre, et les campagnes, et le commencement de la poussière du monde.
Intaanuu isagu samayn dhulka iyo berrimmada, Amase ciiddii dunida ugu horraysay.
27 Quand il agençait les cieux, j'y étais; quand il traçait le cercle au-dessus de l'abîme,
Markuu samooyinka hagaajiyey anigu waan joogay, Markuu xariijinta ku wareejiyey moolka dushiisa,
28 Quand il fixait les nuages en haut, quand il faisait jaillir les fontaines de l'abîme.
Markuu cirka sare taagay, Markii ilaha moolku xoog yeesheen,
29 Quand il imposait à la mer sa loi, afin que ses eaux n'en franchissent pas les limites, quand il posait les fondements de la terre,
Markuu badda xad u yeelay Si aan biyuhu amarkiisa ugu xadgudbin, Markuu aasaaskii dhulka dhigay,
30 Alors j'étais auprès de lui son ouvrière, j'étais ses délices de tous les jours, et je me réjouissais sans cesse en sa présence.
Markaas anigu isagaan dhinac joogay, anigoo ah sidii hawlhoggaamiye, Oo anigu maalin kasta faraxiisaan ahaa, Oo mar kasta hortiisaan ku rayrayn jiray;
31 Je trouvais ma joie dans le monde et sur la terre, et mon bonheur parmi les enfants des hommes.
Waxaan ku rayrayn jiray inta dhulkiisa la degay, Oo waxaan ku farxi jiray binu-aadmiga.
32 Maintenant donc, mes enfants, écoutez-moi. Heureux ceux qui garderont mes voies!
Haddaba sidaas daraaddeed, wiilashoy, bal i maqla; Waayo, waxaa barakaysan kuwa jidadkayga xajiya.
33 Écoutez l'instruction, pour devenir sages, et ne la rejetez point.
Edbinta dhegaysta, oo caqli yeesha, Oo ha diidina.
34 Heureux l'homme qui m'écoute, qui veille à mes portes chaque jour, et qui garde les poteaux de l'entrée de ma maison!
Waxaa barakaysan ninka i maqla, Oo maalin kasta irdahayga igu dhawra, Oo albaabbadayda igu suga.
35 Car celui qui me trouve, trouve la vie, et obtient la faveur de l'Éternel;
Waayo, ku alla kii i helaa wuxuu helaa nolol, Oo Rabbiguna raalli buu ka ahaan doonaa.
36 Mais celui qui m'offense fait tort à son âme. Tous ceux qui me haïssent, aiment la mort.
Laakiinse kii igu dembaabaa naftiisuu wax yeelaa, Kuwa aniga i neceb oo dhammu waxay jecel yihiin dhimasho.