< Proverbes 1 >
1 Les Proverbes de Salomon, fils de David, et Roi d'Israël.
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 Pour connaître la sagesse et l'instruction, pour entendre les discours d'intelligence;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 Pour recevoir une leçon de bon sens, de justice, de jugement et d'équité.
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 Pour donner du discernement aux simples, et de la connaissance et de l'adresse aux jeunes gens.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Le sage écoutera, et deviendra mieux appris, et l'homme intelligent acquerra de la prudence;
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 Afin d'entendre les discours sentencieux, et ce qui est élégamment dit; les paroles des sages, et leurs énigmes.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 La crainte de l'Eternel est la principale science; [mais] les fous méprisent la sagesse et l'instruction.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Mon fils, écoute l'instruction de ton père, et n'abandonne point l'enseignement de ta mère.
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 Car ce seront des grâces enfilées ensemble autour de ta tête, et des colliers autour de ton cou.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Mon fils, si les pécheurs te veulent attirer, ne t'y accorde point.
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 S'ils disent: Viens avec nous, dressons des embûches pour tuer; épions secrètement l'innocent, quoiqu'il ne nous en ait point donné de sujet;
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
12 Engloutissons-les tout vifs, comme le sépulcre; et tout entiers, comme ceux qui descendent en la fosse; (Sheol )
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol )
13 Nous trouverons toute sorte de biens précieux, nous remplirons nos maisons de butin;
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 Tu y auras ton lot parmi nous, il n'y aura qu'une bourse pour nous tous.
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 Mon fils, ne te mets point en chemin avec eux; retire ton pied de leur sentier.
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 Parce que leurs pieds courent au mal, et se hâtent pour répandre le sang.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 Car [comme] c'est sans sujet que le rets est étendu devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 Ainsi ceux-ci dressent des embûches contre le sang de ceux-là, et épient secrètement leurs vies.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Tel est le train de tout homme convoiteux de gain [déshonnête], lequel enlèvera la vie de ceux qui y sont adonnés.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 La souveraine Sapience crie hautement au dehors, elle fait retentir sa voix dans les rues.
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 Elle crie dans les carrefours, là où on fait le plus de bruit, aux entrées des portes, elle prononce ses paroles par la ville:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 Sots, [dit-elle], jusques à quand aimerez-vous la sottise? Et jusqu'à quand les moqueurs prendront-ils plaisir à la moquerie, et les fous auront-ils en haine la science?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Etant repris par moi, convertissez-vous; voici, je vous donnerai de mon Esprit en abondance, et je vous ferai connaître mes paroles.
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Parce que j'ai crié, et que vous avez refusé [d'ouïr]; parce que j'ai étendu ma main, et qu'il n'y a eu personne qui y prit garde;
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 Et parce que vous avez rejeté tout mon conseil, et que vous n'avez point agréé que je vous reprisse;
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 Aussi je me rirai de votre calamité, je me moquerai quand votre effroi surviendra.
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 Quand votre effroi surviendra comme une ruine, et que votre calamité viendra comme un tourbillon; quand la détresse et l'angoisse viendront sur vous;
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Alors on criera vers moi, mais je ne répondrai point; on me cherchera de grand matin, mais on ne me trouvera point.
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 Parce qu'ils auront haï la science, et qu'ils n'auront point choisi la crainte de l'Eternel.
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 Ils n'ont point aimé mon conseil; ils ont dédaigné toutes mes répréhensions.
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 Qu'ils mangent donc le fruit de leur voie, et qu'ils se rassasient de leurs conseils.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Car l'aise des sots les tue, et la prospérité des fous les perd.
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 Mais celui qui m'écoutera, habitera en sûreté, et sera à son aise sans être effrayé d'aucun mal.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.