< Proverbes 4 >
1 Enfants, écoutez l'instruction du père, et soyez attentifs à connaître la prudence.
Mofavre naga'nimota, negafanama rempi hugamisua kavumro kema kagesa antahi ankeresunka, antahi ama' hu antahintahia erigahane.
2 Car je vous donne une bonne doctrine, ne laissez [donc] point mon enseignement.
Nagra knare antahiza negamuanki, rempi hugamisua kea kamefira huonto.
3 Quand j'ai été fils à mon père, tendre et unique auprès de ma mère.
Nagrama nenfa nompima onensa mofavrema mani'norera, anta'nimofo magoke mofavre'a mani'nogeno kegava hunante'negeno,
4 Il m'a enseigné, et m'a dit: Que ton cœur retienne mes paroles; garde mes commandements, et tu vivras.
amanage huno nenfa'a rempi hunami'ne, Mika kema kasamisua kea kagu tumote erintenka azeri hampo'na nehunka, kasegeni'a amage'ma antesunka, knare hunka manigahane.
5 Acquiers la sagesse, acquiers la prudence; n'en oublie rien, et ne te détourne point des paroles de ma bouche.
Knare antahintahia erio, antahi amahu antahi'zana erio, kasamisua nanekea kagera okaninka, kamagena huontetfa'za huo.
6 Ne l'abandonne point, et elle te gardera; aime-la, et elle te conservera.
Knare antahintahimofoma kamagenama huontesankeno'a, kagu nevazina avesima antesankeno'a, kegava hugantegahie.
7 La principale chose, c'est la sagesse; acquiers la sagesse, et sur toutes tes acquisitions, acquiers la prudence.
Knare antahintahi'zana raza me'neanki erio. Hagi maka'zana erigahananagi agatere'nea zana knare antahi'za erio.
8 Estime-la, et elle t'exaltera; elle te glorifiera, quand tu l'auras embrassée.
Knare antahintahi zana azerisga nehugeno, kagrira kazeri sga hino, agri'ma azeri akonama hanankeno'a, kagrira ran kagi kamigahie.
9 Elle posera des grâces enfilées ensemble sur ta tête, et elle te donnera une couronne d'ornement.
Ana antahi'zamo'a, rimpa fru'zanu konariria kasenire huneganteno, kinimofo asinentike fetori kasenire resi hugantegahie.
10 Ecoute, mon fils, et reçois mes paroles, et les années de ta vie te seront multipliées.
Mofavrenimoke, nagrama huankema antahitenka, ana kema avaririnka amage'ma antesunka, rama'a kafuzage maninka vugahane.
11 Je t'ai enseigné le chemin de la sagesse, et je t'ai fait marcher par les sentiers de la droiture.
Knare antahizampi vuogu nagra kazeri fatgo nehu'na, knare fatgo kante kavare'na nevue.
12 Quand tu [y] marcheras, ta démarche ne sera point serrée; et si tu cours, tu ne broncheras point.
Ana kantema kagama renakerenka vananana mago zamo'a asevazi ogantena, traginaku'ma hananana tanafara osugahane.
13 Embrasse l'instruction, ne [la] lâche point, garde-la; car c'est ta vie.
Kagrama hananegu'ma amama kasamua kea otrenka azeri hanavenetinka atregeno ovino. Na'ankure e'i ana kema huogu'ma rempima hunegamua kemo'a mani'zanka'agna hugahie.
14 N'entre point au sentier des méchants, et ne pose point ton pied au chemin des hommes pervers.
Havi kefo avu'ava hania vahe'mofo kantera ovunka, haviza huno kefoza hu'ne'nia vahe'mo hania zana ovaririo.
15 Détourne-t'en, ne passe point par là, éloigne-t'en, et passe outre.
Ana kantera ovunka, atrenka rukagesenka vugahuema hantega vuo.
16 Car ils ne dormiraient pas, s'ils n'avaient fait quelque mal; et le sommeil leur serait ôté, s'ils n'avaient fait tomber quelqu'un.
Na'ankure zamagra kefo avu'ava zama osu'nesu'za zamavura ovase'za mani'ne'za kefozana hute'za zamavura masegahaze. Vahera zamazeri haviza hutesuzage, zamavura vasegahaze.
17 Parce qu'ils mangent le pain de méchanceté, et qu'ils boivent le vin de la violence.
Kefo avu'ava'ma hu'zana, breti neankna nehu'za, hazenkema hu'zana waini ti ne'za negi neankna nehaze.
18 Mais le sentier des justes est comme la lumière resplendissante, qui augmente son éclat jusqu'à ce que le jour soit en sa perfection.
Hianagi fatgo vahe'mofo mani'zamo'a, zagemo zahufa nehanatino remsa hume ne-eno, eme remsa huno feru aseankna nehie.
19 La voie des méchants est comme l'obscurité; ils ne savent point où ils tomberont.
Hianagi havi avu'ava ene vahe'mofo mani'zamo'a, hani hiankna hu'neanki'za, ana vahe'mo'za na'amo zamazeri tanafa nehie nonkaze.
20 Mon fils, sois attentif à mes paroles, incline ton oreille à mes discours.
Nagrama huankere mofavrenimoka kagesa antenenka, mika keni'a antahi ankero.
21 Qu'ils ne s'écartent point de tes yeux; garde-les dans ton cœur.
Hagi ana nanekea kavure antenenka negenka, ana mika kea kagu'afi erintenka kegava huo.
22 Car ils sont la vie de ceux qui les trouvent, et la santé de tout le corps de chacun d'eux.
Na'ankure iza'o ana kema erino agu'afima antemofona, mani'zama'amo'a knare hanigeno, mika avufgamo'a knare hugahie.
23 Garde ton cœur de tout ce dont il faut se garder; car de lui procèdent les sources de la vie.
Ana mika'zana hugahananagi agatere'nea zama hananana, antahi zanka'a kegavahu so'e huo. Na'ankure e'i tamage asimu erisana tinkampui me'ne.
24 Eloigne de toi la perversité de la bouche, et la dépravation des lèvres.
Havigema hu'zana netrenka, krunagema kagipinti'ma atiramizankura atregeno afete meno.
25 Que tes yeux regardent droit, et que tes paupières dirigent [ton chemin] devant toi.
Kavua kegantigama osunka, ke fatgo hunka kavugage kavua kenka vuo.
26 Balance le chemin de tes pieds, et que toutes tes voies soient bien dressées.
Kagama rentenkama vanana kana kva hu'nenka, kavua kenka nevugeno, mika zamo'a kagritera agafa huno eme hanavetigahie.
27 Ne décline ni à droite ni à gauche; détourne ton pied du mal.
Kagia antifi omerege amafi emerege osunka, kagamo'ma kefo avu'avapima kavareno vuzankura kva huo.