Proverbes 24

1 Ne porte point d'envie aux hommes malins, et ne désire point d'être avec eux.

به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی،

2 Car leur cœur pense à piller, et leurs lèvres parlent de nuire.

زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند.

3 La maison sera bâtie par la sagesse, et sera affermie par l'intelligence.

خانه با حکمت بنا می‌شود و با فهم استوار می‌گردد،

4 Et par la science les cabinets seront remplis de tous les biens précieux et agréables.

اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر می‌شود.

5 L'homme sage [est accompagné] de force, et l'homme qui a de l'intelligence renforce la puissance.

آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش می‌افزاید.

6 Car par la prudence tu feras la guerre avantageusement, et la délivrance consiste dans le nombre des conseillers.

پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد.

7 Il n'y a point de sagesse qui ne soit trop haute pour le fou; il n'ouvrira point sa bouche à la porte.

نادان نمی‌تواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

8 Celui qui pense à faire mal, on l'appellera, Songe-malice.

کسی که دائم نقشه‌های پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد.

9 Le discours de la folie n'est que péché, et le moqueur est en abomination à l'homme.

نقشه‌های آدم جاهل گناه‌آلود است و کسی که دیگران را مسخره می‌کند مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

10 Si tu as perdu courage dans la calamité, ta force s'est diminuée.

اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی.

11 Si tu te retiens pour ne délivrer point ceux qui sont traînés à la mort, et qui sont sur le point d'être tués,

از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن.

12 Parce que tu diras: Voici, nous n'en avons rien su; celui qui pèse les cœurs ne l'entendra-t-il point? et celui qui garde ton âme, ne le saura-t-il point? et ne rendra-t-il point à chacun selon son œuvre?

نگو که از جریان بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه چیز باخبر بوده‌ای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد.

13 Mon fils, mange le miel, car il est bon; et le rayon de miel, car il est doux à ton palais.

پسرم، همان‌طور که خوردن عسل کام تو را شیرین می‌کند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت.

14 Ainsi sera à ton âme la connaissance de la sagesse, quand tu l'auras trouvée; et il y aura une [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.

15 Méchant, n'épie point le domicile du juste, et ne détruis point son gîte.

ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی می‌کند، تاراج نکن،

16 Car le juste tombera sept fois, et sera relevé; mais les méchants tombent dans le mal.

زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد.

17 Quand ton ennemi sera tombé, ne t'en réjouis point; et quand il sera renversé, que ton cœur ne s'en égaye point;

وقتی دشمنت دچار مصیبتی می‌شود شادی نکن و هنگامی که می‌افتد دلشاد نشو،

18 De peur que l'Eternel ne [le] voie, et que cela ne lui déplaise, tellement qu'il détourne de dessus lui sa colère [sur toi.]

زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد!

19 Ne te dépite point à cause des gens malins; ne porte point d'envie aux méchants;

به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز،

20 Car il n'y aura point de [bonne] issue pour le méchant, et la lampe des méchants sera éteinte.

زیرا شخص بدکار آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد.

21 Mon fils, crains l'Eternel, et le Roi; et ne te mêle point avec des gens remuants.

پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش می‌کنند همدست نشو،

22 Car leur calamité s'élèvera tout d'un coup; et qui sait l'inconvénient qui arrivera à ces deux-là?

کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟

23 Ces choses aussi sont pour les sages. Il n'est pas bon d'avoir égard à l'apparence des personnes en jugement.

قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

24 Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, et les nations l'auront en détestation.

هر که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد،

25 Mais pour ceux qui le reprennent, ils en retireront de la satisfaction, et la bénédiction que les biens accompagnent se répandra sur eux.

ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید.

26 Celui qui répond avec justesse fait plaisir [à celui qui l'écoute.]

جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است.

27 Range ton ouvrage dehors, et l'apprête au champ qui est à toi, et puis bâtis ta maison.

اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده.

28 Ne sois point témoin contre ton prochain, sans qu'il en soit besoin; car voudrais-tu t'en faire croire par tes lèvres?

علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست درباره‌اش بر زبان نیاور.

29 Ne dis point: comme il m'a fait, ainsi lui ferai-je; je rendrai à cet homme selon ce qu'il m'a fait.

نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.»

30 J'ai passé près du champ de l'homme paresseux, et près de la vigne de l'homme dépourvu de sens;

از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کم‌عقل گذشتم؛

31 Et voilà, tout y était monté en chardons, et les orties avaient couvert le dessus, et sa cloison de pierres était démolie.

همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود.

32 Et ayant vu cela, je le mis dans mon cœur, je le regardai, j'en reçus de l'instruction.

با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم:

33 Un peu de dormir, un peu de sommeil, un peu de ploiement de bras pour demeurer couché,

کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر،

34 Et ta pauvreté viendra [comme] un passant; et ta disette, comme un soldat.

و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.