< Proverbes 23 >

1 Quand tu seras assis pour manger avec quelque Seigneur, considère attentivement ce qui sera devant toi.
وقتی با حاکم سر سفره می‌نشینی، به خاطر بسپار با چه کسی روبرو هستی.
2 Autrement tu te mettras le couteau à la gorge, si ton appétit te domine.
اگر آدم پرخوری هستی، کارد بر گلویت بگذار
3 Ne désire point ses friandises, car c'est une viande trompeuse.
و شیفتهٔ غذاهای لذیذ او نشو، زیرا ممکن است فریبی در کار باشد.
4 Ne travaille point à t'enrichir; et désiste-toi de la résolution que tu en as prise.
عاقل باش و برای به چنگ آوردن ثروت، خودت را خسته نکن،
5 Jetteras-tu tes yeux sur ce qui [bientôt] n'est plus? car certainement il se fera des ailes; il s'envolera, comme un aigle dans les cieux.
زیرا ثروت ناپایدار است و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود.
6 Ne mange point la viande de celui qui a l'œil malin, et ne désire point ses friandises.
از سفرهٔ آدم خسیس غذا نخور و برای غذاهای لذیذ او حریص نباش،
7 Car selon qu'il a pensé en son âme, tel est-il. Il te dira bien: mange et bois, mais son cœur n'est point avec toi.
چون او حساب هر چه را که بخوری در فکرش نگه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، اما این را از ته دل نمی‌گوید.
8 Ton morceau, que tu auras mangé, tu le voudrais rendre, et tu auras perdu tes paroles agréables.
لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکرات تو بر باد خواهد رفت.
9 Ne parle point, le fou t'écoutant; car il méprisera la prudence de ton discours.
آدم نادان را نصیحت نکن، چون او سخنان حکیمانه تو را خوار خواهد شمرد.
10 Ne recule point la borne ancienne, et n'entre point dans les champs des orphelins:
حدود ملک خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را غصب نکن،
11 Car leur garant est puissant; il défendra leur cause contre toi.
زیرا حامی ایشان قدرتمند است و به داد آنها خواهد رسید.
12 Applique ton cœur à l'instruction, et tes oreilles aux paroles de science.
وقتی دیگران تو را تأدیب می‌کنند، با تمام دل آن را بپذیر و به سخنان آموزنده‌شان گوش فرا ده.
13 N'écarte point du jeune enfant la correction; quand tu l'auras frappé de la verge, il n'en mourra point.
از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن. چوب تنبیه او را نخواهد کشت.
14 Tu le frapperas avec la verge, mais tu délivreras son âme du sépulcre. (Sheol h7585)
او را با چوب تنبیه کن که جانش را از هلاکت نجات خواهی داد. (Sheol h7585)
15 Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s'en réjouira, oui, moi-même.
پسرم، اگر حکمت در دل تو باشد، دل من شاد خواهد شد
16 Certes mes reins tressailliront de joie, quand tes lèvres proféreront des choses droites.
و هنگامی که دهانت به راستی سخن بگوید، وجود من به وجد خواهد آمد.
17 Que ton cœur ne porte point d'envie aux pécheurs; mais [adonne-toi] à la crainte de l'Eternel tout le jour.
به گناهکاران حسادت نورز، بلکه اشتیاق تو اطاعت از خداوند باشد؛
18 Car véritablement il y aura [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.
زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو بر باد نخواهد رفت.
19 Toi, mon fils, écoute, et sois sage; et fais marcher ton cœur dans cette voie.
ای پسرم، عاقل باش و به سخنانم گوش فرا ده. در راه راست گام بردار
20 Ne fréquente point les ivrognes, ni les gourmands.
و با آدمهای میگسار و شکم‌پرست معاشرت نکن،
21 Car l'ivrogne et le gourmand seront appauvris; et le long dormir fait vêtir des robes déchirées.
زیرا کسانی که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج خواهند شد.
22 Ecoute ton père, [comme] étant celui qui t'a engendré; et ne méprise point ta mère, quand elle sera devenue vieille.
نصیحت پدرت را که تو را به وجود آورده گوش بگیر و مادر پیرت را خوار مشمار.
23 Achète la vérité, et ne la vends point; achète la sagesse, l'instruction et la prudence.
در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و فهم را کسب کن و به هیچ قیمت آنها را از دست نده.
24 Le père du juste s'égayera extrêmement; et celui qui aura engendré le sage, en aura de la joie.
فرزندی درستکار و دانا باش تا مایهٔ شادی و خشنودی پدر و مادرت شوی.
25 Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t'a enfanté s'égaye.
26 Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux prennent garde à mes voies.
ای پسرم، به من گوش بده و از زندگی من سرمشق بگیر.
27 Car la femme débauchée est une fosse profonde, et l'étrangère est un puits de détresse;
بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است.
28 Aussi se tient-elle en embûche, comme après la proie: et elle multipliera les transgresseurs entre les hommes.
او مانند راهزن در کمین قربانیان خود می‌نشیند و باعث می‌شود مردان زیادی خیانتکار شوند.
29 A qui est: malheur à moi? à qui est: hélas? à qui les débats? à qui le bruit? à qui les blessures sans cause? à qui la rougeur des yeux?
مصیبت و بدبختی گریبانگیر چه کسی می‌شود؟ آن کیست که دائم نزاع به پا می‌کند و می‌نالد، بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟
30 A ceux qui s'arrêtent auprès du vin, et qui vont chercher le vin mixtionné.
کسی که دائم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود.
31 Ne regarde point le vin quand il se montre rouge, et quand il donne sa couleur dans la coupe, et qu'il coule droit.
پس فریفتهٔ شراب قرمز نشو که در پیاله به تو چشمک می‌زند و سپس به نرمی از گلویت پایین می‌رود؛
32 Il mord par derrière comme un serpent, et il pique comme un basilic.
زیرا در پایان، مثل مار سمی تو را نیش خواهد زد و چون افعی تو را خواهد گزید.
33 Puis tes yeux regarderont les femmes étrangères, et ton cœur parlera en insensé.
چشمانت چیزهای عجیب و غریب خواهند دید و گرفتار وهم و خیال خواهی شد.
34 Et tu seras comme celui qui dort au cœur de la mer, et comme celui qui dort au sommet du mât.
مانند کسی خواهی بود که بر سر دکل کشتی که دستخوش امواج دریاست خوابیده باشد.
35 On m'a battu, [diras-tu], et je n'en ai point été malade; on m'a moulu de coups, et je ne l'ai point senti; quand me réveillerai-je? Je me remettrai encore à le chercher.
خواهی گفت: «مرا زدند ولی دردی احساس نمی‌کنم. کی به هوش می‌آیم تا پیاله‌ای دیگر بنوشم؟»

< Proverbes 23 >