Proverbes 23

1 Quand tu seras assis pour manger avec quelque Seigneur, considère attentivement ce qui sera devant toi.

۱ چون با حاکم به غذا خوردن نشینی، درآنچه پیش روی تو است تامل نما.

2 Autrement tu te mettras le couteau à la gorge, si ton appétit te domine.

۲ و اگر مرد اکول هستی کارد بر گلوی خودبگذار.

3 Ne désire point ses friandises, car c'est une viande trompeuse.

۳ به خوراکهای لطیف او حریص مباش، زیراکه غذای فریبنده است.

4 Ne travaille point à t'enrichir; et désiste-toi de la résolution que tu en as prise.

۴ برای دولتمند شدن خود را زحمت مرسان واز عقل خود باز ایست.

5 Jetteras-tu tes yeux sur ce qui [bientôt] n'est plus? car certainement il se fera des ailes; il s'envolera, comme un aigle dans les cieux.

۵ آیا چشمان خود را بر آن خواهی دوخت که نیست می‌باشد؟ زیرا که دولت البته برای خودبالها می‌سازد، و مثل عقاب در آسمان می‌پرد.

6 Ne mange point la viande de celui qui a l'œil malin, et ne désire point ses friandises.

۶ نان مرد تنگ نظر را مخور، و به جهت خوراکهای لطیف او حریص مباش.

7 Car selon qu'il a pensé en son âme, tel est-il. Il te dira bien: mange et bois, mais son cœur n'est point avec toi.

۷ زیرا چنانکه در دل خود فکر می‌کند خود اوهمچنان است. تو را می‌گوید: بخور و بنوش، امادلش با تو نیست.

8 Ton morceau, que tu auras mangé, tu le voudrais rendre, et tu auras perdu tes paroles agréables.

۸ لقمه‌ای را که خورده‌ای قی خواهی کرد، وسخنان شیرین خود را بر باد خواهی داد.

9 Ne parle point, le fou t'écoutant; car il méprisera la prudence de ton discours.

۹ به گوش احمق سخن مگو، زیرا حکمت کلامت را خوار خواهد شمرد.

10 Ne recule point la borne ancienne, et n'entre point dans les champs des orphelins:

۱۰ حد قدیم را منتقل مساز، و به مزرعه یتیمان داخل مشو،

11 Car leur garant est puissant; il défendra leur cause contre toi.

۱۱ زیرا که ولی ایشان زورآور است، و با تو دردعوی ایشان مقاومت خواهد کرد.

12 Applique ton cœur à l'instruction, et tes oreilles aux paroles de science.

۱۲ دل خود را به ادب مایل گردان، و گوش خود را به کلام معرفت.

13 N'écarte point du jeune enfant la correction; quand tu l'auras frappé de la verge, il n'en mourra point.

۱۳ از طفل خود تادیب را باز مدار که اگر او رابا چوب بزنی نخواهد مرد،

14 Tu le frapperas avec la verge, mais tu délivreras son âme du sépulcre. (Sheol h7585)

۱۴ پس او را با چوب بزن، و جان او را از هاویه نجات خواهی داد. (Sheol h7585)

15 Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s'en réjouira, oui, moi-même.

۱۵ ‌ای پسر من اگر دل تو حکیم باشد، دل من (بلی دل ) من شادمان خواهد شد.

16 Certes mes reins tressailliront de joie, quand tes lèvres proféreront des choses droites.

۱۶ و گرده هایم وجد خواهد نمود، هنگامی که لبهای تو به راستی متکلم شود.

17 Que ton cœur ne porte point d'envie aux pécheurs; mais [adonne-toi] à la crainte de l'Eternel tout le jour.

۱۷ دل تو به جهت گناهکاران غیور نباشد، امابه جهت ترس خداوند تمامی روز غیور باش،

18 Car véritablement il y aura [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.

۱۸ زیرا که البته آخرت هست، و امید تومنقطع نخواهد شد.

19 Toi, mon fils, écoute, et sois sage; et fais marcher ton cœur dans cette voie.

۱۹ پس تو‌ای پسرم بشنو و حکیم باش، و دل خود را در طریق مستقیم گردان.

20 Ne fréquente point les ivrognes, ni les gourmands.

۲۰ از زمره میگساران مباش، و از آنانی که بدنهای خود را تلف می‌کنند.

21 Car l'ivrogne et le gourmand seront appauvris; et le long dormir fait vêtir des robes déchirées.

۲۱ زیرا که میگسار و مسرف، فقیر می‌شود وصاحب خواب به خرقه‌ها ملبس خواهد شد.

22 Ecoute ton père, [comme] étant celui qui t'a engendré; et ne méprise point ta mère, quand elle sera devenue vieille.

۲۲ پدر خویش را که تو را تولید نمود گوش گیر، و مادر خود را چون پیر شود خوار مشمار.

23 Achète la vérité, et ne la vends point; achète la sagesse, l'instruction et la prudence.

۲۳ راستی را بخر و آن را مفروش، و حکمت وادب و فهم را.

24 Le père du juste s'égayera extrêmement; et celui qui aura engendré le sage, en aura de la joie.

۲۴ پدر فرزند عادل به غایت شادمان می‌شود، و والد پسر حکیم از او مسرور خواهد گشت.

25 Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t'a enfanté s'égaye.

۲۵ پدرت و مادرت شادمان خواهند شد، ووالده تو مسرور خواهد گردید.

26 Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux prennent garde à mes voies.

۲۶ ‌ای پسرم دل خود را به من بده، و چشمان تو به راههای من شاد باشد،

27 Car la femme débauchée est une fosse profonde, et l'étrangère est un puits de détresse;

۲۷ چونکه زن زانیه حفره‌ای عمیق است، و زن بیگانه چاه تنگ.

28 Aussi se tient-elle en embûche, comme après la proie: et elle multipliera les transgresseurs entre les hommes.

۲۸ او نیز مثل راهزن در کمین می‌باشد، وخیانتکاران را در میان مردم می‌افزاید.

29 A qui est: malheur à moi? à qui est: hélas? à qui les débats? à qui le bruit? à qui les blessures sans cause? à qui la rougeur des yeux?

۲۹ وای از آن کیست و شقاوت از آن که ونزاعها از آن کدام و زاری از آن کیست وجراحت های بی‌سبب از آن که و سرخی چشمان از آن کدام؟

30 A ceux qui s'arrêtent auprès du vin, et qui vont chercher le vin mixtionné.

۳۰ آنانی را است که شرب مدام می‌نمایند، و برای چشیدن شراب ممزوج داخل می‌شوند.

31 Ne regarde point le vin quand il se montre rouge, et quand il donne sa couleur dans la coupe, et qu'il coule droit.

۳۱ به شراب نگاه مکن وقتی که سرخ‌فام است، حینی که حبابهای خود را در جام ظاهر می‌سازد، و به ملایمت فرو می‌رود.

32 Il mord par derrière comme un serpent, et il pique comme un basilic.

۳۲ اما در آخر مثل مار خواهد گزید، و مانندافعی نیش خواهد زد.

33 Puis tes yeux regarderont les femmes étrangères, et ton cœur parlera en insensé.

۳۳ چشمان تو چیزهای غریب را خواهد دید، و دل تو به چیزهای کج تنطق خواهد نمود،

34 Et tu seras comme celui qui dort au cœur de la mer, et comme celui qui dort au sommet du mât.

۳۴ و مثل کسی‌که در میان دریا می‌خوابدخواهی شد، یا مانند کسی‌که بر سر دکل کشتی می‌خسبد،

35 On m'a battu, [diras-tu], et je n'en ai point été malade; on m'a moulu de coups, et je ne l'ai point senti; quand me réveillerai-je? Je me remettrai encore à le chercher.

۳۵ و خواهی گفت: مرا زدند لیکن درد رااحساس نکردم، مرا زجر نمودند لیکن نفهمیدم. پس کی بیدار خواهم شد؟ همچنین معاودت می‌کنم و بار دیگر آن را می‌طلبم.