Proverbes 22
1 La renommée est préférable aux grandes richesses, et la bonne grâce plus que l'argent ni l'or.
Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
2 Le riche et le pauvre s'entre-rencontrent: celui qui les a tous faits, c'est l'Eternel.
Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
3 L'homme bien avisé prévoit le mal, et se tient caché; mais les niais passent, et en payent l'amende.
Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
4 La récompense de la débonnaireté et de la crainte de l'Eternel sont les richesses, la gloire et la vie.
Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
5 Il y a des épines et des pièges dans la voie du pervers; celui qui aime son âme, s'en retirera loin.
Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
6 Instruis le jeune enfant, à l'entrée de sa voie; lors même qu'il sera devenu vieux, il ne s'en retirera point.
Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
7 Le riche dominera sur les pauvres; et celui qui emprunte, sera serviteur de l'homme qui prête.
Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
8 Celui qui sème la perversité, moissonnera le tourment; et la verge de son indignation prendra fin.
Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
9 L'œil bénin sera béni, parce qu'il aura donné de son pain au pauvre.
Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
10 Chasse le moqueur, et le débat sortira, et la querelle, et l'ignominie cesseront.
Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
11 Le Roi est ami de celui qui aime la pureté de cœur, et qui a de la grâce en son parler.
Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
12 Les yeux de l'Eternel protègent la science, mais il renverse les paroles du perfide.
Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
13 Le paresseux dit: le lion est là dehors; je serais tué dans les rues.
Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
14 La bouche des étrangers est une fosse profonde; celui que l'Eternel a en détestation, y tombera.
Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
15 La folie est liée au cœur du jeune enfant; [mais] la verge du châtiment la fera éloigner de lui.
Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
16 Celui qui fait tort au pauvre pour s'accroître, et qui donne au riche, ne peut manquer de tomber dans l'indigence.
Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
17 Prête ton oreille, et écoute les paroles des sages, et applique ton cœur à ma science.
Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
18 Car ce te sera une chose agréable si tu les gardes au-dedans de toi, et si elles sont rangées ensemble sur tes lèvres.
Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
19 Je te l'ai aujourd'hui fait entendre, à toi, dis-je, afin que ta confiance soit en l'Eternel.
Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
20 Ne t'ai-je pas écrit des choses convenables aux Gouverneurs en conseil et en science;
Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
21 Afin de te donner à connaître la certitude des paroles de vérité, pour répondre des paroles de vérité à ceux qui envoient vers toi?
Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
22 Ne pille point le chétif, parce qu'il est chétif; et ne foule point l'affligé à la porte.
Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
23 Car l'Eternel défendra leur cause, et enlèvera l'âme de ceux qui les auront volés.
PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
24 Ne t'accompagne point de l'homme colère, et ne va point avec l'homme furieux;
Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
25 De peur que tu n'apprennes son train, et que tu ne reçoives un piège dans ton âme.
Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
26 Ne sois point de ceux qui frappent dans la main, ni de ceux qui cautionnent pour les dettes.
Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
27 Si tu n'avais pas de quoi payer, pourquoi prendrait-on ton lit de dessous toi?
Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
28 Ne recule point la borne ancienne que tes pères ont faite.
Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
29 As-tu vu un homme habile en son travail? il sera au service des Rois, et non à celui des gens de basse condition.
Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
