Proverbes 14
1 Toute femme sage bâtit sa maison; mais la folle la ruine de ses mains.
Mądra niewiasta buduje dom swój; ale go głupia rękami swemi rozwala.
2 Celui qui marche en sa droiture, révère l'Eternel; mais celui qui va de travers en ses voies, le méprise.
Kto chodzi w szczerości swojej, boi się Pana; ale przewrotny w drogach swoich gardzi nim.
3 La verge d'orgueil est dans la bouche du fou; mais les lèvres des sages les garderont.
W ustach głupiego jest rózga hardości; ale wargi mądrych strzegą ich.
4 Où il n'y a point de bœuf, la grange est vide; et l'abondance du revenu provient de la force du bœuf.
Gdzie niemasz wołów, żłób jest próżny; ale siłą wołów mnoży się obfitość zboża.
5 Le témoin véritable ne mentira [jamais]; mais le faux témoin avance volontiers des mensonges.
Świadek prawdziwy nie kłamie; ale świadek fałszywy mówi kłamstwo.
6 Le moqueur cherche la sagesse, et ne la trouve point; mais la science est aisée à trouver à l'homme intelligent.
Naśmiewca szuka mądrości, a nie znajduje; ale umiejętność roztropnemu jest snadna.
7 Eloigne-toi de l'homme insensé, puisque tu ne lui as point connu de lèvres de science.
Idź precz od oblicza męża głupiego, gdyż nie znajdziesz przy nim warg umiejętności.
8 La sagesse de l'homme bien avisé est d'entendre sa voie; mais la folie des fous n'est que tromperie.
Mądrość ostrożnego jest rozumieć drogę swoję, ale głupstwo głupich jest zdrada.
9 Les fous pallient le délit; mais il n'y a que plaisir entre les hommes droits.
Każdy głupi nakrywa grzech, a między uprzejmymi mieszka przyjaźń.
10 Le cœur d'un chacun connaît l'amertume de son âme; et un autre n'est point mêlé dans sa joie.
Serce każdego uznaje gorzkość duszy swojej, a do wesela jego nie przymięsza się obcy.
11 La maison des méchants sera abolie; mais le tabernacle des hommes droits fleurira.
Dom niezbożnych zgładzony będzie; ale przybytek cnotliwych zakwitnie.
12 Il y a telle voie qui semble droite à l'homme, mais dont l'issue sont les voies de la mort.
Zda się pod czas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej jest drogą na śmierć.
13 Même en riant le cœur sera triste, et la joie finit par l'ennui.
Także i w śmiechu boleje serce, a koniec wesela bywa smutek.
14 Celui qui a un cœur hypocrite, sera rassasié de ses voies; mais l'homme de bien [le sera] de ce qui est en lui.
Drogami swemi nasyci się człowiek przewrotnego serca; ale się go chroni mąż dobry.
15 Le simple croit à toute parole; mais l'homme bien avisé considère ses pas.
Prostak wierzy każdemu słowu; ale ostrożny zrozumiewa postępki swoje.
16 Le sage craint, et se retire du mal; mais le fou se met en colère, et se tient assuré.
Mądry się boi, i odstępuje od złego; ale głupi dociera, i śmiałym jest.
17 L'homme colère fait des folies; et l'homme rusé est haï.
Porywczy człowiek dopuszcza się głupstwa, a mąż złych myśli w nienawiści bywa.
18 Les niais hériteront la folie; mais les bien-avisés seront couronnés de science.
Głupstwo prostacy dziedzicznie trzymają; ale ostrożni bywają koronowani umiejętnością.
19 Les malins seront humiliés devant les bons, et les méchants, devant les portes du juste.
źli się kłaniają przed dobrymi, a niepobożni stoją u drzwi sprawiedliwego.
20 Le pauvre est haï, même de son ami; mais les amis du riche sont en grand nombre.
Ubogi bywa i u przyjaciela swego w nienawiści; ale wiele jest tych, którzy bogatego miłują.
21 Celui qui méprise son prochain s'égare; mais celui qui a pitié des débonnaires, est bienheureux.
Bliźnim swym grzesznik pogardza; ale kto ma litość nad ubogimi, błogosławionym jest.
22 Ceux qui machinent du mal ne se fourvoient-ils pas? Mais la bonté et la vérité seront pour ceux qui procurent le bien.
Izali nie błądzą, którzy wymyślają złe? a miłosierdzie i prawda należy tym, którzy wymyślają dobre.
23 En tout travail il y a quelque profit, mais le babil des lèvres ne tourne qu'à disette.
W każdej pracy bywa pożytek; ale gołe słowo warg tylko do nędzy służy.
24 Les richesses des sages leur sont [comme] une couronne; mais la folie des fous n'est que folie.
Bogactwo mądrych jest koroną ich; ale głupstwo głupich zostaje głupstwem.
25 Le témoin véritable délivre les âmes; mais celui qui prononce des mensonges, n'est que tromperie.
Świadek prawdziwy wyzwala duszę; ale fałszywy kłamstwo mówi.
26 En la crainte de l'Eternel il y a une ferme assurance, et une retraite pour ses enfants.
Kto się boi Pana, ma ufanie mocne; a synowie jego ucieczkę mieć będą.
27 La crainte de l'Eternel est une source de vie pour se détourner des filets de la mort.
Bojaźń Pańska jest źródło żywota ku uchronieniu się sideł śmierci.
28 La puissance d'un Roi consiste dans la multitude du peuple; mais quand le peuple diminue, c'est l'abaissement du Prince.
W mnóstwie ludu jest zacność królewska; ale w trosze ludu zniszczenie hetmana.
29 Celui qui est lent à la colère, est de grande intelligence; mais celui qui est prompt à se courroucer, excite la folie.
Nierychły do gniewu jest bogaty w rozum; ale porywczy pokazuje głupstwo.
30 Le cœur doux est la vie de la chair; mais l'envie est la vermoulure des os.
Serce zdrowe jest żywotem ciała; ale zazdrość jest zgniłością w kościach.
31 Celui qui fait tort au pauvre, déshonore celui qui l'a fait; mais celui-là l'honore, qui a pitié du nécessiteux.
Kto ciemięży ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; ale go czci, kto ma litość nad ubogim.
32 Le méchant sera poussé au loin par sa malice; mais le juste trouve retraite [même] en sa mort.
Dla złości swojej wygnany bywa niepobożny; ale sprawiedliwy nadzieję ma i przy śmierci swojej.
33 La sagesse repose au cœur de l'homme intelligent; et elle est même reconnue au milieu des fous.
W sercu mądrego odpoczywa mądrość, ale wnet poznać, co jest w sercu głupich.
34 La justice élève une nation; mais le péché est l'opprobre des peuples.
Sprawiedliwość wywyższa naród; ale grzech jest ku pohańbieniu narodów.
35 Le Roi prend plaisir au serviteur prudent; mais son indignation sera contre celui qui lui fait déshonneur.
Król łaskaw bywa na sługę roztropnego; ale się gniewa na tego, który mu hańbę czyni.
