Proverbes 14

1 Toute femme sage bâtit sa maison; mais la folle la ruine de ses mains.

Istri yang bijak memelihara rumah tangganya. Istri yang bebal menghancurkan keluarganya dengan perbuatannya sendiri.

2 Celui qui marche en sa droiture, révère l'Eternel; mais celui qui va de travers en ses voies, le méprise.

Cara hidup yang benar menunjukkan sikap takut dan hormat akan TUHAN, sedangkan cara hidup yang serong berarti menghina Dia.

3 La verge d'orgueil est dans la bouche du fou; mais les lèvres des sages les garderont.

Perkataan orang bebal mengundang hajaran. Perkataan orang bijak melindungi dirinya dari masalah.

4 Où il n'y a point de bœuf, la grange est vide; et l'abondance du revenu provient de la force du bœuf.

Si pemalas tidak mau punya sapi supaya tidak usah membersihkan kandang setiap hari. Namun tanpa sapi, hasil panennya pun sedikit.

5 Le témoin véritable ne mentira [jamais]; mais le faux témoin avance volontiers des mensonges.

Saksi yang jujur tidak akan berbohong, tetapi saksi dusta menghembuskan kebohongan belaka.

6 Le moqueur cherche la sagesse, et ne la trouve point; mais la science est aisée à trouver à l'homme intelligent.

Orang yang suka meremehkan tidak akan pernah belajar menjadi bijak, tetapi orang yang berpikir jernih mudah memperoleh pengetahuan.

7 Eloigne-toi de l'homme insensé, puisque tu ne lui as point connu de lèvres de science.

Jauhilah orang bodoh karena perkataannya tidak akan memberimu pengetahuan.

8 La sagesse de l'homme bien avisé est d'entendre sa voie; mais la folie des fous n'est que tromperie.

Dengan ketajaman berpikirnya, orang bijak mengerti apa yang harus dia lakukan dalam hidup, tetapi orang bebal ditipu oleh kebodohannya sendiri.

9 Les fous pallient le délit; mais il n'y a que plaisir entre les hommes droits.

Orang bebal meremehkan perlunya menebus kesalahan, tetapi orang jujur ingin setiap masalah dibereskan.

10 Le cœur d'un chacun connaît l'amertume de son âme; et un autre n'est point mêlé dans sa joie.

Tak ada yang bisa mengerti isi hati seseorang kecuali dirinya sendiri— baik senang maupun susah, orang lain tak dapat merasakannya.

11 La maison des méchants sera abolie; mais le tabernacle des hommes droits fleurira.

Keluarga orang jahat akan dihancurkan. Keluarga orang benar akan semakin sejahtera.

12 Il y a telle voie qui semble droite à l'homme, mais dont l'issue sont les voies de la mort.

Ada pilihan hidup yang tampaknya baik dan benar, namun ternyata berakhir pada kebinasaan.

13 Même en riant le cœur sera triste, et la joie finit par l'ennui.

Di balik tawa terkadang ada duka. Suka bisa berakhir dengan luka.

14 Celui qui a un cœur hypocrite, sera rassasié de ses voies; mais l'homme de bien [le sera] de ce qui est en lui.

Baik orang yang setia kepada TUHAN maupun orang yang menjauhi TUHAN akan menerima upah atas perbuatannya.

15 Le simple croit à toute parole; mais l'homme bien avisé considère ses pas.

Orang yang naif percaya pada apa pun yang didengarnya, tetapi orang bijak berpikir dengan hati-hati sebelum bertindak.

16 Le sage craint, et se retire du mal; mais le fou se met en colère, et se tient assuré.

Orang bijak berhati-hati dan menjauhkan diri dari kejahatan. Orang bebal merasa aman sehingga melangkah dengan gegabah.

17 L'homme colère fait des folies; et l'homme rusé est haï.

Orang yang cepat marah akan bertindak bodoh. Orang yang merencanakan kejahatan akan dibenci.

18 Les niais hériteront la folie; mais les bien-avisés seront couronnés de science.

Hasil usaha orang naif hanyalah kebodohannya, tetapi orang yang berpikir panjang mendapat pengetahuan yang berharga.

19 Les malins seront humiliés devant les bons, et les méchants, devant les portes du juste.

Inilah kesudahannya: Orang jahat terpaksa tunduk dan meminta bantuan dari orang benar.

20 Le pauvre est haï, même de son ami; mais les amis du riche sont en grand nombre.

Sulit sekali bagi orang miskin mendapat teman, bahkan di antara para tetangganya. Tetapi banyak orang berbondong-bondong untuk menjadi ‘teman’ orang kaya.

21 Celui qui méprise son prochain s'égare; mais celui qui a pitié des débonnaires, est bienheureux.

Bila engkau meremehkan orang miskin, engkau berbuat dosa dan tidak berkenan di mata Allah.

22 Ceux qui machinent du mal ne se fourvoient-ils pas? Mais la bonté et la vérité seront pour ceux qui procurent le bien.

Merencanakan hal yang jahat membuatmu tersesat. Rencanakanlah hal-hal yang membawa kebaikan bagi sesama, maka engkau akan mempunyai teman-teman yang setia mengasihimu.

23 En tout travail il y a quelque profit, mais le babil des lèvres ne tourne qu'à disette.

Bekerja keras mendatangkan keuntungan. Banyak bicara mendatangkan kemiskinan.

24 Les richesses des sages leur sont [comme] une couronne; mais la folie des fous n'est que folie.

Orang bijak dimahkotai dengan kekayaan, tetapi mahkota orang bebal adalah kebodohannya.

25 Le témoin véritable délivre les âmes; mais celui qui prononce des mensonges, n'est que tromperie.

Saksi yang jujur bisa menyelamatkan nyawa orang yang tidak bersalah, tetapi ada orang yang rela berdusta dan mengkhianati sesamanya demi mendapat bayaran.

26 En la crainte de l'Eternel il y a une ferme assurance, et une retraite pour ses enfants.

Orang yang selalu menghormati TUHAN merasa aman karena TUHAN melindungi mereka dan anak cucu mereka.

27 La crainte de l'Eternel est une source de vie pour se détourner des filets de la mort.

Sikap takut akan TUHAN bagai mata air kehidupan karena sikap itu membuat orang meninggalkan perbuatan jahat yang menjeratnya pada kematian.

28 La puissance d'un Roi consiste dans la multitude du peuple; mais quand le peuple diminue, c'est l'abaissement du Prince.

Kehebatan seorang raja terletak pada jumlah rakyatnya. Apabila rakyatnya sedikit, kekuasaannya tidak akan lama.

29 Celui qui est lent à la colère, est de grande intelligence; mais celui qui est prompt à se courroucer, excite la folie.

Orang yang sabar adalah bijaksana, sedangkan orang yang cepat marah menunjukkan bahwa dirinya bebal.

30 Le cœur doux est la vie de la chair; mais l'envie est la vermoulure des os.

Hati yang tenang membuat tubuh sehat, tetapi hati yang penuh iri seperti penyakit membusukkan tulang.

31 Celui qui fait tort au pauvre, déshonore celui qui l'a fait; mais celui-là l'honore, qui a pitié du nécessiteux.

Menindas orang miskin berarti menghina Penciptanya. Membantu orang miskin memuliakan TUHAN.

32 Le méchant sera poussé au loin par sa malice; mais le juste trouve retraite [même] en sa mort.

Orang jahat akan hancur karena perbuatannya sendiri. Orang benar terlindung karena kejujurannya.

33 La sagesse repose au cœur de l'homme intelligent; et elle est même reconnue au milieu des fous.

Hikmat tinggal di hati orang yang berwawasan, bahkan orang picik pun bisa mengetahuinya.

34 La justice élève une nation; mais le péché est l'opprobre des peuples.

Bangsa yang menegakkan kebenaran akan dihormati, tetapi perbuatan dosa yang merajalela akan mencemarkan nama bangsa.

35 Le Roi prend plaisir au serviteur prudent; mais son indignation sera contre celui qui lui fait déshonneur.

Pegawai yang melayani dengan bijaksana akan disenangi oleh raja, tetapi pegawai yang bertindak bodoh akan dimurkai dan dihukum.