< Proverbes 13 >
1 L'enfant sage écoute l'instruction de son père, mais le moqueur n'écoute point la répréhension.
Saĝa filo lernas de la patro; Sed mokanto ne aŭskultas moralinstruon.
2 L'homme mangera du bien par le fruit de sa bouche; mais l'âme de ceux qui agissent perfidement, mangera l'extorsion.
La frukto de la buŝo donas al homo bonan manĝon; Sed la deziro de krimuloj estas perforto.
3 Celui qui garde sa bouche, garde son âme; mais celui qui ouvre à tout propos ses lèvres, tombera en ruine.
Kiu gardas sian buŝon, tiu gardas sian animon; Kiu tro malfermas sian buŝon, tiu pereas.
4 L'âme du paresseux ne fait que souhaiter, et il n'a rien; mais l'âme des diligents sera engraissée.
La animo de maldiligentulo deziras, kaj ne ricevas; Sed la animo de diligentuloj satiĝas.
5 Le juste hait la parole de mensonge, mais elle met le méchant en mauvaise odeur, et le fait tomber dans la confusion.
Vorton malveran virtulo malamas; Sed malvirtulo agas abomene kaj venas al honto.
6 La justice garde celui qui est intègre dans sa voie, mais la méchanceté renversera celui qui s'égare.
La virto gardas tiun, kiu iras ĝustan vojon; Sed la malvirto pereigas pekulon.
7 Tel fait du riche, qui n'a rien du tout; et tel fait du pauvre, qui a de grandes richesses.
Unu ŝajnigas sin riĉa, havante nenion; Alia ŝajnigas sin malriĉa, havante grandan riĉecon.
8 Les richesses font que l'homme est rançonné; mais le pauvre n'entend point de menaces.
Per sia riĉeco homo savas sian animon; Sed malriĉulo ne aŭskultas atentigon.
9 La lumière des justes sera gaie; mais la lampe des méchants sera éteinte.
La lumo de virtuloj brilegas; Sed la lumilo de malvirtuloj estingiĝos.
10 L'orgueil ne produit que querelle; mais la sagesse est avec ceux qui prennent conseil.
Nur de malhumileco venas malpaco; Sed la akceptantaj konsilojn havas saĝon.
11 Les richesses provenues de vanité seront diminuées; mais celui qui amasse avec la main, les multipliera.
Riĉeco rapide akirita malgrandiĝas; Sed kion oni kolektas per laboro, tio multiĝas.
12 L'espoir différé fait languir le cœur; mais le souhait qui arrive, est [comme] l'arbre de vie.
Espero prokrastata dolorigas la koron; Sed plenumita deziro estas arbo de vivo.
13 Celui qui méprise la parole, périra à cause d'elle; mais celui qui craint le commandement, en aura la récompense.
Kiu malŝatas diron, tiu malutilas al si mem; Sed respektanta ordonon estos rekompencita.
14 L'enseignement du sage est une source de vie pour se détourner des filets de la mort.
Instruo de saĝulo estas fonto de vivo, Por evitigi la retojn de la morto.
15 Le bon entendement donne de la grâce; mais la voie de ceux qui agissent perfidement, est raboteuse.
Bona prudento plaĉigas; Sed la vojo de perfiduloj estas malglata.
16 Tout homme bien avisé agira avec connaissance; mais le fou répandra sa folie.
Ĉiu prudentulo agas konscie; Sed malsaĝulo elmontras malsaĝecon.
17 Le méchant messager tombe dans le mal; mais l'ambassadeur fidèle est santé.
Malbona sendito falas en malfeliĉon; Sed sendito fidela sanigas.
18 La pauvreté et l'ignominie arriveront à celui qui rejette l'instruction; mais celui qui garde la répréhension, sera honoré.
Malriĉa kaj hontigata estos tiu, kiu forpuŝas instruon; Sed kiu observas instruon, tiu estos estimata.
19 Le souhait accompli est une chose douce à l'âme; mais se détourner du mal, est une abomination aux fous.
Deziro plenumita estas agrabla por la animo; Sed malagrable por la malsaĝuloj estas deturni sin de malbono.
20 Celui qui converse avec les sages, deviendra sage; mais le compagnon des fous sera accablé.
Kiu iras kun saĝuloj, tiu estos saĝa; Sed kamarado de malsaĝuloj suferos doloron.
21 Le mal poursuit les pécheurs; mais le bien sera rendu aux justes.
Pekulojn persekutas malbono; Sed virtulojn rekompencas bono.
22 L'homme de bien laissera de quoi hériter aux enfants de ses enfants; mais les richesses du pécheur sont réservées aux justes.
Bonulo heredigas la nepojn; Kaj por virtulo konserviĝas la havo de pekulo.
23 Il y a beaucoup à manger dans les terres défrichées des pauvres; mais il y a tel qui est consumé par faute de règle.
Multe da manĝaĵo estas sur la kampo de malriĉuloj; Sed multaj pereas pro manko de justeco.
24 Celui qui épargne sa verge, hait son fils; mais celui qui l'aime, se hâte de le châtier.
Kiu ŝparas sian vergon, tiu malamas sian filon; Sed kiu lin amas, tiu baldaŭ lin punas.
25 Le juste mangera jusqu'à être rassasié à son souhait; mais le ventre des méchants aura disette.
Virtulo manĝas, por satigi sian animon; Sed la ventro de malvirtuloj havas mankon.