Job 28

1 Certainement l'argent a sa veine, et l'or a un lieu [d'où on le tire] pour l'affiner.

زیو کانی هەیە و بۆ زێڕیش شوێنێک هەیە بۆ پاڵاوتنی.

2 Le fer se tire de la poussière, et la pierre étant fondue rend de l'airain.

ئاسن لە خۆڵ دەردەهێنرێت، مسیش لە توانەوەی بەرد.

3 Il a mis un bout aux ténèbres, tellement qu'on découvre le bout de toutes choses, [même] les pierres les plus cachées, et qui sont dans l'ombre de la mort.

مرۆڤ کۆتایی بە تاریکی دەهێنێت؛ لەناو تاریکی سێبەری مەرگ بۆ بەردی کانزایی دوورترین کون و کەلەبەرەکان دەپشکنن.

4 Le torrent se débordant d'auprès d'un lieu habité, se jette dans des lieux où l'on ne met plus le pied, [mais ses eaux] se tarissent et s'écoulent par [le travail] des hommes.

کانێکی لێدا دوور لە خەڵکی، لە شوێنێکی لەبیرکراو لەلایەن ڕێبوارانەوە؛ شۆڕ کرانەوە و دوور لە خەڵکی جۆلانەیان پێکرا.

5 C'est de la terre que sort le pain, et au dessous elle est renversée, [et elle est] en feu.

زەوی ئەوەی کە نانی لێوە دەردەهێنرێت، لە ژێرەوە دەگۆڕدرێت بە چەشنی ئاگر؛

6 Ses pierres sont le lieu d'où l'on tire les Saphirs; on y trouve aussi la poudre d'or.

بەردەکانی یاقووتی شینی تێدایە و لە خۆڵەکەیدا زێڕ هەیە.

7 L'oiseau de proie n'en a point connu le sentier, et l'œil du milan ne l'a point regardé.

ڕێگایەک کە مەلە گۆشتخۆرەکان پێی نازانن و چاوی هەڵۆ نایبینێت.

8 Les fans du lion n'y ont point marché, le vieux lion n'a point passé par là.

ئاژەڵە دڕندەکان پێیدا نەڕۆیشتوون، شێر پێیدا تێنەپەڕیوە.

9 [L'homme] met sa main aux cailloux, et renverse les montagnes jusqu'aux racines.

مرۆڤ دەستدرێژی دەکاتە سەر بەرد، بنکەی چیاکان دەردەخات.

10 Il fait passer les ruisseaux au travers des rochers fendus, et son œil voit tout ce qui [y] est de précieux.

لە تاشەبەردەکان تونێل دەکات؛ چاوەکانی هەموو شتێکی گرانبەها دەبینێت.

11 Il arrête le cours des rivières, et il tire dehors et expose à la lumière ce qui est caché.

ئاودزی ڕووبارەکان دەپشکنێت و ئەوەی شاراوەیە دەیخاتە بەر ڕووناکی.

12 Mais d'où recouvrera-t-on la sagesse? et où est le lieu de l'intelligence?

بەڵام دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟

13 L'homme ne connaît pas sa valeur, et elle ne se trouve pas dans la terre des vivants.

مرۆڤ نرخەکەی نازانێت و لە خاکی زیندوواندا نادۆزرێتەوە.

14 L'abîme dit: Elle n'est pas en moi; et la mer dit: Elle n'est pas avec moi.

قووڵایی ژێر زەوی دەڵێت: «لەناو مندا نییە،» دەریا دەڵێت: «لەلای من نییە.»

15 Elle ne se donne point pour du fin or, et elle ne s'achète point au poids de l'argent.

دانایی نە زێڕی بێگەرد لە جیاتی دەدرێت و نە بە زیویش نرخەکەی دەکێشرێت.

16 On ne l'échange point avec l'or d'Ophir, ni avec l'Onyx précieux, ni avec le Saphir.

نە بە زێڕی ئۆفیر و نە بە بەردی عاشقبەندی گرانبەها و نە بە یاقووتی شین دەکێشرێت.

17 L'or ni le diamant n'approchent point de son prix, et on ne la donnera point en échange pour un vase de fin or.

نە زێڕ و نە بلور هاوتایەتی، نە بە دەفرێکی زێڕی بێگەرد دەگۆڕدرێتەوە.

18 Il ne se parlera point de corail ni de pierre précieuse; et le prix de la sagesse monte plus haut que celui des perles.

لە پاڵ ئەودا نە مەرجان و نە یەشب باسیان ناکرێت و نرخی دانایی لە یاقووت بەهادارترە.

19 La topaze d'Ethiopie n'approchera point de son prix, et elle ne sera point échangée contre le pur or.

یاقووتی زەردی کوش هاوتای نابێت و بە زێڕی بێگەرد ناکێشرێت.

20 D'où vient donc la sagesse? et où est le lieu de l'intelligence?

ئیتر دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟

21 Elle est couverte aux yeux de tout homme vivant, et elle est cachée aux oiseaux des cieux.

لەبەرچاوی هەموو زیندووێک شاراوەیە و لەبەرچاوی باڵندەکانی ئاسمان داپۆشراوە.

22 Le gouffre et la mort disent: Nous avons entendu de nos oreilles parler d'elle.

لەناوچوون و مردن دەڵێن: «بە گوێی خۆمان هەواڵی ئەومان بیست.»

23 C'est Dieu qui en sait le chemin, et qui sait où elle est.

خودا ڕێگاکەی تێدەگات و ئەو شوێنەکەی پێ دەزانێت.

24 Car c'est lui qui voit jusqu'aux extrémités du monde, et qui regarde sous tous les cieux.

لەبەر ئەوەی ئەو تەماشای ئەوپەڕی زەوی دەکات و هەموو ژێر ئاسمان دەبینێت.

25 Quand il mettait le poids au vent, et qu'il pesait les eaux par mesure;

کاتێک کێشی بۆ با دروستکرد و ئاوەکانی بە پێوانە پێوا،

26 Quand il prescrivait une loi à la pluie, et le chemin à l'éclair des tonnerres;

کاتێک بۆ باران یاسای دانا و بۆ دەنگی هەورەتریشقەش ڕێگا،

27 Alors il la vit, et la manifesta; il la prépara, et même il la sonda jusqu'au fond.

ئەو کاتە دانایی بینی و باسی کرد، ئامادەی کرد و هەروەها تاقی کردەوە.

28 Puis il dit à l'homme: Voilà, la crainte du Seigneur est la sagesse, et se détourner du mal c'est l'intelligence.

بە مرۆڤی فەرموو: «بێگومان دانایی لە لەخواترسییەوەیە و لە خراپە لادانیش لە تێگەیشتنەوەیە.»