< Exode 16 >

1 Et toute l'assemblée des enfants d'Israël étant partie d'Elim vint au désert de Sin, qui [est] entre Elim et Sinaï, le quinzième jour du second mois après qu'ils furent sortis du pays d'Egypte.
Pea naʻe hiki honau fononga mei ʻElimi, pea haʻu ʻae fakataha kotoa pē ʻoe fānau ʻa ʻIsileli ki he toafa ko Sini, ʻaia ʻoku ʻi he vahaʻa ʻo ʻElimi mo Sainai, ʻi hono hongofulu ma nima ʻoe ʻaho, ʻi hono ua ʻoe māhina, hili ʻenau haʻu mei he fonua ko ʻIsipite.
2 Et toute l'assemblée des enfants d'Israël murmura dans ce désert contre Moïse et Aaron.
Pea naʻe lāunga ʻi he toafa ʻae fakataha kotoa pē ʻae fānau ʻa ʻIsileli kia Mōsese mo ʻElone.
3 Et les enfants d'Israël leur dirent: ha! que ne sommes-nous morts par la main de l'Eternel au pays d'Egypte, quand nous étions assis près des potées de chair, et que nous mangions notre soûl de pain; car vous nous avez amenés dans ce désert, pour faire mourir de faim toute cette assemblée.
Pea naʻe lea ʻae fānau ʻa ʻIsileli kiate kinaua, ʻo pehē, “ʻOku mau fakaʻamu ki he ʻOtua, naʻa mau mate ʻi he nima ʻo Sihova ʻi he fonua ko ʻIsipite, ʻi heʻemau kei tauʻutu ofi ki he ngaahi kulo kakano, pea ne mau kai mā ʻo mākona; he kuo mo ʻomi ʻakimautolu ki he toafa ni, ke tāmateʻi ʻae fakataha ni kotoa pē ʻaki ʻae fiekaia.”
4 Et l'Eternel dit à Moïse: voici, je vais vous faire pleuvoir des cieux du pain, et le peuple sortira, et en recueillera chaque jour la provision d'un jour, afin que je l'éprouve, [pour voir] s'il observera ma Loi, ou non.
Pea naʻe folofola ai ʻa Sihova kia Mōsese, “Vakai, Te u fakaʻuha ʻae mā mei he langi maʻamoutolu: pea ʻe ʻalu atu ʻae kakai ʻo tānaki fakatuhotuha ki he ʻaho kotoa pē ʻae mā, koeʻuhi ke u ʻahiʻahiʻi ʻakinautolu, pe te nau felakaʻi ʻi heʻeku ngaahi fekau pe ʻikai.
5 Mais qu'ils apprêtent au sixième jour ce qu'ils auront apporté, et qu'il y ait le double de ce qu'ils recueilleront chaque jour.
Pea ʻi hono ono ʻoe ʻaho ʻe fai pehē, te nau ngaohi ʻaia kuo na tuku, pea ʻe tuʻoua hono lahi hake ʻi he mā ʻoku nau ʻomi ʻi he ʻaho kehe.”
6 Moïse donc et Aaron dirent à tous les enfants d'Israël: ce soir vous saurez que l'Eternel vous a tirés du pays d'Egypte.
Pea naʻe tala ʻe Mōsese mo ʻElone ki he fānau kotoa pē ʻa ʻIsileli, “Te mou toki ʻilo ʻi he efiafi, kuo ʻomi ʻe Sihova ʻakimoutolu mei he fonua ko ʻIsipite:
7 Et au matin vous verrez la gloire de l'Eternel; parce qu'il a ouï vos murmures, qui sont contre l'Eternel; car que [sommes-nous], que vous murmuriez contre nous?
Pea ʻi he ʻapongipongi, te mou mamata ki he nāunau ʻo Sihova he ʻoku ne ʻafioʻi hoʻomou ngaahi lāunga pea ko hai ʻakimaua, koeʻuhi ke mou hanu ai kiate kimaua?”
8 Moïse dit donc: ce sera quand l'Eternel vous aura donné ce soir de la chair à manger, et qu'au matin il vous aura rassasiés de pain, parce qu'il a ouï vos murmures, par lesquels vous avez murmuré contre lui; car que sommes-nous? Vos murmures ne sont pas contre nous, mais contre l'Eternel.
Pea pehē ʻe Mōsese, “ʻE tuku ʻe Sihova ʻae kakano kiate kimoutolu ʻi he efiafi, mo e mā ʻi he pongipongi ke mou mākona ai; he ʻoku ʻafioʻi ʻe Sihova hoʻomou lāunga ʻaia ʻoku mou lāunga ai kiate ia: pea ko hai ʻakimaua? ʻOku ʻikai kiate kimaua hoʻomou lāunga, ka kia Sihova.”
9 Et Moïse dit à Aaron: dis à toute l'assemblée des enfants d'Israël: approchez-vous de la présence de l'Eternel; car il a ouï vos murmures.
Pea naʻe lea ʻa Mōsese kia ʻElone, “Tala ki he fakataha kotoa pē ʻae fānau ʻa ʻIsileli, Mou haʻu ʻo ofi ki he ʻao ʻo Sihova he kuo ne ʻafioʻi hoʻomou lāunga.”
10 Or il arriva qu'aussitôt qu'Aaron eut parlé à toute l'assemblée des enfants d'Israël, ils regardèrent vers le désert, et voici, la gloire de l'Eternel se montra dans la nuée.
Pea vakai lolotonga ʻae lea ʻa ʻElone ki he fakataha kotoa pē ʻae fānau ʻa ʻIsileli, naʻa nau sio atu ki he toafa, pea vakai, kuo ha mai ʻae nāunau ʻo Sihova ʻi he ʻao.
11 Et l'Eternel parla à Moïse, en disant:
Pea naʻe folofola ʻa Sihova kia Mōsese, ʻo pehē,
12 J'ai ouï les murmures des enfants d'Israël. Parle-leur et leur dis: entre les deux vêpres vous mangerez de la chair, et au matin vous serez rassasiés de pain; et vous saurez que je suis l'Eternel votre Dieu.
“Kuo u ongoʻi ʻae lāunga ʻae fānau ʻa ʻIsileli: lea kiate kinautolu ʻo pehē, ʻi he efiafi te mou kai kakano, pea ʻi he pongipongi te mou mākona ʻi he mā: pea te mou ʻilo ko au ko Sihova ko homou ʻOtua.”
13 Sur le soir donc il monta des cailles, qui couvrirent le camp, et au matin il y eut une couche de rosée à l'entour du camp.
Pea ʻi heʻene efiafi naʻe hoko ʻo pehē, naʻe haʻu ʻae fuifui kueili, pea naʻe ʻuʻufi ʻae ʻapitanga; pea ʻi he pongipongi naʻe ʻufiʻufi takatakai ʻae ʻapitanga ʻe he hahau.
14 Et cette couche de rosée étant évanouie, voici sur la superficie du désert quelque chose de menu et de rond, comme du grésil sur la terre.
Pea ʻi he ʻalu hake ʻae hahau naʻe ʻūfia ai, vakai, naʻe ʻi ai ʻi he funga toafa ʻae meʻa siʻi potopoto, ʻo hangē ko e hahau fefeka ʻi he kelekele.
15 Ce que les enfants d'Israël ayant vu, ils se dirent l'un à l'autre: qu'est-ce? car ils ne savaient ce que c'[était]. Et Moïse leur dit: c'est le pain que l'Eternel vous a donné à manger.
Pea ʻi he mamata ki ai ʻae fānau ʻa ʻIsileli, naʻa nau fepehēʻaki, “Ko e hā ia?” He naʻe ʻikai te nau ʻilo pe ko e hā. Pea pehē ʻe Mōsese kiate kinautolu, “Ko e mā eni kuo foaki mai ʻe Sihova ke mou kai.
16 Or ce que l'Eternel a commandé, c'est que chacun en recueille autant qu'il lui en faut pour sa nourriture, un Homer par tête, selon le nombre de vos personnes; chacun en prendra pour ceux qui sont dans sa tente.
Ko eni ʻae meʻa kuo fekau ʻe Sihova, Tānaki ia ʻe he tangata kotoa pē ʻo fakatatau ki heʻene kai, ko e oma ʻe taha mā ʻae tangata taki taha, ʻo fakatatau ki he lau ʻo homou kakai; ke toʻo taki taha ʻae tangata maʻanautolu ʻoku ʻi hono ngaahi fale fehikitaki.”
17 Les enfants d'Israël firent donc ainsi; et les uns en recueillirent plus, les autres moins.
Pea naʻe fai pehē ʻe he fānau ʻa ʻIsileli, ʻo tānaki ia, naʻe lahi ʻae niʻihi, pea siʻi ʻae niʻihi.
18 Et ils le mesuraient par Homers; et celui qui en avait recueilli beaucoup n'en avait pas plus [qu'il ne lui en fallait]; ni celui qui en avait recueilli peu, n'en avait pas moins; mais chacun en recueillait selon ce qu'il en pouvait manger.
Pea kuo fakafuofua ʻaki ia ʻae oma, naʻe ʻikai hano toe, kiate ia naʻe tānaki ʻo lahi, pea ko ia naʻe tānaki siʻi naʻe ʻikai hano masiva; naʻa nau tānaki ʻae tangata taki taha ʻo fakatatau ki heʻene kai.
19 Et Moïse leur avait dit: que personne n'en laisse rien de reste jusqu'au matin.
Pea pehē ʻe Mōsese, “ʻOua naʻa tuku ʻe ha tangata hano toe ki he ʻapongipongi.”
20 Mais il y en eut qui n'obéirent point à Moïse; car quelques-uns en réservèrent jusqu'au matin; et il s'y engendra des vers, et elle puait; et Moïse se mit en grande colère contr’eux.
Ka naʻe ʻikai te nau tokanga kia Mōsese; ka ko honau niʻihi naʻe tuku hano toe ki he ʻapongipongi, pea naʻe ʻuangahia ia, pea namuaʻa; pea naʻe ʻita ʻa Mōsese kiate kinautolu.
21 Ainsi chacun en recueillait tous les matins autant qu'il lui en fallait pour se nourrir, et lorsque la chaleur du soleil était venue, elle se fondait.
Pea naʻa nau tānaki ia ʻi he pongipongi kotoa pē, ʻae tangata taki taha ʻo tatau mo ʻene kai: pea ʻi he hoko ʻo vela ʻae laʻā, naʻe vai ʻo ʻosi ia.
22 Mais le sixième jour ils recueillirent du pain au double, deux Homers pour chacun; et les principaux de l'assemblée vinrent pour le rapporter à Moïse.
Pea ʻi heʻene hoko ki hono ono ʻoe ʻaho, naʻa nau tānaki ʻo tuʻo ua hono lahi hake ʻoe mā, ko e oma ʻe ua ki he tangata pe taha: pea naʻe haʻu ʻae kau pule kotoa pē ʻoe kakai ʻo tala ia kia Mōsese.
23 Et il leur dit: c'est ce que l'Eternel a dit: Demain est le Repos, le Sabbat sanctifié à l'Eternel; faites cuire ce que vous avez à cuire, et faites bouillir ce que vous avez à bouillir, et serrez tout ce qui sera de surplus, pour le garder jusqu'au matin.
Pea pehē ʻe ia kiate kinautolu, “Ko eni ia kuo folofola ai ʻa Sihova, Ko e mālōlō ʻoe Sāpate māʻoniʻoni kia Sihova ʻapongipongi: taʻo he ʻaho ni, ʻaia te mou taʻo, pea haka ʻaia te mou haka: pea ko ia ʻoku toe, hilifaki ia ki he ʻapongipongi maʻamoutolu.”
24 Ils le serrèrent donc jusques au matin, comme Moïse l'avait commandé, et il ne pua point, ni il n'y eut point de vers dedans.
Pea naʻa nau hilifaki ki he ʻapongipongi, ʻo hangē ko e fekau ʻa Mōsese: pea naʻe ʻikai namuaʻa, pea naʻe ʻikai ha ʻuanga ʻi ai.
25 Alors Moïse dit: mangez-le aujourd'hui; car c'est aujourd'hui le Repos de l'Eternel; aujourd'hui vous n'en trouverez point aux champs.
Pea pehē ʻe Mōsese, “Kai ia he ʻaho ni; he ko e ʻaho ni ko e Sāpate ia kia Sihova: ʻe ʻikai te mou ʻilo ia he ʻaho ni ʻi he ngoue.
26 Durant six jours vous le recueillerez; mais le septième est le Sabbat; il n'y en aura point en ce jour-là.
Ko e ʻaho ʻe ono te mou tānaki ia; ka ʻi hono fitu ʻoe ʻaho ʻaia ko e Sāpate, ʻe ʻikai siʻi ʻi ai ia.”
27 Et au septième jour quelques-uns du peuple sortirent pour en recueillir; mais ils n'[en] trouvèrent point.
Pea hoko ʻo pehē, naʻe ʻalu kituaʻā ʻae niʻihi ʻi he kakai ʻi hono fitu ʻoe ʻaho ke tānaki, ka naʻe ʻikai te nau ʻilo ia.
28 Et l'Eternel dit à Moïse: jusques à quand refuserez-vous de garder mes commandements et mes lois?
Pea naʻe folofola ʻa Sihova kia Mōsese, “ʻE tuku ʻafē hoʻomou taʻefietauhi ʻeku ngaahi fekau mo ʻeku ngaahi fono?
29 Considérez que l'Eternel vous a ordonné le Sabbat, c'est pourquoi il vous donne au sixième jour du pain pour deux jours; que chacun demeure au lieu où il sera, et qu'aucun ne sorte du lieu où il sera le septième jour.
Vakai, ko e meʻa ʻi he foaki ʻe Sihova ʻae Sāpate kiate kimoutolu, ko ia ʻoku ne foaki ai kiate kimoutolu ʻi hono ono ʻoe ʻaho, ʻae mā ki he ʻaho ʻe ua: mou nofomaʻu taki taha ʻae tangata ʻi hono potu, ʻoua naʻa ʻalu ha tangata ʻe tokotaha mei hono potu ʻi hono fitu ʻoe ʻaho.”
30 Le peuple donc se reposa le septième jour.
Ko ia naʻe mālōlō ai ʻae kakai ʻi hono fitu ʻoe ʻaho.
31 Et la maison d'Israël nomma [ce pain] Manne; et elle était comme de la semence de coriandre, blanche, et ayant le goût des beignets au miel.
Pea naʻe ui hono hingoa ʻe he fale ʻo ʻIsileli, ko e Mana: pea naʻe hinehina ia ʻo hangē ko e tengaʻi kolianita; pea ko hono ifo naʻe hangē ha mā kuo ngaohi ʻaki ʻae honi.
32 Et Moïse dit: voici ce que l'Eternel a commandé: qu'on en remplisse un Homer, pour le garder dans vos âges, afin qu'on voie le pain que je vous ai fait manger au désert, après vous avoir retirés du pays d'Egypte.
Pea pehē ʻe Mōsese, “Ko eni ʻae meʻa kuo fekau ʻe Sihova, Fakapito ʻaki ia ʻae oma ʻe taha ke fakatolonga ki homou toʻutangata ʻamui: koeʻuhi ke nau mamata ki he mā naʻaku fafanga ʻaki ʻakimoutolu ʻi he toafa, ʻi heʻeku ʻomi ʻakimoutolu mei he fonua ko ʻIsipite.”
33 Moïse donc dit à Aaron: prends une cruche, et mets-y un plein Homer de Manne, et le pose devant l'Eternel, pour être gardé dans vos âges.
Pea naʻe fekau ʻe Mōsese kia ʻElone, “Toʻo mai ha ipu, pea fakapito ʻae oma ʻe taha ʻi he mana ʻo lingi ia ki ai, pea hili ia ʻi he ʻao ʻo Sihova, ke tauhi maʻa homou ngaahi toʻutangata.”
34 Et Aaron le posa devant le Témoignage pour y être gardé, selon que le Seigneur l'avait commandé à Moïse.
Pea naʻe hili ia ʻe ʻElone ʻi he ʻao ʻoe Fuakava ke tauhi ia ʻo hangē ko e fekau ʻa Sihova kia Mōsese.
35 Et les enfants d'Israël mangèrent la Manne durant quarante ans, jusqu'à ce qu'ils furent parvenus en un pays habité; ils mangèrent, [dis-je], la Manne, jusqu'à ce qu'ils furent parvenus aux frontières du pays de Chanaan.
Pea naʻe kai mana ʻae fānau ʻa ʻIsileli ʻi he taʻu ʻe fāngofulu, ʻo aʻu ki heʻenau hoko ki he fonua naʻe kakai; naʻa nau kai mana ʻo aʻu ki heʻenau hoko ki he veʻe fonua ʻo Kēnani.
36 Or un Homer est la dixième partie d'un Epha.
Pea ko e oma, ko hono vahe hongofulu ia ʻoe efa.

< Exode 16 >